چرا مرگ و میر کرونایی انگلستان بیشتر از ایران است؟
خبرمهم: دکتر مسعود مردانی: نمی‌توانیم بگوییم رعایت پروتکل‌ها در کشور ما بهتر از کشور انگلستان است دکتر ایرج حریرچی: علاوه بر بی‌تدبیری‌ها، جمعیت کشورهای اروپایی پیر هستند دکتر سلمانی: به نظر می‌رسد مسائل ژنتیکی بیشترین تاثیر را بر میزان همه‌گیری دارد
به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، تعداد جان‌باختگان کووید ۱۹ در انگلیس از ۱۰۰ هزار نفر عبور کرده و این کشور تاکنون بیشترین تعداد قربانی را در بین کشورهای اروپایی داشته است. پس از کریسمس تعداد بیماران بستری در سراسر انگلیس ۱۵ هزار نفر افزایش یافته است. جمعیت کشور انگلستان تا واپسین سرشماری در سال ۲۰۱۴ میلادی ۵۴،۳۱۶،۶۰۰ نفر بوده است. در حالی که ایران جمعیتی بالای ۸۰ میلیون نفر دارد، تعداد فوتی‌ها در کشور توسعه یافته انگلستان به مراتب از تعداد فوتی‌ها در کشور ما بیشتر است. عده‌ای دلیل اصلی این میزان از افزایش جان باختگان کرونایی و نرخ ابتلا به این ویروس را سیاست‌های سهل گیرانه دولت این کشور در آستانه سال جدید میلادی و اقدامات دیر هنگام دولت برای شروع مقابله با همه‌گیری کرونا می‌دانند، اما گذشته از تاثیر اعمال این سیاست‌ها بر افزایش نرخ مرگ و میر و ابتلا، آیا عامل دیگری هم در این بین تاثیرگذار بوده است؟ و یا در مقایسه با ایران آیا می‌توانیم بگوییم میزان رعایت پروتکل‌های بهداشتی در کشور ما بیشتر از کشوری مانند انگلستان بوده است؟ یا می‌توانیم بگوییم کشور ما با این که نسبت به کشور توسعه یافته‌ای مانند انگلستان که دسترسی گسترده‌ای به تجهیزات پزشکی دارد، با محدودیت رو به رو بوده ولی در کنترل این بیماری موفق‌تر عمل کرده است؟
وضعیت ویروس کرونا در انگلستان
بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر از زمان بروز بیماری در کشور انگلستان یعنی تقریباً از یک سال پیش تا کنون در اثر ویروس کرونا جان خود را از دست داده‌اند، که کارشناسان سلامت عمومی از آن به نشانه “شکست خارق‌العاده سیاست و عمل” تعبیر کرده‌اند. طبق گزارش دو هفته پیش روزنامه بریتانیایی گاردین، در انگلیس از هر ۶۶۰ نفر تقریباً یک نفر تاکنون در طی پاندمی به علت کووید یا دلایل مرتبط با آن مرده است. انگلیس با ۱۵۱ نفر در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر، یکی از بدترین میزان مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا را در جهان دارد. حتی با وجود ارقام پایین دولت در شمارش مرگ و میر ناشی از کرونا، انگلیس اکنون از ایالات متحده، اسپانیا و مکزیک که به ترتیب آمار ۱۱۶، ۱۱۳ و ۱۰۸ مرگ در هر ۱۰۰۰۰۰ نفر را ثبت کرده‌اند، پیشی گرفته است. به گزارش این روزنامه گابریل اسکالی، استاد مدعو بهداشت عمومی در دانشگاه بریستول و عضو گروه متخصصان IndependenSage، گفت که ۱۰۰۰۰۰ نفر به علاوه شمار کشتگان، کیفرخواست نحوه رسیدگی به بیماری است. به گفته اسکالی”این تعداد حیرت انگیز