به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، با آن‌ها که هم‌صحبت شوید، دلایل متعددی برایتان می‌آورند دلایلی که شاید برای بسیاری از انسان‌ها تعجب‌آور و یا حتی خنده دار باشد، البته در مواردی هم به صورت کاملا ناخواسته و تنها با فریب برخی اطرافیان وارد این دایره سیاه شده‌اند، کدام دایره؟ دایره‌ای که همچون قفس بسیاری از همنوعان ما را تا به امروز درون خود حبس کرده و بیرون آمدن از آن هم تنها و تنها به خود همان فرد بستگی دارد، این دایره از ایام قدیم نامش «اعتیاد» بوده است؛ این واژه در ظاهر ساده تا به امروز اثراتش آنقدر در جامعه زیاد بوده که نام بردن تمام آن‌ها در همین گزارش، از حوصله شما خارج است و کتابی قطور پاسخگوی آن است، اما برخی از عوامل و دلایلی که در این چند سال نقش بسیار پررنگی در جذب افراد به این میدان بزرگ و خطرناک داشته‌اند را برای شما در این گزارش لحاظ خواهیم کرد.
در ابتدا باید گفت که به نظر می‌رسد اعتیاد و سوء مصرف مواد مخدر دارای عوامل زمینه‌ساز متعددی در حیطه‌های نگرش، محیط و جامعه باشد، البته سوء مصرف مواد مخدر متعاقباً موجب بروز دگرگونی‌هایی در افراد مبتلا در خصوص درک مسائل اجتماعی و نوع نگرش در مورد این معضل میشود، عواملی همچون فردی، اجتماعی و خانوادگی نقشی دیرینه در کشاندن افراد به سوی مواد مخدر را دارند که فقدان توانایی مالی، رفاه اقتصادی توأم با بیکاری، دوستان یا اطرافیان معتاد، مهاجرت به شهر‌های بزرگ، اختلافات فرهنگی، تنهایی و عدم حمایت خانواده و بستگان، وضع بد مسکن و محیط و … زمینه را برای شکل‌گیری این آسیب اجتماعی فراهم می‌کند.
نکته بسیار مهم و اساسی این است که اعتیاد علاوه بر آسیب‌های روحی و روانی و پیامدهای زیان بار تنها به روح و جسم معتاد خلاصه نمی‌شود بلکه ابعاد این فاجعه دامن جامعه و انسان‌های مرتبط با فرد معتاد را نیز در برمی‌گیرد، به همین دلیل می‌توان گفت که اعتیاد علاوه بر بیماری، یک جرم هم تلقی میشود که در قانون برای سلامت و حفظ جامعه تدابیری در این خصوص اندیشیده شده است.
در این راستا محبوبه زرین قلم روانشناس و درمانگر اعتیاد گفت که در عوارض جسمی می‌توان به کاهش عملکرد فیزیکی، مشکلات دهان و دندان، مشکلات ریوی، سوء تغذیه، ناتوانی جنسی، ضعف سیستم ایمنی، تخریب کبد و کلیه و …اشاره کرد و همچنین در دسته روانشناختی هم می‌توان به اختلال یادگیری،کاهش کنترل رفتاری و گفتاری، مشکل در تصمیم گیری و حل مسئله، افسردگی، پرخاشگری، اضطراب، خشونت، رفتار وسواسی و اختلال در قضاوت و در دسته سوم عوارض اجتماعی هم می‌توان به کاهش کیفیت زندگی، کاهش ارتباطات اجتماعی، فشار مالی ناشی از تهیه مواد و مسائل شغلی اشاره کرد.
وی بر این باور است که عوامل اصلی بروز اعتیاد در جامعه، عوامل خطرزای محیطی مثل (هنجار بودن مصرف موادمخدر، خرده فرهنگ‌ها، عوامل مربوط به دوستان مدرسه و محل سکونت و محل کار، موقعیت‌های مخاطره آمیز، کمبود امکانات تفریحی و ورزشی، کمبود امکانات حمایتی و مشاوره‌ای) و وضعیت اقتصادی جامعه مثل فقر، نابرابری و بی عدالتی، بیکاری و شرایط سیاسی و فرهنگی و سیاست گذاری‌های درمانی و اجتماعی هستند.
به نظر می‌رسد که اعتیاد به عنوان یک آسیب اجتماعی، هیچگاه به طور کامل ریشه‌کن نخواهد شد، اما با تدبیر و تلاش، حداقل می‌توان آن را کنترل کرد و تبعات اجتماعی آن را بر سایر افراد کاهش داد تا این معضل بلای جان و مال بسیاری از خانواده‌های ایرانی نشود و تا حدودی بتوان در مقابل جولان این آسیب که همچون ویروسی قوی می‌ماند، ایستادگی کرد.
البته چندین سال است که شنیده میشود، برخی از زنان هم وارد دام اعتیاد شدند و این موضوع کاملا مشخص است که پیامدهای اعتیاد زنان دارای ابعاد گسترده تری است، فروپاشی خانواده، کاهش احساس مسئولیت از پیامدهای آن به شمار می‌رود که بر اثر این عارضه نمایان میشود، به گفته کارشناسان، با اعتیاد مادر به عنوان رکن اصلی خانواده، نظم و انضباط خانواده با چالش جدی مواجه میشود و در صورت زندانی شدن او، مشکلات و نابسامانی‌های اعضای خانواده دوچندان خواهد شد، به همین دلیل بهتر است که کنترل و فرهنگ‌سازی بیشتری توسط مسئولان انجام شود، زیرا گفته شده که سن اعتیاد زنان میان ۲۰ تا ۴۰ سال است و بیشترین عامل اعتیاد زنان در جامعه، اعتیاد همسران یا دیگر اعضای خانواده به شمار می رود.
افزون بر این، اسکندر مومنی دبیرکل ستاد مبارزه با موادمخدر در نشست خبری خود به اصحاب رسانه گفت که طی دو سال گذشته، تحولات خوبی در بخش همکاری‌های فی‌مابین به ویژه در حوزه پیشگیری از اعتیاد، انجام و گام‌های بسیار بزرگی برداشته شده است و مراکز نگهداری هم همراه با آخرین روش‌های درمانی و کارآموزی راه‌اندازی شده که در یکی از همین مراکز، روزی ۵۰ هزار ماسک و ۳۰۰ گان برای بیمارستان‌ها توسط مددجویان تولید میشود که موجب درآمدزایی این افراد شده است.
مومنی تأکید کرد ستاد مبارزه با مواد مخدر در سه حوزه مقابله، درمان و پیشگیری، برخی اقدامات را به کوتاه‌مدت و میان‌مدت تقسیم‌بندی کرده که تقریباً به نتیجه رسیده و زیرساخت‌هایش آماده شده است، مانند طرح جمع‌آوری و ساماندهی معتادان متجاهر که در کوتاه مدت، ظرفیت سه برابری برای آن، ایجاد شد.
معضل اعتیاد به مواد مخدر همچون بلای خانمانسوزی است که جوامع بشری را در چنگال مرگ آور خویش گرفتار کرده و متأسفانه جوانان کشور که نیروی مولد و پشتوانه توسعه آینده به شمار می‌آیند، جزء اولین قربانیان این سوداگری هستند، اما انتظار می‌رود که چنین مشکل اساسی و مهمی در جامعه رو به فراموشی نرود و آنقدر سطح آگاهی در جامعه افزایش پیدا کند که هیچ زمانی این جمله را از هیچ فردی در هر رده سنی نشنویم: ( نمی‌خواستنم، گول خوردم)…!
و به امید آن روز… /yjc
