به گزارش بخش فناوری سایت خبرهای فوری، با این حال اگر شما به‌عنوان کسی که قرار است از چنین زیرساختی استفاده کند، تنها یک شتر تک‌کوهانه به‌عنوان وسیله‌نقلیه در اختیار داشته باشید، همه‌چیز به‌هم می‌خورد. در چنین وضعیتی کیفیت اتوبان اصلا مهم نیست چون مسئله مهم سرعت و راحتی در آن نادیده گرفته شده است. اینترنت ملی یا همان شبکه ملی اطلاعات یا هر اسم دیگری که رویش بگذارید در سه، چهار روز گذشته دقیقا شبیه همین اتوبان چهار بانده با آسفالت تازه بوده است و اصلا عجیب نیست که در اولین و احتمالا مهمترین ماموریت خود نتوانسته رضایت مردم را جلب کند.
* یک: منابع داخلی و خارجی عددهای متفاوتی را به‌عنوان هزینه طراحی و راه‌اندازی اینترنت ملی ذکر کرده‌اند اما عدد ۱۹هزار میلیارد تومان را احتمالا می‌توان عدد واقعی‌تری دانست. ۱۴سال پیش وقتی ایده طراحی این شبکه برای اولین بار مطرح شد، زمان اتمام کار را سه‌سال و بودجه مورد نیاز را ۹۰۰میلیارد تومان پیش‌بینی کرده بودند. با این‌حال، درست مثل طرح مسکن مهر کار کش پیدا کرد و روی دوش دولت بعدی افتاد.
* دو: اینترنت در روزهای ابتدای همین هفته از نفس افتاد. اتفاقی که با تصمیم مقامات امنیتی گرفته شده و ملاحظات خودش را دارد. برخلاف دفعات پیشین این‌بار قرار بود اینترنت ملی بخشی از سختی کار را کم کند تا جاهایی مثل بانک‌ها، ادارات دولتی، بیمه‌ها، بیمارستان‌ها، بورس و… بدون مشکل به‌کار خود ادامه دهند. مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک بانک مرکزی دیروز گفته در روز ۲۷آبان ماه چیزی نزدیک به ۱۲۴میلیون تراکنش در شبکه شتاب صورت گرفته و پایداری شبکه بانکی ایران با وجود قطعی اینترنت بیش از ۹۹.۹درصد بوده است. اگر متر و معیار موفقیت شبکه ملی اطلاعات را چنین چیزهایی درنظر بگیریم، محمدجواد آذری جهرمی و دوستانش در وزارت ارتباطات می‌توانند جشن پیروزی بگیرند. ما هم باید بهشان خسته نباشید بگوییم.
* سه: اینترنت واقعا مثل اتوبانی چهار بانده با آسفالتی تازه است که همین اواخر راه‌اندازی شده اما برای اینکه بتوانید با استفاده از آن سالم و خوشحال به‌مقصد برسید باید یک اتومبیل خوب هم در اختیار داشته باشید. موتورهای جست‌وجو نقش اتومبیل‌های خوب آخرین سیستم را بازی می‌کنند و سردسته‌شان گوگل است. گوگل آنقدر خوب کار می‌کند که رقیب قدیمی‌اش یاهو را به‌طور کامل کنار زده. شاید خیلی‌ها متوجه نباشند اما وقتی آن بالا در آدرس‌بار مرورگرهایتان کلمه‌ای را تایپ می‌کنید، گوگل دست‌به‌کار میشود و موضوع را در میان صفحات مختلف وب سرچ می‌کند. در کسری از ثانیه نتایج دسته‌بندی می‌شوند و بهترین پیشنهاد‌های ممکن جلوی روی شما در صفحه گوگل به‌نمایش درمی‌آید.
* چهار: خیلی پیش‌از آنکه بحث شبکه‌ملی اطلاعات و اینترنت ملی وسط بیاید، بعضی‌ها به‌فکر ساخت یک موتور جست‌وجوی بومی افتاده بودند ولی تقریبا تمام تجربه‌ها حداقل تا سال ۸۷ یکی یکی شکست خوردند. الان اگر کلمه موتورجست‌وجوی ایرانی را سرچ کنید، اولین پیشنهاد گوگل سایت «پارسی‌جو» است. ویکی‌پدیا گفته فاز تحقیقاتی این موتورجست‌وجوی ایرانی در سال ۸۷ شروع شده و نسخه اولیه در سال ۸۹ رونمایی شده است.
یوز دیگر موتور جست‌وجوی ایرانی است. هزینه ساخت و طراحی این سایت‌ها را چیزی نزدیک به ۱۷۰میلیارد تومان ذکر کرده‌اند. با این‌حال وقتی در ابتدای هفته اینترنت قطع شد و بخشی از کاربران تنها به اینترنت ملی دسترسی داشتند، کاربران کمی از وجود موتورجست‌وجوهای ایرانی مطلع بودند. از نظر دانش فنی و توانایی کار با کامپیوتر این کاربران را به‌هیچ‌وجه نمی‌توان افراد عادی محسوب کرد.
