به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، در شرایطی که به احتمال زیاد واکسن کرونای فایزر، ساخت کشور انگلستان اولین واکسن تایید شده سازمان جهانی بهداشت لقب میگیرد و کشورهای چین و روسیه فروش واکسن کرونایشان را آغاز کردهاند، اظهارات ضد و نقیضی از سوی مقامات کشورمان در رابطه با خرید واکسن کرونا منتشر میشود. یک سری از مقامات کشورمان معتقدند که مشکلی برای تامین ارز و واردات واکسن کرونا وجود ندارد، اما در سوی دیگر مقامهایی نیز بر مشکل انتقال ارز و واردات به دلیل تحریم بانکی تاکید میکنند. بریتانیا روز سهشنبه واکسیناسیون سراسری را آغاز کرده، ولادیمیر پوتین دستور واکسیناسیون عمومی در روسیه را داده، کانادا مجوز استفاده از واکسن فایزر-بیونتک را صادر کرده، آمریکا در آستانه آغاز واکسیناسیون قرار دارد و در همسایگی ایران نیز مقامهای ترکیه از آغاز واکسیناسیون با خرید واکسن چینی که قرار است محموله آن جمعه به دستشان برسد خبر میدهند. عربستان سعودی نیز مجوز استفاده از واکسن فایزر را صادر کرده است. دو شرکت داروسازی سانوفی فرانسه و جیاسکی بریتانیا اعلام کردند که واکسنهای کرونایشان تا پیش از انتهای سال ۲۰۲۱ میلادی آماده نمیشود، چرا که نتایج آزمایشها حاکی از ایجاد سطح ایمنی پایین در بزرگسالان بوده است.
اما دکتر حسن روحانی، رئیسجمهور، بدون اشاره به نام و تولیدکننده و کشور مرجع واکسن، تنها به گفته دستور خرید و واردات واکسن کرونا را صادر کرده است. همچنین رئیسجمهور افزوده بود که بانک مرکزی برای وارد کردن واکسن کرونا فعال است. با این توصیفات یک هزار میلیارد تومان اعتبار برای خرید واکسن کرونا در بودجه ۱۴۰۰ پیشبینی شده است. در شرایطی که ۲۹ شهریور امسال، وزیر بهداشت در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا اظهار کرد: «یک شرکت هندی ۱۰۰ میلیون دُوز واکسن کرونا به آمریکا پیشفروش کرده است که مدیرعامل این شرکت هندی، فردی ایرانیالاصل است و به ما قول داده ۲۰ میلیون دُوز واکسن را با قیمت و با پیشپرداخت مناسبتر به ما بفروشد.» حال صحبتهایی از مشکلات ارزی به میان آمده است. اما پس از آن بود که برخی از مقامات و مسئولین اظهار کردند که به احتمال زیاد موضوع خرید واکسن کرونا منتفی شده است.
واکسن میتوانیم بخریم یا نه
ایران پیش از این برای دریافت واکسن کرونا در طرح سازمان جهانی بهداشت به نام کوواکس COVAX)) ثبت نام کرده بود. هدف از برنامه کوواکس کمک به خرید و توزیع عادلانه واکسن کرونا در سراسر جهان اعلام شده است. قبلا یک سخنگوی کنسرسیوم کوواکس گفته بود: «مانع قانونی بر سر راه تهران برای خرید واکسن کرونا وجود ندارد.» اما در آخرین اظهارنظرها در این زمینه، اختلاف مواضع درباره سخنان عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی، مبنی بر کارشکنی در خرید واکسن از برنامه جهانی کوواکس به دلیل تحریمها افزایش یافته است. اما در طرف مقابل جلیل میرمحمدی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس، میگوید اعتبار لازم برای خرید واکسن تخصیص شده، اما به دلیل «تحریمهای بانکی» ایران قادر به واریز پول مورد نیاز نیست. اما در سوی دیگر ناصر ریاحی، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان دارو، اظهارات همتی را رد کرده و گفته است: «مطمئن هستم که بانک مرکزی ماهانه ۱۰۰ میلیون یورو برای واردات دارو و مواد اولیه آن و نیز تجهیزات پزشکی به شرکتها میدهد، در حالی که اگر این روند (انتقال پول) جاری نبود، تخصیص ارز بیمعنا میشد.» اما وزیر بهداشت نیز تحریمها را مانع اصلی خرید واکسن کرونا اعلام کرد و گفت: الان که میخواهیم برای واکسن کرونا پول حواله کنیم، تمام راهها را بر ما بستهاند اما با وجود این، خوشبختانه نسبت به خیلی از کشورهایی که زیرساختها، منابع و امکانات بیشتری دارند، در وضعیت بهتری قرار داریم.» پیشتر سعید نمکی تاکید کرده که تحریمهای آمریکا مانع خرید واکسن شده و گفته بعد از واقعه عاشورا هیچ قومی در چنین تنگنایی قرار نگرفته است.
