تنش‌های انتخاباتی ۸۸ ایران در انتخابات ۲۰۲۳ ترکیه تکرار خواهد شد؟
خبرمهم: رضا عابدی گناباد، تحلیلگر سیاسی منطقه اوراسیا در گفت‌وگو با گروه رسانه‌ای خبرهای فوری مهم گفت: به نظر می‌رسد فضای انتخاباتی ترکیه خیلی نزدیک به فضای انتخاباتی ایران در سال ۸۸باشد. یعنی ایجاد یک فضای کاملا دوقطبی. بنابر‌این من فکر می‌کنم احتمال اینکه ما بعد از انتخابات در ترکیه شاهد تنش و درگیری باشیم خیلی زیاد است.
رضا عابدی گناباد، تحلیلگر سیاسی منطقه اوراسیا در گفت‌وگو با گروه رسانه‌ای خبرهای فوری مهم گفت: به نظر می‌رسد فضای انتخاباتی ترکیه خیلی نزدیک به فضای انتخاباتی ایران در سال ۸۸باشد. یعنی ایجاد یک فضای کاملا دوقطبی. بنابر‌این من فکر می‌کنم احتمال اینکه ما بعد از انتخابات در ترکیه شاهد تنش و درگیری باشیم خیلی زیاد است.
به گزارش بخش بین المللی سایت خبرمهم، رضا عابدی گناباد، تحلیلگر سیاسی منطقه اوراسیا در گفت‌وگو با مطهره حیدری، خبرنگار گروه رسانه‌ای خبرهای فوری مهم نسبت به پیش‌بینی نتیجه انتخابات ترکیه گفت: پیش‌بینی انتخابات ترکیه خیلی مشکل است. نظرسنجی‌ها آقای قلیچدار اوغلو را بین ۳تا۶ درصد جلو می‌دانند. البته این نظرسنجی‌ها برای چند روز قبل است. طبق قانون اساسی ترکیه اگر اشتباه نکنم ۱۰روز قبل از انتخابات دیگر نمی‌شود نتیجه نظرسنجی را رسماً اعلام کرد. لذا این نظرسنجی‌ها برای روزهای قبل است و در همین‌ها هم رقابت نزدیک است به علاوه اینکه فضای ترکیه یک فضای به شدت دوقطبی شده که توسط آقای اردوغان و طرفدارانش ایجاد شده. در این فضا احتمال هر خروجی هست و از نظر من قابل پیش‌بینی نیست، هرچند که نظرسنجی‌ها قلیچدار اوغلو را جلوتر نشان می‌دهند اما نکته این‌جاست که همین‌ها هم نتیجه ایشان را در حد ۵۰ درصد هم نشان نمی‌دهند. بنابر‌این هم احتمال این که انتخابات به دور دوم کشیده شود وجود دارد، هم اینکه قلیچدار اوغلو در دور اول همه چیز را تمام کند وجود دارد. احتمال پیروزی اردوغان هم وجود دارد.
عابدی گناباد در ادامه تاکید کرد:
واقعا فضا قابل پیش‌بینی نیست. حالا با‌وجود اینکه گفتم پیش‌بینی اکثر نظرسنجی‌ها به سمت قلیچدار اوغلو است اما اردوغان یک سری ابزارهایی دارد. اکثر رسانه‌های دولتی و رسمی دست ایشان است و مکانیزم‌های نظارت بر انتخابات هم نشان داده اگر آرا خیلی نزدیک باشد، آقای اردوغان می‌تواند از این ابزارها استفاده کند به خصوص با کارهایی از قبیل افزایش ۴۵درصدی حقوق در این چند روز، مجانی شدن گاز در یک سری قسمت‌ها (البته طبق اعلام رسانه‌های ما رایگان نبوده بلکه یک سقف تعیین کرده) که این مدت انجام داده. البته به نظر می‌رسد فضای انتخاباتی ترکیه خیلی نزدیک به فضای انتخاباتی ایران در سال ۸۸باشد. یعنی ایجاد یک فضای کاملا دوقطبی. بنابر‌این من فکر می‌کنم احتمال اینکه ما بعد از انتخابات در ترکیه شاهد تنش و درگیری باشیم خیلی زیاد است.
