تاجرهای مخفی ‌و ‌ماجرای کولبر‌ها

به گزارش بخش حوادث سایت خبرهای فوری، وقتی سخن از کولبری می‌شود فقط از سختی شغل‌شان و مرگ و مسیر پر برف یاد می‌شود. اما کسی به سراغ این موضوع نمی‌رود که اصلا چه کسی به سراغ این کولبران می‌رود، به آنها کالا سفارش می‌دهد و آنها هم مجبورند به دلیل بیکاری این شغل پر مشقت را بپذیرند.

کولبران کردستان

از دیگر سو، ماجرای کولبری فقط منوط به کولبران کردستان نیست و کولبران در استان‌های آذربایجان غربی و سیستان و بلوچستان هم مشغول به کار هستند و همین مشکلات گریبانگیرشان است. با مرگ دو برادر جوان در کوه‌های ژالانه باز هم توجه به کولبران رسانه‌ای شد تا جایی که روز گذشته نماینده مردم پیرانشهر در مجلس شورای اسلامی گفت که طرح ممنوعیت شلیک مستقیم به کولبران که به صورت دو فوریتی مطرح شده هفته آینده در دستور کار مجلس قرار خواهد گرفت.

اما نکته مهم این است که کولبران بر اثر رفت و آمد در این مسیر پر خطر یا می‌میرند یا زود پیر می‌شوند و شاید چنین طرح‌هایی چاره‌ساز حل این مشکل نباشد. بد نیست بررسی شود کولبران از کدام کشورها چه کالاهایی را با خودشان می‌آورند و چه کسانی به آنها این کالاها را سفارش می‌دهند و در کجا توزیع می‌شود.

 کدام اجناس را کولبران می‌آورند

بیشتر کالاهایی که کولبران به کشور وارد می‌کنند از مرز عراق است. همچنین این کالاها شامل لوازم آرایش، کولر گازی و پوشاک است. البته نمی‌توان از ورود قطعات ماشین هم چشم پوشی کرد. خباط خودش اهل کردستان است و در تهران مغازه فروش قطعات خودرو دارد. او می‌گوید در سلیمانیه عراق لینکی پیدا کرده‌ام که برایم قطعات خودروی قاچاق برخی خودروها را می‌فرستد و کولبرها از مرز رد می‌کنند اما این کار ضرر هم دارد.

یک بار که ماموران آمدند نزدیک چند صد میلیون بار را کولبرها مجبور شدند بیندازند و فرار کنند. خیلی‌ها در بازار قطعات را به این صورت وارد می‌کنند و اما واقعیت این است که سهم هر کولبر از حمل این میزان بار شاید هر بار که برود آن طرف مرز و بیاید نهایتا ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان باشد. اگر در مسیر تیر نخورد یا سقوط نکند. او می‌گوید: ما فقط جنس را سفارش می‌دهیم و کسی که کولبرها را می‌شناسد آنها را برای آوردن قطعات راهی می‌کند و ما این سمت مرز معمولا در سنندج یا مریوان تحویل می‌گیریم.

اجناس دیگری که کولبرها حمل می‌کنند پوشاک است. بازار داغ پوشاک به اصطلاح تاناکورا یا دست دوم در ارومیه، مریوان و سنندج باعث شده تا تاجران خرید پوشاک دست دوم برای ورود این لباس‌ها اقدام کنند. ژیار خودش یک مغازه فروش لباس تاناکورا در بازار تاناکورای یکی از شهرهای کردستان دارد. او می‌گوید پوشاک تاناکورا با توجه به وضعیت اقتصادی مردم بسیار طرفدار پیدا کرده و همین موضوع باعث شده تا قاچاقچیان پوشاک به سراغ وارد کردن این اجناس بروند.

