چرا وزارت بهداشت داروی بیماران دیابتی را تامین نمی‌کند؟ انسولین فریاد مشترک تمام بیماران مبتلا به دیابت
خبرمهم: بیماران دیابتی نزدیک به ۲ سال است که از کمبود و حتی نبود انسولین در رنج هستند، دارو‌های مشابه هم نه تنها نتوانسته‌اند نیاز آنان را برآورده کنند که گاهی عوارض بیماری آنان را تشدید هم کرده است.
به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، مهر ماه ۹۹ هشتگ انسولین نیست فریاد مشترک تمام بیماران مبتلا به دیابت بود تا صدای درد خود را به گوش مسئولان وزات بهداشت و سازمان غذا و دارو برسانند. رنجی که از خطر مرگ در اثر دیابت و نبود دارو تا مرگ در اثر ابتلا به کرونا را در بر می‌گرفت.
همان زمان رویداد۲۴ گزارشی با عنوان «انسولین نیست، فریاد مشترک بیماران دیابتی/ تحریم، قاچاق یا نداشتن صرفه اقتصادی، چرا انسولین نایاب شد؟» منتشر کرد که به بیان معضلات این گروه از بیماران برای تهیه داروی مورد نیاز خود می‌پرداخت.
با بالا گرفتن صدای اعتراض بیماران دیابتی مسئولان سازمان غذا و داروی کشور اعلام کردند که انسولین انسانی در کشور وجود داشته و انسولین قلمی هم به زودی وارد کشور میشود. همچنین عنوان کردند که مردم می‌توانند انسولین‌های رگولار، NPH و ایزوفان را از داروخانه‌ها تهیه کنند. انسولین‌هایی که البته مورد تایید بیماران دیابتی نبود و معتقد بودند این نوع انسولین تاثیر زیادی بر کنترل بیماری آن‌ها ندارد. آن‌ها همچنین از افت شدید قند خود بعد از تزریق این نوع انسولین شکایت داشته و توضیح می‌دادند که افت قند خون می‌تواند روی مغز تاثیری منفی گذاشته و در صورت بروز کمای دیابتی خطر مرگ بیمار را به دنبال دارد.محمدرضا شانه‌ساز رئیس سازمان غذا و دارو تاکید کرده بود: «میزان عرضه انسولین قلمی در بازار نسبت به سال قبل کم نشده، این دارو بالاترین میزان ارزبری را در بین همه دارو‌های وارداتی کشور دارد.»
هادی اسماعیلی، کارشناس اقتصاد سلامت نیز با توجه به قیمت بالای انسولین در کشور‌ها همسایه نسبت به دارو‌های وارد شده به کشور با ارز دولتی قاچاق معکوس دارو را یکی از مهم‌ترین علل این پدیده عنوان کرده بود.
حالا اما با گذشت یک سال از هشتگ انسولین نیست اعتراضات بیماران دیابتی به کمیاب بودن این دارو ادامه دارد. گرچه این محرومیت در شهر‌های کوچک‌تر و روستا‌ها بیشتر خود را نشان می‌دهد، اما در تهران و سایر کلانشهر‌ها هم این دارو کمیاب است و شرایط برای دیابتی‌ها هر روز نگران‌کننده‌تر از روز قبل میشود. به‌ویژه آنکه این بیماران ناچارند برای خرید دارو صف‌های طولانی و ازدحام جمعیت را در شرایط کرونایی تحمل کنند مسئله‌ای که جانشان را بیش از پیش با خطر مواجه می‌کند.
روزگار سخت دیابتی‌های فاقد بیمه و مهاجران
یکی از متخصصان دیابتولوژیست که نمی‌خواهد نامش فاش شود می‌گوید: در حال حاضر انسولین به شدت کمیاب و در برخی شهر‌ها کلا نایاب شده است به علاوه اینکه سیستم فعلی سازمان غذا و دارو این دارو را تنها در برخی داروخانه‌ها توزیع می‌کند و بیمار تا مدت‌ها به دنبال دارو دوندگی می‌کند تا بعد از مثلا ۱۰ روز دارو را پیدا می‌کند.
