مگر دلار قانون دارد که بیت کوین داشته باشد؟
به گزارش بخش اقتصادی سایت خبرمهم، با کشف اینترنت و ورود آن به زندگی انسان، بسیاری از جنبههای زندگی دستخوش تغییر شده است. در واقع اینترنت بخش بزرگی از زندگی انسان را مجازی کرده است. خرید اینترنتی و معاملات پولی مجازی یکی از این تغییرات مهمی است که در جهان اتفاق افتاده است. اما آن چه که تحول بزرگی در حیات اقتصادی جهان ایجاد کرده است، رمزارزها یا ارزهای مجازی هستند. البته این ارزهای مجازی فعلا در اول راه هستند و گمانه زنیهای مختلفی دربارهی آیندهی آنها و تاثیری که میتوانند بر جهان داشته باشند، انجام میگیرد.
چشمها نگران به آیندهی رمزارزها
آیندهی رمزارزها در پردهای از ابهام است. برخی چنان به این آینده خوشبین هستند که دم از صورت گرفتن بخش بزرگی از معاملات نسل آینده با رمزارزها میزنند. در دیگر سو، برخی دیگر آن را محکوم به شکست میدانند و شیوهی موجود یعنی همان پرداخت اینترنتی یا غیراینترنتی پول با کارت بانکی را محتملترین روش نقل و انتقال پول در آیندهی نزدیک بشر میبینند. در این میان آن چه که مهم است حضور رمزامرزها در زندگی ماست که هر روز پررنگتر میشود. در چند سال اخیر مردم استقبال خوبی از ارزهای مجازی نشان دادند و هر روز به خریداران این پول جدید اضافه شد.
سقوط و صعود تنها با یک جمله
مایت بیدریغ از بیت کوین
ایلان ماسک تاجر و سرمایهدار نامدار یکی از اشخاصی است که در روزهای اخیر اظهار نظرهایش به ویژه در فضای مجازی، ارزش بیت کوین، گرانترین رمزامرز حال حاضر جهان را دستخوش تغییر قرار داده است. تا همین چند روز پیش ایلان ماسک مدیر عامل شرکت تسلا به طرق مختلف حمایت خود را از بیت کوین اعلام میکرد و برای افزایش ارز این پول مجازی از هیچ کاری دریغ نمیکرد. به نقل از سیانبیسی در تاریخ ۵ فروردین امسال، ایلان ماسک که پیشتر نیز بارها از ارزهای دیجیتالی حمایت کرده بود در توئیتی جدید اعلام کرد که از این به بعد امکان خرید خودروهای ساخت شرکت تسلا با استفاده از بیت کوین وجود خواهد داشت. پیش از این نیز شرکت تسلا به صورت مستقیم ۱.۵ میلیارد دلار در بیت کوین سرمایهگذاری کرده بود. شمار زیادی از خودروسازان مطرح جهان در حال امکان سنجی فروش محصولات خود با ارزهای دیجیتالی هستند. کمیسیون نظارت بر بازارهای مالی و اوراق بهادار اروپا در گزارشی به معامله گران هشدار داده است که ارزهای دیجیتالی دارای ریسک معاملاتی بسیار بالایی هستند و با توجه به بیقانون بودن بازار، این احتمال وجود دارد که سرمایه گذاران همه پول خود را از دست بدهند. در ادامه این گزارش آمده است با وجود ورود بانکهای مرکزی در سراسر جهان به عرصه ارزهای دیجیتالی، ارزهای فعلی بازار پرریسک هستند و علاوه بر آن مصرف بالای شبکه برق این رمزارزها نگرانیهای محیط زیستی ایجاد کرده است.
دیوانگی!
اما ایلان ماسک با حمایتهای خود بیقانون و پر ریسک بودن بازار ارزهای دیجیتالی را به حاشیه راند و برای افزودن به محبوبیت آن بر حمایتهای خود افزود. تا جایی که حتی بیل گیتس که یکی دیگر از ثروتمندترین مردان جهان است مردم را به اجتناب از خرید بیت کوین دعوت کرد. به نقل از راشا تودی، بیل گیتس گفت: «هر کسی که پول کمتری نسبت به ثروتمندترین فرد کره زمین دارد، باید از سرمایهگذاری در بیت کوین اجتناب کند. من فکر میکنم افرادی به این دیوانگیها (سرمایهگذاری در بیت کوین) میپردازند که ممکن است پول زیادی برای پس انداز نداشته باشند. نظر کلی من این است که اگر پول کمتری نسبت به ایلان دارید، باید مراقب آن باشید. بیت کوین در هر معامله بیش از هر روش دیگری که بشر شناخته شده از برق استفاده میکند.»
