خداحافظی با طبیعت بلای جان شهر

«سگ‌های ولگرد در همدان را جمع کنید» پویشی است که مردم در سامانه فارس من ثبت‌ کرده و خواستار پیگیری شدند؛ اگرچه پیش‌تر از این هم موضوع سگ‌های ولگرد مطالبه مردمی بوده و کماکان بر آن تأکید دارند؛ در همین راستا ابعاد مختلف این مطالبه را بررسی و به ارائه راهکار می‌پردازیم.

به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، «سگ‌های ولگرد در همدان را جمع کنید» نام سوژه‌ و پویشی است که مردم به عنوان مطالبه در سامانه فارس من خبرگزاری ثبت‌ کرده و خواستار پیگیری شدند؛ اگرچه پیش‌تر از این هم موضوع سگ‌های ولگرد مطالبه مردم همدان بوده و کماکان بر آن تأکید دارند.

در همین راستا ابعاد مختلف این مطالبه به حق مردمی را بررسی و به ارائه راهکار می‌پردازیم.

حمله سگ‌های ولگرد خبرساز شد

 یک سگ ولگرد به کودک چهار ساله در خراسان جنوبی حمله کرد، در آذربایجان شرقی نیز یک کودک حدوداً پنج ساله مورد حمله سگ‌های ولگرد قرار گرفت؛ در استان البرز هم یک دختر سه ساله طعمه سگ‌های خیابانی شد و حمله سگ‌های بی‌صاحب  در دامشهر استان قم جراحت عمیق و فوت دو کودک را در پی داشت.

این سطور اخبار تلخی است که این روزها دست به دست می‌شوند و ضرورت جمع‌آوری سگ‌های بی‌صاحب و خیابانی را بیش از پیش نشان می‌دهند؛ به ویژه اینکه طبق آمار وزارت بهداشت سالانه بیش از ۲۰۰ هزار حیوان‌گزیدگی در کشور داریم که ۸۰ درصد از این میزان ناشی از حمله سگ‌های ولگرد است.

این آمار در استان همدان هم قابل توجه است به طوری که طبق گفته رئیس گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی همدان؛ بالغ بر ۷ هزار مورد گزیدگی حیوان در سال گذشته اتفاق افتاده که ۷۵ درصد از این میزان ناشی از سگ‌‌گزیدگی، ۲۱ درصد گربه‌گزیدگی و مابقی به سایر حیوانات اهلی و وحشی اختصاص دارد.

 اگرچه آمار سگ‌گزیدگی در همدان بیشتر مربوط به سگ‌های صاحب‌دار است اما باز هم مستندات بر لزوم جمع‌آوری و عقیم‌سازی سگ‌های بی‌صاحب تأکید دارد.

جمع آوری کم و بیش سگ‌های بی‌صاحب در همدان

اقدامی که در همدان کم و بیش در حال انجام است به عبارت دیگر یک سایت در راستای جمع‌آوری، انتقال و عقیم‌سازی سگ‌های بی‌صاحب تعبیه شده و روزانه حدود یکصد قلاده سگ به شکل شناور به این سایت منتقل می‌شوند.

نحوه کار جمع‌آوری سگ‌های بی‌صاحب در همدان به ترتیب انتقال، عقیم‌سازی و بعد رهاسازی است و طبق دستورالعمل‌های صادر شده شهرداری و به طور جزیی‌تر سازمان مدیریت پسماند متولی این امر است. اما سایت به نسبت کوچک و غیرمجهز موجود راهکار کافی برای حل جمع‌آوری و این مطالبه مردمی نبوده به طوری که در حال حاضر این مجموعه با کمک مستمر سمن‌ها اداره می‌شود و جوابگوی تعداد سگ‌های موجود در سطح شهر نیست از طرفی عقیم‌سازی و رهاسازی در محل هم راهکار قطعی محسوب نمی‌شود.

هر چند کارشناسان معتقدند وجود این سایت به مراتب از نبود آن بهتر است اما تجهیز و گسترش این مجموعه جزو اقدامات عاجل و ضروری حل این معضل به شمار می‌رود.

بابک مهدی‌آزاد، رئیس سازمان پسماند شهرداری همدان در این باره به فارس گفت: طبق دستورالعمل در مورد سگ‌های ولگرد عمل می‌کنیم به این ترتیب که انتقال به سایت، عقیم‌سازی و رهاسازی در محل اول در دستور کار است.

وی با اشاره به اینکه در این مورد همکاری خیلی خوبی با سمن‌ها داریم به نحوی که مکانی توسط شهرداری آماده شده اما غذارسانی و عقیم‌سازی توسط سمن‌ها انجام می‌شود اظهار کرد: کلینیک ویژه‌ای برای نگهداری و عقیم‌سازی مدنظر داریم که اگر اعتبارات جوابگو باشد ایجاد خواهد شد.

این مقام مسئول اضافه کرد: احداث سایتی با وسعت بیشتر و مجهزتر در دستور قرار دارد اگرچه در حال حاضر شهر از نظر سگ‌های ولگرد کنترل می‌شود و در مقایسه با شهرهای هم تراز در وضعیت خوبی به سر می‌بریم.

