پشه آئدس که این روزها در استان هرمزگان باعث نگرانیهایی شده است، ناقل بیماریهای زیکا، تب دانگ و چیکون گونیا است که با توجه به افزایش تجارت و گسترش تردد به کشورهای آندمیک در جهان، انتقال این پشه به کشورمان رخ داده است. یکی از بیماریهایی که با گزش پشه آئدس آلوده به ویروس در انسانها دیده میشود، «دانگ» است.
به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، بیماری دانگ در سال ۲۰۱۲ به عنوان مهمترین بیماری ویروسی که از طریق بندپایان انتقال مییابد محسوب شده و تبدیل به یکی از عمدهترین مشکلات بهداشتی در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان شده است. این بیماری به عنوان یکی از اولویتهای سازمان جهانی بهداشت در بحث پیشگیری و کنترل بیماریها از سال ۱۹۹۳ قرار گرفت.
بیماری دانگ چگونه بوجود میآید؟
بیماری دانگ توسط پشهها انتشار مییابد که این پشهها در نزدیکی محل زندگی انسان رشد میکنند. هنگامی که یک پشه، فردی آلوده به ویروس مولد بیماری دانگ را نیش میزند، ویروس وارد بدن پشه میشود. سپس هنگامیکه پشه آلوده فرد دیگری را نیش میزند، ویروس وارد جریان خون آن فرد میشود.
پس از ابتلا به بیماری دانگ، ایمنی بوجود میآید؟
چهار نوع ویروس مولد بیماری دانگ است. پس از اینکه شما از بیماری دانگ رهایی یافتید، شما دارای ایمنی نسبت به آن نوع ویروس هستید که شما را آلوده کرده است، اما نه به سه نوع دیگر از ویروسهای مولد بیماری دانگ. اگر شما برای بار دوم، سوم یا چهارم آلوده شوید، خطر ابتلا به فرم شدید بیماری دانگ و همچنین تب خونریزی دهنده دانگ، بهطور حتم افزایش مییابد.
فاکتورهای خطر در ابتلا به بیماری دانگ چیست؟
فاکتورهایی که خطر ابتلای شما به این بیماری را افزایش میدهند عبارتاند از:
سفر به مناطق گرمسیری، یا زندگی در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری، خطر ابتلا به ویروس که باعث ایجاد بیماری دانگ میشود را در شما افزایش میدهد. مناطق ویژهای که در معرض خطر هستند شامل آسیای جنوب شرقی، جزایر اقیانوس آرام غرب، آمریکای لاتین و کارائیب هستند.
علائم ابتلا به بیماری دانگ چیست؟
بسیاری از افراد بهویژه کودکان و نوجوانان، ممکن است هیچ علائم یا نشانههایی را در طی یک فرم خفیف بیماری دانگ تجربه نکنند. هنگامیکه علائم رخ میدهد، معمولاً ۴ تا ۷ روز پساز اینکه شما توسط یک پشه آلوده میشوید، علائم شروع میشود. بیماری دانگ باعث بروز تب بالای ۴۰ درجه سلسیوس و حداقل دو مورد از علائم زیر میشود:
_ سردرد
_ درد عضله، استخوان و درد مفصلی
_ حالت تهوع
_ استفراغ
_ درد پشت چشمها
_ تورم غدد لنفاوی
_ راش
بعد از چه مدتی بهبودی حاصل میشود؟
اکثر افراد مبتلا به این بیماری طی یک هفته یا بیشتر بهبود مییابند. در برخی موارد، علائم بدتر میشوند و میتوانند منجر به علائم تهدیدکننده زندگی شوند. تعداد سلولهای تشکیلدهنده لخته (پلاکتها) در جریان خون شما کاهش مییابد. این امر میتواند در اثر نوع شدید بیماری دانگ، تب خونریزی دهنده دانگ، یا سندرم شوک دانگ باشد. علائم و نشانههای تب خونریزی دهنده دانگ یا فرم شدید بیماری دانگ که یک اورژانس پزشکی و تهدیدکننده زندگی است، شامل درد شدید شکمی، استفراغ مکرر، خونریزی از لثه یا بینی، وجود خون در ادرار، مدفوع یا استفراغ، خونریزی زیرپوستی که ممکن است مانند کبودشدن به نظر برسد، تنفس دشوار یا سریع، پوست سرد یا مرطوب، شوک، خستگی، تحریکپذیری یا بیحوصلگی است.
