بن‌بستِ اصلاح‌طلبان؛ ترافیکِ اصولگرایان

خبرهای فوری: نگاهي به حال و روز دو جناح سياسي در آستانه ورود به گود رقابت انتخاباتي

به گزارش بخش سیاسی سایت خبرهای فوری، شمارش معکوس برای برگزاری یازدهمین انتخابات مجلس آغاز شده و پس از نتیجه اعتراض‌ها به بررسی صلاحیت کاندیداها آرایش انتخاباتی جریان‌های سیاسی از پستو‌ها بیرون آمده است؛ حالا دیگر احزاب و گروه‌ها تکلیف‌شان را با انتخابات روشن کرده‌اند و در این میان یک‌ جریان چون‌ کاندیدایی ندارد، ترجیح‌ داده است ضمن حضور در انتخابات، لیستی از کاندیداهای مورد نظر خود ارایه ندهد و جریان مقابل از کثرت وجود کاندیدا و نبود رقیب از درون خود رقیب می‌تراشد.

ائتلاف سایرین

«شورای عالی سیاستگذاری جبهه اصلاح‌طلبان در تهران لیست انتخاباتی ندارد. احزاب می‌توانند با نام و عنوان خود از نامزدهای مورد نظرشان حمایت کنند.» این مهم‌ترین تصمیمی بود که شامگاه سه‌شنبه شورای عالی سیاستگذاری اصلاح‌طلبان با بالاترین رای آن را تصویب کرد البته این تصمیم مخالفانی هم داشت و بلافاصله پس از این تصمیم زمزمه ائتلاف ۱۲ احزابی که تعدادی از کاندیداهای آنها توانسته بودند از فیلتر شورای نگهبان عبور کنند، به گوش می‌رسید. «ندای ایرانیان»، «کارگزاران»، «اعتماد ملی» «مردم‌سالاری» و… از احزابی عنوان شدند که برخی رسانه‌های عمدتا‌ اصولگرا مدعی شدند قرار است لیست ائتلافی اصلاح‌طلبان در تهران را ارایه کنند؛ موضوعی که موجب شد تا شورای عالی بار دیگر در اطلاعیه اعلام کند: «اصلاح‌طلبان هیچ لیست ائتلافی تحت این عنوان یا هر عنوان دیگری که تداعی‌کننده ائتلاف اصلاح‌طلبان باشد، نخواهند داشت و هر ائتلافی تحت این عناوین قویا تکذیب می‌شود.» اما این پایان کار نبود و پس از آن، حزب اعتماد ملی در بیانیه‌ای حضورش در لیست‌های ائتلافی خارج از شورای عالی سیاستگذاری را تکذیب کرد. کارگزاران نیز در آخرین جلسه خود حمایت یا عدم حمایت از لیست در استان‌ها را به شورای کارگزاران سازندگی همان استان سپرد. با این وجود اما همچنان افرادی از جریان چپ اصرار دارند تا اصلاح‌طلبان دست‌کم در تهران یک لیست واحد ارایه کنند؛ مصطفی کواکبیان دبیر کل حزب مردم‌سالاری که اتفاقا از جمله نمایندگان تایید صلاحیت شده است، در توییترش نوشته است: «هرچند متاسفانه اصلاح‌طلبان به دلیل رد صلاحیت‌ها در بسیاری از شهرها نامزد ندارند، اما اصلاح‌طلبان پایتخت می‌توانند با ارایه لیست ثابت کنند؛ اولا اکثریت مردم تهران اصلاح‌طلبند؛ ثانیا هر تغییری از صندوق رای می‌گذرد و ثالثا مانع ورود افراطیون حامی شعار «لیاخوف کجایی؟!» به مجلس شوند.» افشین اعلاء شاعر و البته ازجمله فعالان سیاسی اصلاح‌طلب که در مرحله دوم تایید صلاحیت شد نیز درباره تصمیم شورای عالی سیاستگذاری به اعتمادآنلاین گفته است: «در حال حاضر هم درست است اصلاحات نیروهای کمّی در اختیار ندارد و شاید صاحب نام نباشند، ولی تایید رهبر اصلاحات به آنها اعتبار می‌بخشد. همان‌طورکه تایید ایشان به لیست امید در دوره قبل اعتبار بخشید. با این راهبرد و تصمیم بر ارایه نکردن لیست واحد، اصلاحات کاملا میدان را به جناح رقیب واگذار کرد.»

