مذاکره روی گسل
به گزارش بخش بین المللی سایت خبرمهم، چندی پیش و پس از حادثه نطنز، عده‌ای مدعی شدند که ضعف تیم مذاکره‌کننده ایران در مذاکرات سبب انجام چنین اقدامی از سوی رژیم صهیونیستی شده است اما در عمل اقدامات انجام شده از سوی اسرائیل به اهرم فشار ایران در مذاکرات تبدیل شد. همچنین غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم نیز دست کشور را در مذاکره با ۱+۴ پرتر از قبل کرد. با این حال نماینده ایران در نشست کمیسیون مشترک برجام اعلام کرد که چندان به ادامه روند مذاکرات خوش‌بین نیست. در کنار تمامی این مسائل برخی از سنگ‌اندازی‌های داخلی سبب شد تا وزیر امور خارجه ایران در صفحه اینستاگرام خود تذکراتی را درباره انتخاباتی نشدن مذاکرات وین منتشر کند.
حادثه نطنز را محکوم کنید
قابل پیش‌بینی بود که اقدامات خرابکارانه اسرائیل در نطنز، به اهرم فشاری از سوی ایران تبدیل شود تا بتواند در مذاکرات وین، امتیازات بیشتری را از آمریکا و کشورهای ۱+۴ بگیرد. پنجشنبه هفته گذشته نشست کمیسیون مشترک برجام برگزار شد و پس از آن سید عباس عراقچی معاون سیاسی وزارت امور خارجه و نماینده ایران در وین اظهار کرد: «حادثه نطنز چیزی نیست که بتوان به آسانی از کنار آن گذشت. انتظار ما که کشورهای مقابل در برجام این حادثه را محکوم کنند، یک انتظار کاملا جدی و بحقی بوده. غیر از روسیه و چین بقیه اعضای برجام (سه کشور اروپایی) نه تنها این کار را به درستی انجام ندادند حتی در حوزه تحریم‌ها مواردی را به فهرست خود اضافه کردند.» حمله رژیم صهیونیستی به تاسیسات هسته‌ای نطنز که در هفته گذشته انجام گرفت، خلاف همه کنوانسیون‌های بین‌المللی بوده و کشورهای اروپایی باید آن را محکوم کنند. این مطالبه قانونی عراقچی در نشست اخیر کمیسیون برجام بود.
اهرم فشار برای ایران
سیاست به معنای هندسه روابط قدرت در یک جامعه است. توافات بین‌المللی و در سطح جامعه جهانی بر اساس موازنه قدرت پیش می‌روند. طرفین بر اساس امتیازاتی که می‌توانند از طرف مذاکره دریافت کرده یا به آنها ارائه بدهند، پای میز مذاکره می‌نشینند. در این شرایط عموما طرفی امتیاز بیشتری را دریافت خواهد کرد که با دست پرتری وارد مذاکرات شود. حمله به نطنز در شرایطی انجام گرفت که تنها اهرم فشار ایران بر طرف‌های مذاکره، میزان غنی‌سازی ایران در صنعت هسته‌ای به شمار می‌آمد اما اکنون اسرائیل با اقدامات خرابکارانه خود اهرم فشار دیگری را به طرف ایرانی داده است. ایران در واکنش به اقدامات رژیم صهیونیستی غنی‌سازی ایران را تا ۶۰درصد افزایش داد تا علاوه بر نشان دادن بی‌تاثیر بودن اقدامات انجام شده، جدیت ایران در لغو کامل تمام تعهدات برجامی را نشان دهد، غنی‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم، همچنین می‌تواند فشار بیشتری را بر طرفین ایران وارد کند تا از مواضع خود عقب‌نشینی کنند.
