به گزارش بخش اجتماعی سایت خبرمهم، طب سنتی( یا طب ایرانی‌یا طب گیاهی) این روزها محل بحث و تشکیک فراوان است. دانش‌آموختگان حوزه طب دانشگاهی(یا طب مدرن) عموما با فعالان این حوزه زاویه دارند و حضور افرادی از حوزه‌های مختلف و با تحصیلات مختلف در این حیطه که عموما در درمان دخالت می‌کنند چالش‌های فراوانی را شکل داده‌است.
مجلس یازدهم در تقلای درمان کرونا با طب سنتی
اخیرا سخنگوی کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی از بررسی گزارش‌های مربوط به کارآزمایی‌های بالینی برای درمان کرونا با رویکرد طب ایرانی در جلسه این کمیسیون خبر داده است. زهرا شیخی در توضیح جلسه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی گفت: « در این جلسه بنده به عنوان رئیس کمیته طب ایرانی گزارشی درخصوص اثربخشی طب ایرانی در پیشگیری و درمان بیماری‌ها به خصوص بیماری کرونا ارائه دادم. در این گزارش به وضعیت جایگاه طب سنتی در ایران و جهان و جلسات برگزار شده با وزیر بهداشت و معاونانش اشاره شد. همچنین وضعیت‌دانشگاه‌ها و دانشجویان و حوزه‌های آموزشی و پژوهشی مرتبط با طب سنتی و ایرانی مورد رسیدگی قرار گرفت.» وی افزود: « درباره بحث کرونا و ظرفیت‌ها علمی دنیا و چگونگی مقابله با آن در ایران و دنیا بررسی‌ها صورت گرفت و رئیس دفتر طب ایرانی و معاون او گزارش دقیقی درباره رسیدگی طب ایرانی و جایگاهش در دانشگاه‌های علوم پزشکی و میزان مقالات چاپ شده ارائه کردند. » به گفته شیخی در این جلسه کارآزمایی‌های بالینی در کرونا با رویکرد طب ایرانی نیز مورد رسیدگی قرار گرفت. ۴ طرح پژوهشی ثبت شده و ۱۹ کارآزمایی بالینی رسیدگی و به اتمام رسیده که روی متغیرهای گوناگون تاثیر مثبت داشتند.سخنگوی کمیسیون فرهنگی مجلس از وزارت بهداشت خواست تا با توجه به آمار بالای فوتی‌های کرونا در کشور از ظرفیت طب سنتی و از تجربه کشورهایی مثل چین نهایت استفاده را ببرند.
متخصص طب سنتی ایرانی از دید وزارت بهداشت
وزارت بهداشت به کسانی متخصص طب سنتی ایرانی می‌گوید که دارای مدرک دکترای تخصصی طب سنتی هستند، یعنی پزشک عمومی هستند و بعد از شرکت در آزمون دکترای تخصصی وارد این مقطع می‌شوند و در دانشکده‌های طب سنتی در این رشته به تحصیل می‌پردازند. بعد از آزمون‌های جامع، پروژه پژوهشی سنگینی پشت سر می‌گذارند و مقالات آنها باید در مجلات معتبر منتشر شود تا در این رشته فارغ التحصیل شوند. وزارت بهداشت این افراد را دکترای تخصصی طب سنتی ایرانی می‌داند و این در آئین‌نامه‌ها مشخص هستند، از جمله آئین‌نامه فعالان حوزه طب سنتی و فروش گیاهان دارویی که حدود فعالیت‌ها مشخص است. دسته دیگر، پزشکان دوره دیده هستند که پزشکان عمومی می‌توانند دوره مورد تایید وزارت بهداشت را بگذرانند و معاونت درمان این دوره را می‌پذیرد و این افراد در حوزه محدودیت فعالیت‌های آئین نامه مشغول می‌شوند. طبیعتاً کسانی که دارای دکترای تخصصی هستند محدوده فعالیت وسیعتری دارند. در حوزه نظارت بر آنها هم باید بگویم متخصصان طب سنتی ایرانی پزشکانی هستند که شماره نظام پزشکی دارند و پروانه مطب را از سازمان نظام پزشکی می‌گیرند. هرجایی که به تخلفات پزشکان در رشته‌های دیگر رسیدگی می‌کند در مورد متخصصان طب ایرانی هم رسیدگی می‌کند.
