به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، با توجه به گسترش ارتباطات مجازی و افزایش فروشگاه‌های اینترنتی و کسب و کارهای مجازی امروزه افراد به راحتی و تنها با چند کلیک ساده می‌توانند نیازهای خود را به شیوه مجازی تأمین کنند. خصوصاً با در نظر گرفتن بیماری شایع و همه‌گیر کرونا و تمایل شهروندان به عدم خروج از منزل و ترجیح خرید اینترنتی، بازار کسب و کار مجازی نیز بسیار پررونق است، اما گاهی فروشندگان کالاهای اینترنتی با تظاهر به کیفیت خوب کالاهایشان و تبلیغات دروغین و فریب مخاطبان سبب تبدیل لذت خرید اینترنتی به تلخی کام خریداران و عدم رضایت خاطر آن‌ها می‌شوند.
مبنای کسب و کار در دنیای مجازی
ساختار دنیای مجازی به گونه‌ای است که به راحتی می‌توان در آن به دروغ و اغراق در رابطه با هر موضوعی پرداخت و ارزش هر چیز را بیشتر از آنچه هست نشان داد و حتی کیفیت عکس‌هایی که از کالاها با دوربین‌های حرفه‌ای گرفته میشود به قدری است که برای مخاطب و بیننده عکس‌ها می‌تواند گول‌زننده و فریبنده باشد تا جایی که عیب و ایرادات محصولات و کالاهای به نمایش گذاشته شده توسط فروشندگان از دید خریدار پنهان مانده و قابل تشخیص نیستند و این خود نمونه‌ای از اجحاف در حقوق مصرف‌کنندگان کالا در فضای مجازی می‌باشد.
تجارت در دنیای بزرگ مجازی تنها بر پایه اعتماد است و فروشنده‌ای که با فریب اعتماد مخاطبانش را از دست می‌دهد دیگر چیزی برایش باقی نمی‌ماند. عرضه محصول یا خدمات خوب و باکیفیت در فضای مجازی همانند یک تیر است با چندین هدف. هم سبب کسب اعتماد مخاطب میشود، هم در بلندمدت به افزایش خریدار و سوددهی منجر میشود و هم پاداش دنیوی و اخروی به دنبال دارد.
امروزه تبلیغات در اینترنت و فضای مجازی مدرن‌ترین نوع تبلیغات است که گرایش‌های بسیاری را جذب کرده است. تکنیک تبلیغات در فضای مجازی ابزاری برای جلب توجه و جذابیت محصول برای مخاطبان است. تکنیک‌ها و جذابیت در تبلیغات همان چگونگی جذب مخاطب و روش‌های اثرگذاری بر روح و روان و دستکاری در افکار و ترجیحات اوست.
تکنیک‌های تبلیغ کالا در فضای مجازی
ادعای کاذب یکی از تکنیک‌های تبلیغات است، به طور مثال گفته میشود که محصول ما دشمن جرم دندان است.
تکنیک دیگر، مقایسه محصول با نمونه نامعلوم است، به عنوان مثال گفته میشود که محصول آن شرکت، پرفروش‌ترین محصول بهداشتی در جهان بوده است.
سومین تکنیک، هم‌آیی است. به عنوان مثال فردی که لبخند به لب دارد، محصولی را تبلیغ می‌کند. خیلی از افراد مشهور نیز در این حوزه فعالیت می‌کنند.
تکنیک دیگر، نظرسنجی کاذب است. مثلاً گفته میشود که از هر پنج پزشک، چهار نفر این محصول را توصیه کرده‌اند یا خودشان استفاده می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین تکنیک‌ها، طنز است. زبان طنز باعث میشود که حتی اگر مخاطب با آن محصول هم موافق نباشد، باز هم آن تبلیغ را برای دیگران ارسال و آن را منتشر کند.
دنیای مجازی هم حرام و حلال دارد
اگر قرار باشد مصرف‌کننده‌ای نیازهای خود را از طریق اینترنت و در دنیای مجازی تأمین کند، باید توجه داشته باشد که تنها به وب‌سایت‌ها و سایت‌های معتبر اعتماد کند. در دنیای بی‌انت‌های مجازی نوع جدیدی از کسب و کارها نظیر استارتاپ، کارآفرینی اینترنتی و… در حال گسترش هستند. در این میان نیز بسیاری از سودجویان که تنها به دنبال نفع شخصی خود هستند با تبلیغات دروغین و انگیزشی تلاش می‌کنند شکل دیگری از کسب و کارهای اینترنتی را در ذهن مخاطبان ایجاد کنند.