وی با اشاره به عذاب هر ماه بیماران دیابتی برای تهیه دارو ادامه می‌دهد: دارو از طریق نسخه آزاد به هیچ عنوان در دسترسی بیماران قرار نمی‌گیرد. یعنی بیماران تنها از طریق کد ملی و بیمه می‌توانند انسولین تهیه کنند. اما بیمارانی که بیمه نیستند به سختی می‌توانند این دارو را گیر بیاورند و در بهترین حالت شاید بتوانند ماهی یکی، دو قلم دارو تهیه می‌کنند که جوابگوی نیاز آنان نیست. مهاجران هم در شرایط بدی قرار دارند. به این معنی که آن‌ها که در ایران متولد نشده‌اند قاعدتا کد ملی ندارند و با شماره پاسپورت هم (اگر داشته باشند) نمی‌توانند دارو تهیه کنند. از میان بیماران مهاجر من تنها یک نفر توانسته است با شماره پاسپورت دارو بخرد. من بزرگسالان و کودکان مهاجری را می‌شناسم که دیابت نوع یک دارند، اما به دلیل شرایط فروش دارو و نبود نسخه آزاد نمی‌توانند انسولین بخرند.
او اضافه می‌کند: من و برادرم دو بیمار دیابتی نوع یک بوده و به شدت به انسولین وابسته هستیم. برادر من به دلیل داشتن وزن بالا بیش از آن مقدار سهمیه‌ای که بیمه برایش درنظر گرفته است نیاز به انسولین دارد و همچنین مشکلات شدید قلبی، عروقی و کلیوی دارد و باید بتواند به صورت آزاد میزان مازاد مورد نیاز را تهیه کند، اما امکان خرید این میزان را ندارد و به صورت آزاد انسولین به فروش نمی‌رسد. داروی خارج از بیمه را به زحمت برای برادرم می‌توانیم تهیه کنیم آنهم در حد یک یا دو قلم.
دستکاری تاریخ انقضای انسولین در بازار سیاه
این پزشک متخصص خاطرنشان می‌کند: مشکل دیگر آن است که به داروخانه‌ها دستور داده شده است که هر دارویی در دسترس دارند را به بیمار بفروشند یعنی ممکن است پزشک نسخه خاصی برای بیمار در نظر داشته باشد، اما داروخانه می‌گوید این انسولین موجود نیست و مشابه آن را می‌فروشد، چنین اقدامی در هیچ کجای دنیا انجام نمی‌شود، زیرا می‌تواند باعث ایجاد آلرژی در بیمار شده یا اثر لازم را روی بیمار نداشته باشد. در واقع داروی مشابه باعث میشود که رنج مضاعفی به رنج دیابت بیمار اضافه شود. درخواست من از مسئولان مربوطه آن است که فکری به حال تامین انسولین بیماران دیابتی بکنند.
در این بین، اما بیماران دیابتی تجاربی بسیاری از خرید انسولین‌هایی داشته‌اند که یا تاریخ انقضا گذشته بوده یا اینکه در روز‌ها و ماه‌های پایان مدت انقضا قرار داشتند، این پزشک متخصص درباره انسولین‌هایی با چنین شرایطی توضیح می‌دهد: در بازار آزاد تاریخ انقضای دارو را تغییر می‌دهند و حتی لیبل دارو را هم تغییر می‌دهند و یک بیمار دیابتی به سختی می‌تواند متوجه این موضوع بشود. چنین دارویی حتما برای بیمار ایجاد مشکل می‌کند. اما اگر دارو از جای مطمئن خریداری شده و تاریخ انقضای آن ازطریق کمپانی مشخص شده و معتبر باشد نزدیک بودن به پایان مدت انقضا مشکلی برای بیمار ایجاد نمی‌کند.
