پرهیز از وسوسه صندلی سبز

به گزارش بخش سیاسی سایت خبرهای فوری،  این‌روزها همه نگاه‌ها معطوف به آنهاست که آماده ورود به مجلس یازدهم هستند. آنها که امیدوارند بعد از تأیید صلاحیتشان، چهار سال به عنوان نماینده میهمان بهارستان باشند. برخی اما به دلایل مختلف عطای قوه مقننه را به لقایش بخشیدند. از عارف رئیس فراکسیون امید که گفت بیرون از مجلس بهتر می‌تواند کار کند تا محمدجواد فتحی و پروانه سلحشوری که دلایل دیگری برای کناره‌گیری از حضور دوباره در مجلس داشتند. این گزارش درباره شش نماینده‌ لیست امید تهران است که تمایلی برای حضور در مجلس آتی نداشتند. هرچند نگاهی به ۲۴ کاندیدای دیگر هم دارد که چهار سال پیش در لیست فراگیر اصلاح‌طلبان تهران جای داشتند.

خارج از مجلس بهتر کمک می‌کنم

حتی تا لحظات پایانی ثبت‌نام انتخابات نیز اخبار ضد و نقیضی شنیده می‌شد. رئیس فراکسیون امید مجلس دهم اما به همه این گمانه‌ها پایان داد و گفت مجلس دهم پایان دوره نمایندگی او خواهد بود. عارف گفـت: «از مردم و جوانان تشکر می‌کنم که در چند روز گذشته برای ثبت‌نام بنده اصرار داشتند. مبنای بنده همواره خرد جمعی است اما احساس می‌کنم خارج از مجلس بهتر می‌توانم انجام وظیفه کرده و کمک کنم. یک دوره نمایندگی هم تجربه ارزشمندی بود که کمک کند تا بتوانم خدمتگزاری مناسب‌تر و بهتری انجام دهم. توصیه‌ام به همه نخبگان و جوانان و به‌خصوص خانم‌ها این است که در انتخابات ثبت‌نام کنند». عارف در چهار سال به تدریج مورد انتقاد برخی از طرف‌های اصلاح‌طلب قرار گرفت که به مدیریت او در فراکسیون امید معترض بودند. از سوی دیگر بعضی از امیدی‌ها مدافع عملکرد او و فراکسیون هستند. به نظر می‌رسد در آینده نزدیک عارف گفت‌وگوهایی در این زمینه انجام خواهد داد و طبق اعلام قبلی گزارش عملکرد فراکسیون نیز نقدها را شفاف‌تر خواهد کرد.

 کم‌حرف و پرکار

مدت‌ها پیش از فرارسیدن روزهای ثبت‌نام انتخابات مجلس گفته بود که در مجلس بعدی حضور نخواهد داشت. محمدجواد فتحی، استاد حقوق و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و از نمایندگان تأثیرگذار فراکسیون امید به حساب می‌آمد. از فتحی در این چهار سال گفت‌وگوهای کمی منتشر شد اما عموما موضوعات و طرح‌های مهمی را در مجلس پیگیری کرد. طرح حذف اعدام از مجازات مجرمان مواد مخدر از همین دست اقدامات بود که قریب به پنج هزار نفر را از پای چوبه‌های دار پایین آورد و آمار اعدام در ایران را تا حد چشمگیری تغییر داد. طرح اصلاح تبصره ماده ۴۸ آیین دادرسی کیفری که حق دسترسی وکیل به پرونده متهمان امنیتی را محدود به وکلای قوه قضائیه می‌کرد نیز از سوی فتحی ارائه شد. از آخرین اقدامات فتحی طرح تقلیل مجازات حبس تعزیری است که بر اساس آن مجازات حبس بیش از شش ماه در همه جرائم تعزیری به نصف تقلیل پیدا می‌کند. دوفوریت این طرح در صحن مجلس تصویب شده است. با این همه فتحی در مجلس یازدهم حضور نخواهد داشت و ترجیح می‌دهد درباره دلایل آن سکوت کند.

  سلحشوری و ساختارهای محدودکننده

سلحشوری سه سال رئیس فراکسیون زنان مجلس بود و عمده فعالیت خود در مجلس را معطوف به این حوزه کرد. مواضع و نطق‌های او همواره مورد هجمه تندروها واقع شد. سلحشوری به‌ویژه بعد از اعتراض‌های آبان انتقادهایی را به نحوه برخورد با معترضان در صفحه توییتر خود مطرح کرد. او اما پیش از شروع روزهای انتخابات مجلس یازدهم موضع خود را در این زمینه روشن کرده بود. هرچند گمانه‌ها و شایعه‌های رد صلاحیت او در انتخابات پیش‌رو نیز همواره شنیده می‌شد. سلحشوری دیروز سرانجام با انتشار متنی در صفحه توییتر خود اعلام کرد که تصمیم به عدم حضور در انتخابات گرفته است. او در متنی به همراه چند جمله از شعر مشهور اخوان ثالث «زمستان» نوشت: «با توجه به ساختارهای محدودکننده اقتدار مجلس، نادیده‌گرفتن نظر و خواست مردم، رویه نامناسب نظارت استصوابی و اتفاقات پاییز نودوهشت، با وجود تمام احساس دِینی که به مردم و محبت‌هایشان دارم، نتوانستم وجدانم را برای این حضور قانع کنم و تصمیم بر عدم مشارکت در انتخابات گرفتم».

