در جلسه اصلاح‌طلبان با شورای نگهبان چه‌گذشت؟

طحان نظیف درباره این دیدارها که به صورت جداگانه انجام شده نوشته است: چند روز قبل دکتر عارف رئیس محترم فراکسیون امید به شورا آمدند و ناهار را با حقوقدانان شورا صرف کردند. دکتر صادقی مقدم، عضو حقوقدان و معاون اجرایی شورا هم حق میزبانی را ادا کرد و به خاطر کسالت آقای عارف که ناشی از سرماخوردگی بود، برایشان آبلیمو و عسل آورد. جلسه خوبی بود، صمیمی و صریح. در مورد مسائل مجلس و انتخابات گفت‌وگوهایی شد. تاکید حقوقدانان شورا بر سه مولفه مهم در بررسی صلاحیت‌ها یعنی دوری نامزدها از فساد اخلاقی، فساد اقتصادی و ضدیت با حاکمیت بود که ایشان را در این موارد کاملا همراه دیدم که نشان از سلامت نفس و توجه ایشان به قانون دارد.
وی خاطرنشان کرد: ما در شورای نگهبان همواره سعی بر اجرای مر قانون داریم و جریان‌های سیاسی مختلف نیز در تردد، تعامل و گفت‌وگو با این شورا هستند و البته شورای نگهبان هم گوشی شنوا برای شنیدن نظرات و دیدگاه‌ها دارد. چند روز قبل نیز آقای مجید انصاری و افراد دیگری آمده بودند.
این عضو حقوقدان شورای نگهبان افزود: این موارد غیر از دیدارهای رسمی احزاب و نمایندگان آنها با اعضای این شوراست مثل دیدار چند روز پیش دبیرکل و مسوولان حزب ندای ایرانیان با قائم مقام دبیر شورا.
طحان نظیف تاکید کرد: رفت و آمدهای کارشناسان و متخصصان موضوعات مختلف و شخصیت‌های سیاسی به شورای نگهبان از حیث تنوع و گستردگی، شاید در میان دیگر دستگاه‌ها کم‌نظیر باشد. افراد متخصص هنگام بررسی مصوبات و فعالان سیاسی و احزاب در ایام انتخابات ارتباط‌شان با شورای نگهبان بیشتر می‌شود. شورای نگهبان وظیفه خود می‌داند دغدغه‌های آنان را بشنود و البته چارچوب‌های قانونی را تشریح کند.
وی شورای نگهبان را پناهگاه مردم دانست و نوشت: همان طور که قوه قضاییه در جایگاه پناهگاه مردم است، امروز شورای نگهبان نیز ملجا و پناهگاه احزاب و فعالان سیاسی و مرجع بررسی شکایات آنان از عملکرد هیات‌های اجرایی است. داور خوب کسی است که اظهارات طرفین و مستندات را خوب بشنود و پس از بررسی و تطبیق با موازین قانونی اعلام نظر کند. شورای نگهبان داور ملی انتخابات است. مسابقه‌ای که جناح‌های سیاسی با یکدیگر رقابت می‌کنند و نهایتا پیروز آن مردم هستند. تلاش ما این است که نگذاریم حقی از کسی ضایع شود و خلاف قانون عمل نشود. این مهم بدون یاری همه مردم و خصوصا فعالان سیاسی محقق نخواهد شد.

