به گزارش بخش حوادث سایت خبرمهم، «سرقت از یک موزه در چال میدان تهران، نام عمارت کاظمی را بر زبان‌ها انداخته است. این بنا، خانه‌ای ١٠٠ساله در همسایگی امامزاده یحیی(ع) است که بادگیر و آب‌انبار و اُرسی دارد و تالارهایی با گچبری‌های چشم‌نواز. سه هفته پیش سارقی از این سرا که به «خانه موزه تهران قدیم» هم معروف بوده، دستبرد زده اما خبرش تازه به بیرون درز کرده است. همه جا پیچیده که ویترین‌ها را خالی کرده‌اند و همه اشیا را که سه میلیارد تومان ارزش داشته، برده‌اند. تصویر ویترین‌های خالی و البته سالم همه را حیران کرده اما گردانندگان عمارت، سه هفته پس از وقوع حادثه خبرها را کذب می‌دانند و می‌گویند اینجا موزه نیست و سارق حرفه‌ای فقط چند قاشق و چنگال، یک دوربین و چرخ‌گوشت قدیمی را دزدیده است.
حتی قفلی هم شکسته نشد
حسن خلیل‌آبادی، عضو شورای شهر تهران و رئیس کمیته میراث فرهنگی این شورا می‌گوید: «پس از این حادثه که حدود یک ماه از آن می‌گذرد، پیگیری‌ها برای چرایی وقوع این حادثه در شورای شهر تهران آغاز شد.»
او می‌گوید وقوع اتفاقاتی از این دست در مجموعه‌های زیر نظر شهرداری کم‌نظیر است: «قبلا همچین مواردی رخ داده، اما این طور نبوده که کل اجناس به سرقت برود. در این حادثه هیچ قفلی شکسته نشده و آن طور که اعلام شده، دزدان افراد بسیار ماهری بوده‌اند.»
خلیل‌آبادی معتقد است این موزه ضعف امنیتی نداشته و تنها می‌توان گفت نگهبانان کوتاهی کرده‌اند: «سارق شناسایی شده و چون ازجمله افرادی بوده که سابقه داشته، با سرعت بازداشت شده است. راحت انجام‌گرفتن دزدی نشانه ضعف و کمبود امنیت نیست. افراد ماهر بودند و از تاکتیک‌هایی استفاده کردند که بسیار عجیب و حرفه‌ای بوده و حتی قفلی هم شکسته نشده است.»
آن‌طور که رئیس کمیته میراث فرهنگی شورای شهر می‌گوید، آنها قرار است از این موزه بازدید داشته باشند و امنیتش را بررسی کنند.
محمدرضا کارگر، مدیر کل موزه‌ها و اموال منقول تاریخی وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری هم می‌گوید: «این مجموعه از موزه‌های متعلق به دولت و وزارت میراث فرهنگی نیست و هیچ‌گونه خبر رسمی درباره این موضوع به ما نرسیده است.»
او به «شهروند» توضیح می‌دهد که اگرچه برقراری امنیت در این مجموعه‌ها به عهده صاحبان آن است اما وزارت میراث فرهنگی برای ارتقای سطح کیفی و کمی موزه‌های غیر دولتی و خصوصی همواره کمک‌های بلاعوض داشته است: «این طور نیست که وزارت میراث فرهنگی برای این مجموعه‌ها نگهبان بگذارد اما کلانتری‌ها و نیروی انتظامی که حافظ همه اموال مردمند، حفاظت از اموال چنین مجموعه‌هایی را هم به عهده دارند و وزارت در نهایت برای کمبود امکانات موزه‌ها، ایجاد سیستم‌های امنیتی مداربسته و حفاظت فیزیکی کمک می‌کند. از طرف دیگر، مردم باید بدانند که آثار موزه‌ای چون ثبت شده‌اند، بر اساس قوانین بین‌المللی هر جایی از دنیا دیده شوند، ضبط می‌شوند و قابل خریدوفروش و خروج از کشور نیستند.»
غلو کرده‌اند
تا مدتی پیش با قرارگرفتن ابزاری از مشاغل و آداب و رسوم مردم تهرانِ قدیم، عکس‌ها و دوربین‌های قدیمی در فضای عمارت، این بنا به‌عنوان خانه موزه تهران قدیم معرفی می‌شد اما فرشاد شهیدزاده، مسئول ستاد گردشگری منطقه ١٢ می‌گوید این خانه موزه نیست: «اینجا موزه نیست. خانه‌ای تاریخی است که نمی‌دانم به چه علت موزه مردم‌شناسی معرفی شده است.»
