به گزارش بخش سیاسی سایت خبرهای فوری، جلسه تشکیل نشد. دیروز منتشرشدن این خبر، آن هم در روزهایی که نگاههای زیادی به مجمع تشخیص مصلحت نظام دوخته شده، سؤالات زیادی را برانگیخت. در فرصت اندک باقیمانده برای تصویب دو لایحه مرتبط با FATF نزاع موافقان و مخالفان در رسانهها دوباره آغاز شده است. مجمع اما در ادامه روالی که در یک سال گذشته طی کرده، به نظر میرسد واکنشی نسبت به این افزایش حساسیتها نشان نمیدهد. مجید انصاری، از موافقان لوایح، حوالی ظهر دیروز از تشکیلنشدن جلسه خبر داده است. البته انصاری گفت که جلسه کمیسیون مشترک مجمع دیروز برگزار شد و بحثهای مفصلی هم در آن درباره دو لایحه پالرمو و CFT درگرفت، اما باز هم تصمیمگیری نهایی به جلسه اوایل هفته آینده موکول شده است. در چنین شرایطی برخی از آلودگی هوا بهعنوان علت این تعطیلی سخن گفتند. احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص، گفت که «اعضای مجمع همگی بالای ۵۰ سال دارند و جلسات مجمع به دلیل نامساعدبودن هوا تعطیل شده است». اما به گفته انصاری، بسیاری از اعضا در جلسه کمیسیون مشترک حضور داشتند. از سوی دیگر غلامرضا مصباحیمقدم، دیگر عضو مجمع میگوید که کمی پیش از آغاز جلسه از تعطیلی آن خبردار شده است.
چرا جلسه تشکیل نشد؟
مصباحیمقدم گفته که کمی مانده به ساعت سه؛ یعنی زمان شروع جلسه، پیامکی مبنیبر تعطیلی جلسه ارسال شده است. او گفت: «من شنیده بودم که جلسه ممکن است به دلیل آلودگی هوا تعطیل شود. تماس گرفتم و مطلع شدم که جلسه تشکیل نخواهد شد. البته دلیلی برای این تعطیلی ذکر نشد، اما من در حال حرکت به سمت جلسه بودم که متوجه تعطیلی شدم». انصاری هم در همین زمینه فقط از تعطیلی جلسه خبر داد و درباره علت آن اظهار بیاطلاعی کرد. البته نکته اینجاست که حتی در صورت تشکیل جلسه نیز دو لایحه مرتبط با FATF در دستور کار صحن مجمع تشخیص نیست و در کمیسیون مشترک مجمع سرگردان است. از سوی دیگر احمد توکلی هم از تعطیلی جلسه به دلیل آلودگی هوا به «اعتمادآنلاین» خبر داده و گفته که پیش از این به دلیل درخواست فرهاد دژپسند، وزیر اقتصاد و مجید انصاری، عضو مجمع، تصمیمگیری درباره لوایح مرتبط با FATF به تأخیر افتاده است. درمقابل دیروز انصاری نیز توضیح داده که به دلیل فضای منفی مجمع علیه لوایح و ترس از عدم تصویب آن پیشنهاد تعویق رأیگیری را دادهاند. انصاری دراینباره گفته: «در آن مقطع بنده و چند نفر دیگر احساس کردیم اگر پالرمو در مجمع رد شود، برای کشور مشکلات جدیدی ایجاد میشود. در آستانه سال نو بودیم. میرفت که ردکردن پالرمو تأثیر منفی بر بازار ارز، سکه و کالاها بگذارد. شب عید بود و این تصمیم باعث تحمیل گرانی جدیدی بر مردم میشد». انصاری توضیح داد بعد از این پیشنهاد به دلایل مختلف بررسی دو لایحه در مجمع طولانی شد و به حتی از یک سال هم گذشت. درحالیکه طبق تبصره ۳ ماده ۲۵ آییننامه داخلی مجمع تشخیص مصلحت نظام، مجمع برای بررسی موضوع مطرحشده فقط یک سال وقت دارد. او ادامه داد: «ما موافقان FATF همچنان اصرارمان بر این است که لوایح مختلف FATF باید تصویب شود. ما دلایل مخالفان را وارد نمیدانیم، معتقدیم با رد این لوایح، هم دورزدن تحریمها سختتر میشود و هم نظام بانکی با مشکلات بیشتری روبهرو میشود و ما یک خودتحریمی را بر نظام بانکی کشور تحمیل میکنیم».