در فرصت مناسب صحبت می‌کنم

جوان‌ترین نماینده لیست تهران چهار سال مجلس دهم را در کمیسیون اقتصادی سپری کرد. سال ۹۴ قرارگرفتن نامش در لیست امید تهران، جنجال‌های زیادی را برانگیخت. او دختر صفدر حسینی، از مدیران و مسئولان اسبق جمهوری اسلامی است و همین موضوع حواشی زیادی در مجلس برای حسینی داشت و او چندباری مجبور به دفاع از پدر و همسرش در مجلس شد. حسینی در حوزه بانوان هم دست به تلاش‌هایی زد که از جمله طرح تشدید مجازات اسیدپاشی را می‌توان نام برد. او حضور فعالی در مطبوعات نداشته و درباره دلایل این رویکرد نیز تاکنون سخن نگفته است. حسینی دیروز هم ترجیح داد درباره عدم کاندیداتوری در انتخابات مجلس یازدهم سخنی نگوید. او به «شرق»‌ گفت «در فرصت مناسب در این زمینه گفت‌وگو می‌کنم».

 امیدی‌های پا به سن گذاشته

علی نوبخت و عبدالرضا هاشم‌زایی هر دو در دهه ۷۰ زندگی، از باتجربه‌های لیست امید تهران به حساب می‌آمدند. نوبخت سه سال رئیس فراکسیون بهداشت مجلس بود که در مجلس یازدهم حضور نخواهد داشت. عبدالرضا هاشم‌زایی نیز به دلیل محدودیت سنی ۷۵ سال امکان ثبت‌نام برای مجلس یازدهم را نداشت.