تحمیل لیست ندادن

پس از رای اصلاح‌طلبان به لیست ندادن صدای انتقاد اصولگرایان بلند شد و حتی برخی از چهره‌های اصولگرا از ارایه «لیست خاموش» و «تحریم خاموش» سخن به میان آوردند؛ موضوعی که با واکنش «علی شکوری‌راد» دبیرکل حزب اتحاد ملت روبه‌رو شد. او به ایلنا گفته است: «متاسفانه به دلیل مسائلی که در کشور پیش آمده به ویژه حوادث آبان ماه، سرخوردگی بزرگی در جامعه شکل گرفته است و این مساله موجب شده تا بخش زیادی از مردم نسبت به انتخابات بی‌اعتنا شوند. علاوه بر آن سرخوردگی، عملکرد شورای نگهبان هم در رد صلاحیت گسترده چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب، مزید بر علت و موجب شد که دست ما برای شرکت در انتخابات، خیلی بسته باشد؛ به عبارتی باید صراحتا بگویم این‌گونه نیست که ما تصمیم گرفته باشیم در انتخابات پیش رو لیست ندهیم، بلکه لیست ندادن بر ما اصلاح‌طلبان تحمیل شده است.»

اصولگرایان و قصه تکراری «وحدت»

تکلیف اصلاح‌طلبان و حضورشان در انتخابات که روشن شد، اصولگرایان هم نفس راحتی کشیدند و حالا دیگر آن ترس از رقیب هم وجود ندارد که آنها را ملزم به ارایه یک لیست واحد کند اما از سوی دیگر برای آنکه مردم را پای صندوق رای بیاورند، باید یک رقیبی باشد که با آن تنور انتخابات را داغ کنند، برای همین از یک‌سو با طرح مباحثی مانند «حضور چراغ خاموش اصلاح‌طلبان» تلاش می‌کنند تا یک رقیب فرضی برای خود دست و پا کنند، مصداق بارز این موضوع را می‌توان در صحبت‌های حمیدرضا ترقی عضو شورای مرکزی حزب موتلفه جست‌وجو کرد. او به ایلنا می‌گوید: «از ماه‌های قبل کدام جریان جز اصلاح‌طلبان بحث مشروط شرکت کردن و حتی تحریم انتخابات را مطرح کرده است؟ فقط آنها هستند که وقتی می‌بینند سرمایه اجتماعی‌شان کاهش پیدا کرده، داد از کاهش مشارکت می‌زنند و دنبال این هستند که عناصری را وارد مجلس کنند که یا مهره‌های سفید هستند یا کسانی هستند که مشکلاتی داشته‌اند و به دنبال اغماض شورای نگهبان می‌گردند که آنها را تایید کند. بنابراین اصلاح‌طلبان دل‌شان به حال مشارکت مردم در انتخابات نسوخته است. آنها اگر دل‌شان برای مشارکت سوخته بود مردم را با عملکردشان ناراضی نمی‌کردند.» ترقی حتی مدعی می‌شود که اصلاح‌طلبان می‌خواهند اگر آرا به نفع‌شان تمام نشد، اردوکشی خیابانی مانند سال ۸۸ راه بیندازند.

از سوی دیگر موضوع لیست واحد اصولگرایان کاملا منتفی شده است و تا امروز حکایت وحدت آنها به ارایه ۳ لیست رسیده است. از همان‌ روزهای ابتدایی که چهره‌های اصولگرا با قاطعیت از لیست واحد اصولگرایی زیر لوای شورای ائتلاف سخن می‌گفتند، نگاه‌های تردیدآمیز به آن سوی دیگر یعنی خیمه «جبهه پایداری» خیره مانده‌ بود؛ چراکه از انتخابات مجلس نهم هربار که زمزمه ائتلاف اصولگرایان به گوش رسید، یک طرف اختلاف پایداری‌ها بودند.