رضا عابدی گناباد نسبت به نقش آمریکا در انتخابات ترکیه افزود:
ترکیه برای آمریکا مهم است.(آن هم با‌توجه به سیاست‌های کج‌دار و مریض اردوغان) البته بنده اردوغان را شرق‌گرا و اوراسیا‌گرا نمی‌دانم. اردوغان و به طور کلی ترکیه یه نگاه دلال گونه به سیاست، تعاملات و نظام بین‌الملل دارند البته یک سری ملاحظات اسلام‌گرایانه در همان پارادایم ترکی دارد ولی با آن اسلامی که ما می‌شناسیم متفاوت است. اما آمریکایی‌ها در این فضا از اردوغان دلخور هستند. اردوغان آن سرسپردگی صددرصدی که آمریکایی‌ها انتظار داشتند را نداشت و گاهی یک‌سری سیاست‌هایی که داشته مثل نزدیکی‌اش به روسیه (به طور مثال در جنگ اوکراین عملکرد ترکیه دیده شد به نوعی رفیق دزد و شریک قافله بود) که باعث شد در جنگ با اوکراین همزمان با روس‌ها همکاری کند و محلی شود برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های روسی و از طرفی یک سری سربازهای بیرقدار را می‌دهد به اوکراین.
این تحلیلگر سیاسی منطقه اوراسیا تصریح کرد:
بنابر‌این به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها بیشتر تمایل به انتخاب اوغلو دارند. البته ظاهراً چنین چیزی به نظر می‌رسد. زیرا ما یک سیاست اعلامی داریم و یک سیاست که نمی‌بینیم مسائل را و غیر‌رسمی است. البته شاید هم پشت پرده موضوعی که به ظاهر می‌بینیم متفاوت باشد. از طرفی دیدار سفیر آمریکا با قلیچدار اوغلو در هفته قبل که به شدت مورد اعتراض اردوغان قرار گرفت یک نشانه است. از طرفی حملات رسانه‌های غربی به اردوغان هم نشانه دیگری است برای مخالفت آمریکا با اردوغان. به طور کلی هم دموکرات‌ها با اردوغان ارتباط خوبی ندارند ولی جریان جمهوری‌خواه و ترامپ ارتباط بهتری با اردوغان داشتند. قلیچدار اوغلو هم گرایش‌های غربی دارد و رئیس حزب خلق جمهوری‌خواه بوده. به طور کلی هم آمریکایی‌ها با جریانات سکولار و لائیک منطقه بهتر کار می‌کنند تا جریان‌های اسلام‌گرا. هرچند جریانات سکولار و لائیک ترکیه در‌حال حاضر به شکل همان جریان‌های سکولار و لائیک سال‌های گذشته نیستند . این‌ها یک مقداری تعدیل شدند و این تعدیل در سخنان اوغلو هم دیده شده که مدام تاکید می‌کند بر اینکه دیندار و متدین است. چون قلیچدار اوغلو می‌داند ترکیه یک جامعه مذهبی است و ۹۸درصد مردم مسلمان هستند. و همچنین می‌داند که در این شرایط نمی‌تواند نگاه‌های تند آتا‌ترکیسم که سال‌ها نمایندگی آن را می‌کردند را داشته باشد.
رضا عابدی گناباد، تحلیلگر سیاسی منطقه اوراسیا در ادامه با اشاره به حمایت روس‌ها از اردوغان گفت:
به طور کلی آمریکایی‌ها به ظاهر سمت قلیچدار اوغلو هستند ولی روس‌ها بیشتر مایل به انتخاب اردوغان هستند. جمهوری آذربایجان نیز طبق رفت‌وآمدهای علی‌اف به ستادهای اردوغان و شرکت در مراسمات و سخنرانی‌های اردوغان و ارسال بازیگر و خواننده برای حمایت از اردوغان نشان دهنده تمایل آن‌ها به سمت اردوغان است. چون می‌دانند قلیچدار اوغلو با اینکه ملی‌گراست اما این ملی‌گرایی که نمایندگی آن را انجام می‌دهد با قوم‌گرایی که اردوغان دارد متفاوت است. حالا اینطور هم نیست که اگر قلیچدار اوغلو رای آورد به طور کلی شاهد تغییر سیاست‌های ترکیه در قبال جمهوری آذربایجان و تغییر در بحث‌های پانترکیسمی باشیم. ولی قطعا معادلات متفاوت خواهد شد که علی‌اف هم در‌حال حاضر نگران همین‌هاست.