انسولین ایرانی کیفیت انسولین‌های خارجی و امروزی را ندارد
سینا مباشرفرد، نماینده فدارسیون بین‌المللی دیابت در ایران و عضو انجمن دیابت ایران است که خود و همسرش گرفتار همین بیماری هستند. او ۲۴ می‌گوید: بعد از هشتگ انسولین نیست در سال گذشته به صورت مقطعی کمی انسولین در بازار تامین شد، اما اصل موضوع به صورت ریشه‌ای حل نشده و در مقاطعی حتی شرایط بدتر هم شده است. بسیاری از افراد از جمله خودم ناچار شدیم از انسولین ایرانی استفاده کنیم به این دلیل که تهیه انسولین خارجی سخت بود و در شرایط کرونا هم مرتب توصیه می‌شد که کمتر خارج از خانه تردد کنیم. این درحالی است که انسولین ایرانی کیفیت انسولین‌های خارجی و امروزی را ندارد. گر چه می‌توان با این دارو‌ها هم قند را کنترل کرد، اما مصرف آن عوارضی هم دارد به علاوه آنکه بسیاری از افراد نمی‌توانند از این نوع انسولین استفاده کنند به همین دلیل هم جایگزین خوبی برای انسولین‌های امروزی نیست و مصرف آن برای مدت طولانی برای بیمار خوب نیست.
محرومیت از انسولین در سراسر کشور
او با تاکید براینکه مشکل بیماران دیابتی تنها با وجود دارو در داروخانه‌ها حل میشود، عنوان می‌کند: برخی تقسیم‌بندی کرده می‌گویند وضعیت انسولین در مناطق دارو بدتر است. اما من به عنوان یک دیابتی آگاه تاکید می‌کنم که در وضعیت فعلی تمام مناطق کشور درباره داروی انسولین و بیماری دیابت در محرومیت به سر می‌برند. بار‌ها مشاهده کرده‌ایم که بیماران ساکن تهران در گروه‌ها پیام می‌دهند که انسولین پیدا نمی‌کنند. انسولین برای بیمار دیابتی مانند تنفس و هواست. در نبود این دارو شرایطی در بدن بیمار ایجاد میشود که ممکن است منجر به مرگ او شود.
عضو انجمن دیابت ایران با اشاره به وجود ۸ میلیون بیمار دیابت در کشور اظهار می‌کند: از این تعداد نزدیک به ۲ میلیون نفر انسولین تعداد زیادی هم قرص مصرف می‌کنند، همه این افراد نیازمند دستگاه قند خون هستند که تامین همه این موارد با مشکل مواجه است. یک فرد دیابتی باید مداوم قند خون خود را کنترل کند. بار‌ها شرکت‌های داخلی مختلف اعلام کرده‌اند که مقدار مشخصی انسولین تولید کرده‌اند، اما همان محصول با همان لوگو در بازار پیدا نمی‌شود. مواردی شنیده‌ام که داروی مورد نظر در کشو‌ر‌های منطقه پیدا شده است. چرا که دارو در آنجا گران‌تر فروخته میشود.
وی با تاکید بر ضرورت حل ریشه‌ای و همیشگی معضل تامین انسولین باکیفیت در کشور، عنوان می‌کند: طی ۲ سال گذشته این موضوع شدت گرفته است، اما به عنوان یک شهروند دیابتی هیچ تلاشی برای رفع میان مدت این موضوع هم نبوده است. همه اقدامات مقطعی و مربوط به چند هفته بوده است که پاسخگوی نیاز بیماران نیست و وضعیت در روزگار کرونایی بدتر هم شده است و در موارد بسیاری حتی یک بسته کامل ۵ تایی را هم بیمار نمی‌تواند پیدا کند. بسیاری از داروخانه‌ها همه به دلیل مشکلات بیمه، دارو را تنها به صورت آزاد و با قیمت بسیار گران می‌فروشند حتی بسته‌ای ۸۰۰ تومان هم این دارو در بازار آزاد و بازار سیاه خرید و فروش شده است.
نماینده فدراسیون بین‌المللی دیابت در ایران، خاطرنشان می‌کند: زمانی می‌گفتند که علت کمبود دارو تحریم است، اما وقتی دارو را می‌خریدید متوجه می‌شدید که تاریخ بسته‌بندی آن مربوط به بعد از آغاز تحریم‌هاست و این سوال ایجاد می‌شد که چگونه دارو بعد از تجریم وارد کشور شده اگر مشکل تحریم است، این درحالی است که براساس اعلام فدراسیون بین‌المللی دیابت به عنوان یک رفرنس جهانی فرد دیابتی باید بتواند در طول روز به راحتی چند بار تست قندخون انجام داده و داروی مورد نیاز خود را مصرف کند، اما ما با این استاندارد فرسنگ‌ها فاصله داریم./ابتکار