عوارض ناشی از ابتلا به این بیماری چیست؟
اگر دچار فرم شدید بیماری بیماری دانگ شدید، این امر میتواند به ریهها، کبد یا قلب آسیب برساند. فشارخون میتواند افزایش یابد و باعث شوک و در بعضی موارد مرگ در فرد مبتلای به این بیماری شود.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر اخیراً در یک منطقه بودهاید که در آن بیماری دانگ بروز پیدا کرده است و شما علائم اورژانسی مثل درد شدید شکمی، استفراغ، مشکل در تنفس یا خونریزی از طریق بینی، لثهها، استفراغ یا مدفوع شدید، با فوریتهای پزشکی تماس بگیرید یا به نزدیکترین بیمارستان و بخش اورژانس آن بروید. اگر دچار تب و یا علائم فرم خفیفتر بیماری بیماری دانگ شدید، به پزشک مراجعه کنید.
تشخیص بیماری دانگ به چه روشی است؟
تشخیص بیماری دانگ ممکن است دشوار باشد، زیرا علائم و نشانههای ابتلای به آن میتواند بهآسانی با سایر بیماریهایی مثل مالاریا، لپتوسپیروز و تب تیفوئیدی اشتباه گرفته شود. پزشک شما احتمالا در مورد سوابق پزشکی و مسافرت شما سؤال خواهد کرد. اطمینان حاصل کنید که سفرهای بینالمللی را بهطور دقیق برای پزشک توصیف کنید، از جمله کشورهایی که سفر داشتهاید و تاریخ مسافرت شما و نیز هر تماسی که ممکن است با پشهها داشته باشید به پزشک اطلاع دهید. بعضی نتایج آزمایشگاهی میتوانند شواهد مربوط به ویروسهای دانگ را شناسایی کنند، اما نتایج آزمایش معمولا دیرتر از زمانی حاصل میشوند که نیاز به تصمیمگیریهای مستقیم درمانی است.
روشهای پیشگیری از بیماری دانگ چیست؟
کنترل جمعیت پشه و جلوگیری از مواجهه با ناقل بیماری در جمعیت در معرض خطر انسانی بخش مهمی از اقدامات پیشگیرانه است؛ بنابراین در حال حاضر، اگر شما در حال زندگی کردن یا مسافرت در ناحیهای هستید که بیماری دانگ در آنجا شایع است، بهترین راه برای جلوگیری از ابتلای به این بیماری این است که از مواجهه پشههایی که این بیماری را منتقل میکنند با توجه به دستورالعمل موجود مبارزه با پشههای ناقل این بیماری، خودداری کنید.
_ اقامت در مسکنی که دارای تهویه مطبوع هستند: پشههایی که ویروسهای عامل بیماری دانگ را حمل میکنند تا غروب از نظر گزش بسیار فعال هستند اما در شب نیز میتوانند گزش را انجام دهند.
_ لباسهای محافظ را بپوشید: هنگامی که شما به مناطق آلوده به پشه میروید، پوشیدن یک پیراهن آستینبلند، شلوار بلند، جوراب و کفش برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری مؤثر است.
_ استفاده از مواد دور کننده پشه: مواد دافع حشرات مانند پرمترین را میتوان به لباس، کفش، وسیله کمپینگ و یا تخت خود اسپری کرد. شما همچنین میتوانید لباسهای آغشته شده به پرمترین را استفاده کنید. برای پوست خود، یک دافع حاوی حداقل ۱۰ درصد غلظت DEET استفاده کنید.
_ زیستگاه پشه را کنترل کنید: پشههایی که ویروس دانگ را حمل میکنند معمولا در اطراف خانهها زندگی میکنند و در آبهای راکد و در وسایلی مانند تایرهای استفادهشده اتومبیلها را برای تخم گذاشتن مورداستفاده قرار میدهند. شما میتوانید جمعیتهای پشه را با از بین بردن زیستگاههایی که تخمگذاری میکنند، کنترل کنید. حداقل یکبار در هفته، ظروف که دارای آب راکد هستند، خالی و تمیز کنید، مانند ظروف کاشت گیاهان، ظروف مورد استفاده برای آب حیوانات و گلدانهای گلدار و مخازن آب راکد را تمیز نگه دارید.
درمان بیماری دانگ به چه روشی است؟
بنابر اعلام مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، درمان خاصی برای بیماری دانگ وجود ندارد. پزشک شما ممکن است توصیه کند که مقدار زیادی مایعات بنوشید تا از کمبود آب ناشی از استفراغ و تب بالا در شما جلوگیری به عمل آید. در حینی که از بیماری دانگ رنج میبرید، به علائم و نشانههای کمآبی توجه کنید. در صورتیکه هر یک از موارد زیر را دارید، با پزشک خود تماس بگیرید:
_ کاهش ادرار
_ کمی مقدار یا عدم وجود اشک در چشم
_ خشک شدن دهان یا لبها
_ عصبانیت یا سردرگمی و گیجی
_ سردی یا مرطوب بودن اندامهای بدن /ایسنا