با نزدیک شدن به پایان سال ۱۴۰۳، کسب‌وکارها در آستانه سالی پرچالش و پُرتحول قرار گرفته‌اند. سال ۱۴۰۴ با تغییرات سخت‌تر و پیچیده‌تری در تمامی حوزه‌ها، به‌ویژه در حوزه مدیریت منابع انسانی، همراه خواهد بود.
به گزارش بخش اقتصادی سایت خبرمهم، دکتر مجید ایرانشاهی در یادداشتی برای گروه رسانه‌ای خبرهای فوری مهم نوشت: سال ۱۴۰۴ را می‌توان به نوعی انتخابی بین بقا یا توسعه دانست. در این یادداشت، به‌طور خلاصه به نکاتی کلیدی اشاره میشود که کسب وکارها در سال ۱۴۰۴ باید با محوریت مدیریت منابع انسانی مدنظر قرار دهند تا بتوانند در مسیر صحیح‌تری گام بردارند.
۱. حوزه قوانین کار و تأمین اجتماعی
با توجه به تغییرات اخیر در قوانین کار و تعاملات با سازمان تأمین اجتماعی، رعایت دو نکته زیر ضروری است:
• تنظیم دقیق قراردادهای کاری: قراردادهای کاری باید کاملاً منطبق با قوانین جاری تدوین شوند. از هرگونه رویه خارج از چارچوب قانونی پرهیز کنید، چرا که جرایم احتمالی و آسیب به اعتبار برند کارفرمایی می‌تواند پیامدهای جدی به همراه داشته باشد.
• دقت در تعامل با سازمان تأمین اجتماعی: با توجه به مشکلات ناترازی صندوق‌های تأمین اجتماعی و تغییر رویکردهای درآمدی این سازمان، ضروری است که لیست‌های بیمه، اعلام بدهی‌ها و حسابرسی‌ها با دقت بالا انجام شوند. استفاده از سیستم‌های مالی دقیق و مشاوره تخصصی در این زمینه توصیه میشود. همچنین، با توجه به معافیت مالیاتی حقوق و دستمزد، اعلام واقعی لیست‌های بیمه از اهمیت بالایی برخوردار است.
۲. مدیریت مالیات
رعایت دقیق مقررات مربوط به مالیات بر حقوق و سایر موارد مرتبط با مالیات، از جمله الزامات اساسی برای کسب‌وکارها در سال آینده خواهد بود.
۳. بازبینی ساختار سازمانی و فرایندها
با توجه به تغییرات اقتصادی پیش‌رو، بازبینی ساختار سازمانی برای شرکت‌هایی با بیش از ۱۰ نفر کارمند به یک ضرورت تبدیل شده است. در کنار این بازبینی، تدوین و بهبود مستمر فرایندهای سازمانی نیز باید در دستور کار قرار گیرد. ساختار سازمانی باید با رویکرد حداقل‌سازی نیروی انسانی و به صورت تخت طراحی شود. واحدهای مالی، منابع انسانی، بازاریابی و فروش از جمله بخش‌های ضروری هستند که باید مورد توجه ویژه قرار گیرند.
۴. تمرکز بر واحدهای کلیدی سازمان
در شرایط کنونی، سه واحد مالی، مدیریت منابع انسانی و بازاریابی و فروش باید به‌طور جدی مورد توجه قرار گیرند:
• واحد مالی: با رویکرد مدیریت هزینه، نقدینگی، تأمین مالی، سرمایه در گردش و ارائه گزارشات دقیق عمل کند.
• مدیریت منابع انسانی: با استفاده از قاعده ۵-۸-۱۰ و با هدف بهبود بهره‌وری نیروی انسانی پیش برود.
• بازاریابی و فروش: با تمرکز بر تقویت بازارهای مجازی، مدیریت ارتباط با مشتریان (CRM) و حفظ وفاداری مشتریان عمل نماید.
۵. هوشمند‌سازی فرایندها و کاهش وابستگی به نیروی انسانی
با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژیکی و توسعه هوش مصنوعی، سرمایه‌گذاری در زمینه هوشمند‌سازی فرایندها و استفاده از ابزارهای دیجیتال در حوزه‌هایی مانند مالی، فروش و بازاریابی ضروری است. به‌ویژه برای تولیدکنندگان، کاهش وابستگی به نیروی انسانی و حرکت به سمت مکانیزاسیون از جمله راه‌حل‌های کلیدی برای مقابله با چالش‌های منابع انسانی است.
۶. بهره‌وری و مدیریت ناترازی انرژی
با توجه به گزارش‌های موجود درباره ناترازی برق در سال آینده، کسب‌وکارها باید برنامه‌ریزی خود را بر اساس کاهش ساعات کاری و بهبود بهره‌وری تنظیم کنند. به‌عنوان مثال، در صورت قطعی برق، باید توانایی تولید ۶ روز کار را در ۳ روز داشته باشید.
۷. تقویت برند کارفرمایی برای جذب نیروهای مستعد
با توجه به کاهش جمعیت و تغییر سبک زندگی نیروی کار، برند کارفرمایی به یکی از عوامل کلیدی در جذب نیروهای مستعد تبدیل شده است. فارغ از اندازه کسب‌وکار، توجه به این موضوع در برنامه‌ریزی‌های واحد منابع انسانی یا مدیریت ارشد ضروری است. بخشی از این فرایند در فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی شکل می‌گیرد.
۸. تغییر استراتژی منابع انسانی از جایگزینی به حفظ و توسعه نیروها
در گذشته، تمرکز بر جایگزینی نیروها بود، اما در شرایط کنونی، حفظ نیروهای موجود و جذب نیروهای جوان با قابلیت آموزش‌پذیری باید در اولویت قرار گیرد. هزینه جایگزینی نیروهای باکیفیت به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است.
۹. مدل‌های کاری هوشمندانه و سیستم حقوق و دستمزد منعطف
مدل‌های کاری ترکیبی (هیبریدی) و سیستم‌های حقوق و دستمزد مبتنی بر سهیم‌سازی در سود سازمان باید در دستور کار قرار گیرد. حقوق و دستمزد قانون کار به‌تنهایی برای جذب نیروهای مستعد کافی نیست و ارائه مزایای جنبی نیز باید در برنامه‌ریزی‌ها مدنظر قرار گیرد.
۱۰. مدیریت حرفه‌ای و تخصص‌محور
سبک‌های سنتی مدیریت دیگر پاسخگوی نیازهای کسب‌وکارها در شرایط پیچیده کنونی نیستند. برای بقا و توسعه، باید از مدیریت تراز جهانی بهره گرفت و کارها را به افراد متخصص واگذار کرد. دوران انجام چندین وظیفه به‌طور همزمان توسط یک نفر به پایان رسیده است.
۱۱. مدیریت منابع انسانی دیجیتال و هوشمند
استفاده از تکنولوژی و سیستم‌های گزارش‌دهی نوین، به‌ویژه هوش مصنوعی، در مدیریت منابع انسانی و ارتباطات سازمانی ضروری است. تحلیل داده‌ها و تصمیم‌سازی در این حجم از تغییرات، بدون بهره‌گیری از ابزارهای هوشمند، دشوار خواهد بود.
نتیجه‌گیری
سال ۱۴۰۴ برای برخی کسب‌وکارها سال بودن یا نبودن و برای برخی دیگر سال جهش یا توسعه خواهد بود. تصمیم نهایی با مدیران و صاحبان کسب‌وکار است که چگونه با این چالش‌ها روبرو شوند و از فرصت‌های پیش‌رو بهره ببرند.
