مصاحبه گیرنده: مطهره حیدری
به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، کاهش قیمت خودرو در شرایط فعلی بازار از نظر شما تابع چه نوع متغیرهایی است؟
در مقطع فعلی چند عامل به صورت همزمان اثرگذار است و یک هم افزایی کاهشی دارد، هرچند که همه این عوامل فعلا ضعیفاند و عوامل پررنگی محسوب نمیشوند؛ به هرصورت بهخاطر مذاکرات هستهای و احتمال توافق و کاهشی که انتظار میرود بخاطر نرخ ارز اتفاق بیافتد یکی از عوامل است که فقط بازار خودرو را متاثر نکرده است؛ چون وقتی که این سیگنال به بازارهای دارایی مخابره میشود که احتمال تقویت ارزش ریال وجود دارد، قاعدتا بازار با یک رکود بسیار شدید و یک روند کاهشی همراه میشود. هرچند این سیگنال فعلا سیگنال ضعیفی است و در مقطع فعلی عامل خیلی پررنگی نبوده است و امکان دارد در ادامه با وصول توافق هستهای خیلی پررنگتر شود و به طور ویژه بازار خودروهای وارداتی گران قیمت را تحت تاثیر قرار دهد که این ریزش بیشتر شامل خودروهای لوکس به معنای بالای یک میلیارد تومان قیمت میشود. عامل دیگری که اثرگذار است این است که خودروسازهای داخل کشور هم روی تکمیل خودروهای ناقص خود و تجاری سازیشان کار کردند و آمارهایی هم که وزارت صمت منتشر کرده نشان میدهد میزان خروجی خودرو نه به معنای عدد و رقمی که گزارش میشود، به معنای خودروهایی که قابلیت پلاک شدن و خارج شدن از کارخانه دارند، میزان خروجیاش نسبت به قبل افزایش داشته و این هم تا حدی تاثیر گذار است؛ هرچند با رویه قرعه کشی این عامل، عامل خیلی پررنگی نیست چون وقتی شما عرضه را فقط از طریق قرعهکشی انجام میدهید خیلی نمیتواند به بازار سیگنال بدهد.
آیا اینکه بعضی معتقدند با به نتیجه رسیدن برجام قیمت خودرو ۴۰ درصد کاهش پیدا میکند درست است؟
ببینید این کاهش چهل درصدی به نظر من محتمل هست منتهی چندتا پیشفرض دارد، یکی اینکه توافق هستهای حاصل شود و این اخبار ضدو نقیض به پایان برسد و خبر قطعی توافق برسد. دومین عامل اثرگذار میزان ریزش نرخ ارز است، یعنی باید ببینیم که دولت احتمالا اجازه بدهد تا کجا نرخ ارز ریزش پیدا کند. نکته سوم این است که هرچقدر قیمت خودرو در بازار تهران بالاتر برود میزان تاثیرپذیری از توافق برجام بیشتر است و حتی ممکن است تا ۴۰ درصد ریزش داشته باشد، دلیلش هم دو عامل است، یکی اینکه نرخ ارز کاهش پیدا میکند و دیگری اینکه وقتی واردات اتفاق میافتد خودروهایی که چهار پنج سال از عمر تولیدشان گذشته افت چشمگیری میکنند و سومین عامل این است که تا حدودی موارد مشابه آنان وارد میشوند. در نتیجه لوکسهای بالای دو سه میلیارد تومان در بازار ما ۴۰درصد ریزش را خواهند داشت درگام بعدی هرچه به سمت خودروهای اقتصادی و ارزان قیمتتر برویم ریزش کمتر خواهد بود دلایل مختلفی هم دارد؛ مثلا یک دلیل این است که خودروهای اقتصادی عامل توقف تولیدی نداشتهاند که باعث التهاب آنها شود.
خب اگر نتیجه برجام دراین دور منفی باشه فکر میکنید با صعود قیمت دلار تقاضا برای سرمایهگذاری در صنعت خودرو با چه روندی پیش میرود؟
به اعتقاد من سرمایهگذاری در صنعت خودرو خیلی تابع قیمت دلار نبوده است و بیشتر تابع هزینه و فایده بنگاه اقتصادی بوده که اصطلاحا میخواسته خودروسازی و مونتاژکاری را پیش ببرد. بستگی دارد همه اینها به سیاستگذاری وزارت صمت که باید ببینیم وزارت صمت میخواهد جذابیت خودروساز شدن را برای بخش خصوصی و برای ادامه بقای آن به چه صورت اجرا کند. نکته حائز اهمیت این است که اگر با وجود افزایشی شدن نرخ ارز جذابیت برایشان به وجود بیاید که در این بازار انحصاری بتوانند محصولاتشان را با قیمت قابل توجهی بفروشند و سود خوبی داشته باشند، سرمایهگذاری در این صنعت با وجود افزایشی بودن قیمتها ادامه دار باقی میماند. اما اگر رویه متفاوت شود و آنها استفاده از مزیتهای کشور را بخواهند. آن زمان قصه متفاوت میشود و امکان دارد که اینها به سمت ابهام و سرمایهگذاری مشترک و رونمایی از پلتفرمهای مشترک و همکاری با شرکای مشترک بروند. اما من معتقدم اگر این اتفاق نیفتد و برجام امضا نشود شوک خیلی شدیدی به صنعت بازار خودروی ایران وارد نمیشود چون قیمت نفت قیمت مطلوبی است و فروش نفت ایران افزایش داشته است. اینکه چقدر سرمایهگذاری تغییر کند بیشتر به سیاستگذاری وابسته است تا به نرخ ارز.