تعلیق حمایتها
حمایتهای ایلان ماسک از بیت کوین اما بدون کرانه و تاریخ انقضا نبود. این سرمایهدار بزرگ دنیا چند روز پیش اعلام کرد که تسلا شرکت خودروسازی او، معاملاتش را بر حسب بیت کوین انجام نمیدهد. به گزارش اقتصاد نیوز در ۲۳ اردیبهشت امسال، مدیر شرکت خودروسازی تسلا اعلام کرد که خرید خودرو با بیت کوین را به حالت تعلیق درآورده است، زیرا استخراج بیت کوین انرژی بر است و با معیارهای انرژی پاک سازگاری ندارد. او گفت تصمیم دارد از ارزهای دیجیتال دیگری که استخراج آنها انرژی کمتری میبرد برای انجام مبادلات تسلا استفاده کند. در پی این اظهار نظر ماسک ارزش بیت کوین و همچنین بسیاری از ارزهای دیجیتالی دیگر که فعلا تا حد زیادی تابع بیت کوین هستند سقوط کرد. قیمت ارزهای دیجیتال مهم دنیا تغییرات منفی را ثبت کردند. قیمت بیت کوین یک روز پس از این اظهار نظر بیش از ۱۰ درصد افت کرد. سرمایه بازار بیت کوین با این افت قیمت به زیر یک تریلیون دلار کشیده شد.
زیانهای زیستمحیطی دغدغه یا نادیدهانگاری
بسیاری از کارشناسان محیط زیست نسبت به زیانی که بیت کوین برای محیط زیست دارد، هشدار داده بودند. اما این هشدارها اثری در قیمت بیت کوین نداشت و نهایت این حرف زمانی خریدار پیدا کرد که از زبان ایلان ماسک شنیده شد. در واقع تا این جای عمر بیت کوین، اثرگذارترین اظهار نظرها از جانب این تاجر و مهندس مشهور مطرح شده است. کسی که میتواند هر زمان که خواست آسیبهای زیست محیطی را نادیده بگیرد و در زمان دیگری نسبت به این آسیبها دغدغهمند شود و آسیبهای بیت کوین را بگوید.
رابطهی مستقیم با میزان محبوبیت
علی مزیکی کارشناس اقتصادی درباره این که چرا حرفهای ایلان ماسک میتواند اثر زیادی بر نرخ بیت کوین بگذارد به آفتاب یزد میگوید: «رمزارزها پولهایی هستند که بانک مرکزی ندارد و محبوبیت و عدم محبوبیت آنها بستگی به میزان استفادهی مردم از آنها دارد. در واقع این پولها هر چه بیشتر مورد استفاده قرار گیرند و معاملات بیشتری با آنها انجام شود، محبوبتر میشوند. در مقابل اگر معاملات مردم با رمزارزها کمتر باشد، محبوبیت آنها کاهش مییابد. قیمت هم با محبوبیت رابطهی مستقیم دارد. اگر یه شرکت بزرگ و پرفروش بگوید که من با بیت کوین معامله نمیکنم، قیمت آن پایین میآید و بر عکس. عمل مالکان شرکتهای بزرگ روی بازار رمزارزها اثرگذار است.»
ایلان ماسک، مشتری با خرید بالا
این کارشناس اقتصادی در ادامه میافزاید: «ایلان ماسک یکی از مشتریها با خرید بالای بیت کوین است. پس طبیعتا رفتار او در ارزش این رمزارز اثرگذار است. مسلما عمل کسی که صاحب یک خودروسازی بزرگ است تاثیرگذار است. وقتی او بگوید من خودروهایم را با یک رمزارز خاص میفروشم، قیمت تقاضا برای خرید آن رمزارز بالا میرود و به تبع افزایش قیمت خواهد داشت. این اتفاق حتی ممکن بود در کشور ما هم اتفاق بیفتد. اگر یک خودروسازی بزرگ از طریق یک پول خاص معامله کند، ارزش آن پول صعود خواهد کرد.»
آیندهای روشن برای رمزارزها
مزیکی در ادامه آیندهای روشن را برای رمزارزها پیشبینی میکند و میافزاید: «به نظر من این که میگویند در آینده بسیاری از معاملات با رمزارزها صورت میپذیرد کاملا درست است. البته منظور من از آینده ۵ یا ۱۰ سال بعد نیست. مثلا ۵۰ سال بعد را میگویم. به مرور رمزارزها جای خود را در معاملات پیدا میکنند. دولتها خطا میکنند در حالی که ارزهای دیجیتالی از دولتها مستقل هستند. البته سرمایهگذاری در رمزارزها کار پر خطری است و شاید درست نباید. زیرا این بازار نوسان زیادی دارد و ممکن است شخص متحمل ضرر زیادی شود.»