سعید نورمحمدی
عضو شورای مرکزی حزب ندای ایرانیان
به دنبال درخواستی که از شورای نگهبان برای اختصاص وقتی به منظور برگزاری جلسه با حزب ندای ایرانیان داشتیم، شنبه هفته گذشته دیداری میان اعضای حزب با قائم‌مقام شورای نگهبان انجام شد و اعضا دغدغه‌های خود را که بیشتر معطوف به نقش و جایگاه شورای نگهبان در مورد مسائل مدیریتی کشور و آسیب‌های احتمالی ناشی از تصمیمات اشتباه بود مطرح کردند.
در این جلسه در مورد مسائل اخیر کشور صحبت کرده و گفتیم که بخشی از این اعتراضات به عملکرد نهادهای سیاسی کشور هم مربوط می‌شود، چرا که مردم احساس نمی‌کنند صدای آنها در نهادهای سیاسی شنیده می‌شود.
موضوع تحزب از دیگر موارد مطرح شده در این دیدار بود. آقای کدخدایی نیز با ما هم‌نظر و معتقد بود تا زمانی‌که تحزب در کشور تقویت نشود مشکلات فعلی را خواهیم داشت. در عین حال معتقد بودیم برای تقویت تحزب طبیعتا باید در زمینه تایید صلاحیت‌ها به احزاب مجوزدار اعتماد بیشتری کنیم که باعث تقویت احزاب هم می‌شود، اما آقای کدخدایی چندان با ما هم نظر نبوده و معتقد بود تقویت تحزب در کشور باید با قانونگذاری رخ دهد، به همین دلیل باید به نحوی قانون را اصلاح کنیم که احزاب براساس درصدی که رای می‌آورند در پارلمان نماینده داشته باشند.
در این دیدار در مورد شایعات و ادعاها مبنی بر دریافت پول از سوی عده‌ای برای گرفتن تایید صلاحیت‌ نامزدها نیز صحبت کردیم چرا که برخی مدعی هستند با ارائه پول، صلاحیتشان تایید می‌شود. آقای کدخدایی در این ارتباط عنوان کردند پرونده‌هایی در این زمینه تشکیل شده و افرادی که به اسم تایید صلاحیت پول دریافت می‌کنند شیاد هستند چرا که نفوذی بر ساختار شورای نگهبان ندارند. ایشان تاکید کردند در این راستا مواردی بوده که شورای نگهبان شکایت کرده و پرونده برخی افراد نیز در دادگاه منتظر رسیدگی است.
همچنین آقای کدخدایی عنوان کردند از نقد استقبال می‌کنند و به دلیل نقد از کسی شکایت نمی‌کنند، در عین حال مخالف توهین هستند و از توهین‌کنندگان برای اثبات ادعاهایشان شکایت کرده‌اند.
در این دیدار آقای کدخدایی هم قبول داشت که ممکن است خطاهایی در کارهای شورای نگهبان رخ دهد و تاکید کردند که آمادگی اصلاح خطاها را دارند.
در پایان جلسه نیز پیشنهاد ما مبنی بر برگزاری جلسات دیدار احزاب با مرکز پژوهش‌های شورای نگهبان و انتقال دیدگاه‌ها و نظراتشان مورد استقبال آقای کدخدایی قرار گرفت که البته ایشان پیشنهاد داد برای  این‌که در شرایط فعلی شائبه‌ای ایجاد نشود، این دیدار بعد از انتخابات برگزار شود.

من مدتی قبل از آقای کدخدایی درخواست کرده بودم جلسه‌ای را با ایشان و سایر حقوقدانان شورای نگهبان داشته باشم تا جمع‌بندی خودم را از وضعیت مجلس، آسیب‌هایی که به مجلس وارد شده و مشکلاتی که به نظر من حتما باید برای ارتقای کارآمدی مجلس به عمل بیاید به اطلاع آقایان برسانم.
از دید من برخی از این مشکلات و آسیب‌هایی که به مجلس وارد شده، ناشی از نحوه بررسی صلاحیت‌هاست. من تقریبا چند سال قبل که معاون پارلمانی رئیس‌جمهور در دولت یازدهم بودم یک ملاقات تفصیلی با آیت‌ا… جنتی داشتم و برخی از این مشکلات و آسیب‌ها را به ایشان هم اطلاع‌ دادم، لذا هدف من از برنامه‌ریزی و انجام این دیدار این بود که تجربه خودم را از ادوار مختلف به‌خصوص آسیب‌شناسی که از وضعیت مجلس طی دو دور معاونت پارلمانی رئیس‌جمهور یکی در زمان آقای خاتمی و یکی هم زمان آقای روحانی در دولت یازدهم داشتم به دوستان منتقل کنم تا شاید در تصمیم‌گیری‌هایشان یا اصلاح‌ روش‌های نظارتی موثر باشد.
بر همین اساس طبق قراری که از قبل گذاشته بودیم، دو هفته قبل برای جلسه‌ای با دوستان به شورای نگهبان رفتم. منتها آن روزی که قرار داشتیم، به دلیل این‌که سامانه ثبت دارایی مسؤولان در شورای نگهبان مستقر شده بود و دوستان شورای نگهبان طبق قرار باید در همان ساعت برای ثبت دارایی‌های خود طبق قانون اقدام می‌کردند، لذا آقایان به‌تدریج در جلسه حضور یافتند. ولی من می‌خواستم همه دوستان باشند تا آن مباحث را مطرح کنم، بنابراین از فرصت استفاده کردم و با آقای دکتر صادقی و بعد هم آقای دکتر کدخدایی که به‌تدریج آمدند مباحث دیگری را مطرح کردم. بعد هم جلسه ما عملا به ساعت تشکیل جلسه کمیسیون مجمع تشخیص خورد و در نتیجه، طرح آن موضوع اصلی که در ذهن داشتم به جلسه دیگری موکول شد.