* پنج: گوگل واقعا آقای اینترنت است و بدون آن خیلی از کارها روی زمین می‌ماند. بااینکه این قاعده تقریبا در تمام دنیا برقرار است اما بعضی کشورها توانسته‌اند کاربران خود را برای استفاده از موتورهای جست وجوی بومی متقاعد کنند. مثلا ۷۶درصد کاربران چینی از موتور جست‌وجوی Baidu استفاده می‌کنند و ۷۰درصد کاربران کره‌ای به سراغ Naver می‌روند. این آمار در مورد کاربران روسی ۶۰درصد است و در جمهوری چک آمار به ۵۲درصد می‌رسد. در همه این کشورها زبان نقش مهمی در استقبال کاربران از موتورهای جست‌وجوی بومی دارد. چیزی که به‌خاطر وجود زبان فارسی در ایران هم می‌توانست رخ دهد.
* شش: ابتدای همین هفته وقتی مجبور بودیم از اینترنت ملی استفاده کنیم، بخشی از کاربران اینترنتی به‌سراغ خدمات موتورهای جست‌وجوی ایرانی رفتند و در کادر سرچ آنها چیزهایی تایپ کردند. چیزی که پارسی‌جو یا یوز به آنها تحویل می‌داد بی‌نهایت ناامید کننده بود. از نظر فنی ایرانی‌ها سایت‌های خود را با استفاده از الگوریتم‌های مخصوص گوگل طراحی می‌کنند تا در زمان سرچ و جست‌وجو توسط کاربران زودتر و بیشتر دیده شوند اما این هفته، در زمان استفاده از پارسی‌جو کار اصلا به جست‌وجو نمی‌رسید.
احتمالا چون پارسی‌جو و یوز خودشان را برای این حجم از مراجعه کاربران ایرانی آماده نکرده بود. پارسی‌جو روز گذشته برای دقایقی متنی عجیب را به‌نمایش گذاشت و اعلام کرد سایت در حال به‌روزرسانی است! یعنی دست‌اندرکاران سایت تازه متوجه مشکل شده بودند و درصدد رفع ایراد برآمدند.
* هفت: موبایل‌ها و تبلت‌ها رسما کامپیوترها و لپ‌تاپ‌ها را کنار زده‌اند. الان حتی با استفاده از تلویزیون‌های هوشمند هم می‌توان به اینترنت متصل شد. برای همین مرورگرهای اینترنتی مخصوص این ابزارها ساخته شده‌اند. در فاز بعدی این اپلیکیشن‌های اینترنتی هستند که بخش زیادی از بار ترافیک اینترنت را به‌خود اختصاص می‌دهند.
مثلا بعضی کاربران تنها با داشتن یک گوشی موبایل و با استفاده از اپلیکیشن‌ها می‌توانند در تلگرام، اینستاگرام یا حتی همین واتساپ بچرخند و کارهایشان را انجام دهند بدون اینکه نیازی به مرورگر و موتورجست‌وجو داشته باشند. با وجود تمام تلاش‌های انجام شده برای کم کردن اتکای اینترنت ملی به بیرون از کشور، متاسفانه پیام‌رسان‌های ایرانی نتوانسته‌اند دل مخاطب را به‌دست بیاورند. جایگزین قابل توجهی هم برای اینستاگرام نداریم. برای همین خیلی از ارتباطات کاری، رد و بدل کردن فاکتورهای فروش و حتی سفارش‌گیری هنوز روی بستر تلگرام و واتساپ انجام میشود. کسب‌وکارهای کوچک دقیقا به‌همین دلیل از ابتدای هفته و با وجود اینترنت ملی درمانده و گیج شده‌اند.
* هشت: آمریکایی‌ها در ابتدای دهه ۹۰میلادی به‌فکر ساخت اینترنت ملی افتادند. چند سال پیش، وقتی ادوارد اسنودن درباره سوءاستفاده بعضی دولت‌ها از اینترنت برای جاسوسی کردن افشاگری کرد، کشور‌های دیگری هم دنبال راه‌چاره افتادند. کره‌جنوبی که رتبه اول سرعت اینترنت دنیا را دارد و چین و انگلیس هم برای خودشان چنین شبکه‌ای ساخته‌اند. با این حال باید بپذیریم که «اینترنت ملی» اصلا کلمه مناسبی نیست و با توجه به‌اینکه معنا و مفهوم و فلسفه واقعی اینترنت در ارتباط بودن با دنیاست، «شبکه ملی اطلاعات» با تمام هزینه‌هایش را باید تنها برای مواقع حساس استفاده کرد