باید توجه داشت که دنیای مجازی نیز همانند دنیای حقیقی حرام و حلال دارد و فقط با یک دروغ کوچک می‌توان کار را خراب کرد و مدیون مخاطبانی شد که بر اساس اعتمادی که به فروشندگان دارند محصول خود را تهیه می‌کنند و متوجه تفاوت تبلیغ واقعی و دروغین می‌شوند.
یکی از مشکلات در زمینه کسب و کارهای اینترنتی عدم نظارت لازم و کافی در بازار آنلاین است. دروغ گفتن در فضای مجازی به دلیل رودررو نبودن با مشتری بسیار راحت‌تر از فضای حقیقی است، به همین خاطر باید بیشتر مراقب بود و به هر تبلیغ و تعریفی اعتماد نکرد و بدانیم چیزی که اندیشه‌ای را تحمیل کند بسیار مخرب است.
در اسلام یکی از موارد کسب و کارهای حرام، کسب درآمد از طریق فریب و دروغ است. در گذشته کسب درآمد از راه دروغ، بسیار کمتر دیده می‌شد. اما امروزه عده‌ای در دنیای مجازی از طریق دروغ گفتن و فریب مردم، نان می‌خورند!
می‌توان گفت برخی افراد دنیای مجازی که در رسانه‌های صوتی و تصویری نیز فعالیت دارند، دروغ می‌سازند و بابت آن نیز پول می‌گیرند. این معامله‌ای است که بر پایه دروغ بنا شده و اگر دروغ را حرام بدانیم این کار نیز حرام می‌باشد.
نماد اعتماد الکترونیک برای کسب و کار مجازی
به طور کلی اینترنت با توجه به مزایای بسیاری که دارد، آسیب‌های زیادی نیز، همانند کلاهبرداری، سوءاستفاده از کاربران به وسیله دروغ و فریب آن‌ها را به دنبال دارد. هر روز بر گستره فضای مجازی افزوده شده و افراد بسیاری، فعالیت‌های خود را بـه این فضا منتقل کرده‌اند. اگر فعالیت‌ها در فضای مجازی و کسب و کار اینترنتی بر پایه اخلاق و صداقت باشد می‌تواند موجب ایجاد اعتماد و رضایت در مشتری شود و امکان تکرار خرید توسط مصرف‌کننده را افزایش دهد. معیارهایی همچون امنیت تجارت، عدم فریب، قابلیت اطمینان، بازیابی خدمات، صداقت و شفافیت و ارزش‌های مشترک می‌توانند به عنوان مهم‌ترین اصول اخلاقی در فضای مجازی جهت ایجاد حس اعتماد در مصرف‌کننده مؤثر واقع شوند. یکی از راه‌های بالابردن اعتماد مشتریان در کسب و کارهای مجازی، دریافت نماد اعتماد الکترونیک می‌باشد و این نماد نشانه‌ای است که منحصراً توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیک صادر و به کسب و کارهای مجازی با هدف ساماندهی، احراز هویت و صلاحیت آن‌ها اعطا میشود.
معیارهای کسب اعتماد مشتریان در فضای مجازی
برای کسب اعتماد مشتریان در فضای مجازی معیارهایی وجود دارد که باید مورد توجه صاحبان کسب و کار قرار گیرد، برخی از این معیارها عبارتند از:
– عدم مبالغه در مورد کیفیت، مزایا و ویژگی‌های خدمات و محصولات خود
– عدم فریب و گمراهی برای تشویق و ترغیب مصرف‌کنندگان به خرید محصولات خود
– عدم دروغگویی و سوءاستفاده از خریداران کم‌تجربه از فرصت خرید آن‌ها
– عدم ترغیب افراد به خرید و استفاده از کالاهایی که مورد نیاز فرد نمی‌باشد
علاوه بر رعایت اصول و موارد اخلاقی توسط فروشندگان اینترنتی کالاها، مصرف‌کنندگان نیز باید نسبت به حقوق خود اطلاع کافی داشته باشند و حتی‌الامکان از سایت‌ها و فروشگاه‌های آنلاین معتبر خرید کنند./جوان
