کدام نماینده زن اصلا از مجلس حقوق نگرفت؟ /استقبال از سخنان روحانی درباره انتخابات مجلس و نوع نظارت شورای نگهبان

به گزارش بخش سیاسی سایت خبرهای فوری، روز چهارشنبه رئیس جمهور روحانی در جلسه هیأت دولت  با اشاره به اینکه بهترین مجلس در طول تاریخ انقلاب اسلامی مجلس اول بود، اظهار داشت: در آن مجلس، نظارت به این شکل وجود نداشت و حتی شورای نگهبان و این همه دفاتر نظارتی وجود نداشت و همه از جناح‌های مختلف آمدند و ثبت نام کردند؛ حتی منافقین هم در آن انتخابات ثبت نام کردند. همچنین گروه‌هایی مانند دفتر هماهنگی، نهضت آزادی و جبهه ملی نیز ثبت نام کردند و بهترین انتخابات و بهترین مجلس ثمره آن بود. نباید اینقدر سختگیری کرده و فشار بیاوریم و فکر کنیم هر چه این فیلتر را تنگ‌تر کنیم، نتیجه مثبت‌تری خواهد داشت.

حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی رئیس‌جمهوری در جلسه روز چهارشنبه هیات دولت نخستین سخنرانی رسمی خود درخصوص انتخابات مجلس شورای اسلامی را بیان کرد و با اشاره به اینکه به عقیده او مجلس شورای اسلامی، بهترین مجلس در طول تاریخ انقلاب اسلامی بوده گفته «در آن مجلس، نظارت به این شکل وجود نداشت و حتی شورای نگهبان و این همه دفاتر نظارتی وجود نداشت و همه از جناح‌های مختلف آمدند و ثبت نام کردند؛ حتی منافقین هم در آن انتخابات ثبت نام کردند. همچنین گروه‌هایی مانند دفتر هماهنگی، نهضت آزادی و جبهه ملی نیز ثبت نام کردند و بهترین انتخابات و بهترین مجلس ثمره آن بود.»

این سخن رئیس‌جمهوری البته با واکنش‌هایی روبرو شده است. مثلا سخنگوی شورای نگهبان به رئیس‌جمهوری توصیه کرده که به عنوان پاسدار قانون اساسی، همه را به اجرای مر قانون دعوت کند یا یک نماینده مجلس اینکه در مجلس اول هیچ گونه رد صلاحیتی نبوده را کذب محض خوانده است.

این سخنان البته به نوعی نقد سخنان تحریف‌شده رئیس جمهوری است چرا که رئیس‌جمهوری به طور مثال هیچ گاه، نهادهای قانونی را به عدم اجرای قانون تشویق نکرده بلکه آن‌ها را دعوت کرده تا برای افزایش نشاط سیاسی از سختگیری پرهیز کنند. همچنین رئیس‌جمهوری از نبود صلاحیت به طور مطلق صحبت نکرده و به عنوان فردی که خود در آن مجلس نماینده بوده، گفته نظارت به این شکل وجود نداشت.

در واقع نکته رئیس‌جمهوری روشن است. او گفته این مجلس به این دلیل بهترین مجلس بود چرا که در آن همه از جناح‌های مختلف آمدند و در مجلس حضور داشتند. این نکته کاملا منطبق با واقعیت‌های تاریخی است. در آن مجلس همه نیروهای سیاسی موجود کشور به جز حزب توده، که آن هم به دلیل عدم اعتقاد به اسلام، از سوی شورای نگهبان رد صلاحیت شد؛ در مجلس حضور داشتند.

اکثریت آن مجلس با فهرست ائتلاف بزرگ بود که با محوریت حزب جمهوری اسلامی تشکیل شده بود و روحانی نیز یکی از نمایندگان این فهرست بود. اما به جز این فهرست، نهضت آزادی امکان حضور در مجلس را پیدا کرد و به طور مثال افرادی مثل مهدی بازرگان، ابراهیم یزدی، علی‌اکبر معین‌فر، یدالله سحابی، عزت‌الله سحابی و هاشم صباغیان توانستند از این فهرست، وارد مجلس شوند.

فهرست دفتر همکاری مردم با رئیس‌جمهوری به سرپرستی بنی صدر توانست، در مجلس حضور پیدا کند و اعظم طالقانی از همین فهرست به مجلس رفت.

در لیست مجاهدین خلق آن زمان که در سال ۱۳۶۰ به سازمان تروریستی منافقین تبدیل شد هم حتی مسعود رجوی و همسر او در انتخابات شرکت کردند که البته در نهایت علی گلزاده غفوری از این فهرست و به طور مشترک با فهرست‌های دیگر وارد مجلس شد.

فهرست دیگر قابل توجه در این مجلس جبهه ملی بود که اگرچه هیچ کاندیدای اختصاصی در فهرست نهایی نمایندگان مجلس نداشتند اما دست کم امکان شرکت در انتخابات را پیدا کردند. از فهرست جاما، یعنی جنبش انقلاب مردم مسلمان ایران فردی مثل کاظم سامی به مجلس راه پیدا کرد.

جالب است بدانید که چنین تنوعی باعث نشد که مجلس شورای اسلامی در آن دوره، رویکرد انقلابی و مذهبی خود را از دست بدهد. نباید از خاطر برد که مهم‌ترین تصمیم سیاسی و انقلابی یک مجلس یعنی رای به عدم کفایت بنی‌صدر رئیس‌جمهور وقت، در مجلس اول داده شده است و قانون حدود و قصاص و مقررات آن نیز که در واقع اسلامی کردن قانون مجازات عمومی بود و حتی با مخالفت جبهه ملی هم روبرو شد؛ در همین مجلس به تصویب رسیده است.

