چه کسانی با بهبود روابط ایران و آمریکا مخالفند؟
خبرمهم: فریدون مجلسی می گوید: «برخی کشورها تمایل ندارند رابطه ایران و ایالات‌متحده بهبود یابد. اگر در این اختلافات تغییری ایجاد شود و حتی سازگاری نیز رخ ندهد بسیاری از مسائل حل میشود و صادرات نفت ایران افزایش می‌یابد. همین امر سبب میشود تا صادرات نفت سایر کشورها کم شود و قطعا از این امر خشنود نخواهند بود.»
به گزارش بخش بین المللی سایت خبرمهم، با روی کار آمدن جو بایدن در ایالات‌متحده و آغاز روزشماری برای رفتن دونالد ترامپ از کاخ سفید بسیاری به دنبال پیش‌بینی اتفاقات روزهای آینده در عرصه بین‌المللی هستند. بستری که ایران و ایالات‌متحده در آن به شکلی پررنگ نقش‌آفرینی می‌کنند و روابط و تقابل‌های این دو کشور بسیاری از نگاه‌ها را به خود معطوف کرده است و در این میان، حتی بسیاری در بیم و امیدهایی دارند. شنیده شدن زمزمه‌ها در خصوص روی کار آمدن بایدن در منطقه خاورمیانه اما کاملا متفاوت است به گونه‌ای که برخلاف اروپا به نظر می‌رسد در این منطقه کمتر کسی به این نتیجه روی خوش نشان دهد زیرا طبق برخی تحلیل‌ها برخی کشورها تمایل ندارند رابطه ایران و ایالات‌متحده بهبود یابد و در همین راستا از امروز اقدام به کارشکنی در عرصه‌های مختلف خواهند کرد.
در راستای بررسی این مساله گفت‌وگویی با فریدون مجلسی، دیپلمات پیشین کشورمان و کارشناس ارشد مسائل بین‌الملل داشته است که در ادامه می‌خوانید.
با قطعی شدن پیروزی بایدن چه تغییراتی در روابط دو کشور ایران و آمریکا رخ خواهد داد و آیا این امر بر روابط ایران با سایر کشورها نیز تاثیر خواهد گذاشت؟
امروز روسیه، کشورهای عربی و رژیم‌صهیونیستی از اختلافات ایران و ایالات‌متحده بسیار منتفع شده‌اند. برخی کشورها تمایل ندارند رابطه ایران و ایالات‌متحده بهبود یابد. اگر در این اختلافات تغییری ایجاد شود و حتی سازگاری نیز رخ ندهد بسیاری از مسائل حل میشود و صادرات نفت ایران افزایش می‌یابد. همین امر سبب میشود تا صادرات نفت سایر کشورها کم شود و قطعا از این امر خشنود نخواهند بود.
باید دقت کرد که تاکید بر برخی سیاست‌ها ایران را منزوی می‌کند و ایران نباید روابط خود را محدود به آمریکای لاتین کند زیرا مسافت‌ها بسیار دور است و نمی‌تواند برای ایران صرفه اقتصادی چندانی داشته باشد. از نظر من با روی کار آمدن جو بایدن نیز تحول آن‌چنانی در زمینه ارتباط ایران و آمریکا صورت نخواهد گرفت چرا که هر دو کشور بر سر موضوعاتی اختلاف‌نظر دارند که به شدت روی آنها متعصب‌اند. به عبارت واضح‌‌تر، برخی موضوعاتی که برای ایران مهم و دارای اولویت است مانند حقوق فلسطین، از نظر آمریکایی‌ها منافی بقای رژیم‌صهیونیستی تلقی میشود؛ از این رو توافق کامل میان دو کشور در صورت تغییرات در سیاست‌ها به وقوع خواهد پیوست و نباید روی آن حساب باز کرد. از سوی دیگر، مزیت روی کار آمدن دولت بایدن برای ایران این است که خطر حمله نظامی کاسته خواهد شد اما در مورد کاهش تحریم‌ها تنها هنگامی صورت می‌گیرد که توافقی برای تعامل حاصل شود.
