بالاخره کلیات طرح صیانت از فضای مجازی که با نام طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی شناخته شده، دیروز تصویب شد. این طرح جز طرح هایی است که از همان ابتدا با انتقادات زیادی روبروشد.
به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، بالاخره کلیات طرح صیانت از فضای مجازی که با نام طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی شناخته شده، دیروز تصویب شد. این طرح جز طرح هایی است که از همان ابتدا با انتقادات زیادی روبروشد. یکی از مهم ترین انتقادها و نگرانیها در خصوص اجرای این طرح، ایجاد محدودیت برای کسب و کارهای مجازی است، یکی دیگر از مهمترین انتقادها هم مربوط به نقض حقوق شهروندی و حریم خصوصی است.
اما هر بار به شیوهای مدافعان صیانت اعلام میکردند هدف اصلی این طرح تغییر کرده، حتی بعد از مدتی مرکز پژوهشهای مجلس هم انتقادات اساسی را به طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی وارد کرد و این انتقادها تا جایی پیش رفت که محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس تاکید کرد جلسات کمیسیون مشترک باید علنی برگزار شود.
اما در رفتاری عجیب روز گذشته اعضای کمیسیون طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی در جلسهای غیرعلنی با ۱۸رای موافق کلیات این طرح را به تصویب رساندند. فارغ از اینکه اکثریت جامعه با این طرح مخالف بوده. سینا تفنگچی، کارشناس رسانهای در گفتگو با فاطمه سادات حاج سید جوادی، خبرنگار گروه رسانهای خبرهای فوری مهم در پاسخ به این سوال که چرا نمایندگان مجلس (که خود به عبارتی نماینده مردم به حساب میآیند و جالب است که باید در راستای اهداف و نیازهای مردم قدم بردارند، اما به شکلی نامتعارف عکس این جریان حرکت کردند) بدون توجه به اعتراضات، انتقادات مردم و منتقدین این طرح را جلو میبرند گفت: چون نظر مردم برای آنان اهمیت ندارد؛ طیفی که هم اکنون در مجلس مستقر هستند عادت کردهاند بدون داشتن پشتوانه مردم منصوب شوند و جایگاههای خاص بگیرند؛ در خارج از این شرایط نیز تنها در زمان حضور حداقلی مردم در کرسی های نیازمند رأی می توانند پیروز باشند.
در انتخابات اخیر هم ما پایینترین میزان مشارکت مردمی را شاهد بودیم و مسئولین به جای ترمیم سرمایه اجتماعی، بیشتر به سمت دورکردن مردم از حاکمیت حرکت کردند؛ حتی شورای نگهبان هم با محدود کردن فضای رقابتی مانع از حضور افرادی کارآمدتر برای کسوت نمایندگی مردم شد که این خود نیز کمک به کاهش حضور مردم و نیز مشروعیت کمتر نمایندگان کنونی کرد.
به هرروی، در بحث کنونی که سند صیانت است، ما شاهد آن هستیم که نمایندگان از آرمان های امام فاصله گرفته و خلاف مشی مردم مدارانه حرکت می کنند؛ بر این اساس یاد می کنم از سخنان حضرت امام (ره) که در سال ۱۳۵۸ و درجمع اعضای مجلس خبرگان قانون اساسی فرموده بودند «شما ولی ملت نیستید، شما وکیل ملت هستید، باید به نظر اکثریت مردم احترام بگذارید حتی اگر آن نظر خلاف مصلحت خودشان باشد».
در جایی دیگر ما در قرآن کریم و در آیه ۳ سوره مبارکه انسان شاهد هستیم که خداوند متعال نیز می فرمایند «إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاکِرًا وَإِمَّا کَفُورًا» که تأکید بر نشان دادن راه به انسان دارد و این اختیار انسانی است که در نهایت آنچه بهین خود تلقی می کند را انتخاب کند؛ این در حالی است که نمایندگان مجلس بر خلاف اعتراضات مردم و با توهین به ساحت عقلایی انسان، بعضاً با بالابردن دو دست در رأی گیری شرکت کرده و با خنده به تصویب این طرح رأی می دهند.
تفنگچی در ادامه و در این خصوص که آیا پلتفرمهای جایگزین مفید هستند یا خیر، تأکید کرد: ما نمیتوانیم بگوییم فلان پلتفرم مفید هست یا نه، همه پلتفرمها در جایگاه خودشان مزایا و معایب خودشان را دارند، لکن در اینجا بحث بر سر این است که شما در جامعه کنونی که همه به دنبال برقراری ارتباط بین المللی هستند، نمی توانید یک نسخه داخلی برای مردم بپیچید و آنها را از تعامل با دنیا محروم کنید؛ آیا این روا است که من از مخاطب بخواهم به جای اینستاگرام که دو میلیارد مخاطب دارد از «ویسگون، نزدیکا و…» که فقط ایرانی ها در آن هستند استفاده بکند؟ وقتی هنوز حتی بستر مناسب برای همان ۴۰ میلیون کاربر فعال ایرانی در همین پلتفرم های داخلی فراهم نیست، چگونه می توان انتظار داشت تا مخاطب از بستری که ۲ میلیارد نفر از آن استفاده می کنند جدا شود؟ این حتی عقلانی هم نیست و همه این موارد از آنجا نشأت می گیرد که مسئولین هیچ درک صحیحی از روندهای پیشرفت فناورانه و ساختارهای مطلوب آن ندارند.این کارشناس رسانهای نسبت به رفع فیلتر تلگرام هم خاطر نشان کرد: میگویند با تصویب این طرح تلگرام هم رفع فیلتر میشود ولی از طرفی میگویند هر وقت که تلگرام در ایران دفتر زد و پاسخگو بود ما رفع فیلترش میکنیم؛ خب این جز طنز چیز دیگری به نظر نمی رسد؛ چرا که اگر تلگرام میخواست در ایران دفتر بزند همان سال ۹۶ نسبت به چنین کاری اقدام می کرد. نسبت به اینستاگرام و سایر پلتفرم های پرطرفدار هم میگویند ۶ ماه به آن فرصت میدهیم، اگر دفتر زد و پاسخگو بود فیلتر نمیشود ولی در غیر این صورت تخلف است و فیلترش میکنیم، این فرایندی است که قرار است اتفاق بیفتد و در پایان به نام تخلف اپلیکیشن ها، مخاطب را از حضور در آنها به صورت قانونی منع خواهند کرد.
تفنگچی در آخر تصریح کرد: ما ظرفیت محدودسازی و تصویب این طرح را داریم ولی این طرح فارغ از اینکه تصویب بشود یا نشود آسیبهایی را خواهد داشت؛ هم اکنون نیز بهداشت روانی جامعه ایرانی تحت الشعاع قرار گرفته و دچار آسیب های فراوانی داشته است؛ مردم نیز به جای آنکه دغدغه های بزرگ را در ذهن خود پرورش دهند تنها فکرشان محدودشدن هرچه بیشترشان در فضای مجازی شده که این خود یکی از مهم ترین آسیب های اجتماعی این طرح است.