عقلانیت در سیاست خارجی؛ وحدت در سیاست داخلی
به گزارش بخش سیاسی سایت خبرمهم، تاکنون عقلا و دلسوزان نظام بارها بر مفهوم منافع ملی و لزوم اتخاذ سیاست‌ها و رویکردهایی که تضمین‌کننده این منافع در سیاست داخلی و سیاست خارجی باشند تاکید داشته‌اند. از همین رو است که مطرح میشود هر اندازه که انسجام، وحدت و اتحاد ملی بالاتر رود دولتمردان کشور با عزمی راسخ‌تر و از موضع اقتدار بالاتری در مقابل دشمنان ایستاده و سخن می‌گویند؛ لذا برای اینکه این شرایط همواره در کشور ساری و جاری باشد باید از برخی اقدامات و تحرکات خودداری کرد و نسبت‌به برخی اقدامات همت گمارد. آنچه مسلم است از آنجایی که به‌خصوص حوزه سیاست خارجی عرصه هوشمندی، درایت و عقلانیت در تعامل با سایر دولت‌هاست شایسته است که در روابط بین‌المللی عقلانیت در تصمیم و طمانینه در اقدام و عمل در دستورکار قرار گیرد تا بهتر و بیشتر در راستای کسب منافع ملی از روابط بین‌المللی بهرمند شویم. از این رو مشخص است که هرگونه رفتارهای احساسی، هیجانی و هیجان‌زدگی در اتخاذ مواضع می‌تواند ما را از آنچه تحت عنوان منافع ملی از آن یاد می‌آوریم دور کند. آن هم در شرایط کنونی دنیا که مناسبات اقتصادی درهم‌تنیده و اساسا دوست و دشمن دائمی در جهان وجود ندارد و کشورها بر مبنای منافع ملی خود به ارتباط و دادوستد با سایر کشورها می‌پردازند. لذا چه بهتر است که در اتخاذ مواضع داخلی درخصوص سیاست خارجی نیز زبانی واحد به کار برود تا برخی رفتارهای خلاف منافع ملی احتمالا هزینه‌‌آفرین نشود. قطع‌به‌یقین تمامی مسئولان و مقامات در راستای پیشرفت و اعتلای کشور قدم برمی‌دارند و هر نهادی برای بهتر شدن پیشبرد امور تلاش می‌کند اما به نظر می‌رسد نتیجه نهایی و عملی زمانی از راه برسد که تمام این عملکردها همراستا شده و در شاکله یک کل واحد عمل کند. نکته اینجاست که نباید اجازه دهیم برخی اختلافات در نحوه اجرای امور یا تصمیم‌گیری‌ها سبب شود دشمن از این اختلاف استفاده کرده و خیال خامی برای تاثیرگذاری در این اختلافات در سر بپروراند. مسائلی مثل توافق برجام یا لوایح چهارگانه FATF با اینکه مخالفانی در داخل کشور دارد اما در ساختار حاکمیت به بحث گذاشته شده و درخصوص آنها تصمیم‌گیری میشود. پس چه بهتر که برخی جریانات یا اشخاص با اظهاراتی بعضا غیرکارشناسی برخلاف منافع ملی سخن نگویند و به عبارتی، منافع جناحی و جریانی را بر منافع ملی ترجیح ندهند تا ایران همیشه از موضع عزت و اقتدار با موضوعات مختلف داخلی و خارجی برخورد کند. تعامل و هم‌زیستی مطلوب میان قوا می‌تواند به این امر کمک شایانی کند. آقای رئیس‌جمهور که درخواست بررسی FATF در مجمع تشخیص مصلحت را داشتند و مقام معظم رهبری نیز پذیرفتند و ارجاع دادند به مجمع؛ به نظر می‌رسد اکنون دیگر حضور نیافتن آقای روحانی در جلسات مجمع توجیهی ندارد. چراکه مجمع می‌تواند مرکز رفع مجادلات بیناحاکمیتی باشد؛ پس حضور رئیس‌جمهور در مجمع ثبات‌آفرین است.