به طوری که از کشورهای چین و بنگلادش حجم بزرگی لباس را تا کردستان عراق و بعد کولبرها این پوشاک را از مرز عراق تا ایران می‌آورند و بعد با ماشین از مریوان لباس‌ها را توزیع می‌کنیم و ما هم خریدارش هستیم.جنس دیگری که کولبران حمل می‌کنند لوازم آرایش است که بیشتر از ترکیه می‌آید چون ورود لوازم آرایش نیاز به تایید وزارت بهداشت و طی کردن مراحل خودش را دارد در نتیجه تاجران پنهانی به سراغ کولبران می‌روند و لوازم آرایش قاچاق را از سلیمانیه وارد می‌کنند و بیشتر در همان بازارچه مرزی بانه توزیع می‌شود.

 لوازم خانگی بیشترین میزان ورود به کشور را دارند

رضا خودش کولبر است و سال‌هاست کالا حمل می‌کند. می‌گوید: بیشترین میزان اجناسی که حمل می کنیم وسایل منزل است. تلویزیون و کولر گازی خیلی طرفدار دارد. می‌گوید: اکثرا خرید جهیزیه و منزل‌شان را از بانه انجام می‌دهند و در بانه هم تاجران پنهانی به ما سفارش می‌دهند تا کالا را از مرز کردستان عراق تحویل بگیریم. شکل دیگر و عمده‌تر واردات کالا این است که تاجران بزرگ‌تر (که لزوماً فقط در کردستان فعال نیستند) کالاهایی را که در چین، امارات یا هر کشور دیگری می‌خرند، اول به کردستان عراق می‌فرستند چون از پرداخت حق گمرک خلاص می‌شوند و از آنجا وارد کردستان ایران می‌کنند و بعد به تمام ایران می‌فرستند.

 ورود کیت آزمایشگاهی با حمل کولبران

در اسفند سال گذشته رئیس انجمن دکترای علوم آزمایشگاهی ایران با اشاره به چالش‌های پیش روی آزمایشگاه‌های تشخیص پزشکی کشور به ماجرای واردات کیت آزمایشگاهی توسط کولبران اشاره کرد. محمد صاحب‌الزمانی در گفت‌وگو با مهر گفته بود: شرایط به‌گونه‌ای شده که آزمایشگاه‌ها پول به کولبران می‌دهند تا برای آنها از ترکیه و عراق کیت آزمایشگاهی آورده شود.

بازارچه مرزی سردشت از جاهایی است که این روزها می‌توان وسایل پزشکی و آزمایشگاهی بسیاری را در آن دید. هاشم یکی از کولبران که در مرز سردشت کار می‌کند به همشهری گفته بود: در چند‌ماه اخیر سفارش برای وسایل آزمایشگاه‌ها و وسایل ارتوپدی بیشتر از قبل بوده است.

سفارش‌ها هم معمولا برای تهران و بعد برای سایر شهرهای بزرگ است. قبل‌تر، بیشتر دستگاه‌های پزشکی می‌آوردیم اما هم‌اکنون دارو و وسایل آزمایشگاهی هم اضافه شده و اتفاقا بیشتر سفارش‌ها به لوازم پزشکی و آزمایشگاهی مربوط است چون بخش زیادی از این وسایل مانند لوازم آزمایشگاهی کوچک هستند، این بارها راحت‌تر حمل می‌شوند البته حساسیت زیادی در شکستن دارند ولی هر دفعه می‌توان تعداد زیادی از آنها را که حجم کمی اشغال می‌کنند، قاچاق کرد.

 کولبری با کارت و دفترچه بی‌فایده است

«چندی پیش برای کولبران عنوان پیله‌ور در نظر گرفتند، به آنها کارت دادند و قرار شد کالاهایی که در ایران نمایندگی و مجوز نداشتند به داخل حمل کنند. اما این موضوع عملا بی‌فایده بود.» این گفته‌های هیوا است که خودش مدتی کولبر بوده و حالا به عنوان فعال اجتماعی برای بهبود وضعیت کولبرها تلاش می‌کند. او می‌گوید که کارت کولبری و دفترچه کولبری و تمام این موارد فرقی به حال ما ندارد چراکه اصلا سازوکار مشخصی ندارد. واقعیت این است کولبران کالاهای قاچاق را بادستمزد کم وارد می‌کنند و سود بزرگ در جیب تاجران پنهانی می‌رود./هفت صبح