اجتماعی
مهارت آموزی حین آش خوری!
خبرهای فوری: «مهارتآموزی سربازان» طرحی است كه در صورت محقق شدن اهدافش میتواند به غنی شدن دوران سربازی و اشتغالزایی جوانان كمك كند
به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرهای فوری، «۲۱ ماه اتلاف وقت» این حسی است که بیشتر پسرها نسبت به سربازی رفتن دارند. درست یا غلط این حس خیلی وقت است که در جامعه ما فراگیر شده و هرچقدر هم از لزوم انجام وظیفه ملی در قبال امنیت کشور یا مرد شدن در اثر تحمل سختیهای دوران سربازی برای پسرهای جوان صحبت شود، بازهم خیلی از آنها احساس میکنند که با رفتن به سربازی عمر خود را هدر میدهند. وجود این احساس منفی فراگیر نسبت به خدمت سربازی، چند سالی است که فرماندهان نیروهای مسلح را به فکر انداخته تا دوران سربازی را غنیتر کنند، به نحوی که سربازان بتوانند در دوران خدمت ضمن انجام وظایف نظامی خود، مهارتی کاربردی را نیز یاد بگیرند. به این ترتیب، دوران سربازی نه فقط دیگر محلی برای اتلاف وقت نخواهد بود، بلکه میتواند به فرصتی برای آموزش مهارتهای شغلی نیز تبدیل شود. در همین راستا، خرداد ۹۶ قرارگاه «مهارتآموزی کارکنان و سربازان وظیفه» با دستور رئیس ستاد کل نیروهای مسلح و با حمایت مقام معظم رهبری تشکیل شد. قرارگاهی که بناست با همکاری بسیاری از نهادهای عمومی، دورههای مهارتآموزی را برای سربازان در سراسر کشور برگزار کند و با اعطای گواهینامههای مهارت و پرداخت تسهیلات خوداشتغالی، در راه فراهم شدن فرصتهای شغلی برای سربازان مهارتآموز گام بردارد. البته طرح مهارتآموزی سربازان هنوز مراحل اولیهاش را طی میکند و تا رسیدن به اهداف غایی خود فاصله زیادی دارد.
دست در دست قرارگاه مهارتآموزی
از خرداد ۹۶ به این سو، ارائه آموزشهای مهارتی به سربازان زیر نظر قرارگاه مهارتآموزی سربازان ستاد کل نیروهای مسلح انجام میشود. اما پیش از تشکیل این قرارگاه نیز سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور دورههای مهارتآموزی برای سربازان را به صورت جداگانه برگزار میکرد. دورههایی که البته مثل امروز فراگیر نبود و سالانه فقط بین ۲۰ تا ۲۵ هزار نفر در آن شرکت میکردند.
اما بعد از تشکیل قرارگاه مهارتآموزی، ستاد کل نیروهای مسلح با دستگاههای مختلفی از جمله وزارتخاتههای ارتباطات، آموزش و پرورش، علوم، کشاورزی، صنعت و معدن و کار و رفاه اجتماعی و نهادهایی همچون هلال احمر و معاونت علمی ریاست جمهوری توافق کرد تا هر کدام بخشی از اجرای این طرح ملی را برعهده بگیرند. در این میان، مهمترین سازمانی که در برگزاری دورههای آموزشی برای کارکنان وظیفه با قرارگاه مهارتآموزی همکاری میکند، سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور است و بخش عمدهای از ارائه آموزشها، اعطای گواهینامهها و تجهیز امکانات آموزشی پادگانها بر دوش این سازمان گذاشته شده. ضمن این که سازمان فنی و حرفهای همچنان متعهد به تامین هزینههای لازم برای آموزش ۲۵ هزار سرباز در سال است و هزینههای مورد نیاز برای فراهم کردن امکانات، ارائه آموزشهای مهارتی و برگزاری آزمون برای سایر سربازان شرکتکننده در این طرح، از سوی قرارگاه مهارتآموزی نیروهای مسلح تامین میشود.
اما بعد از تشکیل قرارگاه مهارتآموزی، ستاد کل نیروهای مسلح با دستگاههای مختلفی از جمله وزارتخاتههای ارتباطات، آموزش و پرورش، علوم، کشاورزی، صنعت و معدن و کار و رفاه اجتماعی و نهادهایی همچون هلال احمر و معاونت علمی ریاست جمهوری توافق کرد تا هر کدام بخشی از اجرای این طرح ملی را برعهده بگیرند. در این میان، مهمترین سازمانی که در برگزاری دورههای آموزشی برای کارکنان وظیفه با قرارگاه مهارتآموزی همکاری میکند، سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور است و بخش عمدهای از ارائه آموزشها، اعطای گواهینامهها و تجهیز امکانات آموزشی پادگانها بر دوش این سازمان گذاشته شده. ضمن این که سازمان فنی و حرفهای همچنان متعهد به تامین هزینههای لازم برای آموزش ۲۵ هزار سرباز در سال است و هزینههای مورد نیاز برای فراهم کردن امکانات، ارائه آموزشهای مهارتی و برگزاری آزمون برای سایر سربازان شرکتکننده در این طرح، از سوی قرارگاه مهارتآموزی نیروهای مسلح تامین میشود.