رضا عابدی گناباد در پاسخ به این سوال که آیا وضعیت ترکیه با نگاه غرب‌گرایانه نجات پیدا می‌کند یا خیر تاکید کرد:
خروجی اردوغان در سیاست ترکیه از سال ۲۰۰۲ به بعد مثبت بوده و وضعیت اقتصادی ترکیه رو به مثبت و پیشرفت است. (البته اگر بخواهیم این دوسه سال اخیر تورم و بیکاری، بحران اقتصادی و متاسفانه سیاست‌های دیکتاتوری اردوغان و بگیر و ببند‌هایی که بعد از کودتا انجام داد را کنار بگذاریم کلیت خروجی اردوغان مثبت بوده است.) هرچند در‌حال حاضر زلزله و اعتراضات وضعیت اقتصادی را بحرانی کرد اما اگر باز هم بخواهیم به عنوان یک فرد ترکیه‌ای به مسائل نگاه کنیم خروجی را مثبت خواهیم دید. ولی خب این خروجی مثبت همراه با پیامدها و آسیب‌هایی بوده که بعد از ۲۰۱۶ و آن کودتای ناکام همراه با فضای دیکتاتوری اردوغان تمام مخالفان را زندانی کرد، بوجود آمد. تا‌حدی که اشخاصی مثل عبدالله گل و علی‌بابا جان که معمار اقتصاد ترکیه و مسئول گفت‌وگو با اتحادیه اروپا بود در‌حال حاضر از متحدین قلیچدار اوغلو هستند. حتی حمایت و حضور داوود اوغلو در ستاد اوغلو نتیجه سیاست‌های استبدادی و دیکتاتوری اردوغان است.
عابدی گناباد نسبت به تاثیر نتیجه انتخابات در وضعیت اروپا سوریه و ایران گفت:
ببینید تحلیل بنده به این صورت است که نباید به صورت مطلق به مسائل نگاه کرد. یک‌سری‌ها در رسانه‌های داخلی خودمان می‌گویند اردوغان بماند به نفع جمهوری اسلامی است و در مقابل عده‌ای معتقدند آمدن قلیچدار اوغلو به نفع ایران است. ما در سیاست یک چیز مطلق نداریم. به نظر من هرکدام از این دو نفر اگر رای بیاورند برای کشور ما یک سری فرصت‌ها را ایجاد و یک سری تهدیدها و آسیب‌هایی را بوجود می‌آورند. اگر قلیچدار اوغلو رای بیاورد با وجود گرایش‌های غرب‌گرایانه ترکیه را به سمت آمریکا،غرب، ناتو و رژیم صهیونیستی میبرد که خب بر اثر دور زدن تحریم‌ها هم برای ایران و هم برای روسیه مشکل آفرینی خواهد کرد. اما از طرفی با توجه به تجربه حزب جمهوری‌خواه غرب و نگاهی که این‌ها به منطقه دارند ترکیه خیلی راغب به حضور در تنش‌ها و درگیری‌های منطقه نیست. همانطور هم که در صحبت‌های قلیچدار اوغلو اشاره شد (که خب این‌ها هم مطلق نیست) به اینکه اگر رای بیاورد با دولت سوریه وارد مذاکره میشود و مسایل را ظرف یکی دوسال حل می‌کند، ۵ میلیون آواره را نیز برمی‌گرداند.
رضا عابدی گناباد در ادامه تاکید کرد:
این بحث آواره‌گان برای ترکیه هزینه‌های خیلی سنگینی را به دنبال داشته و باعث درگیری‌های اجتماعی در داخل ترکیه شده و از این باب که قلیچدار اوغلو ملی‌گرا هست ولی قوم‌گرا نیست می‌تواند یک مقداری در سیاست‌های ترکیه در قفقاز و جمهوری آذربایجان به نفع ما باشد. در مورد سوریه هم سیاست‌های ایشان می‌تواند به نفع ما باشد. عدم دخالت ترکیه در مسائل عراق، لیبی و افغانستان می‌تواند به نفع ما باشد. البته اگر این سیاست‌های قلیچدار اوغلو که نمایندگی‌اش را می‌کند اجرا شود. به علاوه اگر وی رای بیاورد یکی از شعار‌هایش این است که من قانون اساسی را تغییر خواهم داد و نظام را از ریاستی به پارلمانی تغییر خواهم داد. در انتخابات فعلی ترکیه هم بحث انتخابات ریاست‌جمهوری است و هم بحث انتخابات پارلمانی که خب گفته میشود در پارلمانی بحث انتخاب حزب اردوغان بالاتر است. لذا اگر قلیچدار اوغلو رای بیاورد در پارلمان با جریان اردوغان به مشکل خواهد خورد و ترکیه وارد درگیری خواهد شد که ما شاهد درگیری‌های جنجالی ترکیه تا ۳،۴ سال خواهیم بود.