 آنها که دوباره می‌آیند

علی مطهری ازجمله نمایندگان لیست امید تهران بود که به‌عنوان سیاست‌مداری اصلاح‌طلب شناخته نمی‌شد. مطهری اما از همان آغاز بنا بر آنچه تعهد به لیست امید می‌دانست، در جلسات فراکسیون امید حضور پیدا کرد. سال آخر اما ازدست‌دادن نایب‌رئیسی مجلس را به دلیل عدم ائتلاف فراکسیون امید با مستقلین دانست و کمی با امیدی‌ها زاویه گرفت. مطهری اما بازهم در مواضع سیاسی خود از بسیاری از اصلاح‌طلبان پیشروتر بود. او حالا نامزد یازدهمین دوره انتخابات مجلس است و مشخص نیست که در صورت اعلام لیست از سوی جریان‌ها در کدام‌یک جای می‌گیرد.
محمود صادقی، چهره شناخته‌شده امیدی‌های تهران در عرصه عمومی نیز به صف نامزدهای انتخابات یازدهم مجلس پیوست. صادقی در ماجرای افزایش قیمت بنزین گفت از مقام نمایندگی استعفا خواهد داد. او دیروز نیز گفت «تقاضای استعفا را نوشتم و در سیستم اتوماسیون مجلس برای هیئت‌رئیسه ارسال شد ولی در حالت استندبای مانده است». صادقی در طول مجلس دهم پیگیر پرونده‌هایی مثل سعید طوسی بود و به‌تدریج در فضای مجازی به‌ویژه توییتر فعال شد و نسبت به اغلب اتفاقات سطح جامعه واکنش نشان داد و برخی را در قوه مقننه پیگیری کرد. به همین دلیل شایعه‌هایی مرتبط با رد صلاحیت او شنیده شده و شاید به همین دلیل دیروز گفته «در حالت خوف‌و‌رجا» است. صادقی گفته است که «در انتخابات مجلس همراه با اصلاح‌طلبان هستم و اگر در لیست نباشم، کنار می‌کشم و مستقل شرکت نمی‌کنم».
طیبه سیاوشی، فاطمه سعیدی، فاطمه ذوالقدر، پروانه مافی، فریده اولادقباد و سهیلا جلودار‌زاده دیگر زنان امیدی‌ تهران هم بار دیگر برای حضور در مجلس ثبت‌نام کردند. سیاوشی و سعیدی دو عضو کمیته دانشجویی فراکسیون امید در چهار سال فعالیت‌های زیادی در جهت تأمین امنیت دانشجویان انجام دادند.
احمد مازنی، دیگر نماینده تهران در مجلس دهم است که با جمله «کم‌هزینه‌ترین راه تأمین امنیت، حاضرشدن در فرایند انتخابات است» وارد کارزار انتخابات شده است. مازنی در سال سوم مجلس دهم رئیس کمیسیون فرهنگی بود. او دیروز درباره ائتلاف با گروه‌ها و موضوع لیست‌های انتخاباتی گفت «پس از تأیید صلاحیت‌ها کار انجام می‌شود و باید منتظر ماند». محمدعلی وکیلی، عضو فراکسیون امید و از اعضای هیئت‌رئیسه مجلس دهم نیز دیروز در ستاد انتخابات وزارت کشور بود. وکیلی درباره انتقادها به عملکرد مجلس گفت: «انتقاد‌کردن که کار ساده‌ای است، به‌ویژه برای آنان که دستی در امور داشته‌اند؛ چه در قالب دولتمردی چه نمایندگی ادوار. پیش‌تر هم گفتم آنچه امروز در کف خیابان است، کارنامه همه دولت‌ها، مجالس و چپ و راست است؛ بنابراین کسی نمی‌تواند خودش را نسبت به وضع فعلی کشور بی‌تقصیر بداند». علیرضا رحیمی، از دیگر نماینده‌های تهران در هیئت‌رئیسه مجلس دهم حضور داشت. رحیمی چندباری به دلیل اقدامات و مواضع خود مورد حمله تندروها قرار گرفت. آخرین این اقدام‌ها سؤال از وزیر دفاع درباره پخش مستند دوتابعیتی‌ها در مجلس بود. این جنجال باعث منتشر‌شدن لیستی از دوتابعیتی‌ها بود که نام مسئولان و حتی رئیس‌جمهوری به چشم می‌خورد. اما به گفته حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی هیچ‌یک از نهادهای امنیتی مسئولیت این لیست را نپذیرفتند. علیرضا محجوب، نماینده شش دوره مجلس هم از اولین کسانی بود که عزم خود را برای حضور در هفتمین دوره جزم کرد. محجوب نیز با لیست اصلاح‌طلبان تهران به بهارستان رسیده بود و از سال ۱۳۶۹ دبیرکل خانه کارگر است. او که سابقه ۲۴ سال نمایندگی در مجلس را دارد و مجلس‌های مختلف با طیف‌های گوناگون را پشت سر گذاشته، هنگام ثبت‌نام گفت: «انتخابات یازدهمین دوره مجلس انتخاباتی بسیار دشوار خواهد بود». فرید موسوی و محمدرضا نجفی نیز به جمع نامزدهای مجلس یازدهم  پیوستند. آنها ازجمله نمایندگان کم‌حاشیه تهران در مجلس دهم بودند که از لیست امید راهی بهارستان شدند.
بعدازظهر جمعه مصطفی کواکبیان، نماینده تهران در مجلس دهم به ستاد انتخابات کشور آمد. کواکبیان در دور هشتم نماینده سمنان در مجلس بود و در دهمین دوره با لیست اصلاح‌طلبان از تهران راهی مجلس شد. او دبیرکل حزب مردم‌سالاری است. دیروز محمدرضا بادامچی، دیگر نماینده تهران نیز بار دیگر برای انتخابات یازدهم مجلس ثبت‌نام کرد. او گفت درباره عملکرد چهارساله خود گزارش‌هایی خواهد داد.
بهروز نعمتی ازجمله ۳۰ نماینده تهران در مجلس دهم برای یازدهمین دوره ثبت‌نام کرد. قرار گرفتن نام نعمتی و کاظم جلالی، سفیر فعلی ایران در روسیه در لیست اصلاح‌طلبان سروصدای زیادی به راه انداخت. آنها بعد از ورود به مجلس نیز در هیچ‌یک از جلسات فراکسیون امید شرکت نکردند و به فراکسیون مستقلین که نزدیک به علی لاریجانی بود، پیوستند. نعمتی دیروز هم خود را اعتدالی دانسته و گفته است «اعتدالیون به دنبال لیست ائتلافی با اصلاح‌طلبان هستند». نعمتی البته گفته است اگر اصلاح‌طلبان تمایلی به ائتلاف نداشته باشند، «اعتدالیون» با طیف‌های دیگر ائتلاف خواهند کرد؛ یعنی کاری که فراکسیون مستقلین در چهار سال در بزنگاه‌های مختلف انجام داد و به فراخور موضوعات به فراکسیون امید یا اصولگرا نزدیک شد.
مهدی شیخ، ابوالفضل سروش و داوود محمدی نیز ازجمله امیدی‌های تهران بودند که حتی ثبت‌نامشان نیز چندان مورد توجه قرار نگرفت. کسانی که با لیست امید وارد مجلس شدند و هیچ ردی از پایگاه اجتماعی آرای خود را در عملکردشان در مجلس نداشتند. سروش درباره دلیل کاندیداتوری خود در توییتر نوشت: «واگذاری مجلس به تندروها علاج دموکراسی نیست!».
به نظر می‌رسد که در آینده نزدیک باید در انتظار گزارش عملکرد فراکسیون امید و امیدی‌ها بود. انتقادها به عملکرد بعضی از نمایندگان تهران بیش از دیگران است و باید دید که آنها چطور از عملکرد خود دفاع خواهند کرد. /شرق