به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، داستان گودبرداری‌های عمیق برای بلندمرتبه‌سازی در شهر بزرگی همچون تهران، جدید نیست؛ سود سرشار ساختمان سازی و قیمت بالای زمین در شهر سبب شده تا توسعه عمودی شهر در چند دهه اخیر در دستور کار متولیان شهری باشد.
نتیجه این سیاست، رونق بلندمرتبه‌سازی در مناطق مختلف شهر تهران به‌ویژه در مناطق گران‌قیمت پایتخت بوده اما باید گفت به موازات این رشد، آسیب‌هایی هم متوجه شهروندان شده که رها شدن گودهای عمیق در برخی مناطق پرتردد شهر نمونه آن است.
نتیجه این سیاست، رونق بلندمرتبه‌سازی در مناطق مختلف شهر تهران به‌ویژه در مناطق گران‌قیمت پایتخت بوده اما باید گفت به موازات این رشد، آسیب‌هایی هم متوجه شهروندان شده که رها شدن گودهای عمیق در برخی مناطق پرتردد شهر نمونه آن است.
اواخر مهرماه گذشته سعید سعیدیان رئیس نظام مهندسی ساختمان استان تهران در این زمینه هشدار داد که بر اساس آمار شهرداری تهران ۲۸۰ گود رها شده در تهران وجود دارد که حدود ۱۰۰ مورد آن پرخطر بوده و باید به سرعت برای آن فکری کرد. البته وی، این را هم گفت که شهرداری به صاحبان این املاک به تازگی اخطار داده که اگر نسبت به ایمن سازی یا اجرای پروژه در آنها اقدام نکنند، نسبت به پر کردن آنها اقدام خواهد کرد.
یکی از این گودهای پرخطر معروف در بلوار کشاورز قرار دارد؛ گودی با ۲۴ متر عمق و ۳۶۰۰ متر مترمربع مساحت که بیش از یک دهه به حال خود رها شده است؛ یا گود محله الهیه با عمق ۱۳ متری که حدود هفت سال پیش پروانه ساخت گرفته اما سازندگانش رها کرده‌اند.
دیگر گود پرخطر تهران مربوط به منطقه مرزداران معروف به گود خلعتبری است؛ پیشتر محمد سالاری رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران درباره آن گفته بود: عملیات ساختمانی این ملک از سال ۹۳ آغاز، گودبرداری به عمق ۳۵ متر انجام و سازه نگهبان نیز به صورت موقتی اجرا شده بود اما در سال ۹۴ عملیات ساختمانی متوقف و این گود رها شد؛ اگر گود ریزش کند جان و مال دستکم ۱۵۰ خانوار در معرض تهدید است.
گودهای دیگری هم هستند که در منطقه ۲ تهران خود نمایی می‌کنند، گود خیابان زرافشان با عمق ۳۵ متر در شهرک غرب، گود هتل «ال سو» در بلوار یادگار امام، گود پرخطر بلوار دریا و گود معروف به پروژه ساختمان‌سازی بابک زنجانی در شهرک غرب از جمله این موارد است. و اما گود رها شده در کنار برج میلاد را شاید بتوان مهم‌ترین گود خطرناک تهران قلمداد کرد؛ گودی عمیق در کنار بلندترین برج تهران شاید متناقض ترین اتفاق معماری پایتخت باشد؛ گودی که برای احداث برج‌های دوقلو با مشارکت شهرداری وقت و نیروی انتظامی به مرحله اجرا گذاشته شد اما در همان مراحل ابتدایی و پس از گودبرداری به دلیل مسائل ساختاری، مالکیتی و حقوقی متوقف شد.
ماجرا از این قرار بود که پس از بهره‌برداری از برج میلاد، بنیاد تعاون ناجا و شهرداری تهران روی ساخت برج‌های دوقلو در کنار آن با زیر بنای ۳۰۰ هزار متر مربع به توافق رسیدند اما پس از اتمام طراحی این برج‌ها، کارشناسان وزارت راه و شهرسازی اعلام کردند که محوطه برج میلاد ظرفیت ساخت برج‌های دوقلو را ندارد و ساخته شدن این برج‌ها روی زیبایی برج میلاد تاثیر منفی می‌گذارد.