هزینه نگهداری سگ‌های بی‌صاحب چند؟ 

بدون شک اداره سایت نگهداری سگ‌های بی‌صاحب مشمول هزینه است به این معنا که انتقال، عقیم‌سازی سگ‌های نر و ماده همچنین غذادهی هزینه در بر دارد که در حال حاضر سمن‌ها، سازمان پسماند را یاری می‌کنند و بسیاری از هزینه‌ها را تقبل کردند اما نکته مهم برای سرعت‌دهی، جمع‌آوری سگ‌های بی‌صاحب تزریق بودجه است به نحوی که افزون بر کمک سمن‌ها باید شهرداری مبالغی را برای رعایت بهداشت هر چه بیشتر سایت و نگهداری این حیوانات در نظر گیرد.

به گفته برخی از تشکل‌های حمایت از حیوانات  هزینه عقیم‌سازی سگ‌های نر حدود ۲۰۰ هزار تومان و سگ‌های ماده حول و حوش ۴۰۰ هزار تومان است که در نهایت باید انتقال، دارو و غذادهی هم به مجموعه هزینه‌ها اضافه کرد.

به اعتقاد رئیس سازمان پسماند شهرداری همدان در این مورد همکاری خیلی خوبی با سمن‌ها داریم به طوری که تقریبا هزینه‌های نگهداری این حیوانات بر عهده سازمان‌های مردم‌نهاد بوده و در واقع همکاری مشترکی بین مجموعه شهرداری و سمن‌ها برقرار است.

تا اینجا دریافتیم، در همدان اقداماتی در راستای جمع‌آوری سگ‌های ولگرد صورت گرفته و سمن‌ها به اندازه بضاعت ورود کردند و حامی سایت نگهداری سگ‌های بی‌صاحب هستند اما اقدام درخور و شایان به ذکری که به عنوان حلال این معضل باشد تنها تزریق بودجه کافی از سوی شهرداری و ایجاد یک سایت وسیع و مجهز است.

بدون تردید عقیم‌سازی و رهاسازی در محل اول بازدارنده گزیدگی و خطرات احتمالی نیست و اگر در مصوبات و دستورالعمل‌ها مبالغی به منظور نگهداری سگ‌های بی‌صاحب دیده شود و رهاسازی در محل صورت نگیرد می‌توان سایتی با ساز و کار معقول در راستای نگهداری و تربیت سگ‌های ولگرد ایجاد کرد تا این حیوانات در بخش‌هایی همچون کارخانجات و باغات بکار گرفته شوند.

هزینه سگ‌گزیدگی بالا می‌افتد

آنچه تاکنون بیان شد چند بعد از لزوم جمع‌آوری سگ‌های ولگرد در یک سایت مجهز است در حالی که ابعاد دیگری از جمله هشدار ابتلا به هاری نیز از دیگر نگرانی‌های این مشکل محسوب می‌شود.

لازم به ذکر است بدانید هر فردی که دچار حیوان‌گزیدگی شود باید سه نوبت واکسن ضد هاری دریافت کند، هزینه هر تزریق برای وزارت بهداشت چیزی در حدود هفت یورو است. اگر هر یورو را ۳۰ هزار تومان در نظر بگیریم، هزینه هر فرد دچار حیوان‌گزیدگی بیش از ۶۳۰ هزار تومان می‌شود پس می‌توان گفت سگ‌گزیدگی هزینه درمانی بالایی به دنبال دارد.

رئیس گروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی همدان در باره الزام جمع‌آوری سگ‌های ولگرد و هشدار بیماری هاری به فارس گفت: جمع‌آوری سگ‌ها به روش اصولی، عقیم‌سازی این حیوانات و کنترل زاد و ولد آنها نقش مهمی در کاهش آمار گزیدگی خواهد داشت.

جلال بطحایی تأکید کرد: بالغ بر ۷ هزار مورد حیوان‌گزیدگی در استان ثبت شد که خوشبختانه هیچ‌ کدام منجر به هاری و فوتی نشد اما کنترل و پیشگیری از بیماری هاری جزو ضروریات است.

خداحافظی با طبیعت بلای جان شهر

هر چند با بررسی‌های همه‌جانبه به این می‌رسیم که متاسفانه به علت گسترش شهرنشینی و خانه سازی در فضاهای مرتفع و باغات شهر زیستگاه‌های حیوانات اعم از سگ‌های ولگرد تخریب شده و انسان‌ها زیستگاه اصلی حیوانات را تصاحب کردند.

 هم اکنون این حیوانات بدون زیستگاه طبیعی سرگردان در کوچه و خیابان‌ها ی شهر ماندند و باز هم متاسفانه عادت به زباله خوری ایجاد شده و از فضا و مدل زندگی طبیعی خودشان فرسنگ‌ها فاصله گرفتتد و به معضلی بدل شدند.

همچنین مورد قابل توجه دیگر که رئیس سازمان پسماند شهرداری به آن اشاره کرد بحث روستاهای چسبیده به شهر همدان است که خود عاملی بر افزایش بی‌رویه تعداد سگ‌های بی‌صاحب است خصوصا با غذادهی مردمی، به این معنا که علاوه بر رسیدگی در مرکز همدان باید روستاهای اطراف هم اقدامات درخوری به منظور جمع‌آوری این حیوانات داشته باشند تا خدای ناکرده خبر تلخ فوت و زخمی شدن به ویژه کودکان از همدان مخابره نشود./فارس