به گزارش بخش سیاسی سایت خبرمهم، چند ماهی است که خبرنگاران و روزنامه‌نگاران فضای متفاوتی را تجربه می‌کنند از یک سو شیوع کرونا بنیه مالی مطبوعات را ضعیف کرده و امنیت شغلی آنها را در معرض خطر قرار داده و از سوی دیگر جامعه بیش از پیش نیازمند آگاهی و اطلاع‌رسانی است. مخاطبان می‌خواهند با خواندن گزارش‌های میدانی در جریان آخرین اتفاقات قرار بگیرند و به تصویری شفاف از وضعیت جامعه برسند اما کرونا از یک سو جان خبرنگاران را هم تهدید می‌کند تا جایی که این روزها ۳ تن از روزنامه‌نگاران خوش‌نام را از دست دادیم؛ یعنی روح‌الله رجایی، سهیل گوهری و مهدی کاشی و از سوی دیگر هم بخش بزرگی از خبرنگاران را به کنج خانه تبعید کرده است. «حجت‌الله جیرودی» از پیشکسوت‌های مطبوعات معتقد است خبرنگاران در این شرایط هم با فاصله اجتماعی می‌توانند به تهیه مطلب و کار خود بپردازند همان‌گونه که در گذشته گزارشگران در میدان جنگ نیز از نوشتن دست نکشیده‌اند حتی به قیمت از دست دادن جان‌شان.
رسالت روزنامه‌نگاری در این است که با حضور در جامعه از دغدغه‌های جامعه و مردم بنویسیم. در حال حاضر روزنامه‌نگاران در گوشه اتاق خود و دور از تحریریه و اجتماع این کار را انجام می‌دهند. از نظر شما این رویه چه تاثیری در ادامه حیات مطبوعات دارد؟
کرونا پدیده‌ای است که به جامعه بشری تحمیل شده است. ما در گذشته فضا و عاداتی داشتیم که در آن کار می‌کردیم و با افراد بدون ترس از ویروسی ارتباط برقرار می‌کردیم و… اما الان اتفاق نادری افتاده است که باید برای آن راه‌هایی پیدا کنیم که بتوانیم با شرایط بهتر با آن مواجه شویم. اینکه روزنامه‌نگاری از تحریریه به خانه انتقال پیدا کرده است، پدیده‌ای جدید در تاریخ روزنامه‌نگاری است اما باید به شکلی این اتفاق مدیریت شود که هم روزنامه‌نگاران بهره بگیرند و هم به جامعه بهره برسانند. باید به دورکاری‌ها بیشتر بپردازیم مثلا دست‌اندرکاران صنعت اینترنت و اپلیکیشن‌هایی را که در این زمینه وجود دارند، توسعه بدهند و شرایط را بهتر کنند تا بتوانند اطلاع‌رسانی را با جامعیت بیشتری بروز و ظهور دهند.
یعنی گزارش‌های تحلیلی می‌تواند جای گزارش‌های میدانی را پر کند؟
هرگز گزارش‌های تحلیلی نمی‌تواند جای گزارش‌های میدانی را بگیرد؛ چون شما زمانی که گزارش میدانی را تحریر و توصیف می‌کنید، یعنی شما از حواس پنجگانه خود برای نوشتن گزارش استفاده کرده‌اید و چون از نزدیک موضوع را حس کرده‌اید همان حس را در مطلب خود منتقل می‌کنید اما گزارش تحلیلی فضایی متفاوت دارد. هر چند الان با رعایت فاصله اجتماعی می‌توان گزارش‌های میدانی هم تهیه کرد یعنی خیلی فضای گزارش‌نویسی را با مشکل رو به رو نکرده است. گزارش میدانی در هر شرایط چه کرونا باشد و چه جنگ جهانی اول و دوم و… نمی‌توان دلیلی برای ننوشتن آن آورد؛ همان طور که ما گزارش‌های زیادی را خوانده‌ایم که در دل یک جنگ بزرگ نوشته شده حتی به قیمت به خطر افتادن جان نویسنده هم تمام شده اما آن گزارش‌نویس گزارش خود را نوشته است.
فضای تحریریه خود محرکی برای بالا بردن رقابت و مسوولیت‌پذیری روزنامه‌نگاران است. دورکاری‌ها چقدر می‌تواند روی دلسرد شدن خبرنگار و انگیزه‌های حرفه‌ای تاثیرگذار باشد؟
در حال حاضر رسانه‌ها در شرایط سختی اداره می‌شوند؛ یعنی مسائل اقتصادی مطبوعات آنچنان در تار و پود اطلاع‌رسانی کشور تاثیری گذاشته که به شدت با مشکل مواجه شده‌اند. خبرنگار باید انگیزه‌های مختلفی برای کار داشته باشد که این انگیزه‌ها در واقع موتور محرکی است برای پیشبرد اهداف رسانه و منویات خود خبرنگار و هم جامعه‌ای که می‌خواهد، میزان دانش خود را نسبت به گذشته بالا ببرد؛ بنابراین هم مدیران مطبوعات ما باید آگاهی بیشتری داشته باشند و هم جامعه مطبوعاتی باید شرایط موجود را بیشتر درک کند تا شرایط بهتری در مطبوعات ایجاد شود و در نتیجه بتوانند رقابت و مسوولیت‌پذیری خبرنگاران را به شکلی مدیریت کنند و در نهایت بهربرداری خود را در این مساله به بهترین شکل داشته باشند.
دو- سه سال گذشته این شغل ضربه‌های مختلفی خورده و به نظر می‌آید که کمی متزلزل شده است. نظر شما در این رابطه چیست؟
تزلزل در فضای کار مطبوعاتی برمی‌گردد به سیاست‌های دولت. متاسفانه وزارت ارشاد در چند سال گذشته به گونه‌ای عمل کرد که انگیزه‌ها در مطبوعات ما کم رنگ شد. چند روز گذشته یک مطلبی در فضای مجازی منتشر کردم با این عنوان که آیا عمر مطبوعات کاغذی به پایان رسیده است؟ توضیح دادم که عمرش به پایان نرسیده است. ما با توجه به سیاست‌های ناهمگن در وزارت ارشاد همچنین نهاد‌های مختلف ارتباطی با فرهنگ مطبوعاتی و فرهنگی که ما باید به شکلی مشارکت مردمی را در آن وارد می‌کردیم و نکردیم، مشکلات امروز مطبوعات را فراهم کردیم. همه اینها باعث کاسته شدن انگیزه‌ها شده است. وزارت ارشاد در ۱۰ یا ۱۵ سال گذشته درها را باز کرده و به نشریات زیادی مجوز داده است که بخش عمده آنها تخصص این کار را نداشته‌اند. بنابراین روزنامه‌ها باید با گذشت زمان کمی تخصصی به جلو حرکت می‌کردند که متاسفانه این اتفاق نیفتاد. مطمئنا در ۱۰ یا ۱۵ سال گذشته نیروهای خیلی خوبی هم پرورش یافته‌اند که هم سواد و دانش رسانه‌ای داشته‌اند و هم قلم خوبی داشته‌اند اما بستری برای ورود آنها به فضای مطبوعاتی نیست که این هم برمی‌گردد به همان مشکلات اقتصادی موجود در مطبوعات./اعتماد
