در مورد هواپیمای اوکراینی زود قضاوت نکنیم

به گزارش بخش حوادث سایت خبرهای فوری، در نوشتار محمدرضا بختیاری، فارغ التحصیل رشته مهندسی ساخت و تولید و کارشناس ارشد علوم ارتباطات اجتماعی و شاهد عینی سقوط هواپیمای اوکراینی در تهران آمده است:

از فرض و انگاره غلط نمی‌توان نتیجه درست دریافت کرد. پس از وقوع حادثه دلخراش سقوط یک فروند هواپیمای بویینگ ۷۳۷ متعلق به کشور اوکراین گمانه زنی‌ها پیرامون این سانحه هوایی بالا گرفت. اکنون هم رسانه‌های غربی از جمله سی‌بی‌اس و نیویورک تایمز و به طور ویژه رسانه‌های فارسی زبان خارج از کشور با بمباران خبری مخاطبان خود با استناد به یک منبع اطلاعاتی مجهول در کشور آمریکا و نمایش فیلمی از شیئی با دنباله آتشین در آسمان شهریار در پی القای این انگاره در میان افکار عمومی جهان هستند که ثابت کنند شیئ آتشین یاد شده یک فروند موشک بوده است که از سوی پدافند جمهوری اسلامی ایران یه سوی هواپیما شلیک شده است.
در این راستا نکاتی وجود دارد که جای تأمل و بحث علمی دارد.
متاسفانه در فضای عمومی و رسانه‌ها جهان انگاره‌های غیر رسمی و غیر علمی پیش از تحلیل، بررسی و ارزیابی جعبه‌های سیاه هواپیما جایگزین واقعیت‌های موجود شده‌اند؛ چرا که پیش از اینکه متخصصان صنعت هوایی در داخل و کارشناسان خارجی درباره این موضوع اظهار نظر رسمی کنند با اتکا به سخنان فردی مجهول که منبع صحت پیام رسانه‌های بیگانه است به قطعیت عنوان می‌کنند که این هواپیما به دلیل اصابت موشک منهدم شده است.
این در حالی است که مقامات اوکراینی در ساعت‌های اولیه در بیانیه‌ای نقص فنی را دلیل سقوط بویینگ ۷۳۷ کرده‌اند اما پس از گذشت دو روز از این سانحه دلخراش با تغییر سخنان خود دلایلی همچون اصابت موشک روسی و سپس پدافند ایران را از جمله عوامل سقوط هواپیما اعلام می‌دانند.
با مشاهده دقیق و علمی فیلمی که اغلب رسانه‌ها با استناد به آن با قاطعیت اعلام می‌کنند که جسم آتشین که در آسمان در حرکت است موشک بوده چند نکته علمی و شناختی مطرح می‌شود.

همه افرادی که در دوره دبیرستان یا دانشگاه مقداری فیزیک با دینامیک خوانده‌اند به این حقیقت و نظریه علمی آشنایی دارند که سرعت نور بیشتر از سرعت صوت است. اختلاف در دیدن و شنیدن صدای انفجار یکی از دلایل اصلی گمراهی ببینندگان فیلم مذکور است.
یکی از نکات سوال برگیز این فیلم آن است که در ساعت حدودا ۶:۱۵ فیلمبردار چرا باید از آسمان تاریک به طور اتفاقی فیلم بگیرد؛ به طوری که صحنه انفجار دقیق در مرکز تصویر قرار داشته باشد؟
قطعا برای انجام این کار نیاز به یک انگیزه و محرک رفتاری وجود داشته است که در لحظات پیش از آغاز فیلم برداری قرار دارد و ما از آن بی خبریم.
نور و صوت دو مؤلفه اصلی فیلم برای قضاوت‌ها اطلاعاتی، نظامی و رسانه‌ای را تشکیل داده است.
به گواه شاهدان در هنگام سقوط هواپیما سه انفجار به گوش رسیده است که هر سه آنها با فاصله‌های زمانی معین در فیلم موجود است. قطعا فیلمبردار این صحنه پُر ابهام باید در پی واکنش به محرکی نورانی(مانند منبع انفجار اولیه در آسمان) گزینه ضبط فیلم را فعال کرده باشد.
بر اساس تکیه بر نظریه‌های فیزیکی و قانون‌های علمی جسمی آتشین که در هوا طی مسیر خطی دارد همان هواپیما بوده است که به دلیل نیروی پیشران موتور هواپیما و در حالی بخش‌های از بدنه آن  منفجر و شعله‌ور شده است  ادامه مسیر در آسمان دارد. به دلیل اختلاف سرعت نور و صوت صدای انفجار اولیه که در پیش از آغاز فیلم برداری ضبط نشده  به طور اتفاقی یا به دلیل تقطیع فیلم با لحظه انفجار همخوانی تصویری پیدا کرده است و صدای انفجار دوم در اصل ممکن است به انفجار مخزن سوخت مرتبط باشد که این لحظه با آتشی با بسامد نور بالا دیده می‌شود و انفجار سوم هم ناشی از برخورد لاشه هواپیما بر زمین کشاورزی منطقه محمود آباد در شاهد شهر شهریار است.
نکته دیگر این است که بر اساس قوانین هوانوردی تمامی هواپیماها از دو چراغ آبی و قرمز در انتهای هر دو بال هواپیما و یک چراق سفید در زیر دماغه برخور دار هستند که به طور دائم یا چشمک زن نور بسیار قوی را بازتاب می‌دهند. اما همان طور که در فیلم مشاهده می‌کنیم، در کانون تصویربرداری یعنی  چند ثانیه پیش از لحظه انفجار در آسمان هیچ یک از این چراغ‌ها  در حالی که هنوز جسمی یا موشکی به هواپیما اصابت نکرده است دیده نمی‌شود.
مساله دیگر این است که بلافاصله پس از وقوع این سانحه خبرنگاران، عکاسان و تصویر برداران در صحنه انفجار بدون ممانعت سفت و سخت نیروهای اطلاعاتی و امنیتی حاضر در محل سانحه از تمام جزئیات فیلم و عکس تهیه کرده‌اند؛ به طوری که حتی آنها عکاس ایسنا را برای گرفتن عکس هوایی سوار بر بالگرد کردند. قطعا در صورتی که به هر دلیل اتفاقی در این زمینه به طور سهوا رخ داده باشد به هیچ وجه اجازه ورود تیم های خبری صادر نمی‌شد.
در پایان پیش از هرگونه نشر و بازنشر خبر پیرامون سانحه سقوط هواپیما توصیه می‌شود رویکردی منطقی و صبورانه به آن داشت و تا پایان داده‌کاوی جعبه سیاه متخصصان صنعت هوایی از اظهار نظرهای نادرست و تایید نشده پرهیز کرد.