بنده از طب سنتی به عنوان طب شیادی نام می‌برم
این در حالی است که چندی پیش مسعود مردانی عضو کمیته علمی ستاد ملی مبارزه با کرونا طب سنتی را طب شیادی خوانده بود. مسعود مردانی گفت: « نخستین کسانی که برای درمان کرونا سراغ داروهای سنتی رفتند خود چینی‌ها بودند که ویروس از آنجا شیوع پیدا کرده، اما بعد از مدتی به بی‌اثر بودن آن پی بردند و کنارش گذاشتند. وقتی مکانیزم‌های ایجاد بیماری در کرونا هنوز برای همه محققین دنیا شناخته نشده است طب سنتی می‌خواهد چه کاری انجام دهد؟ بنده از طب سنتی به عنوان طب شیادی نام می‌برم. علت عمده اینکه این افراد از این کار نمی‌گذرند این است که منافع مالی دارند. » ما برای بررسی این موضوع به سراغ پزشکان متخصصین طب سنتی رفتیم.
فرهنگ ایرانی-اسلامی مردم را به سمت طب سنتی و مکمل هدایت کرده‌است
محمدرضا محبوب‌فر عضو انجمن علمی آموزش و ارتقا سلامت ایران به ما گفت: « طب سنتی امداد بخش بیماران کرونایی است. حتی بسیاری از کشورهای خارجی که بر طب سنتی و طب مکمل تمرکز دارند اعلام نظر کرده‌اند برخی از داروهای گیاهی که فقط در ایران کشف میشود، می‌تواند شفادهنده این بیماری‌ها باشد و متاسفانه ما شاهد هستیم مافیایی وجود دارد که از طریق داروهای شیمیایی و تجهیزات پزشکی درحال ارتزاق است و منافع آن تامین میشود. به همین دلیل جبهه‌گیری زیادی در برابر طب سنتی و داروهای گیاهی وجود دارد. بسیاری از متخصصین با تجربه طب سنتی هم آماج حملات قرار می‌گیرند و جامعه به سمت داروهای شیمیایی سوق داده میشود. هم‌اکنون بسیاری از بیماران کرونایی بعد از مثبت شدن تست خود به جای بستری شدن در بیمارستان‌ها ترجیح دادند که در منازل خود قرنطینه شوند و با استفاده از طب سنتی به مداوا بپردازند و توسط همین طب سنتی توانستند در مدت زمان کمی بهبود پیدا کنند. درصورتی که عده زیادی هم با استفاده از داروهای شیمیایی نتوانستند بهبود یابند. »
وی در ادامه تصریح کرد: « طب سنتی و طب گیاهی شفا بخش انسان‌ها در کره زمین و به ویژه در کشور ایران بوده است. استفاده از طب سنتی در فرهنگ مردم ایران با توجه به فرهنگ اسلامی وجود داشته است و جایگاه بسیار مهمی دارد و دارای عوارض داروهای شیمیایی هم نیست البته استفاده از داروهای گیاهی هم باید با نظر افراد مجرب تجویز شود. فرهنگ ایرانی- اسلامی مردم را به سمت استفاده از داروهای گیاهی و طب سنتی و مکمل هدایت کرده‌است.»