در مجموع جلسه دوستانه مفیدی بود ولی آنچه در ذهن داشتم در این جلسه مطرح نشد و قرار شد در زمان دیگری که آقایان حضور دارند، به شورا بروم و آن مباحث را منتقل کنم.
هفته قبل که آقای دکتر کدخدایی در مجمع تشخیص مصلحت حضور داشتند من این مساله را خدمت ایشان گفتم و قرار شد ان‌شاءا… وقت دیگری را هرچه سریع‌تر تعیین کنند و من نظرات و جمع‌بندی‌هایی را که داشتم به اطلاع‌ دوستان برسانم.

دوستان در شورای نگهبان از این‌که ما جلسه‌ای داشته باشیم و صحبت کنیم استقبال می‌کردند و همان‌طور که گفتم، قرار شد جلسه دیگری را بگذاریم.

موضوعات خیلی محرمانه‌ای نبود. مثلا درباره یک سری بحث‌های کلی درخصوص سایر موضوعات و مسائل انقلاب صحبت کردیم و گفت‌وگو درباره موضوعات اصلی که در ذهن داشتم را به جلسه دیگری موکول کردیم.

آیا برگزاری چنین دیدارهایی در دوره‌های قبلی انتخابات نیز سابقه داشته است؟

همان‌طور که گفتم این دیدار ربطی به انتخابات ندارد و اصلا این موضوع، مربوط و ناظر به انتخابات نیست. اما برگزاری چنین دیدارهایی بی‌سابقه نیست و همان‌طور که عرض کردم بیش از سه سال قبل بود که در پایان مسؤولیتم در معاونت پارلمانی رئیس‌جمهور در دولت یازدهم خدمت آیت‌ا… جنتی هم رفتم و مفصل صحبت کردم. این دیدارها سابقه داشته است و هر از چند گاهی سعی می‌کنم نظراتی را که درباره موضوعات کلان کشور دارم (هر مساله‌ای)، بدون سر و صدا و جنجال به مسؤولان ذیربط منتقل کنم و در گذشته هم سابقه داشته است و حتی درباره مسائل بزرگ‌تر و کلان‌تر، بعضا به صورت مکتوب یا غیرمکتوب خدمت مسؤولان عالی‌رتبه نظام و مسؤولان بخش‌های دیگر، نظراتم را منتقل کرده‌ام و الان هم فکر می‌کنم باید این کار انجام شود.
من به هر حال بعضا نظراتی داشته و دارم و بر همین اساس نکاتی را که در حوزه‌های مختلف به نظرم می‌رسد و اگر دیدگاهی دارم و پیشنهادی هست به مسؤولان ذی‌ربط منتقل می‌کنم و همه ما باید برای بهبود امور تلاش کنیم.

آن‌طور که اشاره کردید بخشی از مطالبی که قصد مطرح کردن آن با اعضای شورای نگهبان را داشتید به موضوع تایید صلاحیت‌ها مربوط است. آیا نمی‌توان این موضوع را با انتخابات پیش رو مرتبط دانست؟

موضوعاتی که من قصد مطرح کردن آنها با اعضای شورای نگهبان را دارم مربوط به آسیب‌شناسی مجلس و علل این آسیب‌هاست که بحث بررسی صلاحیت‌ها صرفا یک بخش از آن است. مسائل مختلفی وجود دارد که در جای خودش باید مطرح شود. اگر در روزهای آینده فرصتی پیش بیاید شاید یک نگاه آسیب‌شناسانه به روند مجالس ادوار ده‌گانه گذشته داشته باشم، به‌خصوص این‌که خودم چهار دوره در مجالس مختلف بوده‌ام یا در معاونت‌های پارلمانی حضور داشته‌ام.
در حضور اعضای شورای نگهبان هم من می‌خواستم یک جمع‌بندی کامل از این آسیب‌ها به دوستانمان در شورای نگهبان منتقل کنم که بخشی از این آسیب‌ها مربوط به نحوه بررسی صلاحیت‌هاست و بخشی از آن مربوط به مسائل دیگر است که امیدوارم در جلسه دیگری بتوانم این مسائل را مطرح کنم.

آیا از دیدارهایی که برخی دیگر از چهره‌های اصلاح‌طلب از جمله آقایان عارف و صادق خرازی، این روزها با اعضای شورای نگهبان داشتند مطلع بودید و آیا مشابه چنین دیدارهایی از سوی اصلاح‌طلبان در روزهای آینده ادامه خواهد یافت؟

من اصلا از آن دیدارها اطلاعی نداشتم. /جام جم