تناقضگویی در رسانههای آمریکایی
روزنامه واشینگتنپست هم به نقل از سخنگوی کوواکس، برنامه سازمان جهانی بهداشت برای توزیع واکسن کرونا، گزارش داده ایران از دفتر ویژه کنترل داراییهای خارجی آمریکا، اوفک، مجوز لازم را برای پرداخت هزینههای واکسن کرونا دریافت کرده و هیچ منع قانونی بر سر خرید واکسن از طریق کوواکس وجود ندارد. اما شبکه خبری شبکه خبری سی ان ان (CNN) در گزارشی از یک مرکز درمانی در ایران به مشکلاتی که تحریمهای آمریکا در مدیریت و درمان بیماری کووید ۱۹ برای بیماران و پزشکان به دنبال داشته، اشاره کرده است. در ادامه این گزارش آمده است: هرچند تحریمهای اعمال شده دسترسی به مواد غذایی و امکانات دارویی و درمانی را مستثنی کرده، گزارشهای حقوق بشری از ایران بارها تاکید کرده که تاثیر تحریمها بر دسترسی به داروهای پایه و تجهیزات درمانی، از جمله دستگاههای کمک تنفسی و تجهیزات حفاظتی کادر درمان را دشوار کرده است. صنم وکیلی، یک کارشناس ایرانی در اندیشکده بریتانیایی چتهام هاوس، اوایل امسال به سی ان ان گفت: «ایران تحت تاثیر تحریمهایی است که این کشور را از دسترسی به ذخایر ارزی خارجیاش برای خرید تجهیزات ضروری پزشکی، ماسک و هرچیزی که برای مراقبت از جمعیت کشور مورد نیاز است، باز می دارد.»
از واکسن ایرانی چه خبر؟
در شرایطی که چند فرودگاه ایران به امکانات تحویل و نگهداری واکسن وارداتی مجهز شدهاند، اما بعید است ایران به این زودیها موفق شود واکسن ایرانی کرونا را خریداری کند. در این شرایط امیدها به تولید واکسن ایرانی کرونا است، اما این واکسن بعید به نظر میرسد تا خرداد سال ۱۴۰۰ به تایید سازمان جهانی بهداشت برسد. با این حال احسان شمسی کوشکی دبیر کمیته ملی اخلاق در پژوهش وزارت بهداشت با اشاره به فازهای مطالعه انسانی، گفت: فعلا تنها یک واکسن کرونای ایرانی از سوی سازمان غذا و دارو به کمیته اخلاق در پژوهش وزارت بهداشت ارجاع شد و مجوز آغاز مطالعه انسانی را دریافت کرده است. هیچ واکسن کرونای دیگری در کشور از سوی سازمان غذا و دارو به کمیته اخلاق در پژوهش وزارت بهداشت واصل نشده است. به محض اینکه مستندات مربوط به هر یک از واکسنهای دیگر را دریافت کنیم، بررسی آن را آغاز میکنیم./آرمان ملی