چه کسانی از آب گل آلود لبنان ماهی می‌گیرند؟

به گزارش بخش بین المللی سایت خبرمهم، روز پنجشنبه تظاهرات مسالمت آمیز معترضان در مقابل وزارت دادگستری لبنان به خشونت کشیده شد که طی آن شش تن جان خود را از دست داده و ده ها تن زخمی شدند. نخستین خبر‌هایی که پس از به خشونت کشیده شدن اعتراضات مسالمت آمیز مردم لبنان در رسانه‌های خبری منتشر شد، پرداختن به ظاهر ماجراست، ولی واقعاً چه کسانی دستان خود را به خون مردم لبنان آلوده کرده اند و چرا؟این روز‌ها شاید کمتر کسی باشد که درباره اوضاع داخلی لبنان خبری به گوشش نخورده باشد. افزایش قیمت اقلام اساسی به شدت بالا رفته، بانک‌ها از دادن پول نقد به مردم خودداری می‌کنند، دارو‌های اساسی اغلب در دسترس نیست، پر کردن یک باک بنزین شاید ساعت‌ها به طول بیانجامد همچنین مردم لبنان ساعت‌های متمادی در طول روز برق ندارند.
بسیاری می‌گویند لبنان این روز‌ها شرایط سختی را پشت سر می‌گذارد و ممکن است بحران مالی این کشور روز به روز عمیق‌تر شود. بانک جهانی در گزارش اخیر خود اوضاع اقتصادی لبنان را یکی از بدترین بحران‌های مالی جهان در چند قرن اخیر خوانده است.
این‌ها همه در حالی رخ می‌دهد که عروس خاورمیانه در دهه ۱۹۹۰ یکی از موفقترین اقتصاد‌های منطقه را در اختیار داشت و یکی از کشور‌های موفق در عرصه مبادلات بین المللی بود.
شرایط اقتصادی مردم لبنان چند سالی می‌شود که با سرعت بیشتری در حال وخیم شدن است و شاید انفجار بندر بیروت تیر خلاصی بود به این اوضاع؛ ارزش لیر لبنان از سال ۲۰۱۹ تا به امروز حدود ۹۰ درصد سقوط کرده است. نرخ تورم سالانه در سال جاری از ۱۰۰ درصد هم فراتر رفته است. تولید و صادرات در این کشور در یکی دو سال اخیر به شدت کاهش داشته، ولی در این میان بودند افرادی که با سوء استفاده از منابع مالی و روابط سیاسی به ثروت‌هایی چند هزار میلیارد دلاری رسیده اند از آن جمله می‌توان به فردی به نام سمیر جعجع اشاره کرد که البته نامش از روز گذشته و در جریان به خشونت کشیدن شدن اعتراضات مردمی بار‌ها در رسانه‌ها شنیده شده است.
در این گزارش  می کوشیم با چیدن تکه‌های این پازل در کنار هم معمای این کلاف سردرگم را تا حدی باز کنیم.

ماجرای اعتراض مردم لبنان از کجا شروع شد؟

تظاهرات روز گذشته لبنان در حالی به کشته و زخمی شدن شماری از مردم منجر شد که تنها دو ماه از تشکیل کابینه نجیب میقاتی می‌گذرد. فردی که شاید از همان ابتدا می‌دانست با سه چالش اصلی رو به رو خواهد بود.
در کنار مسائل اجتماعی و اقتصادی از جمله افزایش نرخ مالیات، کمبود سوخت و نیز همه گیری کرونا و محدودیت‌های خاص خود، کابینه نجیب میقاتی باید از روز نخست فکری به حال سه چالش مهم دولت می‌کرد؛ اول مذاکره با صندوق بین المللی پول، دوم که شاید یکی از مهمترین این چالش‌ها باشد برگزاری انتخابات پارلمانی سال ۲۰۲۲ و آخرین آن‌ها رسیدگی به پرونده انفجار در بندر بیروت؛ موضوعی که مردم معتقدند باید در خلال بررسی‌های این پرونده منافع ملی در اولویت قرار گیرد و نه اهداف سیاسی.
شاید میقاتی تصور نمی‌کرد که نخستین چالش او در ماه‌های نخست مسئولیتش بررسی زوایای مختلف انفجار در بندر بیروت باشد؛ حادثه‌ای که از زوایای مختلف قابل بحث است و به گفته سید حسن نصر الله یک پرونده ملی است و نه سیاسی.
حالا، اما مردم به سیاسی شدن این پرونده اعتراض دارند. اتفاقی که موجب شد تظاهرات مسالمت آمیز به خشونت کشیده شود. مردم لبنان به حکم قاضی پرونده رسیدگی به حادثه انفجار بندر بیروت معترض بودند.
طارق بیطار، بازپرس این پرونده در حکمی علی حسن خلیل، عضو جنبش امل و وزیر اقتصاد دولت پیشین و حسن دیاب، نخست وزیر وقت را به جرم سهل انگاری در موضوع انفجار بندر بیروت به دادگاه احضار کرد.
مردم لبنان، اما می‌گویند این نگاه به پرونده یک موضوع ملی را به چالشی سیاسی تبدیل خواهد کرد و در نهایت به وخیم‌تر شدن اوضاع و عمیق‌تر شدن شکاف‌های داخلی خواهد رسید و نتیجه‌ای جز تشدید درگیر‌های قومی و طایفه‌ای نخواهد داشت.
حالا اگر دو موضوع پرونده انفجار بندر بیروت و نزدیکی انتخابات پارلمانی ۲۰۲۲ در این کشور را در کنار هم بررسی کنیم شاید گره‌های بیشتری از این ماجرا باز شود.

