احتمال تغییر در روابط آمریکا و عربستان

به گزارش بخش بین المللی سایت خبرمهم، شکست ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا فضای سیاست در جهان را دگرگون کرد. ترامپ که نماد یکجانبه‌گرایی و تکروی در جهان سیاست بود؛ دنیا را به سمت ناامنی سوق داده بود. زبان ترامپ فقط تحریم و تهدید بود. شاید از نگاه بیرونی این تصور باشد که ترامپ فقط سر دشمنی با ایران داشت و تمام حوزه فعالیتش مقابله با جمهوری اسلامی بود. اما واقعیت این است که ترامپ غیر از دولت‌های عربی و رژیم‌صهیونیستی با همه کشورهای دنیا تقابل داشت. با اروپا بر سر ناتو و پیمان امنیتی، با آمریکای شمالی سر تجارت و پناهندگان ورودی از مکزیک و با چین بر سر مسائل تجاری و تعرفه‌ای درگیری داشت. با ترکیه بر سر موضوع اس ۴۰۰ همین اواخر به مشکل برخورد و وزارت خزانه‌داری آمریکا چند مدیر اجرایی مربوط به مسائل دفاعی را تحریم کرد. ترامپ با تفکر افراطی‌اش دنیا را به محلی برای گروکشی و استفاده رایگان از دیگران می‌بیند و دائم این تصور را دارد که دیگران باید در خدمت آمریکا باشند. راز دوستی و تعامل نزدیک ترامپ با عربستان هم در مسائل اقتصادی و تجاری است. ترامپ اولین سفر خارجی‌اش را به عربستان انجام داد و قرارداد تسلیحاتی معروف ۱۱۰میلیارد دلاری را با حاکمان سعودی حدود چهار سال پیش امضا کرد. برای ترامپ فرقی نمی‌کند که سلاح‌های فروخته شده به عربستان بر سر مردم بیگناه و بی‌پناه یمنی‌ها ریخته می‌شود. یا اینکه این سلاح‌ها برای سرکوب مخالفان در داخل عربستان مورد استفاده قرار می‌گیرد. موضوعیت برای ترامپ سود و صرفه اقتصادی است. قرارداد ۱۱۰میلیارد دلاری و دنباله آن با سایر کشورهای ثروتمند عربی یعنی اشتغال‌آفرینی در داخل آمریکا و کم شدن از تعداد بیکاران و مهم‌تر از همه بازگشت دلارهای نفتی به چرخه اقتصادی آمریکاست. کاهش تعداد آمار بیکاران در داخل آمریکا به نظر بی‌ارتباط با رویکرد صرف اقتصادی ترامپ در سیاست خارجی نیست. این رویکرد گرچه شاید مزایای اقتصادی کوتاه‌مدت داشته باشد اما در بلندمدت تنش‌زایی بیشتر با جهان باعث کاهش اعتبار و آمریکاستیزی در جهان می‌شود. برای همین است که امروز تقریبا عموم کشورها از رفتن ترامپ خشنود هستند. در این میان عربستان‌سعودی و رژیم‌صهیونیستی استثنا هستند. طی این چهار سال، ترامپ همه‌گونه امتیاز به تل‌آویو و ریاض داد. رسمیت بخشیدن اراضی اشغالی جولان، انتقال سفارت به بیت‌المقدس و تلاش برای عادی‌سازی روابط اسرائیل با کشورهای عربی نمونه آشکار حمایت ترامپ از اسرائیل بود. مهم‌ترین امتیاز ترامپ برای عربستان هم؛ ضدیت و دشمنی‌اش با جمهوری اسلامی ایران است. سعودی‌ها از مدت قبل نگرانی‌شان را از قدرت و اعتبار منطقه‌ای ایران از لبنان، سوریه و عراق ابراز می‌کردند و در تلاش بودند با استفاده از فرصت ترامپ، موقعیت منطقه‌ای جمهوری اسلامی را تضعیف کنند. طبیعی است که امروز با رفتن ترامپ، سعودی‌ها این تصور را دارند که پشتیبان مهمشان را از دست داده‌اند. به‌خصوص اینکه بایدن رئیس‌جمهور منتخب آمریکا گفته باید جنگ یمن پایان یابد. این مسائل نگرانی سعودی‌ها را از آینده روابطشان با دولت آمریکا موجب شده است. البته این نگرش امروز مطرح است که سعودی‌ها تغییر مسیر داده و به نوعی توجه بایدن را به خودشان جلب کنند. سیاست خارجی عربستان طی دهه‌های اخیر نشان داده است که استقلال به مفهوم واقعی‌اش را ندارند و وابسته به استراتژی کلی آمریکا هستند. در این مسیر احتمالا لابی‌های عربی در آمریکا فعال شده و به‌خصوص در کنگره آمریکا سعی خواهند کرد که مانع از تخاصم و تنش‌زایی میان محور ریاض و واشنگتن شوند. /آرمان ملی