در بیماری‌های عفونی طب سنتی خیلی جایگاهی ندارد
در ادامه دکتر مینو محرز متخصص بیماری‌های عفونی و عضو ثابت کمیته کشوری مبارزه با کرونا در این خصوص به آفتاب یزد گفت:
« من در طب مدرن تخصص دارم به همین دلیل افرادی که در طب سنتی تخصص دارند باید با تحقیقات و مستند به ما بگویند که این داروها مفید است. باید مطالعات متناسبی وجود داشته باشد نه اینکه بدون پشتوانه درستی در این حیطه‌ها صحبت شود در غیر این‌صورت تنها عطاری راه افتاده و حتی آبروی طب سنتی هم به خطر می‌افتد. باید مطالعات به کمیته علمی آورده شوند و دقیقا بررسی و تایید شوند. در بیماری‌های عفونی که رشته تحصیلی من است طب سنتی خیلی جایگاهی ندارد و انگار تنها راهی برای سرگرمی مردم است. »
در این بیماری‌ها باید سیستم ایمنی بدن تقویت شود تا بتواند ویروس را از بین ببرد.
در همین خصوص مهدی عسکرفراشاه پزشک طب سنتی و سوزنی هم به ما گفت: « باید بین آن چیزی که عطاران و مردم عادی و پزشکان طب سنتی درباره این طب می‌گویند تفکیک قائل شویم. چون طب سنتی امروز قانون‌مند شده است و در دانشگاه‌ها تدریس میشود. این افراد غیر متخصص هستند که آبروی طب سنتی را در خطر انداخته‌اند. درباره بیماری‌های ویروسی داروهایی که موثر باشد وجود ندارد و در این بیماری‌ها باید سیستم ایمنی بدن تقویت شود تا بتواند ویروس را از بین ببرد و برای همین داروهای شیمیایی نتوانستند در این بیماری به ما کمک کنند. طب سنتی کل بدن را در نظر می‌گیردیعنی باید آب و هوا، خواب و بیداری، سکون و حرکت در انسان درست باشد و با استفاده از همه این‌ها می‌توان سیستم ایمنی بدن را تقویت کرد تا بتواند با این بیماری مبارزه کند. یا در سوی دیگر بسیاری از داروها مانند آویشن می‌تواند بدن و ریه را تقویت کند و یا حتی به مردم توصیه‌های زیادی درباره نوع غذای مورد استفاده آنها می‌کنند و بین بیماران کرونایی من، تا کنون مرگ و میر وجود نداشته است.»
تنها امید ما تولید واکسن و قطع زنجیره انتقال است که این کار طب سنتی نیست
در آخر دکتر مهدی آسایی به خبرنگار ما گفت: « طب سنتی محدودیت‌ها و مقدورات زیادی دارد که جزئی از طب است مانند طب گیاهی، طب سوزنی و طب غربی که هر کدام بخشی از حوزه گسترده طب می‌باشند. طب گیاهی در کشور ما به شرط شناخت و اشراف کامل طبیب سنتی تا حدی توانایی دارد یعنی حتما باید شناخت کامل نسبت به داروهای گیاهی وجود داشته باشد. این داروها اگر بجا استفاده نشوند بسیار مضر هستند و اگر درست استفاده شوند می‌توانند مفید باشند. اما این طور نیست که طب سنتی در همه حیطه‌ها حرفی برای گفتن داشته باشد بنابراین نمی‌توان با دانش کم طب سنتی، با معضل جهانی بیماری کرونا مبارزه کرد و آن‌هایی که مخالف طب سنتی در درمان کرونا هستند با بینشی منطقی و صحیح درباره این مسئله قضاوت می‌کنند. از نظر من تجویزهایی از این دست تنها راه انداختن دکان و به قصد سودجویی است. در حال حاضر تنها امید ما تولید واکسن و قطع زنجیره انتقال است که این کار طب سنتی نیست. »
به نظر می‌رسد با توجه به مفهوم نوین علم و چگونگی اعتبار بخشی به داده‌های علمی، بدون انجام تحقیقات دقیق و بررسی نتایج آنها نمی‌توان و نباید ادعاهایی از این دست که مثلا طب سنتی در درمان یک بیماری موثر است را مطرح کرد./آفتاب یزد
