به گزارش بخش بین المللی سایت خبرهای فوری، بالاخره بعد از حدود دو ماه اعتراض، بیش از ۴۰۰ کشته و هزاران زخمی، عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق، به کنارهگیری از قدرت تن داد و اعلام کرد بهزودی استعفای خود را تقدیم پارلمان میکند؛ خبری که گرچه گروهی از معترضان را در بغداد به پایکوبی واداشت ولی برای بسیاری از معترضان گامی لازم اما ناکافی بود. استعفای عادل عبدالمهدی یک روز پس از آن اعلام شد که نیروهای امنیتی عراق با کشتن بیش از ۵۰ معترض در بغداد، ناصریه و نجف، خونینترین روز اعتراضات این کشور را رقم زدند. ساعاتی پس از این کشتار بود که آیتالله علی سیستانی، مرجع شیعیان عراق، با محکومکردن این سرکوب خواستار رویکارآمدن دولت جدید شد.
خبر استعفای نخستوزیر، واکنشهای مختلف معترضان را به دنبال داشت. مصطفی، معترض ۲۴ساله عراقی که در میدان تحریر بغداد به جشن و پایکوبی مشغول بود، در گفتوگو با الجزیره گفت: «استعفای نخستوزیر گام اول بزرگی است و ما بیاندازه از شنیدن این خبر خوشحال شدهایم». او اینطور ادامه میدهد: «حتی اگر ما بهای سنگینی برای این اتفاق داده باشیم، باز هم به آن معناست که معترضان در فشار به دولت برای برآوردهکردن مطالبات خود موفق بودهاند.
این یعنی جانفشانیهای ما ارزش داشت». نور، یکی دیگر از معترضان که ۳۰ساله است و با دوستانش پرچم عراق را به دست گرفته و تکان میدهند، استعفای عادل عبدالمهدی را فقط گام نخست میداند.
با این حال، دیگران میگویند تغییری اندک در رهبری عراق کافی نیست. زینب ۲۹ساله میگوید: «این گام از نظر بسیاری از عراقیها کافی نیست؛ بهویژه که معترضان زیادی کشته شدهاند». یک معترض به نام حجار هم به بیبیسی گفته این استعفا پیروزی برای معترضان است اما خواستههای زیاد دیگری باقی مانده است: «این اولین تقاضای ماست که کمی وضع را تغییر خواهد داد. دومین خواسته ما بستهشدن پارلمان است. امیدواریم این اتفاق هم بیفتد. جوانان ما پرقدرتاند و صدایشان بلند است. ما همینجا خواهیم ماند». حجار گفت معترضان علیرغم تیراندازی مأموران در خیابانها خواهند ماند: «برای ما سخت است. برای همه سخت است که ببینند نیروهای امنیتی با ما چطور برخورد میکنند، چطور ما را با گلوله و گاز اشکآور میکشند. شاید ما را از هم جدا کنند اما ما قوی هستیم و همینجا خواهیم ماند تا خواستههایمان را اعلام کنیم».از اوایل اکتبر، صدها هزار عراقی جان به لب آمده از فساد ساختاری، بیکاری گسترده و کمبود خدمات عمومی در بغداد و چندین شهر دیگر به خیابانها آمده و خواستار برکناری کل نظام سیاسی عراق شدهاند که پس از مداخله نظامی آمریکا در سال ۲۰۰۳ و سرنگونی صدام حسین، قدرت را در دست گرفته بود.
برای بسیاری، این نظام مبتنی بر سهمیه، در طول سالها به افراد و گروههای خاصی اجازه داد با گسترش نفوذ خود، ثروتاندوزی کنند، در حالی که اکثر مردم این کشور نفتخیز همچنان شرایط اسفناک اقتصادی و نابرابری فراگیر را متحمل میشوند.زینب میگوید: «ما عبدالمهدی را به خاطر همهچیز سرزنش نمیکنیم. او فقط چهره و نمای جسمی است که بسیاری پشت آن پنهان شدهاند: شبهنظامیان، احزاب سیاسی و سیاستمداران وابسته». او ادامه میدهد: «حتی اگر عبدالمهدی برود، آنها کس دیگری را جایگزین او میکنند. بنابراین ما زمانی به جشن میپردازیم که مجلس منحل و انتخاباتی آزاد و عادلانه تحت نظارت سازمان ملل برگزار شود».
احسان الشمری، تحلیلگر سیاسی عراقی، در گفتوگو با الجزیره، گفته است پس از آنکه چندین گروه سیاسی و آیتالله سیستانی خواستار استعفای عادل عبدالمهدی شدند، احتمالا پارلمان هم استعفای او را قبول خواهد کرد: «گروههای سیاسی احتمالا استعفای او را میپذیرند و مذاکره و گفتوگو برای یافتن جایگزینش را آغاز خواهند کرد».
بر اساس ماده ۸۱ قانون اساسی عراق، رئیسجمهوری این کشور باید تا ۱۵ روز آینده نامزد دیگری را برای تشکیل کابینه معرفی کند. قرار است امروز پارلمان عراق جلسهای اضطراری برای گفتوگو درباره وضعیت بحرانی کشور برگزار کند.
بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که با وجود کنارهگیری عادل عبدالمهدی از قدرت، نظام و احزاب سیاسی عراق همچنان در جای خود باقی میمانند. از اینرو بسیار دشوار است که چنین تغییری معترضان را بهراحتی قانع کند؛ بهویژه که بسیاری از معترضان نخستوزیر را نشانه مشکل بزرگتری میدانند.
از آنسو دولت عراق و نظام کل این کشور هم قادر به اصلاح خود نیست و به نظر میرسد بدیل دولت برای وضعیت کنونی، سرکوب بیشتر معترضان از طریق بازداشت گسترده فعالان و کشتار معترضان باشد. با این حال، به نظر میرسد این راهحل هم دیگر جوابگو نباشد چراکه در طول حدود دو ماه گذشته معترضان در شهرهای مختلف همچنان به اعتراضات خود ادامه دادهاند. برخی از تحلیلگران مدعیاند نظامیکردن بحران به نفع دولت عراق است. با این حال، این شرایط هم احتمالا دیری نمیپاید چراکه تعداد بالای کشتهشدگان خشم مردم عراق و بازماندگان را افزایش داده و بذر کینه را در دل میلیونها عراقی کاشته است؛ خشمی که به نظر نمیرسد به این زودیها از بین برود. /شرق