به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، دکتر محمداسماعیل اکبری مشاور عالی وزیر بهداشت و فوق تخصص جراحی غدد و سرطان با بیان اینکه سالانه قریب به ۱۵۰ هزار مورد سرطان جدید در کشور داریم، گفت: یعنی چیزی حدود ۶ درصد رشد سرطان در کشور داریم که علل مختلفی دارد.
وی “سن بالا” را یک عامل خطر جدی در بروز سرطان دانست و گفت: از آنجا که جمعیت کشور ما در حال پیر شدن است، لذا سن به عنوان یک ریسک فاکتور مهم محسوب میشود، به گونه‌ای که سن به تنهایی تا ۷۰ درصد در بروز سرطان تاثیرگذار است و ۳۰ درصد باقی مانده به سایر ریسک فاکتورها ارتباط دارد.
دکتر اکبری سرطان‌ها را به دو دسته ارثی و غیر ارثی تقسیم کرد و گفت: سرطانهای ارثی زیر ۱۰ درصد و چیزی بین ۵ تا ۶ درصد سرطان‌ها را به خود اختصاص می‌دهد و بقیه سرطان‌ها به علل فردی و عوامل خطر در بدن افراد بروز می‌کند.
وی در این رابطه به اصطلاح “سرطان خانوادگی” اشاره کرد و گفت: سرطانهای خانوادگی با سرطان ارثی متفاوت است و اغلب به دلیل اشتراکات در عوامل خطر و سبک زندگی مشابه خانواده‌ها بروز پیدا می‌کند.
سرطان دومین عامل مرگ و میر ایرانیان
این فوق تخصص جراحی غدد و سرطان با بیان اینکه سرطان دومین عامل مرگ و میر ایرانیان محسوب میشود، عنوان کرد: تنها در ۳ سال گذشته، سرطان سومین عامل مرگ ایرانیان بود ولی الان بعد از بیماریهای قلبی عروقی، دومین مورد سرطانهاست، البته اگر بیماریهای قلبی را از بیماریهای عروقی جدا کنیم، سرطان اولین عامل مرگ در کشور محسوب میشود.
دکتر اکبری با تاکید بر اینکه این مسئله نشان دهنده اهمیت و ضرورت برنامه‌ریزی مسئولان برای پیشگیری از بروز سرطان در کشور است، اظهار کرد: بروز سرطان در جوامع قابل پیش بینی است، همچنین ۴۰ درصد سرطان‌ها قابل پیشگیری بوده و تا ۴۰ درصد هم علاج قطعی می‌شوند، البته به شرط اینکه برای آنها برنامه‌ریزی صحیحی داشته باشیم.
مهمترین ریسک فاکتورهای بروز سرطان در کشور
دکتر اکبری با بیان اینکه ریسک فاکتورهای بروز سرطان در کشور در حال افزایش است، عنوان کرد: اولین ریسک فاکتور بروز سرطان دخانیات است، به عبارت دیگر ۳۰ درصد کل مرگ‌ها به علت مصرف دخانیات در کشور است و در مورد سرطان نیز به تنهایی ۳۰ درصد عامل خطر و ابتلا مصرف انواع دخانیات است.
مشاور عالی وزیر بهداشت با بیان اینکه دخانیات در کشور ما چه از نظر قانونی و چه تاریخی انحصار دولتی دارد، گفت: به عبارت دیگر پیشگیری از بروز ۳۰ درصد مرگ‌ها که به علت مصرف دخانیات بروز می‌کند دست دولت است ولی به علت درآمدزا بودن صنعت دخانیات، پیشگیری به عمل نمی‌آید، در حالیکه باید توجه داشته باشیم که مصرف دخانیات به علت به خطر انداختن سلامت افراد جامعه به عنوان بالاترین سرمایه هر کشور، هزینه‌های زیادی ایجاد می‌کند.
رییس مرکز تحقیقات سرطان در خصوص سایر ریسک فاکتورهای بروز سرطان در کشور، به چاقی اشاره کرد و گفت: چاقی دومین عامل خطر بروز سرطان در کشور است. ۱۴ درصد نوجوانان و ۴۰ درصد بانوان در کشور اضافه وزن دارند که علاوه بر ریسک فاکتور ابتلا به سرطان، در بروز فشار خون چربی بالا و غیره نیز اثرگذار است.
وی فعالیت فیزیکی را سومین عامل خطر مطرح کرد و گفت: متأسفانه تنها ۱۶ تا ۱۸ درصد مردم ما فعالیت فیزیکی مناسب دارد و حدود ۸۴ درصد فعالیت‌های فیزیکی مناسب را ندارند، در حالیکه ایجاد فرهنگ و بستر فعالیت فیزیکی یک کار دولتی و حکومتی است.
دکتر اکبری رژیم غذایی مناسب را مسئله بعدی در پیشگیری از بروز سرطان‌ها عنوان کرد و ادامه داد: متاسفانه تقریباً هیچ مسئولی برای تعیین رژیم غذایی مناسب در سبد غذایی مردم نداریم و همه چیز را به بازار آزاد سپرده‌ایم و نظارت دقیقی بر روی گنجاندن مواد غذایی مناسب و دارای کالری و انرژی مناسب در سبد غذایی مردم وجود ندارد، این در حالیست که در کل رژیم غذایی مناسب یک برنامه ملی میطلبد.
