به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، کشور ما هنوز از واکسیناسیون همگانی عقب است اما مدتی است که سرعت واکسیناسیون در کشور تا حدودی بالا رفته و این بار کم کم مقاومت‌های افراد سنتی در مقابل دریافت واکسن در حال نمایان شدن است.به این معنا که افراد زیادی علی رغم اینکه می‌توانند واکسن را دریافت کنند و نوبت به آن‌ها رسیده است،در مراکز حاضر نمی‌شوند و واکسن نمی‌زنند. در صورت جویا شدن دلیل این کار به شایعات ارجاع می‌دهند و برخی از آن‌ها معتقدند که واکسن می‌تواند طول عمر آن‌ها را کاهش دهد. در این میان به دلیل کند بودن روند واکسیناسیون و عقب بودن از نظم جهانی تا حدودی داغ شدن بازار شایعات طبیعی است اما مسئولین و مقامات وزارت بهداشت باید هرچه زودتر اقدام به فرهنگ‌سازی و شفاف‌سازی کنند تا بدین وسیله افراد با آگاهی کامل شایعات را باور نکنند و با دریافت واکسن زنجیره انتقال این بیماری را قطع سازند. برای مثال مسئولین باید به صورت شفاف عوارض و مکانیسم واکسن‌ها را برای مردم روشن سازند و بگویند تزریق واکسن به منزله عدم ابتلا نیست اما واکسن‌ها به صورت قابل توجهی میزان بستری‌ها و فوتی‌های ناشی از بیماری را کاهش داده‌اند و تنها راه مقابله با این بیماری که تمام جهان متفق القول بر آن باور هستند واکسیناسیون عمومی است. در غیر اینصورت کرونا سال‌های سال در کشور جولان و کشته می‌دهد.
کاهش نرخ ابتلا، بستری و فوت
هادی یزدانی پزشک و کارشناس در این باره به آفتاب یزد گفت: « واکسن‌ها هیچ یک ادعا نمی‌کنند که نرخ ابتلا و مرگ و میر را به صفر می‌رسانند. اما درصد‌ها و آمارهای مختلف این را می‌گوید که واکسن‌ها نرخ ابتلا را کاهش می‌دهد و اگر فرد به بیماری مبتلا شد به مرحله بستری به بیمارستان نرسد. یعنی احتمال بستری شدن در بیمارستان‌ها را نیز کاهش می‌دهد و باز اگر بیمار در بیمارستان بستری شد احتمال مرگ و میر او را کاهش می‌دهد. واکسن‌ها دو دوز هستند و تمام این واکسن‌ها اوج ایمنی زایی خودشان را از دو هفته بعد از تزریق دوز دوم می‌دهند. یعنی این نیست که با تزریق یک دوز واکسن مردم فکر کنند که دیگر به بیماری مبتلا نمی‌شوند و اقدامات بهداشتی را رعایت نکنند. اینکه واکسن‌ها باعث کاهش ابتلا، بستری و مرگ و میر می‌شوند اثبات شده است و در هر واکسن ممکن است میزان این عدد متغیر باشد.از این منظر بعضی از واکسن‌ها بهتر هستند و برخی کارآمدی کمتری به نسبت سایر واکسن‌ها دارند.اما این بدان معنا نیست که آن واکسن اصلا کارآیی ندارد.مثلا درباره واکسن سینوفارم کسی نمی‌تواند بگوید این واکسن کارآمدی ندارد. می‌توانیم بگوییم در مقایسه با واکسن‌های دیگر کارآیی کمتر دارد ولی اینگونه نیست که کارآمدی نداشته باشد.پس واکسن‌هایی که مورد تایید مجامع علمی جهانی است حتما باید توسط مردم تزریق شود و بعد از تزریق تا پایان دو هفته باید اقدامات حفاظتی به صورت کامل انجام شود و بعد از این دو هفته همان اقدامات را ادامه بدهند اما با استرس و اضطراب کمتر زیرا در صورت ابتلا با بیماری شدیدی مواجه نخواهند بود.اما این میزان هم صفر نیست یعنی ممکن است که فردی بعد از تزریق دو دوز واکسن و پس از پایان دو هفته بیماری را بگیرد به بستری برسد و بمیرد این امکان پذیر است اما درصد آن بسیار پایین است.»