چه تحولاتی سبب شد تا دونالد ترامپ بازنده انتخابات شود؟
در آن دوره طرفداران جناح چپ که خواهان عدالت اجتماعی فراتری در جامعه آمریکا بودند و امیدی به هیلاری کلینتون نداشتند، رأی ندادند و اجازه دادند یک فرد جنجالی و غیرحرفه‌‌ای به عرصه بالاترین پست اجرائی این کشور برسد و آنچه را که در سال‌های گذشته دیدیم، رقم زند.
اکنون ۴ سال پس از آن زمان، نه فقط مردم بسیاری از نقاط جهان که وضعیت داخلی کشورشان تحت‌تاثیر سیاستهای آمریکاست، با نگرانی این انتخابات را دنبال کردند، که نخبگان سیاسی آمریکا و مردم این کشور نیز نگران سرنوشت دموکراسی در کشور خود، به نتیجه انتخابات نگاه کردند و در انتظار آن هستند که آنچه با حضور ترامپ باعث هرج و مرج در کشورشان شده است، پایان گیرد.
به‌ویژه که در روزهای اخیر شاهد بودند که چگونه مردان عجیب و غریب حامی ترامپ، به حامیان حزب دموکرات حمله کرده‌‌اند. این مردان کسانی هستند که فاقد بینش سیاسی هستند و تنها به افکار افراطی ترامپ توجه دارند. تا زمانی که اینگونه اشخاص با حمایت‌های خود به نوعی سیاستهای پیش‌پاافتاده در دایره حاکمیت کشور خود دامن زنند، انتظار می‌رود، روال هرج‌و‌مرج کنونی در آمریکا نیز همچنان ادامه یابد.
طبیعی است که چنین فردی حامیان خود را در میان همین طیف افراد دارد. اما در نقطه مقابل گروه فکور آمریکایی هستند که نگران هستند، اگر در انتخابات هم پیروز شوند، با مقاومت کسانی مواجه شوند که با سلاحی که در دست دارند، بخواهند فضا را ناامن کنند. البته این به آن معنا نیست که شاهد حملات گسترده در آمریکا پس از انتخابات باشیم. زیرا در این کشور ارتش و نیروهای امنیتی کار خود را فارغ از این گرایش‌‌ها انجام می‌‌دهند اما به هر حال این گروه‌‌ها نیز در صورت شکست ترامپ به‌راحتی دست از تلاش‌‌های خود برنخواهند داشت. از همین رو اکنون اغلب مردم آمریکا نگران هستند که اگر ترامپ دیگر بار انتخاب شود، آینده آنها به کجا خواهد رفت. علت حضور آنها در رأی‌‌گیری پیش از موعد هم همین دست نگرانی‌ها بود.
احتمال تنش نظامی تا چه میزان کاهش یافت و چه مواردی همچنان اختلاف‌زاست؟
مساله فلسطین یکی از موضوعات استراتژیک برای ایران است. آمریکا در هر صورت خود را ابرقدرت جهان و دارای ثروت و منابع عظیم اقتصادی می‌داند؛ از این رو تغییری در ریاست‌جمهوری آمریکا حاصل نخواهد شد، چرا که هر دو خود را قدرت برتر در مذاکره تلقی می‌کنند آنکه ممکن است سیاست‌ها و روش‌های دیپلماتیک جمهوریخواهان و دموکرات‌ها متفاوت باشد؛ از این رو به گمان آمریکایی‌ها ایران در شرایطی نیست که پیش‌شرط بگذارد زیرا فشار و زیان به ایران وارد میشود. مشخصا روابط دو کشور تغییر خواهد کرد، زیرا گفتمان دموکرات‌ها متفاوت است و این تفاوت گفتمان است که سبب میشود تا تنش و درگیری نظامی در آینده رخ ندهد./آرمان ملی