وحدت رویه در سیاست خارجی
یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل اظهار داشت: بزرگ‌ترین آفتی که وجود دارد جناحی دیدن موضوع برجام است که به نظر من خطرناک است. بازیگران سیاسی چپ و راستی که بعضا حتی منتقد برجام بودند سعی می‌کنند امروز امتیاز احیای برجام به آنها برسد یا حداقل امتیازش به رقیب آنها نرسد. حشمت‌ا… فلاحت‌پیشه به«آرمان ملی» گفت: مخالفان برجام حتی حاضر هستند به قیمت کشتن فرصت کشور مانع از این بشوند که ایران دیپلماسی برجام را در دستورکار قرار دهد که این خطرناک است. رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی مجلس بیان کرد: بنده با اینکه به دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی بارها انتقادات جدی داشتم ولی معتقدم باید هر نوع رفتاری در قبال برجام در شورای عالی امنیت‌ملی متمرکز شود و اجازه اختلاف موضع به قوای مختلف در این رابطه داده نشود. فلاحت‌پیشه تصریح کرد: اتخاذ عقلانیت در شکل دادن به یک وحدت رویه در سیاست خارجی و پرهیز از تلاقی و تقاطع مواضع است.
تاثیر اجماع در داخل بر مواجهه با غرب
یک استاد دانشگاه در خصوص لزوم اتخاذ عقلانیت در سیاست خارجی اظهار داشت: بسیار بجاست که ما همیشه از موضع عقلانیت و اقتدار سخن بگوییم اما باید چک و چانه‌های دیپلماتیک را نیز در نظر داشت؛ بنابراین نباید پیشتر براساس خواسته‌های اروپایی‌ها عمل کرد. احمد نقیب‌زاده گفت: شاید بتوان سیاست خارجی ایران را ادامه سیاست داخلی دانست چراکه برخی درگیری‌های داخلی بر سیاست خارجی و برخی موضع‌گیری‌ها نیز اثر می‌گذارد؛ البته اگر قصد این باشد که این مطلب را به رخ غرب بکشیم که اگر اعتدال را برنتابند و سخت‌گیری کنند، دولت بعدی رویکرد سخت‌تری نسبت به این دولت اتخاذ خواهد کرد پیام درستی فرستاده‌ایم. این تحلیلگر مسائل بین‌الملل بیان کرد: اجماع در داخل تبعا بر مواجهه با غربی‌ها تاثیر خواهد گذاشت و اتفاق و اتحاد بر سیاست خارجی هر کشوری اثر می‌گذارد.
مسائل سیاست خارجی به توافق ملی نیاز دارد
یک تحلیلگر مسائل بین‌الملل در ارتباط با لزوم اتخاذ موضع عقلانیت و طمانینه در سیاست خارجی اظهار داشت: ما همه موضوعات را وارد مباحث سیاست داخلی و رقابت‌های درونی می‌کنیم و تقریبا هیچ موضوعی در حوزه روابط خارجی ما هم وجود ندارد که اجازه داده شود جنبه ملی پیدا کند. به همین دلیل است که در غالب مسائل توانایی پذیرندگی اتفاق‌نظر ملی را نداریم. دیاکو حسینی به«آرمان ملی» گفت: در مسائل مهم باید تلاش کنیم همیشه یک اتفاق نظر ملی را داشته باشیم و پس از آن در طول دوره‌های بعدی تلاش کنیم اجماع را در حول تصمیمات زنده نگاه داریم. وی تصریح کرد: باید تلاش کنیم که فارغ از اینکه چه کسی در دولت است دستاوردی که حاصل مقاومت ۳ساله بوده و مردم رنج آن را دیدند و همه هزینه دادند آن زحمات نتیجه دهد. اما می‌بینیم که باز هم تلاش برای انداختن هر موضوعی به ماشین سیاست داخلی ایران انجام میشود و گاهی بی‌احتیاطی‌هایی دیده میشود که نتیجه آن می‌تواند به از بین‌بردن برجام برسد. حسینی عنوان کرد: در مواردی که به امنیت ایران مربوط میشود مسائل روابط خارجی را وارد گود رقابت‌های داخلی نکنیم چراکه به یک توافق ملی نیاز هست./آرمان ملی