شایعه محصول غیر شفاف بودن فرآیندها است
وی در ادامه تصریح کرد:«امروز در پیک کرونای دلتا در سطح دنیا با عدد و رقم می‌بینیم که در بسیاری از جاها شاید درصد ابتلا بالا رفته باشد اما نرخ بستری و مرگ و میر به میزان نرخ ابتلا افزایش پیدا نکرده است. این نشان‌دهنده کارآمدی واکسن‌های کرونا است. حالا چرا شایعات باعث شده است که مردم واکسن نزنند؟ یک به دلیل اینکه مقامات وزارت بهداشت و مقامات رسمی کشور اگر بخواهند مردم را تشویق به تزریق واکسن بکنند باید به همان میزان هم واکسن تامین کرده باشند. به نظر من بخشی از آن به این دلیل است که کشور در تامین واکسن مورد نیاز با مشکل مواجه شده است پس خیلی هم افراد را به تزریق واکسن تشویق نمی‌کنند. یکسری از افراد هم به دلیل جهالت و قدرت شایعات فرصت را برای واکسیناسیون از خود می‌گیرند. از طرف دیگر هم بحث رسانه مطرح میشود.یعنی رسانه اصلی صدا و سیما و خرده رسانه‌های دیگر مانند شبکه‌های اجتماعی بسیاری از مواقع در خدمت گسترش شایعات و جهل قرار می‌گیرند. افراد ضد واکسن که در همه جای دنیا وجود دارند در این شرایط با قدرت ممکن است بازار شایعات را داغ کنند. از طرف دیگر هر واکسنی میزانی از عوارض را دارد این عوارض اگر به صورت کاملا شفاف بیان شود جلوی بسیاری از این شایعات را می‌گیرد.غیرشفاف بودن عملکرد نهاد‌های حاکمیتی بخشی از این مشکلات را رقم می‌زند.مثلا وزارت بهداشت و ستاد ملی مبارزه کرونا آمار شفافی از عوارض و کارآمدی واکسن‌ها ارائه نداده اند.شایعه محصول غیر شفاف بودن فرآیندها است هرچقدر ما بتوانیم فرآیندها را شفاف‌تر بکنیم جلوی شایعات گرفته میشود. »
رسانه ملی ضد تبلیغ واکسن
در ادامه علیرضا شریفی یزدی جامعه شناس و استاد دانشگاه در این باره به آفتاب یزد گفت: «چند نکته از بعد روانشناسی و جامعه شناسی در این باره وجود دارد که باید به آن‌ها پرداخته شود. از بعد جامعه شناسی وقتی یک مسئله‌ای در یک دوره‌ای تب و تاب بالایی دارد و در همه دنیا آن کار انجام میشود بر اساس قاعده تاثیرپذیری از تبلیغات بسیاری از افراد این آمادگی را برای انجام آن کار پیدا می‌کنند. از جمله بحث واکسیناسیون یعنی آن روزهایی که بحث واکسیناسیون خیلی داغ بود و مردم کشور‌ها در حال دریافت واکسن بودند،آنموقع زمان واکسیناسیون در ایران بود که متاسفانه ما آن زمان را از دست دادیم و این فاجعه امروز در زمینه کرونا به همین دلیل است. بحث دوم کیفیت واکسنی است که در کشور استفاده میشود. یک تبلیغ سنگینی در ایران انجام گرفت و برنامه‌های تلویزیون روزانه عکس‌هایی را نشان می‌داد که کسانی که مثلا واکسن فایزر در داخل زده‌اند دچار فلج صورت و عوارض فجیع شده اند. در حقیقت خود رسانه ملی نه تنها تبلیغ برای دریافت واکسن انجام نداد بلکه به دلایلی تبلیغات ضد واکسن انجام دادکه به مسئله دامن زد. از سوی دیگر زمانی که واکسن روسی وارد کشور شد و ابتدا سازمان جهانی بهداشت آن را تایید نکرد و بعد‌ها تایید کرد درحالی که اولین محموله‌ها اسپوتنیک بود. در ادامه واکسن چینی وارد کشور شد و مردم ما ذهنیت خوبی از اجناس چینی ندارند. در ادامه تبلیغات سنگینی برای واکسن وطنی انجام گرفت و مجموعه این‌ها چون از طرف سازمان جهانی بهداشت تایید نشده بود مردم را به یک ناباوری نسبت به مقوله واکسن رساند.این روزها مقوله تبلیغات و دسترسی به اطلاعات نادرست در شبکه‌های اجتماعی بسیار زیاد است و ضریب نفوذ بالایی دارد یعنی اکثریت مردم ما به دلیل اینکه سواد‌رسانی ندارند به این اخبار توجه می‌کنند و اکثر این اخبار از بی‌اثر بودن و اثر منفی داشتن واکسن خبر می‌دهند.»