رمزارزها مصون از سیاستهای بانکهای مرکزی
این کارشناس اقتصادی در پاسخ به این سوال که آیا بازار رمزارزها بازاری بیقانون است، بیان میکند: «مگر دلار قانون دارد؟ مگر کسی میتواند دولت آمریکا را کنترل کند که چه مقدار دلار منتشر میکند؟ رمزارزها هم یک نوع پول هستند. پول با پول فرقی ندارد. رمزارزها به دلیل وابسته نبودن به هیچ بانک مرکزی، از بسیاری از مشکلات مصون هستند. بانکهای مرکزی ممکن است سیاستهای غلطی داشته باشند. اما در قبال رمزارزها این سیاستها کاری از پیش نمیبرد. یکی دیگر از فواید رمزارزها این است که هزینههای مبادله را کاهش میدهد. به نظر من کاملا محتمل است که نسل بعدی با استفاده از رمزارز بسیاری از معاملات و خریدهای خود را انجام دهند.»
حرفهای سودجویانه
آلبرت بغزیان دیگر کارشناس اقتصادی اما نسبت به رمزارزها خوشبین نیست. وی به آفتای یزد میگوید: «ما باید ببینیم چه کسی به رمزارزها ارزش میدهد؟ احتمالا پشت آن دستانی وجود دارد که اگر از آن سر در آوریم خواهیم گفت صد رحمت به بورس خودمان. ایلان ماسک با یک اظهار نظر قیمت بیت کوین را تغییر میدهد. او این حرفها را به خاطر فروش خودروهایش نمیزند بلکه به خاطر رمزارزهایی که خودش خریده میگوید. در ظاهر نشان میدهد برای فروش خودرو است اما در واقع به دنبال سود خودش از بیت کوین و دنبال کردن پروژههایش از این سود است. امروز مشکل زیست محیطی را اعلام کرده و فردا مردم را به خرید یک رمزارز دیگر سوق میدهد.»
پول بدون تایید و نظارت
این کارشناس اقتصادی در ادامه میافزاید: «ماهیت رمزارزها پنهان بودن و مخفی بودن است. هیچ دولتی هنوز آن را تایید نکرده و نظارتی روی آن صورت نمیگیرد. نمیتوانیم بفهمیم که ماسک چقدر رمزارز خریده و چقدر فروخته است. این که دولتها روی آن نظارتی ندارند ممکن است از سویی مزیت به شمارآید اما خطرات خاص خودش را نیز دارد. این که کسی نمیتواند شکایت به جایی برد. اصلا جایی برای شکایت وجود ندارد. پشتوانهای وجود ندارد. همه چیز مجازی است. دادگاههای دنیا میتوانند کسانی که با رفتار و نظرهایشان مردم را گمراه میکنند را بازخواست کنند. اما در مورد رمزارزها چنین امکانی وجود ندارد.»
عدم وابستگی به دولتها مضر است
بغزیان در ادامه بیان میکند: «چون رمزارزها هزینهی استخراج بالایی دارند، به عنوان یک محصول شناخته شدهاند. مسئولان ما نباید از این بحث رمزارزها غافل شوند. ممکن است بلایی که شرکتهای هرمی سر مردم آوردند به رمزارزها نیز دوباره سر مردم بیاورند. این عدم وابستگی رمزارزها به دولتها چندان هم خوب نیست. ممکن است سایتهای معاملاتی تخلف کنند، بروند و سایت را ببندند. از دیگر سو این معاملات باعث خروج ارز از کشور میشود که به زیان اقتصاد ماست. هزینهی معامله و تبدیل بالایی هم دارد که به زیان افراد غیر مطلع تمام میشود. باید از طریق تلویزیون به مردم آگاهی داده شود.»
به دنبال سود در هر جا!
این کارشناس اقتصادی در ادامه میگوید: «در کشور ما نیز بسیاری از مردم به دنبال زیانی که در بورس متحمل شدند، به سراغ رمزارزها رفتند. عدهای نیز بودند که در بورس سودهای کلان کردند و پولهای خود را بیرون کشیدند و وارد بازار رمزارزها کردند تا سود بیشتری به دست آورند. در حالی که بازار رمزارزها کار حرفهایها است. همچنین بحث اعتماد به سایتهای خرید و فروش هم مطرح است. متاسفانه در کشور ما به دلیل مشکلات اقتصادی مردم به دنیال سرمایهگذاری در این بازارها هستند که در بسیاری از مواقع با زیان همراه است.» قیمت رمزارزها گویا بیشتر از این که به شرایط اقتصادی دنیا وابسته باشد، به حرفهای سرمایهداران بستگی دارد. بازاری که همه دم از بیقانونی آن میزنند، انگار قوانینش به صورت آنی و با جملات کوتاه و خبری
تعیین میشود. /آفتاب یزد