هاری یکی از بیماری‌های مشترک میان انسان و حیوان است که در صورت دریافت نکردن به موقع خدمات درمانی می‌تواند منجر به مرگ فرد مبتلا شود؛ به تازگی فوت ۲ نفر بر اثر ابتلا به هاری در شبکه بهداشت و درمان استان تهران به ثبت رسیده است که هر دو آنها با تاخیر قابل توجه ۲۱ تا ۲۵ روزه پس از گزش توسط سگ هار و با حال وخیم به مراکز درمانی مراجعه کردند و در نهایت جان خود را از دست دادند.
به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، این ۲ حادثه در شهرستان های ملارد و رباط کریم در غرب استان تهران رخ داده است؛ یکی از این افراد یک مرد معتاد کارتن خواب بوده که با گزش سگ ولگرد به این بیماری مبتلا شده و دیگری نیز باغبانی است که سگ نگهبان مبتلا به هاری او را گزیده بود.
نگهداری از سگ‌ها در شهرستان‌های غرب تهران به علت وجود مزارع، واحدهای دامداری، صنعتی و تولیدی مختلف، امری رایج است و صاحبان این سگ ها ملزم به واکسیناسیون و انجام معاینات دوره ای برای اطمینان از سلامت آنها هستند، اما گاهی برخی افراد در این موضوع سهل انگاری کرده و یا سگ ها را به علت بیماری، پیری یا ناکارآمدی رها می کنند.
رها سازی سگ ها تاکنون مورد مناقشه محافل مختلفی قرار داشته و دارد و از آنجا که این حیوانات ولگرد به صورت دوره‌ای واکسیناسیون نمی شوند، امکان جفت گیری با حیوانات وحشی و بیمار را دارند و احتمال مواجهه با گرسنگی و سرما، به محیط های زیست انسانی وارد می شوند.
بهزاد امیری رئیس اداره بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی چندی پیش در این زمینه گفته بود: اغلب بیماری‌های منتقله از حیوان به انسان قابل پیشگیری است. به عنوان مثال، بیماری هاری به عنوان یک بیماری ویروسی بر اعصاب مرکزی اثر گذاشته و از طریق گاز گرفتن حیوان و انتقال ترشحات آلوده به انسان منتقل خواهد شد.
به گفته امیری، این بیماری در صورت عدم مراجعه به هنگام به مراکز درمانی و استفاده از سرم ضد هاری و شست وشو می‌تواند باعث مرگ انسان شود.
وی افزود: در سال ۹۹ تعداد موارد حیوان گزیدگی در ایران بیش از ۲۱۲ هزار و ۶۰۰ مورد (در مراکز رسمی مربوطه) به ثبت رسیده و آمار غیررسمی برابر با ۲۵۳ هزار مورد است.
امیری اظهارداشت: در حال حاضر مراکز پزشکی مربوطه در این خصوص به صورت شبانه‌روزی ارائه خدمات می‌کنند و جهت معالجه و درمان هاری، حیوان گزیدگی و… از طریق سرم ضدهاری، شست وشو و همچنین تزریق واکسن اقدام شده و مرگ ناشی از این بیماری در کشور نیز به دلیل عدم مراجعه به مراکز بهداشتی و درمانی است.
وی تاکید کرد: در سال گذشته پنج مورد مرگ ناشی از هاری نیز به دلیل مراجعه نکردن به این مراکز در کشور گزارش شد و سالانه نزدیک به ۱۰ مورد مرگ ناشی از این بیماری به ثبت می‌رسد.
نامه‌نگاری برای پیگیری بیماری هاری در شبکه بهداشت استان تهران
در پی ثبت ۲ مورد فوتی بر اثر ابتلا به هاری در شهرستان های غرب استان تهران، به تازگی نامه دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی ایران در این زمینه در فضای مجازی خطاب به دکتر توکلی معاون درمان این دانشگاه منتشر شد که در آن به بیمارستان ها، کلینیک ها و مطب های استان تهران وضعیت اضطراری درباره این بیماری اعلام شده است.
بر اساس این نامه، یک مورد فوتی مربوط به فردی ساکن شهریار است که مرگ وی بر اثر هاری رخ داده است. این فرد با سابقه حیوان گزیدگی در یک ماه قبل، به تازگی به مراکز درمان هاری به شبکه بهداشت شهرستان ملارد مراجعه کرده است.نتیجه آزمایش ابتلا به هاری این فرد از سوی انستیتو پاستور مثبت اعلام شده است.
