جانسون با برجام چه می‌کند؟
خبرهای فوری: تحلیلی از چشم‌انداز مناسبات ایران و انگلیس در دوره نخست‌وزیر جدید این کشور در گفت‌وگو با کارشناسان
چالش بیشتر در روابط ایران و انگلیس
جلال ساداتیان / کاردار پیشین ایران در لندن
بوریس جانسون را می‌توان از جمله اعضای جبهه ملی‌گرای حزب محافظه‌کار بریتانیا به‌حساب آورد که بر لزوم اجرای برگزیت و خارج‌شدن از اتحادیه اروپا به هر قیمتی تاکید می‌کند و البته در صورتی که چنین اتفاقی رخ دهد قطعا تبعاتی در برخواهد داشت و مشکلاتی در درون این کشور به‌وجود خواهد آمد.در این صورت، گرایش‌های جانسون وقتی به سمت اتحادیه اروپا نباشد به ناچار بیشتر به سمت آمریکا خواهد بود و این گرایش طبیعتا فشار را بر ایران افزایش خواهد داد. جهش انگلیس به سمت آمریکا قطعا به سمت هماهنگی بیشتر این کشور با سیاست آمریکا در خاورمیانه خواهد بود.برخی معتقدند توقیف محموله نفتی ایران در هماهنگی با ترزا می، نخست‌وزیر سابق انگلیس نبوده بلکه با گرایش‌های همین گروه صورت گرفته و به این ترتیب انتظار می‌رود افزایش تنش را در روزهای آتی با انگلیس داشته باشیم. از این جهت روابط پر فراز و نشیب میان دو کشور ممکن است در دوران نخست‌وزیری جانسون بار دیگر دستخوش نشیب‌های دیگری شود. همچنین در آستانه نخست‌وزیری جانسون شاهد شکایت انگلیس به شورای امنیت به دلیل توقیف نفتکش این کشور از سوی ایران بودیم که این موضوع نشانه خوبی برای روابط ما با انگلیس در دوره نخست‌وزیری جانسون نخواهد بود. نکته دیگر این‌که بعد از خروج آمریکا از برجام شاهد تحولاتی بودیم و تنش‌هایی در پی این اقدام آمریکا به‌وجود آمد. طی چند ماه اخیر نیز ایران به‌دلیل بدعهدی‌های طرف مقابل اقدام به کاهش تعهدات برجامی خود کرده و اروپا نیز در این زمینه به ایران هشدار داده و خواستار خویشتنداری کشورمان شده است. انگلیس نیز یکی از این کشورها بود بنابراین روند تحولات برجام را در دوران نخست‌وزیری جانسون نمی‌توان جدا از این موضوع دانست.
سیاست جانسون درباره برجام وابسته به برگزیت است
سید محمد مرندی/ استاد دانشگاه
امروز انگلیس با بحران داخلی مواجه است و دو دستگی عمیقی در مورد خروج این کشور از اتحادیه اروپا در میان مردم این کشور وجود دارد. شرایط کنونی در این کشور متغیر است به همین دلیل نمی‌توان پیش‌بینی دقیقی از سیاست خارجی این کشور در رابطه با ایران و موضوع برجام داشت. چرا که جانسون در شرایط فعلی مشکلات بسیار و اولویت‌های دیگری از جمله تعیین تکلیف برگزیت دارد و نه برجام.
اگر انگلیس در تاریخ مشخص شده از اتحادیه اروپا خارج شود، در نتیجه به آمریکا نزدیک تر شده و تحت تاثیر بیشتری نسبت به این کشور قرار خواهد گرفت اما در صورتی که در این تاریخ از اتحادیه اروپا خارج نشود به‌طور طبیعی به اروپا نزدیک تر شده و در نتیجه به نظر می‌رسد مواضعش نسبت به برجام، ادامه مواضع فعلی باشد. البته نکته مهم این است که در طول این مدت ایران راهی جز ادامه روند کاهش تعهدات برجامی ندارد و در ضمن احتمال دارد در طول این مدت نیز مواضع اتحادیه اروپا نسبت به برجام تغییر یابد هر چند که برجام نیز برای ایران مانند سابق دارای اهمیت نیست.
همچنین در مورد ماجرای کشتی های توقیف شده ایرانی و انگلیسی نیز باید گفت بعید به نظر می رسد که با توجه به شرایط کنونی انگلیس، این کشور در چند هفته آینده به‌دنبال بحران جدیدی باشد.
در مجموع باید تاکید کرد که با توجه به بحران های موجود، آینده انگلیس چندان مشخص نیست به همین دلیل نمی توان در مورد سیاست خارجی اش نیز نظر قاطع و مشخصی ارائه داد.
احتمال در پیش گرفتن روند تعادلی از سوی جانسون
بوریس جانسون در شرایط زمانی نامناسبی نخست‌وزیر انگلیس شده که اگر بتواند بحران‌های موجود در مقابل سیاست خارجی این کشور را حل کند می‌توان وی را سیاستمدار حرفه‌ای و توانمند قلمداد کرد.
اولویت اصلی جانسون برگزیت است به همین دلیل سایر مسائل سیاست خارجی در اولویت قرار نمی‌گیرد یا اگر مطرح باشد درباره آنها خط مشی چالش برانگیزی در پیش نمی‌گیرد. به هر حال جانسون تصمیم دارد برگزیت را با توافق یا بدون توافق انجام دهد و در هر دو حالت، این مهم نیازمند وقت زیاد و تجمیع انرژی‌ها و داشتن یک ذهن آرام است.
بنابراین این موضوع بر موضوعات دیگر از جمله روابط با ایران که به روابطی توام با فرصت و تهدید تبدیل شده سایه می‌اندازد.
بنابراین نخست وزیر انگلیس سعی خواهد کرد بین سه موضوع برجام که در حال حاضر نگاهی مثبت از سوی اروپا از جمله انگلیس به آن وجود دارد، همچنین حوادثی که در ارتباط با نفتکش‌ها شکل گرفته و البته موضوع نازنین زاغری نوعی تعادل در پیش گیرد.
احتمالا در حوزه برجام همچنان در سخن و بیان از اجرایی شدن آن حمایت خواهد کرد. همچنین به نظر می‌رسد در نهایت به‌دلیل این‌که اسکورت کشتی‌هایشان هزینه‌بر باشد موضوع کشتی‌ها را از طریق بده بستان حل و فصل کنند.
در مورد نازنین زاغری نیز باید گفت که این موضوع به‌عنوان ماجرای چالش‌برانگیز در روابط دو کشور باقی خواهد ماند ولی جانسون نشان داده که این موضوع فی‌نفسه چندان برایش اهمیت ندارد مگر این‌که در واکنش به افکار عمومی درصدد پیگیری آن باشد.
در نهایت به نظر می‌آید متغیر آمریکا و تاثیرش بر روابط دو کشور ایران و انگلیس هم در سیاست خارجی جانسون اهمیت داشته باشد. البته واقعیت این است که شرایط داخلی آمریکا به‌خصوص انتخابات ریاست‌جمهوری به ترامپ اجازه نمی‌دهد که قدرت مانور زیادی در مورد موضوعاتی که به درگیری نظامی احتمالی منجر شود داشته باشد. با این‌که گفته میشود سیاست خارجی جانسون و ترامپ به هم نزدیک است اما حتی اگر چنین نزدیکی‌ای وجود داشته باشد در عرصه عمل برای همکاری با هم موانع جدی دارند که مانع از این میشود آنها به سمت یک رفتار چالش‌برانگیز با ایران حرکت کنند. /روزنامه جام جم