هزینه گودبرداری چقدر است؟
بدون شک، به هر میزانی که گودبرداری‌ها عمق بیشتری پیدا کند، سازنده هم باید هزینه بیشتری متقبل شود؛ معماران به طور معمول برای محاسبه هزینه گودبرداری، مساحت زمین را در تعداد طبقات منفی ضرب کرده و به ازای هر متر مربع ۱.۵ میلیون تومان هزینه در نظر می‌گیرند.
برای نمونه اگر بنا باشد برای یک زمین به مساحت ۳ هزار مترمربع ۱۰ طبقه منفی ساخته شود، سازنده باید ۴۵ میلیارد تومان هزینه گودبرداری بدهد.
در چنین شرایطی این سوال پیش می‌آید که چرا گودبرداری‌ها رها می‌شوند به شکلی که عمر میانگین اغلب گودهای پرخطر رها شده در تهران حدود ۱۰ سال است.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران در این زمینه معتقد است: زمانی که گودی برداشته میشود همه مهندسان ناظر اصرار دارند که هر چه سریع‌تر پروژه از حالت گود خارج شده و وارد مرحله ساخت شود، ولی مشکلات حقوقی، اختلافات و حتی مسایل مالی سبب میشود که پروژه در حالت گود، به‌صورت طولانی مدت باقی بماند.
گودهای پرخطر چرا رها می‌شوند؟
وقتی صنعت ساختمان یکی از پرسودترین رشته‌های فعالیت در شهر بزرگی چون تهران قلمداد میشود و سازندگان سعی می‌کنند با کوتاه کردن زمان اجرای پروژه هرچه سریع‌تر سرمایه خود را زنده کنند، این پرسش مطرح میشود که چرا کار در مرحله گودبرداری رها میشود؟ مگر نه اینکه سازنده قصد بلندمرتبه‌سازی دارد و با احداث این ساختمان‌ها که اغلب کاربری اداری و تجاری دارند، سود سرشاری عایدش میشود؟
میلاد فولادی، کارشناس ارشد معماری شهری در این‌باره می‌دهد: هر پروژه ساختمان‌سازی برای دریافت سود بیشتر برای سازندگان آغاز میشود اما واقعیت این است که در پروژه‌های بزرگ ممکن است مالکان و کارفرمایان دچار مشکل مالی شوند و از عهده ادامه کار بر نیایند. برای نمونه تغییر شرایط اقتصادی و ایجاد تورم، نرخ پایه محصولات ساختمانی را افزایش می‌دهد و برآوردهای اولیه سازندگان به هم می‌ریزد، در این وضعیت سازندگان ممکن است در مسیر تامین مالی پروژه به مشکل برخورد کرده و کار را برای مدتی رها کنند.
وی در عین حال مشکلات حقوقی را هم در این وضعیت بی تاثیر ندانسته و می‌گوید: گاهی مشاهده شده که شرکا در مسیر ساخت دچار اختلاف شده‌اند، یا ملک از نظر حقوقی و سند به مشکل برخورد کرده و وارد مسیر دادگاهی و قضایی شده؛ در این شرایط سازندگان مجبور می‌شوند تا حصول نتیجه کار را رها کنند چون دادگاه اجازه کار را نمی‌دهد.
چه کسی مسئول گودهای پرخطر است؟
حسین احمدی معاون خدمات مهندسی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران درباره راهکار قانونی برای رفع مشکل گودهای پرخطر می‌گوید: اغلب گودهای رها شده در تهران مشکل حقوقی دارند؛ گودبرداری کاری موقتی است که باید حداکثر طی ۲ سال طرح‌های ساخت و ساز روی آنها اجرا شود تا پایداری ساختمان محقق شود. سازمان نظام مهندسی به طور مشترک با شهرداری تهران طی سال گذشته ۳۶۳ گود را شناسایی کرده است که از این تعداد ۱۰۰ گود پرخطر بوده و ۱۷ مورد از آنها خطر فراملی و امنیتی دارد که گود کنار برج میلاد یک نمونه از آنها به شمار می‌آید.