آلودگی هوا یکی دیگر از مهمترین ریسک فاکتورها در بروز سرطان
این استاد دانشگاه آلودگی هوا را به عنوان یکی دیگر از مهمترین ریسک فاکتورها در بروز سرطان دانست و ادامه داد: در سال ۲۰۱۳ بعد از سال‌ها کار تحقیقاتی ثابت شد که آلودگی هوا می‌تواند سرطان‌زا باشد و به عنوان یکی از مهمترین عوامل ایجاد سرطان مطرح شد.
وی ادامه داد: البته زمانیکه از آلودگی هوا صحبت میشود همه اذهان به سمت شهرهای صنعتی می‌رود، در حالی که میزان بروز بیماریهای ریوی و سرطان‌ها در روستاها و مناطق فقیرنشین نیز بالاست که علت آن مساله‌ای تحت عنوان “آلودگی هوای درون خانه‌ای” است که اغلب از فقر و رفتارهای اجتماعی ناشی میشود. بنابراین آلودگی هوای درون خانه‌ای در اغلب روستاها و مناطق فقیر و حاشیه نشین از عوامل خطرزا برای بروز سرطان محسوب میشود؛ عدم رعایت بهداشت و یا نبود وسایل گرم کننده مناسب و استاندارد یکی از عوامل بروز این نوع آلودگی است.
دکتر اکبری در عین حال با تاکید بر آلودگی هوای شهرهای صنعتی به عنوان یکی از ریسک فاکتورهای مهم بروز سرطان، عنوان کرد: نباید شک کنیم که آلودگی هوا در شهرهای صنعتی عامل خطر بروز انواع بیماری‌ها و سرطان‌ها برای نسل‌های بعدی و فرزندانمان محسوب میشود. دود و آلودگی هوا یک عامل خطر قابل انتقال به نسل‌های بعدی است و می‌تواند به عنوان یک عامل اپی ژنتیک در ابتلای سریعتر نسل‌های بعدی به انواع بیماری‌ها و همچنین سرطان ها اثرگذار باشد.
مقایسه بروز سرطان در داخل کشور و کشورهای غربی
رییس مرکز تحقیقات سرطان با مقایسه بروز سرطان در داخل کشور و کشورهای غربی عنوان کرد: در حال حاضر ما یک پنجم غربی‌ها سرطان داریم اما هیچ کشوری به اندازه ما رشد سرطان ندارد، در کشور ما میزان بروز موارد جدید سرطان ۱۵۰ در ۱۰۰ هزار نفر است ولی در غرب ۵۰۰ مورد در ۱۰۰ هزار نفر است.
سرطان معده کشنده‌ترین سرطان در بین زنان و مردان ایرانی
وی با اشاره به شکل متفاوت سرطان در کشور ما گفت: سرطان معده کشنده‌ترین سرطان در بین زنان و مردان ایرانی است و بیشترین مرگ سرطانی ناشی از سرطان معده است؛ در حالیکه سرطان معده در کشورهای غربی از دهمین سرطان کشنده نیز عقب‌تر رفته است.
این فوق تخصص جراحی غدد و سرطان، سرطان معده را یک سرطان اجتماعی دانست و گفت: بروز آن به عوامل اجتماعی مختلف، بهداشت دهان و دندان، مصرف مواد داغ و همچنین دخانیات ارتباط مستقیم دارد، به عنوان نمونه میزان بروز سرطان معده در شمال غرب و شمال شرق کشور بالاست،چرا که مصرف دخانیات و مواد داغ در این استان‌ها نسبت به سایر مناطق بیشتر است. به همین نسبت به دلیل افزایش سطح بهداشت و سواد سلامت افراد میزان بروز سرطان معده در استان‌های تهران و اصفهان در حال کاهش است.
اکبری سرطان پستان را شایعترین سرطان در بین زنان ایرانی عنوان کرد و گفت: حدود ۲۶ درصد سرطانهای زنان به سرطان پستان اختصاص دارد یعنییک چهارم سرطانهای زنان را به خود اختصاص داده و در همه دنیا یک معضل بهداشتی محسوب میشود. همچنین سرطان پستان دومین دلیل مرگ ناشی از سرطان در بین زنان و دومین دلیل مرگ در بین خانم‌هاست.
وی با اشاره به شایعترین سرطان‌ها در زنان و مردان، اظهار کرد: سرطانهای پستان، پوست، معده، روده بزرگ، خون و ریه شایعترین سرطان ها در بین زنان و مردان ایرانی محسوب میشود که این ترتیب در زنان، پستان، پوست، معده، روده بزرگ، خون و ریه و در مردان به ترتیب معده، پوست، خون، روده بزرگ و ریه است.
بالای ۸۰ درصد سرطانهای کودکان به علاج می‌رسند
این فوق تخصص جراحی غدد و سرطان همچنین در مورد سرطانهای کودکان مطرح کرد: ۲.۵ درصد سرطانهای کشور مربوط به کودکان و شایعترین نوع آن خون و بعد کلیه و مغز است، البته خوشبختانه بالای ۸۰ درصد سرطانهای کودکان به علاج می‌رسند./ایسنا