مرگِ قابل پیشگیری ناشی از یک علت در طول یک سال است. این نشانه شکست خارق العاده سیاست و عملکرد در برخورد با این ویروس جدید و خطرناک است. ” دولت انگلیس بارها متهم شده است که برای کاهش شیوع ویروس خیلی دیر اقدام کرده است. پروفسور اندرو هیوارد، عضو گروه مشاوره‌ای دولت و مدیر انستیتوی اپیدمیولوژی و مراقبت‌های بهداشتی کالج دانشگاه لندن، گفت: « انگلیس از نظر تعداد مرگ و میرها در هر میلیون نفر به واسطه پاندمی، در رتبه هفتم جهان قرار داشت. در طول هفته گذشته، میزان مرگ و میر ما در رتبه دوم جهان قرار گرفت.» وی ادامه داد: « بخش‌های مراقبت‌های ویژه ما که همیشه ظرفیت بسیار کمتری نسبت به بسیاری از کشورهای اروپایی دارند، در نقطه شکست قرار دارند. کارکنان خط مقدم سرویس بهداشت ملی ما خسته و آسیب دیده‌اند. حداقل دو یا سه هفته آینده و احتمالاً فراتر از آن بستری شدن و مرگ و میر در سراسر کشور ادامه خواهد یافت.» کریستینا پاگل، استاد تحقیقات عملیاتی در دانشگاه کالج لندن و همچنین عضو IndependenSage، گفت: « من می‌توانم بگویم این شوک‌آور است که انگلستان بدترین میزان مرگ و میر را در اروپا دارد یا ما می‌توانستیم با اقدامات قبلی در ماه سپتامبر یا اکتبر از این امر جلوگیری کنیم و این گفته درست است.» وی با اشاره به این که دانشمندان بارها بر شدت افزایش عفونت‌ها تاکید کرده بودند، گفت: « دانشمندان در تمام ماه دسامبر (ماه گذشته) این حرف را می‌زدند و هشدار می‌دادند که مرگ و میر پس از کریسمس افزایش خواهد یافت.» پس از ظهور نوع جدید، تعداد مرگ‌های اعلام شده توسط دولت در هفته گذشته ۵۵ درصد افزایش یافته است و تصور میشود قوانین سهل گیرانه در دوره کریسمس باعث افزایش موارد، بستری شدن در بیمارستان و مرگ و میر شده است. اکنون موارد ابتلا در حال کاهش است با این حال، ۴۷۵۲۵ مورد مثبت دیگر در سراسر انگلیس در روز چهارشنبه ۱۳ ژانویه گزارش شده است. اما تعداد افراد بستری در بیمارستان همچنان رو به افزایش است و ۴۲۵۳ نفر دیگر پذیرش شده‌اند که نسبت به هفت روز گذشته ۳۵درصد افزایش یافته است. این آمار در حالی مطرح شده است که نگرانی‌ها در مورد سطح محدودیت‌های اعمال شده در انگلیس افزایش یافته است چرا که این محدودیت‌ها به اندازه ماه مارس نیست. پروفسور کملش خانتی از دانشگاه لستر که عضو گروه متخصصان IndependenSage است، گفت که قوانین سختگیرانه‌تر می‌توانند بخشی از راه حل باشند. او گفت: « این واقعاً یک نقطه عطف ناخوشایند در همه‌گیری انگلستان است. ما باید فوراً نرخ‌ها را پایین بیاوریم زیرا تعداد عفونت‌ها و مرگ و میرها هنوز بسیار زیاد به نظر می‌رسد و ممکن است به مدت طولانی‌تری به قرنطینه شدیدتری احتیاج داشته باشیم. ما شاهد بستری شدن افراد جوان در بیمارستان هستیم و بنابراین باید اولویت‌بندی برنامه واکسیناسیون را فوراً انجام دهیم، در حالی که ۱۴ میلیون نفر (آسیب پذیرترین افراد) را طبق برنامه دولت تا اواسط ماه فوریه کامل کردیم.»