در همین زمینه کاظم اکرمی، یکی از نمایندگان دور اول مجلس شورای گفت: آقای روحانی که خود در مجلس اول حضور داشته، حرف درستی زده است. مجلس اول دربرگیرنده بسیاری از مبارزین قبل انقلاب و انسان های مخلصی بود که دنبال خدمت به مردم بودند نه چیز دیگر. برای نمونه آقای دکتر صلواتی نماینده محترم اصفهان برای اینکه دوران نمایندگی را به اتمام برساند حتی مجبور شد از خودش برای خدمت به مردم هزینه کند آنهم نه به منظور ورود به مجلس بلکه در طول دوره نمایندگی. زیرا برای ورود به مجلس اصلا نیازی به پول خرج کردن نبود.

وی در ادامه گفت: در مثالی دیگر خانم گوهرالشریعه دستغیب و تعدادی دیگر از نماینده ها اصلا حقوقی از مجلس دریافت نمی کردند. از این رو, شورای نگهبان که آن زمان هم حضور داشت می بایست ویژگی های آن مجلس و نمایندگانش را احصاء می کرد و باعث می شد تا مجالس بعدی بهتر از آن دوره مجلس شوند. متاسفانه این نگاه در نظر اعضای محترم شورای نگهبان نبود که تلاش شود هر مجلسی بهتر از مجلس قبل باشد و شوربختانه ما مبتلا به مجالسی شدیم که بیشتر افرادی که وارد آن می شدند در حد نمایندگی مجلس نبودند و افرادی هم آمدند که با زد و بندها به دنبال منافع خود بودند.

عضو مجلس خبرگان قانون اساسی، گفت: اگر بخواهند که حضور در مجلس آینده با مشارکت هر چه بیشتر مردم همراه باشد، با توجه به صحبت های آقای رئیس جمهور، باید نظارت را به اندازه ای اعمال کنند که در دوره اول مجلس شورای اسلامی وجود داشت؛ یعنی یک نظارت حداقلی. وگرنه این نظارت استصوابی که به واسطه اش هر کس را که صلاح می بییند آورده و هرکس که صلاح نیست کنار می زنند، باعث می شود تا مردم علاقه کمتری برای حضور و مشارکت در انتخابات داشته باشند.

وی گفت: اگر شورای نگهبان به این نتیجه برسد که برای نشان دادن اقتدار و علاقه مردم ایران به انقلاب اسلامی باید فضا را برای ورود انسان های صالح و شایسته باز کند، بسیار پسندیده است. مشکل اینجاست که شاخصه ای برای ارائه به مردم جهت انتخاب افراد وجود ندارد. مجلس باید از افراد معتقد، متخصص و کارشناس تشکیل شود؛ کسانی که سابقه پاکدامنی دارند و برای نماینده شدن هزینه ای نمی پردازند. این کافی نیست که بگویند چون کسی از نظر دستگاه امنیتی و قضایی کشور مشکلی ندارد می تواند وارد مجلس شود. بلکه این جزو حداقل هاست. باید گفت بسیاری افراد از این نظر مشکلی ندارند اما پس صلاحیت علمی، تخصصی و تقوایی چه می شود؟

اکرمی ادامه داد: بی تردید مردم اگر احساس کنند مجلسی قرار است تشکیل شود که صدا و سخن آنها را به گوش مسئولین می رساند و به دنبال منافع خودش نیست، مشارکتی بالا به عمل می آورند. البته نمایندگانی هم در این مجلس نظیر آقایان مطهری، صادقی، حیدری و… بودند که صدای مردم را رساندند و نمایندگان واقعی مردم بودند.

اکرمی با اشاره به این گفته رئیس جمهور که گروه‌هایی مانند دفتر هماهنگی مردم و رئیس جمهور، نهضت آزادی و جبهه ملی نیز ثبت نام کردند و بهترین انتخابات و بهترین مجلس ثمره آن بود، اظهار داشت: این حرفی بسیار درست است که بسیاری گروه ها نظیر نهضت آزادی ایران و بعضی گروه های دیگری که پیش از  انقلاب حضور داشتند با اینکه ممکن است با برخی نظرات آنها موافق نباشیم، در مجلس اول حضور داشتند و عملکرد خوبی هم داشتند. بسیاری از اعضای این گروه ها انسان های سالم و خوبی بوده و هستند. بنابراین اگر فضا را باز کنیم که صاحبان همه نگرش ها بتوانند وارد مجلس شوند، بی تردید آمار مشارکت بسیار بالا خواهد رفت. فضا نباید محدود به حضور عده ای گردد که «انقلابی» خوانده می شوند یا اینکه تنها جمع اندکی آنها را انقلابی می شناسند.

کاظم اکرمی درباره این بخش از سخنان رئیس جمهور که گفته «نباید اینقدر سختگیری کرده و فشار آوریم و فکر کنیم هر چه این فیلتر را تنگ‌تر کنیم، نتیجه مثبت‌تری خواهد داشت» گفت: فیلترهایی که در چند دوره اخیر وجود داشته بسیار محدود کننده است. می دانم بعضی از نمایندگان محترم مجلس خبرگان اول قانون اساسی که امروز دیگر نیستند و به عالم بقا پیوسته اند؛ مانند مرحوم رشیدیان یکی از نمایندگان محترم مردم خوزستان بعدها در دوره ای با رد صلاحیت مواجه شدند. او با اینکه انسان بسیار متدین و خوبی بود، تنها گناهش این بود که از شرایط موجود انتقاد می کرد و به همین خاطر رد صلاحیت شد. /جماران