علی بیگدلی: روسیه نمیخواهد ناتو در منطقه نفوذ کند و چون ترکیه در حوزه ناتو است،نمیخواهد یک تلفیق پیوسته به نفع اوکراین تشکیل شود و همین موضوع علت سفر عجولانه پوتین به آذربایجان بود./ مقامات ارشد ایران نمیتوانند جلوی روسیه بایستند. وجود پایگاههای قدرتمند اسرائیلی در آذربایجان هم میتواند عامل تهدیدکنندهای برای امنیت ما باشد.
به گزارش بخش بین المللی سایت خبرمهم، علی بیگدلی، کارشناس مسائل بینالملل به مطهره حیدری، خبرنگار گروه رسانهای خبرهای فوری مهم گفت: جنجال بر سر کریدور زنگزور توجهها را به روسیه و آذربایجان برده ولی هیچ کس در این بین توجهی به ترکیه که عامل اصلی جنجالهاست، ندارد. اردوغان به خاطر از دست دادن دنیای عرب و اینکه نتوانست عضویت اتحادیه اروپا را بگیرد میخواهد برود به سمت مناطق ترک زبان و آسیای مرکزی و بعد به سمت پاکستان، هند و حتی تا چین هم برود. چند سال پیش هم با همکاری آذربایجان، ترکیه و پاکستان در دریای خزر یک مانور دریایی انجام دادند. از طرفی روسیه احساس خطر میکند چون ممکن است شاخههایی از ناتو در منطقه قفقاز شمالی یا جنوبی مستقر شود به خصوص اینکه پاشینیان به فرانسه رفت و با مکرون دیدار کرد. سفر عجولانه پوتین به آذربایجان هم برای مشخص شدن این مسیر بود.
وی ادامه داد: قبلا کامیونهای آذربایجان برای رفتن به ترکیه از خاک ایران عبور میکردند و ایران نیز حق ترانزیت میگرفت. اما الان به خاطر اختلافاتی که در منطقه بوجود آمد و رفع شد، روسیه آمده این موضوع را دوباره مطرح کرده تا بدون عبور از خاک ایران و آذربایجان از خاک ارمنستان عبور کنند. جمهوری خودمختار نخجوان نیز هممرز با ترکیه است. بنابراین ترکیه میتواند یک خط امن و سریعی را از کشور خودش بکشد به سمت جنوب ارمنستان و از آنجا برود به سمت آذربایجان و بعد از طریق دریا به آسیای مرکزی کشیده شود و این بازار بسیار پرمنفعتی است چون اکثرا در آسیای مرکزی ترک زبان هستند و اردوغان به خاطر حساسیتی که روی پانترکیسم دارد این منطقه را تحت تسلط خود در میآورد و خب اصل قضیه این است.
بیگدلی اضافه کرد: الان ایران توجهی به این قضیه ندارد و پوتین درحال سروسامان دادن به اوضاع برای جلوگیری از نفوذ کشورهای غربی در منطقه است و با توجه به اینکه آذربایجان و ارمنستان از مستعمرات یا مناطق نفوذ اتحادیه جماهیر شوروی بودند، روسیه در این مناطق نفوذ و روابط نزدیکی با اردوغان دارد. بنابراین کامیونها دیگر از ایران عبور نمیکنند و به ایران حق ترانزیت نمیدهند و بدون اینکه ایران را در جریان بگذارند، این خط ترانزیت را از جنوبیترین نقطه ارمنستان و مرز مشترکش با ایران کشیدند و هیچ تعرضی هم به خاک ایران نکردند. شب گذشته دیدم خیلیها در داخل اظهاراتی داشتند که درست هم نبود. اما اینکه رفتار پوتین با ما از بالا به پایین است همیشه برای مشکل از بوده و هیچ وقت نمیتواند ضریب امنیتی ما را بالا ببرد. در جزایر سه گانه هم دیدید که لاوروف در کنفرانسی که در مسکو بود تایید کرد این جزایر حق امارات متحده است.
این کارشناس مسائل بینالملل افزود: از طرف دیگر مقامات ارشد ایران نمیتوانند جلوی روسیه بایستند چون میخواهند به عنوان یک کشور قدرتمند در منطقه یک پشتوانه داشته باشند وگرنه هیچ تعرضی به خاک ایران صورت نگرفته است. آقای عراقچی گفته بود ما اجازه تعرض به خاک همسایگان را نخواهیم داد درحالیکه این مسائل به ما ارتباطی ندارد. منتهی توجه به نکته هم ضروری است که ما از طریق زنگزور کامیونهایمان وارد ارمنستان میشدند و بعد به آذربایجان و گرجستان و در ادامه هم میتوانستند به اروپا بروند. حالا بایستی یک سری تغییرات برای این مشکل بوجود بیاید البته هنوزم کامیونهای ما میتوانند از همین خطی که مشغول کشیدنش هستند گذر کنند. بنابراین هیچ اتفاق خاصی نیفتاده و الکی شلوغش کردند.
علی بیگدلی درخصوص توجه ها به روسیه تاکید کرد: تفکر ضد روسی در کشور باعث این جنجالها شده وگرنه هیچ تعرضی به خاک ما نشده و از دورترین نقطه ارمنستان رد میشود و اصلا آذربایجان، ارمنستان و روسیه روابط خیلی نزدیکی با ما ندارند و تجارت ما در این منطقه بیشتر با ترکیه و در جنوب هم با امارات متحده است و با روسیه مبادلات تجاری آنچنانی نداریم که بخواهد تنش از قهر ما و پایان روابط بلرزد. دراین ماجرای کریدور که سروصدا هم کرده فقط ارمنستان، آذربایجان، روسیه و ترکیه دخالت داشتند و در نشستهای مکرری هم که داشتند از ایران هیچ دعوتی نکردند که ببینیم ماجرا چگونه خواهد شد.
وی ادامه داد: سپاه هم در نزدیکیهای خاک آذربایجان حدود دو سال پیش یک مانوری زد و نگرانی ما بیشتر وجود پایگاههای قدرتمند اسرائیلی در آذربایجان است که میتواند عامل تهدیدکنندهای برای امنیت ما باشد. برای همین ناچاریم که باجی به آذربایجان بدهیم حتی رهبری هم گفتند سرزمینهای مثل قرهباغ کوهستانی متعلق به آذربایجان است و ارمنستان باید آنها را به آذربایجان پس بدهد که پس داد. این ملاحظات به خاطر آذریهای داخل کشور نیز هست.
علی بیگدلی، کارشناس مسائل بینالملل در پایان گفت: من خودم از پوتین متنفرم ولی واقعیت این است که پوتین نمیتواند این راه را از خاک ما عبور دهد و برایش اصلا امکان پذیر نیست. ما قبلا به کامیونها اجازه داده بودیم از خاک ما عبور کنند و حق ترانزیت میگرفتیم اما حالا با این خط از ارمنستان عبور خواهند کرد. پوتین ناچار است با احساس خطر از حضور غربیها منطقه را آرام نگه دارد چون منطقه سنتی روسیه بوده. منتهی در آداب دیپلماسی بهتر بود از ایران هم در کنفرانسهای مربوط به کریدور زنگزور دعوت میکردند ولی توجهی به ایران نداشتند و روسیه فقط از جهت اینکه مبادا ناتو در منطقه نفوذ کند به خصوص اینکه ترکیه در حوزه ناتو است و میتواند یک تلفیق به هم پیوسته که کاملا به نفع اوکراین است بوجود بیاید. پس منافع روسیه حکم میکرد تلاش کند تا پای غربیها به این منطقه باز نشود.