خشکسالی بهاری، رگبار تابستانی
خبرمهم: تغییر اقلیم در ایران به حادترین وضعیت رسیده است و وقوع خشکسالی، آلودگی هوا در تابستان، آتش‌سوزی و سیلاب حاصل این وضعیت است.
به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، «تغییر اقلیم این روزها بیش از هر دوره دیگر خود را در ایران نشان داده است. تغییر الگوی بارش‌ها هم در بخش زمان بارش و هم شدت چنان تغییر کرده که در نیمه مرداد، احتمال رگبار و رعد و برق شرایط را برای بیشتر استان‌های کشور هشدارآمیز کرده است. بدین ترتیب مشاهده میشود که تغییر اقلیم در کشور به یکی از حادترین دوره‌های خود رسیده است. بیشتر پدیده‌های غیر قابل کنترل محیط زیستی کشور بی‌شک محصول سوءمدیریت در شرایط حاد این تغییر اقلیم است.محمد میرزایی قمی، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست در این باره به همشهری می‌گوید: وضعیت آب و هوایی ده‌ها سال حالت مشخص و پایداری به خود گرفته بود اما طی سال‌های اخیر دچار تغییرات چشمگیر شده که افزایش امواج حرارتی و تغییرات الگوی بارندگی از آن جمله است. بدین‌ترتیب پدیده‌هایی نظیر خشکسالی، آتش‌سوزی و سیل را به دنبال داشته است.
به گفته میرزایی در چنین شرایطی رصد و مدیریت پیامدها و آسیب‌های تغییرات آب و هوایی می‌تواند تا حدودی این آسیب‌ها را کاهش دهد و از نابودی کامل ظرفیت‌های تولید جلوگیری کند. از این رو هم‌اکنون تغییر و اصلاح الگوی تولید محصولات کشاورزی به سمت محصولات با آب‌بری کمتر، اصلاح الگوی مصرف آب در بخش‌های مختلف به‌ویژه بخش کشاورزی، اصلاح الگوی مصرف مواد غذایی و محصولات کشاورزی به سمت مصرف بهینه و کاهش ضایعات، مدیریت و کنترل فرسایش خاک، ارتقای بهره‌وری منابع تولید، استفاده بیشتر از انرژی‌های غیر فسیلی، مدیریت احداث سازه‌های آبی نه یک انتخاب بلکه یک ضرورت گریزناپذیر در مواجهه و مدیریت پیامدها و آسیب‌های تغییرات اقلیمی در کشور است. همچنین پرداختن به سطوح مختلف دانش، ادراک و عملکرد مردم نسبت به تغییرات اقلیمی، باید ابتدا در سطوح محلی و جایی انجام شود که تغییرات ویژه در آن قابل محاسبه باشند تا مبنایی برای شکل‌گیری تصمیمات و سیاست‌ها در سطوح بالاتر ایجاد شود.
