به گزارش بخش سیاسی سایت خبرهای فوری، آیا اینستاگرام می‌تواند پست شما را حذف کند؟ پاسخ کوتاه بله است. اینستاگرام یکی از خدماتی است که توسط شرکت فیس‌بوک ارایه میشود. شرکت فیس‌بوک در سال ۲۰۱۲ استارت‌آپ اینستاگرام را خریداری کرد. هم اکنون هر کاربر این شبکه اجتماعی هنگام تشکیل حساب خود با انتخاب گزینه «من مقررات این شرکت را می‌پذیرم» قراردادی را با شرکت ارایه‌دهنده خدمات امضا میکند که ملزم به پایبندی به شروط یک طرفه مقرر در این قرارداد است. حال با توجه به متمم اول قانون اساسی امریکا که ضامن آزادی بیان و دسترسی به اطلاعات شهروندان این کشور است، برچه اساسی این شرکت می‌تواند برخی پست‌ها را به دلخواه حذف کند و در نتیجه شهروندان امریکایی را از دسترسی به این اطلاعات محروم سازد؟
متمم اول قانون اساسی امریکا تنها به شرکت‌های دولتی اعمال میشود. با توجه به اینکه فیس‌بوک ارتباطی به دولت امریکا نداشته و یک شرکت خصوصی است، متمم اول قانون اساسی نیز بر آن اعمال نشده و این شرکت می‌تواند حسب دلخواه مطالب منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی خود را تنظیم کند. به این ترتیب کسی نمی‌تواند به دلیل حذف مطلب خود توسط این شرکت به دادگاه شکایت کند. این شبکه اجتماعی نیز برخی از مقررات خودنوشته خود را تحت عنوان «استانداردهای جامعه» به معنی مقررات اهالی استفاده‌کننده از خدمات فیس‌بوک در وب‌سایت خود منتشر کرده است که برای کاربران قابل ملاحظه است و بر اساس آن عمل میکند.
اما دلیل اصلی مطرح شدن این سوال که چرا اینستاگرام اقدام به حذف پست‌های بسیاری از ایرانیان میکند از آنجا نشأت می‌گیرد که شرکت فیس‌بوک مدعی دفاع جدی از آزادی بیان در دنیاست. این شرکت تا کنون بارها شکل‌گیری اعتراضات بهار عربی را به نقش فیس‌بوک در ایجاد ابزاری برای آزادی بیان در آن جوامع ارتباط داده است. پیشبرد چنین شعارهایی توسط شرکت‌ها به اختیار خود شرکت انتخاب میشود زیرا امروزه شرکت‌ها معتقدند با پیشبرد سیاست‌هایی که افکار عمومی آن را محترم می‌شمارند می‌توانند میزان محبوبیت شرکت را در جامعه بالا برده. شرکت‌ها امیدوارند در نتیجه این محبوبیت حجم بیشتر کاربران را جذب کرده و در دراز مدت حتی سوددهی شرکت را نیز با چنین رویکردهایی افزایش دهند. در این راستا چندی پیش مارک زاکربرگ حتی از انتشار مطالب دروغین تحت عنوان لزوم حمایت از آزادی بیان به هر قیمتی در سخنرانی خود در دانشگاه جورج تون دفاع کرد. او در این سخنرانی اعلام کرد در جامعه دموکراتیک نباید شرکت‌های خصوصی در رابطه با اینکه چه سخنی اجازه انتشار دارد و چه سخنی باید سانسور شود تصمیم بگیرند. در این شرایط، به چه دلیل فیس‌بوک (که مالک اینستاگرام است) اقدام به حذف پست‌های ایرانیان میکند؟ چنانچه در ادامه خواهیم دید به نظر می‌رسد فیس‌بوک برخلاف تبلیغات خود مبنی بر دفاع از آزادی بیان ترجیح داده است در رابطه با کشور ایران به اختیار خود از سیاست‌های دولت فعلی کشور امریکا پیروی کند. اما فیس‌بوک این مساله را به این صورت بیان نمی‌کند. این شرکت در مصاحبه‌ای اقدامات خود را توجیه و اعلام کرده با توجه به قوانین مرتبط با تحریم ایران مجبور به برداشت صفحات و پست‌های مربوط با اشخاصی است که توسط دولت امریکا تحریم شده‌اند. آیا این ادعا صحیح است؟ اگر چنین است به چه دلیل توییتر که یک شبکه اجتماعی دیگر در امریکاست اقدام به حذف چنین پست‌هایی نکرده است؟ برای پاسخ حقوقی به این سوالات لازم است به قوانین امریکا در این رابطه مراجعه کنیم.