تاثیر عوامل جغرافیایی و ژنتیکی بر میزان ابتلا
در خصوص چرایی میزان بالای اختلاف میان فوتی‌های ناشی از کرونا در دو کشور ایران و انگلستان دکتر مسعود مردانی عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا به آفتاب یزد گفت: « ممکن است نوع ویروس و بیماری‌زایی ویروس در محیط‌های مختلف متفاوت باشد. همچنین محیط‌های جغرافیایی و زمینه‌های ژنتیکی هم در میزان ابتلا و فوت ناشی از این بیماری تاثیر دارد. برای مثال در کشوری مانند ویتنام میزان مرگ و میر ناشی از این بیماری بسیار پایین است. نادانسته‌ها درباره این ویروس بسیار بیشتر از دانسته‌ها است. نمی‌توان با استفاده از این آمارها کشوری را سرزنش کرد. کشوری مانند انگلستان از نظر امکانات تشخیصی، امکانات درمانی و پزشکی، امکانات دارویی و بیمارستانی در رده بالاتری از کشور ما قرار دارد ولی مرگ و میر کشور ما کمتر است. البته هنوز اپیدمی تمام نشده است و ممکن است تعداد فوتی‌های کشور ما هم مانند آن‌ها بالا برود. بستگی به رفتار مردم، رعایت پروتکل‌ها و شروع سریع واکسیناسیون در جامعه دارد. نمی‌توانیم بگوییم رعایت پروتکل‌ها در کشور ما بهتر از کشور انگلستان است زیرا تفاوت در حیطه تفاوت‌های ژنتیکی است، برای مثال در یک خانواده تمام اعضا درگیر این بیماری می‌شوند اما نحوه واکنش آن‌ها در برابر بیماری متفاوت است، یکی بدون دارو درمان میشود و یکی از شدت بیماری فوت می‌کند. واکنش‌ها در بدن‌های مختلف بستگی به سیستم ایمنی بدن‌ها دارد. »
بی‌تدبیری و پیری جمعیت
همچنین دکتر ایرج حریرچی معاون وزیر بهداشت در پاسخ به این سوال که چرا آمار مرگ و میر و ابتلا در انگلستان بسیار بیشتر از کشور ما می‌باشد به آفتاب یزد گفت: « طبق اعلام نخست وزیر انگلستان، دولت انگلستان جزو دولت‌هایی بوده است که در کنترل کرونا بسیار ضعیف عمل کرده است. نخست وزیر این کشور آقای جانسون بعد از مدت زمانی طولانی بالاخره مسئولیت این مشکلات را پذیرفت. زیرا این نخست وزیر هم رفتاری مشابه با رفتار ترامپ را در برخورد با این بیماری داشت. به عبارتی در ابتدا مراقبت‌های کرونایی توسط این افراد نفی می‌شد. علاوه بر این بی‌تدبیری‌ها، جمعیت کشورهای اروپایی پیر هستند و مرگ و میر بیماران کرونایی هم عمدتا در سنین بالا اتفاق می‌افتد. انگلستان جزو ۵ کشوری شد که بیش از ۱۰۰ هزار فوتی دارند.»
در انتها دکتر سلمانی سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی یزد در این خصوص به آفتاب یزد گفت: « در کشورهای مختلف فارغ از نوع پیشرفته بودن نظام سلامت کشورها می‌بینیم که رفتار ویروس بر اساس نوع ژنتیک کاملا متفاوت است. هرچند این امر احتیاج به مطالعات بیشتری دارد و باید از زوایای بیشتر رفتار این ویروس بررسی شود. اما به نظر می‌رسد مسائل ژنتیکی بیشترین تاثیر را بر میزان همه‌گیری دارد. درواقع تفاوت ژنتیک بر میزان بروز تاثیر چشمگیری دارد. همچنین برخی از رفتارهای اجتماعی هم می‌تواند در میزان آمار فوتی‌ها موثر باشد.» به نظر می‌رسد ما هنوز اطلاعات کافی در مورد این ویروس در دست نداریم تا بتوانیم به صورت واضح و اثبات شده‌ای تمام عوامل تاثیرگذار در میزان گسترش و خطرناک بودن آن را بسنجیم ولی در حال حاضر با توجه به انواع مختلف این ویروس و به صورت استقرایی از طریق مشاهده رفتار ویروس کرونا در کشورهای مختلف جهان و تحلیل آمارها می‌توانیم بین میزان ابتلا و نرخ مرگ و میر و عواملی مانند تفاوت‌های جغرافیایی، ژنتیکی و رفتاری ارتباط معناداری را مشاهده کنیم./آفتاب یزد