هشدار رگبار در نیمه مرداد
امواج تغییر اقلیم طی هفته جاری در کشور موجب شده که رگبار باران و رعدوبرق بیشتر استان‌های کشور را دربرگیرد. سازمان هواشناسی در این باره نسبت به تداوم فعالیت سامانه بارشی در کشور و احتمال طغیان رودخانه‌ها در برخی استان‌ها هشدار داد. بر اساس اطلاعیه هشدار نارنجی این سازمان، تداوم فعالیت سامانه بارشی و وقوع رگبار باران و رعدوبرق، وزش باد شدید موقتی و در مناطق مستعد بارش تگرگ طی امروز ۱۳ مرداد در ارتفاعات استان‌های مازندران، تهران، البرز، سمنان و جنوب گلستان پیش‌بینی میشود. سازمان هواشناسی نسبت به احتمال طغیان رودخانه‌ها، آبگرفتگی معابر، سیلابی‌شدن مسیل‌ها، برخورد صاعقه و خسارت ناشی از بارش تگرگ و تندباد لحظه‌ای هشدار داده و نسبت به اجتناب از تردد و اتراق در اطراف رودخانه‌ها، پرهیز از صعود به ارتفاعات، احتیاط در عبور از ساختمان‌های نیمه کاره و تابلوها و اتخاذ تمهیدات پیشگیرانه جهت جلوگیری از خسارت به بخش کشاورزی توصیه کرده است. سازمان هواشناسی همچنین با صدور هشداری زردرنگ از وقوع رگبار باران و رعد و برق، وزش باد شدید موقتی و در مناطق مستعد بارش تگرگ خبر داده و آورده است: این شرایط جوی برای استان‌های کردستان، جنوب آذربایجان شرقی، جنوب آذربایجان غربی، نیمه جنوبی اردبیل، گیلان، کرمانشاه، همدان، لرستان، مرکزی، چهار محال و بختیاری، فارس، شمال و شرق و غرب هرمزگان، جنوب کرمان، جنوب سیستان و بلوچستان، ارتفاعات زنجان و غرب یزد مورد انتظار است. همچنین تداوم فعالیت این سامانه بارشی برای استان‌های چهار محال و بختیاری، شرق کهگیلویه و بویراحمد، جنوب و غرب کرمان، شمال و غرب و شرق هرمزگان، غرب یزد، جنوب و غرب کرمان، نوار غربی اصفهان، کرمانشاه، همدان و لرستان پیش‌بینی میشود.
در چنین شرایطی احتمال جاری‌شدن رواناب در مسیل‌ها، احتمال برخورد صاعقه و بالاآمدن ناگهانی سطح آب رودخانه‌ها، احتمال آبگرفتگی موقت و محدود وجود دارد. از این رو احتیاط در عبور از حاشیه رودخانه‌ها و مسیل‌ها، تقویت سازه‌های موقتی، احتیاط در چرای دام در مسیل‌ها و مناطق مرتفع و احتیاط در فعالیت‌های کوهنوردی توصیه میشود. در هشدار نارنجی رنگ سازمان هواشناسی پیش‌بینی میشود که پدیده‌ای جوی اثرات منفی به دنبال داشته باشد و خسارت‌های احتمالی را سبب شود. هشدار نارنجی برای آماده‌باش دستگاه‌های مسئول برای مقابله با یک پدیده خسارت‌زا صادر میشود. هشدار زردرنگ به‌معنای این است که پدیده‌ای جوی رخ خواهد داد که ممکن است در سفرها و انجام کارهای روزمره اختلالاتی را ایجاد کند. این هشدار برای آگاهی مردم صادر میشود تا بتوانند آمادگی لازم را برای مواجهه با پدیده‌ای جوی داشته باشند که از حالت معمول کمی شدت بیشتری دارد. از سوی دیگر مسئولان نیز در جریان این هشدارها قرار می‌گیرند تا اگر لازم باشد تمهیداتی را بیندیشند.
آلودگی هوای تابستانی تهران
در تهران که پرتمرکزترین منطقه زیستی کشور محسوب میشود، تغییر اقلیم با آلودگی هوای تابستانی خود را نشان داده است. ازن به‌عنوان یک آلاینده سطح زمین، محصول مستقیم تغییر تابش خورشید است که طی سال‌های اخیر در این شهر و برخی شهرهای بزرگ کشور شدت یافته است. آمارها نشان می‌دهد ۱۶ روز از روزهای آلوده امسال تهران در تابستان رخ داده و این یعنی ۶۰ درصد روزهایی که تهرانی‌ها هوای آلوده تنفس کرده‌اند، در تابستان بوده است. همچنین ۲۲ روز از ۲۶ روز آلوده تهران از نیمه خرداد تاکنون رخ داده که نشان از نقش بالای تابش خورشید در آلودگی هوا دارد. سهم بالای ازن در این زمینه به وضوح مشخص است. آلاینده ازن در ماه‌های گرم سال بر اثر تابش شدید خورشید و حضور آلاینده‌های احتراقی که بیشتر مربوط به وسایل نقلیه است، در جو شهر بازتولید میشود و به زمین بازمی‌گردد. /همشهری