این‌بار هم گمانه‌زنی‌ها درست از آب درآمد و درست یک‌ قدمی انتخابات وقتی وضعیت حضور اصلاح‌طلبان مشخص شد رویکرد دوگانه‌ پایداری مقابل شورای ائتلاف هم مشخص شد و رسما اعلام کردند که در انتخابات پیش‌ رو با لیست جداگانه وارد میدان خواهند شد. البته آنها پیشنهاد افراد مشترک را هم مطرح کردند. مرتضی آقاتهرانی، دبیر کل این تشکل در دیدار با فعالان فضای مجازی و رسانه‌ای با بیان اینکه خطوط قرمز پایداری در مورد تعیین فهرست به هیچ‌وجه منفعت‌های جناحی و حزبی و علقه‌های مرسوم تشکیلاتی نیست، گفت: «در تعیین مصادیق تنها معیارهای اصلی انقلابی و شاخص‌های مهم فکری و عملی مدنظر قرار گرفته است.» او ادامه داد: «پایداری هم دعوت‌کننده به اشتراک حداکثری فهرست‌هاست بنابراین پیش‌دستی نکرد و صبر کرد تا دوستان شورای ائتلاف فهرست ۹۰ نفره نامزدهای مطلوب خودشان را اعلام کردند و پس از آن لیست ۶۰نفره کاندیدای اصلح را جمع‌بندی و رسانه‌ای کرد.» او ادامه داد: «امروز فهرست شورای ائتلاف می‌تواند حداقل ۲۲ چهره مشترک با فهرست پایداری داشته باشد چرا که دو فهرست حداقل ۲۲ چهره خوب انقلابی و مشترک دارد. یعنی بیش از دو سوم دو فهرست ائتلاف و پایداری مشترکند. البته ما معتقدیم اگر شاخص‌های اصولی معیار قرار گیرند و ملاک‌های فرعی و رودربایستی‌ها هم کنار گذاشته شوند، می‌شود از ۲۲ نامزد مشترک به مشترکات بیشتر هم رسید و این پیروزی گفتمانی بزرگی برای مردم تهران رقم خواهد زد.» اما ماجرای وحدت اصولگرایان آنجا جالب‌تر می‌شود که ساز جدایی تنها از سوی پایداری کوک نمی‌شود و «جبهه پیشرفت، توسعه و عدالت» نیز اعلام کرد با لیست جداگانه وارد میدان انتخابات می‌شود. آن‌طور که قائم‌مقام ستاد این جبهه به ایسنا گفته است «انگیزه جدی جبهه پیشرفت در بحث‌ دادن لیست انتخاباتی در حقیقت تبعیت از فرمان رهبری مبنی بر تلاش برای مشارکت حداکثری در انتخابات مجلس یازدهم بود.» محمد نوری می‌گوید: «نام لیست جبهه در انتخابات مجلس یازدهم‌ «مجلس مردم» است و تقریبا در تمامی استان‌ها نیز یا به صورت مشترک یا با برخی جریانات همسو یا کاملا مستقل تحت همین عنوان افراد لایق و کارآمد را معرفی خواهیم کرد.»

معضلی به‌ نام تخلفات شهرداری

هرچند وحدت مهم‌ترین معضل اصولگرایان است اما تنها معضل نیست. محمدباقر قالیباف مهم‌ترین گزینه‌ جناح راست برای انتخابات است اما سایه ابهامات بر عملکرد او در شهرداری تهران همچنان به محل اختلاف تبدیل شده است و بازداشت عیسی شریفی قائم‌مقام قالیباف معمای دیگری است که این جریان و حمایت‌شان از شهردار اسبق را به چالش می‌‌کشد. حمیدرضا ترقی اما این موضوع را این‌طور توجیه کرده و معتقد است که تخلف عیسی شریفی با دستور مافوق (قالیباف) نبوده است/اعتماد

خروج از نسخه موبایل