مهارتآموزان میلیونی خواهند شد
اولین آزمون مهارتآموزی سربازان ۲۲ دی ۹۶ با شرکت حدود ۹۰ هزار نفر از کارکنان وظیفه نیروهای مسلح برگزار شد. روند برگزاری دورههای آموزشهای مهارتی برای سربازان از آن زمان تا امروز ادامه پیدا کرده است، به نحوی که تا پایان سال ۹۷ در مجموع بیش از ۳۰۰ هزار سرباز موفق به شرکت در دورههای مهارتآموزی شدهاند که از این تعداد حدود ۲۰۰ هزار نفر زیر نظر سازمان فنی و حرفهای آموزش دیدهاند.
در سال ۹۸ نیز هدفگذاری قرارگاه مهارتآموزی کارکنان وظیفه، ارائه آموزشهای مهارتی برای بیش از ۲۰۰ هزار سرباز بود که البته با توجه به مشکلات اقتصادی اخیر، به نظر میرسد که این هدف محقق نشود. با این حال، از ابتدای سال تاکنون حدود ۸۰هزار سرباز صرفا در دورههای آموزشی سازمان فنی و حرفهای شرکت کردهاند. براساس نقشه پنج ساله قرارگاه مهارتآموزی، قرار است تا سال ۱۴۰۱ حداقل یک میلیون نفر از سربازان کشور در دورههای مهارتآموزی شرکت کنند. همچنین این قرارگاه قصد دارد که تا پایان آن سال، صد درصد کارکنان وظیفه نیروهای مسلح را زیر پوشش طرح مهارتآموزی قرار دهد، به گونهای که از سال ۱۴۰۱ به بعد، همه سربازان بعد از گذراندن دوران سربازی، علاوه بر کارت پایان خدمت، حداقل گواهینامه یک مهارت کاربردی را نیز در جیب خود خواهند داشت.
در سال ۹۸ نیز هدفگذاری قرارگاه مهارتآموزی کارکنان وظیفه، ارائه آموزشهای مهارتی برای بیش از ۲۰۰ هزار سرباز بود که البته با توجه به مشکلات اقتصادی اخیر، به نظر میرسد که این هدف محقق نشود. با این حال، از ابتدای سال تاکنون حدود ۸۰هزار سرباز صرفا در دورههای آموزشی سازمان فنی و حرفهای شرکت کردهاند. براساس نقشه پنج ساله قرارگاه مهارتآموزی، قرار است تا سال ۱۴۰۱ حداقل یک میلیون نفر از سربازان کشور در دورههای مهارتآموزی شرکت کنند. همچنین این قرارگاه قصد دارد که تا پایان آن سال، صد درصد کارکنان وظیفه نیروهای مسلح را زیر پوشش طرح مهارتآموزی قرار دهد، به گونهای که از سال ۱۴۰۱ به بعد، همه سربازان بعد از گذراندن دوران سربازی، علاوه بر کارت پایان خدمت، حداقل گواهینامه یک مهارت کاربردی را نیز در جیب خود خواهند داشت.
۱۵۰ مهارت برای سربازان وظیفه
«بیشتر دورههای مهارتآموزی سربازان داخل خود پادگانها و مراکز نظامی و در زمانهای استراحت برگزار میشود. چراکه قرار نیست ارائه آموزشهای مهارتی به کارکنان وظیفه خدشهای به انجام وظایف محوله آنها وارد کند.» این نکتهای است که حبیب عرفانمنش، مدیرکل راهبری اجرای آموزش سازمان آموزش فنی و حرفهای کشور در گفتوگو با جامجم دست روی آن میگذارد و توضیح میدهد که مدت زمان برگزاری دورههای مهارتآموزی برای سربازان بسته به نوع دوره بین ۶۰ تا ۱۶۰ ساعت است. دورههایی که چون به صورت پارهوقت برای سربازان برگزار میشود، معمولا بین دو تا سه ماه طول میکشد. او همچنین تاکید دارد که در پایان هرکدام از دورههای مهارتآموزی دو آزمون عملی و کتبی نیز از سربازان گرفته میشود که دریافت گواهینامههای مهارتی مشروط به قبولی در این دورههاست و در سالهای آینده نیز ممکن است دریافت کارت پایان خدمت برای سربازان منوط به گذراندن دورههای مهارتی شود. به گفته عرفانمنش، از بین ۳۰۰۰ رشته مهارتی که استانداردهای شایستگی شغلی آن در سازمان فنی و حرفهای کشور تعریف شده است، فعلا حدود ۱۵۰ مهارت از گروههای مختلف صنعت، کشاورزی، خدمات و فرهنگ و هنر به کارکنان وظیفه نیروهای مسلح آموزش داده میشود.
