به گزارش بخش فناوری سایت خبرهای فوری، چند روز پیش خبری در اخبار شبکه خبر منتشر شد که جامعه را در بهت و ناباوری فرو برد، در خبر مذکور آمده بود پلیس فتا اعلام کرده یک باند کلاهبرداری دستگیر شده که ۲ تن از هکرها نوجوانان ۱۳ و ۱۵ ساله هستند! از طرف دیگر پلیس فتای استان مرکزی نیز از بازداشت نوجوانی ۱۶ ساله خبر داده که بیش از یک میلیارد ریال از حساب بانکی۱۲۷ شهروند سرقت کرده است. چرا برخی نوجوانان ما به این سمت و سو کشیده شدهاند که از سن پایین به فکر کلاهبرداری برای کسب در آمد هستند؟ این سوالی است که ماجرا کلاهبرداری نوجوانان را از یک اتفاق معمول خارج کرده و به عنوان یک آسیب معرفی میکند، نوجوانانی که هنوز به سن قانونی هم نرسیدهاند.
ماجرا از کجا شروع شد؟
روز گذشته فرمانده انتظامی استان مرکزی گفت: «در پی مراجعه جوانی به پلیس فتای استان مبنی بر این که مبلغ ۹ میلیون ریال به صورت غیرمجاز از حساب بانکیاش برداشت شده است، موضوع به صورت ویژه در دستور کار کارشناسان این پلیس قرار گرفت.»
سرهنگ مفخمی شهرستانی افزود: «در تحقیقات تخصصی پلیس فتا مشخص شد چندی پیش فرد شاکی در یک کانال تلگرامی فروش اکانت یک بازی کامپیوتری را با قیمتی استثنایی مشاهده کرده و از درگاه بانکی تعبیه شده در این کانال برای خرید اقدام میکند که ضمن عدم موفقیت در خرید، اطلاعات حساب بانکیاش را در درگاه بانکی جعلی که از سوی مدیر این کانال طراحی شده بود، وارد کرده و مدتی بعد در حدود ۹ میلیون ریال از حساب بانکیاش به صورت غیرمجاز برداشت میشود. با آغاز اقدامات تخصصی و فنی کارشناسان پلیس فتای استان، نوجوانی ۱۶ ساله که ساکن یکی دیگر از استانهای کشور بود، شناسایی و با هماهنگی مقام قضائی با اعزام تیمی از ماموران انتظامی دستگیر و برای تکمیل تحقیقات به پلیس فتا استان دلالت شد.»
فرمانده انتظامی استان مرکزی تصریح کرد: «در خلال تحقیقات پلیس و با توجه به اسناد و مدارک به دست آمده، متهم اعتراف کرد که در ابتدا یک درگاه بانکی جعلی (فیشینگ) را طراحی کرده و با تبلیغات گسترده در شبکههای اجتماعی به خصوص تلگرام و تحت عناوینی چون فروش شارژ، فروش اکانت بازی ps۴ لینک این درگاههای جعلی را در فضای مجازی معرفی میکرده و تعداد زیادی اطلاعات حساب از این طریق به دست آورده و اقدام به برداشت غیرمجاز از آنها کرده است. در بررسیهای تخصصی پلیس روی تجهیزات رایانهای این فرد، اطلاعات حساب بانکی ۱۲۷ شهروند در سراسر کشور به دست آمد و مشخص شد که این نوجوان در حدود یک میلیارد و ۴۴ میلیون و ۲۵ هزار ریال از این حسابهاب بانکی به صورت غیرمجاز برداشت داشته است.» پرواضح است که این نوجوان از هوش سرشاری برخوردار است، هوشی که اگر درست هدایت میشد ممکن بود آن نوجوان بزهکار امروز را در آینده به یک نخبه تبدیل کند اما اینکه چرا برخی از نوجوانان در این سنین حساس به فکر بزهکاری میافتند موضوعی است که باید از دید کارشناسان مورد بررسی قرار بگیرد.