تبلیغات سنگین منفی
شریفی یزدی ادامه داد:« سن کسانی که مخاطب واکسن در ایران قرار گرفتند نیز تاثیر‌گذار است. به هر حال هنوزم که هنوز است واکسیناسیون برای بالای ۵۵ سال در ایران انجام میشود. بخش زیادی از این‌ها افرادی هستند که مقاومت فکری بالایی دارند زیرا بیشترین میزان بی‌سواد و کم سواد در جامعه را افراد بالای ۵۰ سال تشکیل می‌دهند.این مورد هم مزید بر علت شده است و ما حتی این مقاومت را در برخی از پزشکان هم می‌بینیم. من پزشک سراغ دارم که از دریافت واکسن خودداری کرده است.همچنین یک سال و نیم از کرونا گذشته است برخی معتقدند در این مدت با رعایت پروتکل‌های بهداشتی توانسته‌اند از خود محافظت کنند و دلیلی برای دریافت واکسن ندارند.در ادامه تبلیغات گروهی از افراد غیر متخصص و با ظاهر موجه برای واکسیناسیون موجب داغ شدن بازار شایعات شده است. بسیاری از برنامه‌ها در صدا و سیما به این مورد اشاره کردند که واکسیناسیون بی‌تاثیر است و از عوارض دور از ذهن و غیر واقعی واکسن صحبت می‌کنند. این حجم سنگین از تبلیغات منفی که توسط رسانه رسمی کشور انجام گرفته مشخصا ایجاد‌کننده چنین شرایطی است. »
تسریع روند واکسیناسیون
وی ادامه داد: « پیش‌بینی من این است که اگر واکسن به اندازه کافی تهیه شود و به دهه ۵۰ و ۶۰ برسیم میزان مقاومت کاهش پیدا می‌کند. رسانه ملی باید خیلی صادقانه مطرح کند حرف‌هایی که قبل‌تر عنوان کرده حرف‌های غیر علمی بوده است و از محاسن واکسیناسیون صحبت کند. در سوی دیگر واکسن‌هایی که در سطح جامعه مورد استفاده قرار می‌گیرد باید گسترش پیدا کنند و واکسن‌های خوب با کارآیی بالا مانند واکسن‌های داخلی در اختیار مردم قرار بگیرد.گام بعدی که باید سیستم بردارد تسریع روند واکسیناسیون است زیرا با تسریع روند جوانان به تزریق واکسن اقبال نشان می‌دهند و میزان مقاومت سن‌های بالاتر کاهش پیدا می‌کند. اگر عدم حضور عده‌ای باعث شود بهداشت جامعه به خطر در آن زمان باید برای آن‌ها باید به لحاظ قانونی کاری انجام داد تا آن‌ها وادار به تزریق واکشن شوند زیرا بدین وسیله سلامت جامعه به خطر می‌افتد.»/افتاب یزد