در ادامه این نامه آمده است: همچنین یک مورد بستری مشکوک به هاری در بیمارستان حضرت رسول(ص) تهران است که ساکن باغی در حوالی رباط کریم و جاده ساوه بوده و یک ماه قبل دچار گزش سگ نگهبان شده اما به مراکز درمان هاری مراجعه نکرده و سوم بهمن با علائم هاری در بیمارستان فوت کرد که هنوز نتیجه تست هاری وی قطعی اعلام نشده است.
در این نامه درخواست شده است با توجه به اضطرار موضوع و احتمال وجود ویروس در گردش در منطقه و با توجه به اینکه دوره کمون(نهفتگی) بیماری هاری در انسان نامشخص است، اقدامات لازم در این خصوص انجام شود.
پلیس ملارد در جستجوی سگ هار
جابر کریمی فرماندار شهرستان ملارد در این باره گفت: هم اکنون ماموران نیروی انتظامی ملارد و شهرهای اطراف پیگیر شناسایی و یافتن سگ هار هستند تا با معدوم سازی آن، مانع از حمله به افراد دیگر شود.
وی با بیان اینکه فرد مبتلا به این بیماری در ملارد یک معتاد کارتن خواب بوده که در یکی از شهرهای اطراف این شهرستان ۲۵ روز قبل مورد گزش سگی قرار گرفته اما برای دریافت خدمات درمانی به مراکز بهداشتی مراجعه نکرده است، اظهارداشت: پس از ۲۵ روز، حال این شخص رو به وخامت می گذارد و با خانواده به مراکز درمانی مراجعه می کند، اما با وجود ارائه تمام خدمات درمانی و واکسیناسیون، به علت تاخیر در مراجعه، فرد جان خود را از دست می دهد.
فرماندار شهرستان ملارد گفت: این اتفاق در یکی از شهرهای اطراف ملارد رخ داده است و فرد چون به دلیل اعتیاد در شرایط عادی قرار نداشته، قادر به تشخیص سگ هار نبوده است.
وی خاطرنشان کرد: موارد این چنینی به طور معمول به شبکه بهداشتی گزارش شده و به سرعت خدمات درمانی ارائه می شود اما این فرد با تاخیر برای دریافت واکسن مراجعه کرده است.
شهرداری ملزم به جمع آوری سگ های ولگرد است
امید احمدی فرماندار شهرستان رباط کریم نیز در همین زمینه مسئول اصلی جمع آوری حیوانات ولگرد و خطرناک را شهرداری ها معرفی و اعلام کرد: هفته آینده در این شهرستان نشستی برای ساماندهی دستگاه های مسئول برگزار و در این زمینه تصمیم گیری می شود.
وی تاکید کرد: در پی این نشست وظایف دستگاه ها برای جمع آوری، واکسیناسیون و ساماندهی حیوانات ولگرد مشخص و تصمیمات اتخاذ شده اطلاع رسانی می شود.
ساماندهی سگ هایی ولگرد یک ضرورت برای حفاظت از سلامتی و جان مردم
دکتر فخر سادات امامی مدیر شبکه بهداشت و درمانی رباط کریم نیز در این زمینه گفت: نگهبان یکی از باغ‌های اطراف رباط کریم توسط سگ هار آن باغ دچار گزیدگی شده اما برای دریافت خدمات درمانی، سه هفته بعد با علائمی که تشخیص بیماری هاری داده شد، به مراکز بهداشتی مراجعه می‌کند اما به دلیل تاخیر در مراجعه در نهایت فوت کرده است.
وی با بیان اینکه همزمان با تشخیص، اقدامات پیشگیرانه از جمله معدوم سازی سگ هار باغ نیز انجام گرفته است، ادامه داد: سگ ها باید قلاده گذاری شوند، اگر کسی قصد نگهداری از سگی را دارد باید واکسیناسیون آنها به دقت انجام گیرد و سگ های بدون صاحب و ولگرد به حتم به محل ساماندهی منتقل شوند.
مدیر شبکه بهداشت و درمان رباط کریم گفت: در سراسر کشور موضوع بیماری هاری وجود دارد و مساله حیوان گزیدگی با جمع آوری این حیوانات، مدیریت نمی شود و هر ساله دولت هزینه گزاف و کلانی برای تامین خدمات درمانی در این زمینه پرداخت می کند، در حالی که هزینه ساماندهی و واکسیناسیون این حیوانات به مراتب کمتر از تامین خدمات درمانی است.
