“رفتار آقای معاونیان به نظر من باعث دین گریزی خیلیها میشود.”
خبرمهم: مصاحبه با دکتر محمدحسن موحدی ساوجی، استاد دانشگاه
مصاحبه کننده مطهره حیدری
به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، من خیلی راجع به این موضوع متاسف شدم، خود من هم به مطلب آقای کریمی انتقاد داشتم، اما هرچه بوده درست یا غلط، به هیچ عنوان حرف غیر مذهبی نزده و ضد عزاداری و نذری نبوده. اصلا خود ایشان اهل نذری پخش کردن است. و این برخوردی که آقای معاونیان کردند خیلی زشت بوده و کاملا ضد مذهبی و بر خلاف سیره و سفارشات قرآن و اهل بیت بوده است.
حتی اگر بر فرض ایشان یا فرد دیگری بر ضد مذهب یا خدا حرف بزند، ما حق نداریم به او توهین کنیم؛ خود پیامبر و اهل بیتشان بارها از سوی افراد به آنها توهین شده و آنان با مهربانی برخورد کردند و بعضی از افراد میخواستند با آنهایی که توهین میکنند با شدت برخورد کنند ولی آنان مانع میشدند؛ آقای کریمی هم توهین نکرده و صرفا نظرش را گفته. با اینکه بنده شخصا نظر آقای کریمی را قبول ندارم چون بالاخره نذری به جای خود و رسیدگی به بیماران هم به جای خود؛ خیلی از کسانی که نذری میدهند به بیماران هم رسیدگی میکنند؛ اما حالا این هم نظریست و او نظر من را قبول ندارد و نظر خودش را اعلام کرده و ما هم میتوانیم محترمانه نظر او را نقد کنیم؛ البته از آقای کریمی هم انتظار میرود که مشاور مذهبی داشته باشد. با توجه به اینکه او شخصی است که مورد توجه قشر عظیمی از مردم است و سخنانش خوانده میشود، خوب است که وقتی که میخواهد درمورد موضوعی که در آن تخصص ندارد مطلبی را بگوید، در ابتدا با مشاوری درمورد آن موضوع مشورت کند. اما به طور کلی ایشان اولا هیچ توهینی نکرده و بر فرض هم اگر فردی توهین کند ما حق نداشتیم با او اینطور برخورد کنیم. رفتار آقای معاونیان به نظر من باعث دین گریزی خیلیها میشود. من دیدم که یکی از مداحهای معروف هم دراین خصوص شعری خوانده است که خیلی زشت بود، انگار خوششان میاید فردی را در جبهه مخالف بیاندازند و ای کاش خود متولیان رسمی مذهبی موضعگیری و انتقادی میکردند و میگفتند که اینطور برخورد درست نیست.
در خصوص اینکه آقای خادمیان گفتند برای به کار بردن عبارت “بی شرف” باید ۸۰ ضربه شلاق براساس متون فقهی تعیین شود، فکر میکنید این حکم در شرایط فعلی جامعه چه تاثیری دارد؟
توهینهایی که افراد در هنگام عصبانیت به کار میبرند، معمولا معنای لغوی آنان قصد نمیشود و همچنین این کلمه یک توهین جنسی نیست و به همین علت من فکر نمیکنم که از نظر فقهی چنین حکمی را بتوان جاری ساخت، مخصوصا اینکه در این ناسزاها عرف ما معنای لغوی را در نظر نمیگیرد؛ لفظ به کار برده شده از طرف آقای معاونیان توهین است وممکن است که مجازات داشته باشد درحالی که طبق قانون، حتی جواب توهین هم نمیتواند توهین باشد و قابل پیگیری است، اما از نظر روایی، قرآن و سنت شاید بشود گفت که در جواب توهین مجاز هستیم که توهین کنیم، البته این را برخی گفتهاند و از آن مطمئن نیستیم. گرچه انگیزه آقای معاونیان دفاع از دین بود ولی کاری که ایشان کرد، دینی نبود، گذشته از اینها کار ایشان به طرفدارهای دین اضافه کرد یا کم کرد؟ آبروی دین را زیاد کرد یا کم کرد؟ البته کاش آقای کریمی هم بزرگوانه جواب میداد و با توهین جواب نمیداد و حرف خودش را مستدل بیان میکرد. متاسفانه اسلام گرفتار ما مبلغانی شده که رفتارهای اسلامی نداریم و مردم و جوانان به ما نگاه میکنند و به حساب اسلام میگذارند و این بزرگترین ظلمی است که دارد به اسلام میشود. در زمان امام صادق (ع) روایت داریم که امام صادق خطاب به مبلغان دینی میگویند شما آنچه که ما گفتیم را به مردم درست منتقل کنید، مردم خودشان به سمت شما میآیند. و روایت است که وقتی حضرت مهدی ظهور میکنند، اکثر قاطع مردم به حضرت ایمان می آورند، با اینکه مسلمان نیستند، به این دلیل است که آنان حرف حضرت را مستقیما از خود او میشنوند و درآن زمان و وقتی که زمینه ظهور فراهم شود حضرت میتوانند حرفشان را به تمام مردم ابلاغ کنند.
چرا در جامعه امروز وقتی کسی نظرش را مطرح میکند مخصوصا اگر در حوزه مذهبی باشد با پرخاشگری روبرو میشود؟ فکر میکنید چه عواملی باعث این نوع پرخاشها آن هم در بالای منبر میشود؟ این برای این زمان نیست و حتی در زمان گذشته هم بوده؛ که حتی در بین روحانیون وقتی فردی نظر مخالف میداد بالای منبر جواب او داده میشد؛ مثلا مرحوم آقای صالحی نجف آبادی که آدم مجتهد و نویسنده خوبی بود، کتابی نوشت و سه سال بالای منبرها به آقای صالحی فحش میدادند و اورا لعن میکردند، و این فقط برای زمان معاصر نیست، ما در گذشته هم داشتیم که افرادی که نظر مذهبی مخالف داشتند را به عنوان مرتد اعدام میکردند و ریشه این مساله به عدم تحمل و تعصب برمیگردد. تنها فهمی که میتوانم بگویم که فهمی صحیح است و هیچ مشکلی ندارد و حتما خدا هم آن را قبول دارد، فهم معصوم است وگرنه همه فهمها و حتی فهم بزرگان ما و فقهای بزرگ ما ممکن است غلط باشد، همانطور که میبینیم آنان حرفی را که در یک دهه از عمرشان زدهاند و ده سال بعد خلاف آن را میگویند و آن را رد میکنند، این به این معناست که فهم ده سال پیش من اشتباه بوده است و حالا آن را اصلاح میکنم. پس من اگر خلاف فهم خودم چیزی شنیدم، نباید توهین کنم؛ و بر فرض اگر من چیزی را یقین داشتم که حرف خداست و حتی اگر کسی به خود خدا هم توهین کرد باید بتوانم بروم تحقیق کنم و با زبان ملایم پاسخ بدهم، همانطور که خود پیامبر اینکار را میکرد و همانطور که قرآن اینکار را کرده است، قرآن هیچ جا به صورت تهاجمی فردی را به شروع کشتن و جنگ دعوت نکرده است.