هوش سیاه گروههای مرجع
دکتر حسن عماری جامعهشناس و آسیبشناس اجتماعی در این باره میگوید: «برای بررسی این موضوع باید مختصات نوجوانی را در نظر گرفت، نوجوانی فصلی است که گروههای مرجع برای این سن خیلی مهم میشوند. گروه مرجع کسانی هستند که روی رفتار نوجوانان تاثیر میگذارند. این گروه میتواند بزرگسالان باشد یا نوجوانان دیگر یا حتی میتواند شخصیتهای معروف هم باشند، حالا چه شخصیتهای مثبت معروف و یا چه شخصیتهای منفی معروف؛ کسانی که دارای هوش سیاه هستند را گروه مرجع منفی معرفی میکنند. نوجوانان به واسطه مختصات سنشان سعی میکنند که از آنها الگوبرداری کنند. ما نمیتوانیم تقسیمبندی کنیم و بگوییم که مثلا ۵۰ درصد جامعه دارای هوش سیاه هستند و ۵۰ درصد دیگر هوش مثبت دارند! واقعیت این است که در یک کشور از هر دو نوع هوش وجود دارند و این دو دسته هوش از ابتدای پیدایش جوامع تاکنون وجود داشته و دارد. هوشهای منفی به واسطه رفتارهای تبهکارانه میتوانند کارهایی را انجام دهند که مخاطرات جامعه را بیشتر کنند، این مخاطرات ابعاد مختلف اقتصادی، اجتماعی و حتی سیاسی و فرهنگی را هم در برمی گیرد؛ میخواهم این را بگویم که یک تفسیر از این رفتارها، الگوبرداری از گروههای مرجعی است که حتی در اخبار منتشر شده در رسانهها نیز ترویج میشود. این گروههای مرجع با شخصیت منفی و هوش سیاه معمولا این را ترویج میکنند که یکشبه هم میتوان پولدار شد و همین سبب میشود که نوجوان به واسطه یک الگوی پذیرفته شده که رسانه هم بخشی از تبلیغات آن را بر عهده دارد و فضای مجازی و شبکههای جدید هم در ترویج آن نقش دارند، علاقهمند میشود که این کار را انجام دهد.»
معرفی تخریبی نوجوانان
او افزود: «موضوع دیگر به بحث رهبری برمی گردد، در واقع این مسائل به الگوهای نمایشگری که در سنین نوجوانی وجود دارد گره خورده است. نوجوانان به واسطه رفتارهای نمایشگرایانهای که دارند علاقه دارند که این رفتارهای تخریبی را انجام دهند. در واقع به واسطه گروهی که با این کار در آن عضو میشوند یا معروف شدنشان به واسطه چنین کارهایی یا حتی همسانسازی با برخی از دوستانشان که چنین کارهایی را پیش از آنها انجام داده اند، سعی میکنند که با این کارها خودشان را نشان بدهند و همین میشود که چنین رفتارهایی ترویج پیدا میکند. نوجوانان به واسطه چنین اقدامهایی میخواهند خودشان را معرفی کنند و نمیدانند که این نوع معرفی کردنها در واقع معرفی تخریبی محسوب میشود.»
کشورهای پیشرفته چه میکنند؟
این کارشناس تصریح کرد: «حالا به این موضوع فکر کنید که نوجوان در چنین سن حساسی چشمش را در جامعهای باز میکند که هر روز یک خبر از دزدی و اختلاص منتشر میشود، این موضوع خیلی روی نوجوانان ما تاثیرگذار است. رسانه وقتی مروج چنین رفتارهای آسیبی میشود قاعدتا شان و منزلت رفتار آسیبی در جامعه کمتر میشود و در واقع قبح آن شکسته میشود، این موضوع نوعی علاقهمندی به اینکه من هم میتوانم یک شبه پولدار شوم و راه صدساله را یکشبه بروم در نوجوانان بهوجود میآورد. در واقع استقلالطلبی و هویت و شکلگیری«من» در سنین نوجوانی سبب میشود تا چنین رفتارهایی در سنین نوجوانی به چشم بخورد ضمن اینکه در حال حاضر فضاهایی که امروز نوجوانان در اختیار دارند نسبت به قبل فضاهای بازتری است. آشنایی نوجوانان با فضای مجازی و کامپیوتر آنها را برای این کار حرفهایتر و علاقهمندتر کرده است، این موضوع و آسیبهای دوران نوجوان خیلی وقت است که به زنگ خطری برای جوامع مختلف تبدیل شده و جوامع پیشرفته که پیش از ما با چنین مشکلاتی روبهرو شدهاند امروز فضای امنیتی برای اطلاعاتشان را افزایش دادهاند. برای مثال چند روز پیش اعلام شد که مایکروسافت اعلام کرده که اگر هکرها بتوانند آن را هک کنند جایزه خوبی به آنها داده میشود، به این طریق هم علاقه نوجوانان دیده میشود و هم شرکتها میتوانند امنیتشان را به این وسیله افزایش دهند.»
به نظر میرسد یکی از دلایلی که باعث افزایش چنین رفتارهایی از نوجوانان شده است هوش سیاه گروههای مرجعی است که هر روز اخبار مختلفی از اختلاس و دزدی و فسادهای مالی آنها به چشم میخورد، آخرین مورد آن هم سالار آقا خان جوان دهه هفتادی است که امروز متهم ردیف اول پرونده فساد در بانک مرکزی محسوب میشود و با ۱۶۰ میلیون دلار متواری شده است، نتیجه چنین اقداماتی هم میشود نوجوانانی که از ۱۶ سالگی به فکر کلاهبرداری و خالی کردن حساب ۱۲۷ شهروند هستند. /روزنامه آفتاب یزد