او اخبار منتشرشده را غلو شده می‌داند و می‌گوید: «این که می‌گویند اموالی به ارزش سه‌میلیارد تومان سرقت شده، دروغ است. فقط یک دوربین عکاسی قدیمی، یک قاشق و چنگال و یک چرخ‌گوشت قدیمی از اموال عمارت را ویترین‌ها دزدیدند و سارق دو، سه روز بعد از سرقت بازداشت شد. کنار خانه کاظمی فضای سبز است و این دزدی با کمک نگهبان پارک که فردی سابقه‌دار است، انجام شده. سارقان از دیوار بالا رفته‌اند و آمده‌اند داخل و وسایل اداری مثل اسکنر و پرینتر را بردند و به‌علاوه چند شیء پشت ویترین.»
اما چرا ویترین‌ها خالی است؟ شهیدزاده توضیح می‌دهد که به دستور آگاهی ویترین‌ها تخلیه شده، تا مراحل انگشت‌نگاری انجام شود و اموال در دفتر او در سرای کاظمی نگهداری شوند: «سه هفته پیش که این اتفاق افتاد، می‌توانستیم اطلاع‌رسانی کنیم اما به دستور پلیس آگاهی چنین کاری نکردیم. ماجرای پیچیده‌ای نیست. این تمام پرونده است و به لحاظ امنیتی ممکن است در هر موزه‌ای اتفاق بیفتد. خانه کاظمی دوربین مداربسته دارد و فیلمی از سرقت موجود است و دزد با استفاده از همین تصاویر شناسایی شد. این که گفته‌اند سارق داخل عمارت قایم شده و شب آمده و دزدی کرده هم، شیطنت است. اصلا چنین چیزی نبوده است اما سارق حرفه‌ای بود، سابقه دزدی در تهران، اصفهان و یزد را داشت و این بار سراغ عمارت کاظمی آمد.»
به گفته او، پرونده این سرقت همچنان در پلیس آگاهی در حال بررسی است و مسئولان شهرداری می‌خواهند شکایت از «انتشار اخبار کذب» را به دادگاه ببرند. فعالیت عمارت به حالت عادی ادامه دارد اما ستاد مقابله با کرونا دوباره دستوری برای تعلیق موزه‌ها و خانه‌های تاریخی صادر کرده و مطابق آن، خانه کاظمی هم در این مدت تعطیل خواهد بود تا شرایط به حالت عادی برگردد.»
تاریخچه عمارت کاظمی به دوره میرزا سیدکاظم، پسر میرزا هدایت‌الله تفرشی در دوره اولین پادشاهی محمدشاه قاجار برمی‌گردد و به همین دلیل، این مسجد و مدرسه بنا به نام بنیانگذار آن، کاظمیه نام گرفت. در گذشته، در سمت غربی تکیه عباسقلی و در نزدیکی خانه، تکیه پهلوان شریف و در سمت شمال این محله، گذر منتهی به دروازه دولاب که حد شرقی حصار صفوی شده بود، قرار داشت. در سال ٨۶، مرمت این مجموعه به سفارش معاونت عمرانی فنی منطقه ۱۲ آغاز شد و این عمارت پس از بازسازی و مرمت، با عنوان «خانه موزه تهران قدیم» نام‌گذاری شد که شامل یک موزه مردم‌شناسی برای گردشگران داخلی و خارجی است. پیش از این و در تاریخ سوم بهمن ۱۳۷۹ با شماره ثبت ۳۰۳۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده بود.
طرح خانه کاظمی متأثر از طرح متداول خانه‌های ایرانی و متناسب با شأن صاحبخانه، نوع رابط و جایگاه اجتماعی آن ساخته شده و هرچند شکل بنا در اواخر دوره قاجاریه طراحی شد اما در دوران رضاشاه پهلوی تکمیل شده است. این بنا همانند خانه‌های سنتی ایرانی شامل آب‌انبار، بیرونی، اندرونی، اصطبل و مطبخ است و مجموعه باقی‌مانده فعلی یک بنای سنتی است. از قسمت‌های اصلی این خانه، آنچه باقی مانده، قسمت شاه‌نشین است که یک طبقه در زیر و یک طبقه روی دارد. این بنا دو حیاط دارد؛ بخش اصلی ساختمان به میزان ۱.۵ متر از کف حیاط بالاتر و در بخش زیرین آن، زیر زمین قرار دارد که دارای آجرکاری نفیسی است. عنصر اصلی تزیینات داخلی خانه موزه قدیم تهران، نقش‌بندی پنجره‌ها و درهای ارسی با شیشه‌های رنگی است که به سادگی در بخش درونی بنا جلوه‌گری می‌کند. بخشی از قسمت خانه کاظمی، فرهنگ، لباس، مشاغل ١۵٠سال گذشته و مجسمه‌هایی که هر کدام بخشی از فرهنگ تهران قدیم است به همراه عکس‌هایی از تهران قدیم به نمایش گذاشته شده است.»/شهروند