این تحلیلگر سیاسی منطقه اوراسیا با اشاره به منافع جمهوری اسلامی ایران در نتیجه انتخابات ترکیه افزود:
این مسائل به نظر من می‌تواند به نفع ایران باشد. البته عده‌ای معتقدند اگر ترکیه ضعیف باشد و داخلش درگیری باشد به نفع ما نیست اما من معتقدم می‌تواند به نفع ما باشد، زیرا می‌تواند در منطقه برای ما تنفس ایجاد کند و درگیر مسائل خودش است و کمتر به مسائل منطقه‌ای می‌پردازد. هرچند که با‌توجه به اشاره‌ای که برای نزدیکی ترکیه به غرب، ناتو، آمریکا و رژیم صهیونیستی داشتم در‌خصوص دور زدن تحریم‌ها، قطعا فشارهایی به ایران و روسیه وارد خواهد شد. هرچند با‌وجود گشایش‌هایی که در روابط ما با عربستان سعودی، امارات، کشورهای حوزه خلیج فارس و احتمالا مصر صورت گرفته دیگر مثل گذشته نیازی به ترکیه نداریم، آن هم ترکیه اردوغان که کژ‌دار و مریض با ما در این حوزه رفتار می‌کرد. اما خب چون در این سال‌ها ایران با سایت‌های اردوغان خو گرفته و نوع تعامل با اردوغان را می‌شناسد، رای آوردن اردوغان می‌تواند به نفع ایران باشد. یک سری‌ها هم در این خصوص معتقدند که اردوغان با توجه به رفتار غربی‌ها در‌حال حاضر و حمایت‌هایشان از قلیچدار اوغلو قطعا متوجه بعضی واقعیت‌ها خواهد شد و در دوره جدید به سمت ایران و روسیه نزدیک شود برای انتقام گرفتن از غرب. اما از طرفی دیگر عده‌ای هم معتقدند اگر اردوغان رای بیاورد، سیاست‌های پانترکیسمی و خودشیفتگی و نگاه‌های تهاجمی ترکیه افزایش پیدا خواهد کرد و ایران در منطقه قفقاز دچار مشکل خواهد شد. برای همین این مسئله را نمی‌توان مطلق دید.
عابدی گناباد تاکید کرد:
به طور کلی غرب و آمریکا به دنبال رای آوردن قلیچدار اوغلو هستند. در جمهوری اسلامی ایران به نظر می‌رسد گرایش به اردوغان وجود دارد البته قسمتی هم به درستی به سمت قلیچدار اوغلو هستند. یک سری رفتارهای وزارت خارجه ایران نیز نشان می‌دهد که کشور ما نسبت به انتخاب هریک از این دو نفر به عبارتی تخم‌مرغ‌هایش را در یک ظرف نزاشته که اگر اردوغان شکست خورد ما همچنان کانال‌هایی را برای ارتباط با ترکیه داشته باشیم. البته یک سری نزدیکی‌هایی را هم با قلیچدار اوغلو داریم، ایشان درسته که سکولار و لائیک است اما یک ادعای تاریخی روزهای قبل انجام داد و گفت علوی است و اصالتا خراسانی است و ایران هم در مقابل روابط خوبی با علوی‌ها و شیعیان ترکیه داشته.
رضا عابدی گناباد، تحلیلگر سیاسی منطقه اوراسیا در پایان گفت:
به طور کلی با توجه به رصدی که بنده از ترکیه داشتم به نظر می‌رسد بیشتر علوی‌ها و شیعیان ترکیه به قلیچدار اوغلو گرایش دارند. اما خب به نظر هم می‌رسد که سیستم قوه مجریه کشورمان نظرشان به سمت اردوغان است ولی بخش‌هایی از وزارت خارجه و سایر دستگاه‌های متولی نیز پیروزی اوغلو را به ضرر ایران نمی‌دانند و ارتباط هم در این زمینه گرفتند که کار بسیار خوبی است. زیرا ما باید با تمام جریان‌های مطرح ترکیه که هرم قدرت ترکیه حضور دارند و حرفی برای گفتن دارند ارتباط بگیریم و تعامل داشته باشیم تا بتوانیم منافع ملی کشورمان را حفظ کنیم.