نمی‌توانم بگویم خوش‌بین هستم
تغییر محدود اما موثر موازنه قدرت در مذاکرات وین می‌تواند مسیر رفع تحریم‌ها را تا حدی هموار سازد؛ از همین رو نماینده ایران در نشست مشترک کمیسیون برجام بر مواضع اخیر ایران تاکید کرد و گفت: «ما به آنها گفتیم که حتی تحریم‌های حقوق بشری شما که دو روز پیش اعمال کردید، ما آنها را به عنوان تحریم‌های مرتبط با توافق هسته‌ای در نظر می‌گیریم، زیرا درست در اواسط مذاکرات (وین) شما تصمیم گرفتید که تحریم هایی را وضع کنید و این قطعا [به معنای] تضعیف مذاکرات فعلی و تضعیف برجام است.» عراقچی در ادامه تاکید کرد: «من نمی‌توانم بگویم که خوش بین هستم، اما فکر می‌کنم که در مسیر خوبی قرار داریم، اگرچه تأثیرات منفی تحولات روزهای گذشته را داشتیم و باید به نوعی آن را مدیریت کنیم.» خوش‌بین نبودن طرف ایرانی یعنی خواسته‌های ایران در مذاکرات به تمامی برآورده نشده و عراقچی با این ادبیات به ۱+۴هشدار داده، در صورتی که مطالبات ایران برآورده نشود، اصراری بر مذاکرات بیشتر وجود نخواهد داشت…
روی یخ نازک حرکت می‌کنند
با این حال ایران تنها طرف نگران در مذاکرات نبود و روز گذشته الکاسندر شالنبرگ وزیر خارجه اتریش، با تاکید بر اینکه باید تا ماه «مه» به توافقی دست یافت، در گفت‌وگویی تصریح کرد: «پنجره برای به نتیجه رسیدن مذاکرات بسیار کوچک است. فشار بر روی دو طرف بسیار زیاد است. آنها می‌دانند که دارند بر روی یخی نازک حرکت می‌کنند و ساعت با صدای بلند و قابل توجهی در حال تیک تاک کردن است. بر حسب لزوم خوش‌بین هستم و هرچیزی به جز نتیجه مثبت این مذاکرات فاجعه‌بار است.» شاید منظور از فاجعه آن باشد که در صورت عدم توافق روابط جنگ سردگونه ایران و آمریکا به شکل خصمانه‌تری ادامه پیدا کند و امنیت هر دو کشور با خطر روبه‌رو خواهد شد.
تلاش آمریکا برای احیای برجام
در ادامه تحولات در سطح بین‌المللی و سیاست خارجی، میخائیل اولیانوف نماینده ویژه روسیه در سازمان‌های بین‌المللی واقع در وین، روز پنجشنبه در توئیتی نوشت: «برای اولین بار روسای هیات‌های کشورهای عضو برجام (بدون حضور ایران) با رئیس هیات آمریکایی در نشستی غیررسمی در وین دیدار کردند تا گفت‌وگویی درخصوص تلاش‌های مداوم جهت احیای توافق هسته‌ای داشته باشند.» همچنین روز گذشته مجله خبری فارین پالیسی مدعی شد که رابرت مالی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران و رئیس هیات مذاکره‌کننده واشنگتن در وین در حال آغاز طراحی نقشه‌ای برای احیای برجام است. به گفته منابع نزدیک به مذاکره‌کنندگان اروپایی و آمریکایی راب مالی قصد دارد پیشنهاد رفع تحریم‌ها را به ایران ارائه دهد؛ آنقدری که ایران حاضر باشد به توافق بازگردد اما نه آنقدری که بایدن را هدف تندروهای آمریکایی از جمله برخی از اعضای حزب دموکرات که مخالف هرگونه اجماعی با ایران هستند، قرار دهد.
گلایه مذاکراتی تا تبلیغ انتخاباتی
گره دیگری که باید در روند مذاکرات مورد بررسی قرار بگیرد، مشکلات جناح‌های داخلی با نزدیک شدن به برجام است. بسیاری از فعالان سیاسی جناح اصول‌گرا که از سال‌ها پیش با اقدامات ایران در زمینه سیاست خارجی و مقابله با تحریم موافق نبودند، اکنون با نزدیک شدن به انتخابات فشارها را بر دولت و وزارت امور خارجه افزایش داده اند. در همین زمینه محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در حساب کاربری اینستاگرام خود نوشت: «من و همکارانم به خوبی می‌دانیم که ایران ما آزرده است؛ می‌دانیم که جنون ترامپ روزهای دشواری را بر معیشت هموطنان تحمیل کرده ولی این دلاوران با آن غرور تاریخی و فرهنگ دیرین، سر فرود نیاوردند و تسلیم زورگویی ایران‌ستیزان نشدند؛ قهرمانانه ایستادند، اما زخم خوردند و نجیبانه درد کشیدند. مذاکره در نگاه سیاست خارجی تدبیر و امید، ابزاری قدرتمند و مشروع است برای گره‌گشایی از اکنون و افق‌گشایی برای آینده؛ نه تریبونی برای شعار، نه بلندگویی برای خطابه و نه قابی برای انداختن عکس‌های تکراری. فروتنانه تقاضا می‌کنم مخالفان دریابند که زمان و مدت مذاکره را تنها منافع ملی تعیین می‌کند و نه فرصت‌های تبلیغاتی و مبارزات انتخاباتی.»/آرمان ملی