در این رابطه محمد سالاری، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران گفته است که تعیین تکلیف گودهای پرخطر پایتخت در اولویت این کمیسیون قرار دارد.
مهدی روانشادنیا، کارشناس معماری و شهرسازی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات درباره اینکه طبق قانون چه کسی درباره گودهای پرخطر رها شده در شهرها مسئولیت دارد، می‌گوید: طبق ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، این نهاد در صورتی که در فرآیند ساخت ساختمان احتمال بروز خطری برای اشخاص ثالث داشته باشد، باید ورود کند. گودهای رها شده در شهرها مشمول این ماده از قانون شهرداری‌ها می‌شوند و در این رابطه شهرداری ملزم است ابتدا به مالک اخطار دهد اما اگر مشکل و خطر رفع نشد، می‌تواند با هزینه شهرداری راسا وارد شود. /ابتکار
یکی از این گودهای پرخطر معروف در بلوار کشاورز قرار دارد؛ گودی با ۲۴ متر عمق و ۳۶۰۰ متر مترمربع مساحت که بیش از یک دهه به حال خود رها شده است؛ یا گود محله الهیه با عمق ۱۳ متری که حدود هفت سال پیش پروانه ساخت گرفته اما سازندگانش رها کرده‌اند.
دیگر گود پرخطر تهران مربوط به منطقه مرزداران معروف به گود خلعتبری است؛ پیشتر محمد سالاری رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران درباره آن گفته بود: عملیات ساختمانی این ملک از سال ۹۳ آغاز، گودبرداری به عمق ۳۵ متر انجام و سازه نگهبان نیز به صورت موقتی اجرا شده بود اما در سال ۹۴ عملیات ساختمانی متوقف و این گود رها شد؛ اگر گود ریزش کند جان و مال دستکم ۱۵۰ خانوار در معرض تهدید است.
گودهای دیگری هم هستند که در منطقه ۲ تهران خود نمایی می‌کنند، گود خیابان زرافشان با عمق ۳۵ متر در شهرک غرب، گود هتل «ال سو» در بلوار یادگار امام، گود پرخطر بلوار دریا و گود معروف به پروژه ساختمان‌سازی بابک زنجانی در شهرک غرب از جمله این موارد است. و اما گود رها شده در کنار برج میلاد را شاید بتوان مهم‌ترین گود خطرناک تهران قلمداد کرد؛ گودی عمیق در کنار بلندترین برج تهران شاید متناقض ترین اتفاق معماری پایتخت باشد؛ گودی که برای احداث برج‌های دوقلو با مشارکت شهرداری وقت و نیروی انتظامی به مرحله اجرا گذاشته شد اما در همان مراحل ابتدایی و پس از گودبرداری به دلیل مسائل ساختاری، مالکیتی و حقوقی متوقف شد.
ماجرا از این قرار بود که پس از بهره‌برداری از برج میلاد، بنیاد تعاون ناجا و شهرداری تهران روی ساخت برج‌های دوقلو در کنار آن با زیر بنای ۳۰۰ هزار متر مربع به توافق رسیدند اما پس از اتمام طراحی این برج‌ها، کارشناسان وزارت راه و شهرسازی اعلام کردند که محوطه برج میلاد ظرفیت ساخت برج‌های دوقلو را ندارد و ساخته شدن این برج‌ها روی زیبایی برج میلاد تاثیر منفی می‌گذارد.
هزینه گودبرداری چقدر است؟
بدون شک، به هر میزانی که گودبرداری‌ها عمق بیشتری پیدا کند، سازنده هم باید هزینه بیشتری متقبل شود؛ معماران به طور معمول برای محاسبه هزینه گودبرداری، مساحت زمین را در تعداد طبقات منفی ضرب کرده و به ازای هر متر مربع ۱.۵ میلیون تومان هزینه در نظر می‌گیرند.
برای نمونه اگر بنا باشد برای یک زمین به مساحت ۳ هزار مترمربع ۱۰ طبقه منفی ساخته شود، سازنده باید ۴۵ میلیارد تومان هزینه گودبرداری بدهد.
در چنین شرایطی این سوال پیش می‌آید که چرا گودبرداری‌ها رها می‌شوند به شکلی که عمر میانگین اغلب گودهای پرخطر رها شده در تهران حدود ۱۰ سال است.
رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران در این زمینه معتقد است: زمانی که گودی برداشته میشود همه مهندسان ناظر اصرار دارند که هر چه سریع‌تر پروژه از حالت گود خارج شده و وارد مرحله ساخت شود، ولی مشکلات حقوقی، اختلافات و حتی مسایل مالی سبب میشود که پروژه در حالت گود، به‌صورت طولانی مدت باقی بماند.
گودهای پرخطر چرا رها می‌شوند؟
وقتی صنعت ساختمان یکی از پرسودترین رشته‌های فعالیت در شهر بزرگی چون تهران قلمداد میشود و سازندگان سعی می‌کنند با کوتاه کردن زمان اجرای پروژه هرچه سریع‌تر سرمایه خود را زنده کنند، این پرسش مطرح میشود که چرا کار در مرحله گودبرداری رها میشود؟ مگر نه اینکه سازنده قصد بلندمرتبه‌سازی دارد و با احداث این ساختمان‌ها که اغلب کاربری اداری و تجاری دارند، سود سرشاری عایدش میشود؟
میلاد فولادی، کارشناس ارشد معماری شهری در این‌باره می‌دهد: هر پروژه ساختمان‌سازی برای دریافت سود بیشتر برای سازندگان آغاز میشود اما واقعیت این است که در پروژه‌های بزرگ ممکن است مالکان و کارفرمایان دچار مشکل مالی شوند و از عهده ادامه کار بر نیایند. برای نمونه تغییر شرایط اقتصادی و ایجاد تورم، نرخ پایه محصولات ساختمانی را افزایش می‌دهد و برآوردهای اولیه سازندگان به هم می‌ریزد، در این وضعیت سازندگان ممکن است در مسیر تامین مالی پروژه به مشکل برخورد کرده و کار را برای مدتی رها کنند.
وی در عین حال مشکلات حقوقی را هم در این وضعیت بی تاثیر ندانسته و می‌گوید: گاهی مشاهده شده که شرکا در مسیر ساخت دچار اختلاف شده‌اند، یا ملک از نظر حقوقی و سند به مشکل برخورد کرده و وارد مسیر دادگاهی و قضایی شده؛ در این شرایط سازندگان مجبور می‌شوند تا حصول نتیجه کار را رها کنند چون دادگاه اجازه کار را نمی‌دهد.
چه کسی مسئول گودهای پرخطر است؟
حسین احمدی معاون خدمات مهندسی سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران درباره راهکار قانونی برای رفع مشکل گودهای پرخطر می‌گوید: اغلب گودهای رها شده در تهران مشکل حقوقی دارند؛ گودبرداری کاری موقتی است که باید حداکثر طی ۲ سال طرح‌های ساخت و ساز روی آنها اجرا شود تا پایداری ساختمان محقق شود. سازمان نظام مهندسی به طور مشترک با شهرداری تهران طی سال گذشته ۳۶۳ گود را شناسایی کرده است که از این تعداد ۱۰۰ گود پرخطر بوده و ۱۷ مورد از آنها خطر فراملی و امنیتی دارد که گود کنار برج میلاد یک نمونه از آنها به شمار می‌آید.
در این رابطه محمد سالاری، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران گفته است که تعیین تکلیف گودهای پرخطر پایتخت در اولویت این کمیسیون قرار دارد.
مهدی روانشادنیا، کارشناس معماری و شهرسازی و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات درباره اینکه طبق قانون چه کسی درباره گودهای پرخطر رها شده در شهرها مسئولیت دارد، می‌گوید: طبق ماده ۵۵ قانون شهرداری‌ها، این نهاد در صورتی که در فرآیند ساخت ساختمان احتمال بروز خطری برای اشخاص ثالث داشته باشد، باید ورود کند. گودهای رها شده در شهرها مشمول این ماده از قانون شهرداری‌ها می‌شوند و در این رابطه شهرداری ملزم است ابتدا به مالک اخطار دهد اما اگر مشکل و خطر رفع نشد، می‌تواند با هزینه شهرداری راسا وارد شود. /ابتکار