منازعه ادامه دارد
روزهای آخر بهمنماه؛ یعنی پایان مهلت FATF در پیش است. به نظر میرسد تا تصمیم نهایی مجمع، منازعه بین گروههای موافق و مخالف پیوستن به FATF ادامه داشته باشد. در آخرین اقدام، ۱۵ نماینده مجلس در نامهای به مقام معظم رهبری از لزوم تصویب دو لایحه پالرمو و CFT در مجمع نوشتند. دیروز سخنگوی فراکسیون امید هم گفته: «مخالفانی که انواع تریبونها را در اختیار دارند آیا حاضرند به ملت ایران تضمین دهند و مسئولیت مخالفتشان را بپذیرند؟». فاطمه سعیدی به «ایسنا» گفته: «در شرایطی که بارها دولت و مجلس استدلال خود را شفاف بیان کردهاند، مخالفان تنها به بیان کلیات میپردازند و هیچ حرف کارشناسی و تخصصیای برای رد این لوایح شنیده نمیشود.
چرا جلسه مجمع تشخیص مصلحت تشکیل نشد؟
آنها فقط میگویند در صورت پیوستن به FATF امکان کمک به متحدانمان را نخواهیم داشت و اطلاعاتمان را به دشمنان میدهیم، ولی حتی به خودشان زحمت توضیح نمیدهند که چگونه این اتفاق میافتد». سعیدی اضافه کرد: «وزیر خارجه و معاونانش بارها برای همین کلیات مجهول پاسخهای مستدل ارائه کردند، اما انگار عدهای نمیخواهند بشنوند و در این وضعیت هرگونه تلاش برای اقناع آنها فایدهای نخواهد داشت». البته موضوع پذیرش مسئولیتهای مخالفت با FATF بحث جدیدی نیست و دیگر موافقان بارها به آن اشاره کردهاند. بااینحال مخالفان پاسخی به این مسئله ندادند.
چه خواهد شد؟
از سوی دیگر کارشناسان تأکید میکنند که در هیچیک از ۱۹۰ کشوری که به FATF پیوستهاند این موضوع به محل بحث گروههای سیاسی تبدیل نشده است. اما دو لایحه پالرمو (مبارزه با جرائم سازمانیافته فراملی) و CFT (مقابله با تأمین مالی تروریسم) بیش از یک سال است که در مجمع تشخیص معلق هستند. پالرمو به تصویب مجلس و تأیید شورای نگهبان رسیده و به دلیل ایرادهای هیئت نظارت بر سیاستهای کلی نظام راهی مجمع شده است؛ هیئتی که نمایندگان مجلس انتقادهای زیادی به عملکردش دارند. رئیسجمهوری اواخر سال گذشته در همین زمینه گفته بود: «نمیشود کشور را به ۱۰ الی ۲۰ نفر داده و بگوییم تابع تصمیمات شما هستیم». روحانی گفته بود که کمی هم برای دنیا عقل و تدبیر قائل شویم و به کشورهای پرشماری اشاره کرده بود که به FATF پیوستهاند. ایران در کنار کنگو تنها کشورهایی هستند که کنوانسیون پالرمو را در کشور خود تصویب نکردند. محور استدلال مخالفان این است که بازگشتن به لیست سیاه FATF تأثیری در شرایط تحریمی نخواهد داشت و سیستم بانکی کشور را شفاف میکند؛ مخالفانی از جمله سعید جلیلی که البته در دولتهای نهم و دهم در جرگه موافقان پیوستن به این لوایح بودند. این در حالی است که مقامات اجرائی کشور بارها تأکید کردهاند که عدم تصویب دو لایحه باقیمانده در مجمع «خودتحریمی» است. در این شرایط باید منتظر تصمیم مجمع تشخیص مصلحت در اندکزمان باقیمانده و درحالیکه یازدهمین انتخابات مجلس پیشروست، ماند./شرق