وی تاکید کرد: اگرچه هزینه خدمات درمانی برای گزیدگی توسط حیوانات گزاف و قابل توجه است اما وزارت بهداشت تمامی این خدمات را به صورت رایگان ارائه می کند.
امامی با تاکید بر اینکه شهرداری باید برای ساماندهی حیوانات ولگرد دست به کار شود، اعلام کرد: این ساماندهی به معنای انتقال این حیوانات به محیطی انسانی دیگر نیست و باید اقدام تاثیرگذار و نتیجه بخشی در این زمینه انجام گیرد.
مدیر شبکه بهداشت و درمان رباط کریم افزود: گاهی فقط یک سگ هار نیست که به افراد حمله می کند، احتمال حمله سگ هایی که به صورت گروهی حرکت می کنند حتی در صورت هار نبودن نیز وجود دارد، از همین رو باید اقدام مناسب و تاثیرگذاری در این زمینه انجام شود.
وی اضافه کرد: سازمان های حامی حیوانات نیز باید متوجه باشند که حیوان بیمار و خطرناک برای انسان ها باید معدوم سازی شود تا جان و سلامتی افراد را تهدید نکند.
آماده باش اداره کل دامپزشکی برای واکسیناسیون اضطراری
مهدی سلوکانه معاون اداره کل دامپزشکی استان تهران در همین رابطه گفت: این اداره کل آماده است تا با همکاری دستگاه‌های ذیربط عملیات واکسیناسیون اضطراری را انجام دهد.
سلوکانه خاطرنشان کرد: با ابلاغ وزارت کشور وظیفه اصلی جمع آوری و ساماندهی سگ‌های ولگرد و بدون صاحب توسط شهرداری‌ها انجام میشود و دامپزشکی نظارت بر واکسیناسیون سگ‌های گله و شناسنامه دار را از طریق بخش خصوصی انجام می‌دهد.
وی خاطرنشان کرد: در ۱۰ ماه گذشته بیش از ۱۳ هزار و ۸۰۰ دُز واکسن هاری در استان تهران توسط بخش دولتی و خصوصی به سگ ها تزریق شده است.
معاون سلامت اداره کل دامپزشکی استان تهران بیان کرد:
ویروس هاری از طریق خراش‌سطح پوست یا مخاط وارد بدن میشود و این ویروس از طریق اعصاب محیطی به سیستم اعصاب مرکزی می‌رسد و در آنجا تکثیر می‌یابد، سپس از طریق اعصاب به سایر بافت‌ها مانند غدد بزاقی، کلیه، ریه، کبد، پوست، قلب و عضلات می‌رسد که باعث بروز علائم بیماری می شود.
سلوکانه افزود: دوره نهفتگی هاری در افراد بین ۲ تا هشت هفته است ولی کمتر از پنج روز تا یکسال هم می‌تواند باشد، درصورت ابتلای فرد به بیماری بعد از طی دوره نهفتگی علائم اولیه به صورت خستگی، بی اشتهایی، بی‌قراری و گاهی سوزش و خارش در محل گزیدگی بروز می کند.
وی با بیان اینکه سگ ها عامل بیش از ۹۰ درصد موارد حیوان گزیدگی و انتقال بیماری هاری به انسان ها و مرگ ناشی از آن هستند، افزود: حذف بیماری هاری از طریق پیشگیری از گزش و انجام واکسیناسیون حیوانات وحشی و هار امکان پذیر است.
سلوکانه ادامه داد: شست و شوی فوری و کامل زخم با آب و صابون پس از تماس با یک حیوان مظنون به هاری به مدت ۲۰ دقیقه برای هر زخم، بسیار مهم و حیاتی است و می تواند زندگی فرد را نجات دهد.
هاری یک بیماری ویروسی است که علی رغم پیشرفت‌های بزرگ در علوم پزشکی هنوز درمانی برای آن یافت نشده و در صورت ابتلا انسان به بیماری هاری متاسفانه در ۱۰۰ درصد موارد منجر به مرگ میشود.
افراد بلافاصله و در سریع ترین زمان ممکن پس از گزش توسط حیوانات باید به مراکز درمانی برای دریافت واکسن هاری و اقدامات درمانی مناسب مراجعه کنند، در غیر این صورت پس از ابتلای فرد به بیماری مرگ وی حتمی است./ایرنا