امکان تحصیل همزمان و گذراندن سربازی
دانشگاههای جامع علمی کاربردی و فنی حرفهای از جمله نهادهای طرف قرارداد با قرارگاه مهارتآموزی برای ارائه آموزشهای مهارتی به سربازان هستند. البته چون امکان تحصیل همزمان با خدمت در شرایط معمول وجود ندارد، ستادکل نیروهای مسلح به تازگی اجازه داده است که سربازان در دورههای پودمانی و تکدرس این دو دانشگاه شرکت کنند. خبر این مجوز را همین چند روز پیش سردار موسی کمالی، رئیس اداره سرمایه انسانی سرباز ستادکل نیروهای مسلح و سخنگوی قرارگاه مهارتآموزی سربازان به رسانهها اعلام کرد و گفت: با توجه به اهمیتی که موضوع مهارتآموزی برای ما دارد، از بهمن امسال اجازه میدهیم سربازانی که دارای مدارک تحصیلی دیپلم و فوق دیپلم هستند، در رشتههای پودمانی ادامه تحصیل دهند. همچنین به گفته کمالی، شرکت در دورههای تکدرس و پودمانی دانشگاههای جامع علمی کاربردی و فنی حرفهای داوطلبانه خواهد بود، اما کسانی که در زمان سربازی خود در این دورهها شرکت کنند، از ۵۰ درصد تخفیف شهریه برخوردار خواهند شد. البته این طرح فعلا به صورت آزمایشی در استانهای تهران، فارس، خوزستان، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و گیلان برگزار میشود و در صورت موفقیت، در سالهای آینده به سایر نقاط کشور نیز گسترش پیدا میکند.
اشتغالزایی در سایه طرح مهارتآموزی
رشتههای مهارتی که دورههای آموزشی آن برای کارکنان وظیفه برگزار میشود، بر مبنای نیازسنجیهای نیروهای مسلح تعیین میشوند. یعنی مهارتهای کاربردی مختلفی که نیاز به نیروی آموزشدیده مربوط به آن در یگانهای مسلح وجود دارد، در اولویت قرارگاه مهارتآموزی برای ارائه آموزشهای کاربردی قرار میگیرد تا سربازان بتوانند مهارتهای لازم برای انجام وظایف محوله در زمینههای تخصصی یگان خود را کسب کنند.
این کار ضمن افزایش بهرهوری عملکرد کارکنان وظیفه نیروهای مسلح، در فراهم شدن بسترهای اشتغالزایی برای سربازان پس از پایان خدمت نیز مؤثر است. به این صورت که سرباز مهارتآموز در طول دوران خدمت خود، یک تا دو سال به انجام فعالیت تخصصی در یک مهارت کاربردی مشغول است و پس از پایان خدمت نیز گواهینامه مربوط به همان مهارت را از سازمان فنی و حرفهای یا دیگر سازمانهای آموزشدهنده سربازان دریافت میکند. قرارگاه مهارتآموزی همچنین در تعیین رشتههای مهارتی برای آموزش به کارکنان وظیفه، به مطالعات انجامشده درباره شناسایی فرصتهای شغلی و مزیتهای نسبی شهرهای مختلف کشور توجه دارد. یعنی این قرارگاه دورههای آموزشی مهارتهایی را برای سربازان برگزار میکند که بازار کار مناسبتری دارند. اتفاقی که در فراهم شدن فرصتهای شغلی برای سربازان در پایان خدمت تاثیر بهسزایی دارد. /جام جم
این کار ضمن افزایش بهرهوری عملکرد کارکنان وظیفه نیروهای مسلح، در فراهم شدن بسترهای اشتغالزایی برای سربازان پس از پایان خدمت نیز مؤثر است. به این صورت که سرباز مهارتآموز در طول دوران خدمت خود، یک تا دو سال به انجام فعالیت تخصصی در یک مهارت کاربردی مشغول است و پس از پایان خدمت نیز گواهینامه مربوط به همان مهارت را از سازمان فنی و حرفهای یا دیگر سازمانهای آموزشدهنده سربازان دریافت میکند. قرارگاه مهارتآموزی همچنین در تعیین رشتههای مهارتی برای آموزش به کارکنان وظیفه، به مطالعات انجامشده درباره شناسایی فرصتهای شغلی و مزیتهای نسبی شهرهای مختلف کشور توجه دارد. یعنی این قرارگاه دورههای آموزشی مهارتهایی را برای سربازان برگزار میکند که بازار کار مناسبتری دارند. اتفاقی که در فراهم شدن فرصتهای شغلی برای سربازان در پایان خدمت تاثیر بهسزایی دارد. /جام جم