به نظر می‌رسد شرکت فیس‌بوک در این راستا به یک قانون قدیمی به نام قانون اختیارات اضطراری اقتصادی بین‌المللی استناد میکند. این قانون که در سال ۱۹۷۷در امریکا به تصویب رسیده به رییس‌جمهور این کشور اختیارات گسترده‌ای پیرامون صدور دستورات اجرایی در زمینه تحریم‌های اقتصادی داده است. به این ترتیب شرکت‌هایی که در امریکا فعالیت دارند باید از دستورات اجرایی صادرشده در این راستا توسط قوه مجریه امریکا پیروی کنند، در غیر این صورت شرکت متخلف به پرداخت جریمه‌های سنگین مالی محکوم خواهد شد. اما این قانون تمام ماجرا نیست. مطلبی که شرکت فیس‌بوک به نظر می‌رسد به عمد در رابطه با کاربران ایرانی به آن بی‌تفاوتی نشان می‌دهد استثنایی است که در سال ۱۹۸۸ و ۱۹۹۴ به این قانون اضافه شد. طبق متمم «ب» بند ۱۷۰۲ این قانون، رییس‌جمهوری امریکا نمی‌تواند در ارتباطات مردم امریکا با اشخاصی که مورد تحریم قرار گرفته‌اند خللی وارد آورد.[۱] بر اساس این بند هرگونه ارتباط پستی، تلگرافی، تلفنی و سایر ابزار ارتباطی که شامل نقل و انتقال مالی نباشد با اشخاصی که توسط این کشور تحریم شده‌اند بلا مانع است. امروزه شبکه‌های اجتماعی به راحتی تحت پوشش «سایر ابزار ارتباطی» قرار می‌گیرند. بنابراین دولت امریکا طبق تفسیر قانون فعلی نمی‌تواند شرکت فیس‌بوک را به حذف پروفایل شخصی که تحریم شده است یا پستی مربوط با او مجبور کند. همان‌طورکه در توییتر نیز پروفایل اشخاص شناخته‌شده ایرانی که توسط دولت امریکا تحریم شده‌اند همچنان پابرجا هستند. بنابراین در صورتی که شرکت فیس‌بوک در شبکه اجتماعی فیس‌بوک یا اینستاگرام اقدام به حذف پستی میکند، این اقدام تنها سیاست خود شرکت بوده و توجیه آن تحت پوشش «اجبار قانونی» غیرموجه است.
چگونه می‌توانیم احتمال پاک شدن پست خود را کم کنیم؟ باید توجه داشت که اقدام اینستاگرام به حذف پست‌ها در حجم بالا توسط یک شخص یا اشخاص صورت نگرفته، بلکه این شرکت به‌طور کلی از هوش مصنوعی AI برای شناسایی پست‌هایی که آن را خلاف استانداردهای جامعه فیس‌بوک می‌داند استفاده میکند. براساس مقررات خود نوشته فیس‌بوک، این شرکت اقدام به حذف پستی که جنبه خبری، یا هنری داشته باشد نخواهد کرد. این امر در رابطه با پست‌هایی که در شرایط عادی خلاف مقررات فیس‌بوک هستند نیز اعمال میشود. این مقرره برگرفته از رویه قضایی امریکا در زمینه آزادی بیان است که با استناد به «ارزش خبری» اجازه انتشار سخنانی که در شرایط عادی غیرقانونی تلقی میشود را به شهروندان می‌دهد. برای مثال اگر در شرایط عادی انتشار مطلبی در رابطه با شخص الف بتواند نقض حریم خصوصی فرد تلقی شود، در صورتی که موضوع به تشخیص دادگاه دارای ارزش خبری باشد شخص الف نمی‌تواند از انتشار آن جلوگیری کند. به همین دلیل است که با وجود مطالب توضیح داده شده، بسیاری از پست‌های ایرانیان نیز در اینستاگرام باقی مانده‌اند. حال برای آنکه پست شما توسط الگوریتم‌های اینستاگرام به اشتباه شناسایی نشود می‌توانید از هشتگ‌هایی مانند #خبر #news استفاده کرده یا با اتصال چند کلمه از جمله خود با هم (بدون فاصله) امکان شناسایی محتوای پست خود را توسط الگوریتم‌ها کم کنید. البته این اقدام نمی‌تواند باقی ماندن پست شما را تضمین کند اما احتمال حذف سریع آن را کمتر خواهد کرد. فیس‌بوک در تلاش است تا روز به روز سیستم‌های خود را در این راستا قوی‌تر ساخته تا از بروز خطا در الگوریتم‌ها بکاهد زیرا باید توجه داشت در صورتی که از چنین امری سوءاستفاده شود می‌تواند نتایجی نامطلوب را به همراه داشته باشد./اعتماد