چرا انتخابات پارلمانی ۲۰۲۲ لبنان اهمیت ویژه‌ای دارد؟

در حال حاضر مجلس لبنان در اختیار اکثریت همسو با جبهه مقاومت است و این یکی از دغدغه‌های اصلی آمریکا و رژیم صهیونیستی است. اگر در انتخابات آتی پارلمان لبنان گروه‌های مقاومت و نیز احزاب همسو با آن بتوانند مواضع خود را حفظ و یا آن را تقویت کنند شاید معادله پیچیده لبنان رویکرد جدیدی به خود بگیرد.
غرب با حمایت‌های همه جانبه رژیم غاصب صهیونیستی، اما در تلاش است تا با بر هم زدن اوضاع داخلی و ایجاد اختلافات قومی و قبیله‌ای در داخل احزاب سیاسی لبنان بار دیگر به اهداف از پیش تعیین شده خود برسد.
حالا مردم لبنان حرفشان این است؛ پشت پرده پرونده انفجار بندر بیروت دست‌هایی نهفته که می‌خواهد قبایل، طوایف، احزاب سیاسی و مردم را به جان هم بیندازد و اینکه شخص قاضی پرونده انفجار بیروت باید بدون توجه به حاشیه سازی‌ها و فشارهای بیرونی و بدون هیچ چشم پوشی عاملان این حادثه را مجازات کند.
در این میان روز گذشته حزب الله لبنان اعلام کرد شواهدی به دست آمده که عناصر حزب «نیروهای متحد لبنان» وابسته به سمیر جعجع در پشت پرده اغتشاشات و کشتار مردم هستند.

سمیر جعجع کیست؟

سمیر جعجع یک میلیاردر لبنانی است که خود را وابسته به مسیحیان مارونی می‌داند. نام این فرد در پرونده‌های بسیاری در صدر قرار دارد؛ او فردیست که در زمان تجاوز رژیم صهیونیستی به خاک لبنان در سال ۱۹۸۲ با اشغالگران برای کشتار مردم کشورش همکاری کرد؛ کشتار وحشیانه پناهجویان فلسطینی در صبرا و شتیلا به دست نیرو‌های وابسته به جعجع انجام شد.
وی در سال ۱۹۹۴ به قتل برخی چهره‌های داخلی لبنان از جمله رشید کرامی، نخست وزیر سابق لبنان و دانی شمعون، رییس یکی از احزاب داخلی کشورش محکوم و مجازات اعدام برایش درنظر گرفته شد. البته بعد‌ها با دخالت دست‌های پشت پرده حکم اعدامش به حبس ابد تقلیل پیدا کرد و در نهایت در سال ۲۰۰۵ به طور مشکوکی مورد عفو پارلمان لبنان قرار گرفت و از زندان آزاد شد.
این فرد به مخالفت آشکار خود با نیرو‌های حزب الله مشهور است؛ او از مخالفان سرسخت ایران در لبنان نیز هست. جعجع آشکارا حزب الله لبنان را به دلیل سیاست‌های مقاومتی خود در قبال رژیم صهیونیستی مورد انتقاد‌های شدید قرار می‌دهد.
با این تفاسیر می‌توان حدس زد نگرانی این روز‌های جعجع چیست؟ اگر در انتخابات پارلمانی ۲۰۲۲، حزب الله و گروه‌های همسو با مقاومت بار دیگر بتوانند مواضع خود تقویت کنند و اکثریت کرسی‌های مجلس را به دست گیرند شاید سمیر جعجع و تمامی دستانی که در این سال‌ها نانشان را به خون مردم لبنان آلوده کرده اند باید فکر دیگری به حال خودشان کنند. /yjc