به گزارش بخش سیاسی سایت خبرهای فوری، هیچ تعجب نکنید اگر همین امروز و فردا خبری بشنوید از سفر طولانیمدت کاظم جلالی به مسکو؛ چرا که این طور که شواهد و قرائن میگویند قرار است او، در بیستمین سال نمایندگی مجلس از وکالت ملت استعفا بدهد تا مسوولیت سفارتخانه جمهوری اسلامی در روسیه، این ابرقدرت شمالی و متحد مهم بینالمللی ایران را برعهده بگیرد.
جلالی به مسکو میرود
این خبری است که تا پیش از تایید توسط فارس، حداقل ۲ منبع مطلع در گفتوگوهای جداگانه آن را تایید کرده بودند. منابعی که اغراق نیست اگر بگوییم نزدیکترین یاران جلالی در پارلمان نیز هستند. غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی، نایبرییس نخست فراکسیون مستقلین ولایی، یعنی همان فراکسیونی که کاظم جلالی ریاستش را برعهده دارد و البته بهروز نعمتی، عضو شورای مرکزی این فراکسیون و لابیگر اصلی آنها، ابتدای هفته گذشته از این مهم به «اعتماد» خبر داده و گفته بودند که جلالی نهایتا ظرف یکی، دو هفته آینده به طور مستقیم بر فراز آبهای نیلگون کاسپین پرواز میکند و خود را به پهناورترین کشور جهان میرساند تا بر کرسی حساسی تکیه بزند که این چند سال در اختیار مهدی سنایی بوده است.
غلامعلی جعفرزاده ایمنآبادی البته یکشنبه ۷ مهرماه از این مهم به «اعتماد» خبر داده بود؛ زمانی که از او به عنوان نایبرییس نخستِ فراکسیون مستقلین ولایی پرسیدیم که چرا این فراکسیون پس از برگزاری انتخابات هیات رییسه خود در ابتدای کار مجلس دهم، برخلاف اساسنامه داخلی فراکسیونهای سیاسی پارلمان، نسبت به برگزاری این انتخابات در سالهای دوم، سوم و چهارم اقدام نکرده، تلویحا از احتمال برگزاری این انتخابات در سال چهارم، آن هم صرفا به دلیل جدی شدن سفر جلالی به روسیه به عنوان سفیر جدید جمهوری اسلامی در مسکو خبر داد. خبری که درحاشیه گزارش روز دوشنبه هفته گذشته «اعتماد» درباره انتخابات هیات رییسه ۳ فراکسیون سیاسی مجلس منتشر شد.
اما آنچه ابتدای هفته گذشته از سوی جعفرزاده ایمنآبادی با اما و اگر عنوان شد در میانه همان هفته از جانب بهروز نعمتی، دیگر عضو ارشد فراکسیون مستقلین ولایی و ازجمله نمایندگان نزدیک به کاظم جلالی با قطعیت تایید شد. نعمتی در این رابطه به «اعتماد» گفت: «کاظم جلالی نهایتا ظرف یکی، دو هفته آینده به مسکو میرود.» او که همچون جلالی، درپی ائتلاف اصلاحطلبان با اصولگرایان میانهرو، امکان حضور در لیست امید تهران را به دست آورد و باز همچون او، پس از ورود به پارلمان از عضویت در فراکسیون امید سر باز زد و با هدف حفظ کرسی ریاستِ لاریجانی در گذار از مجلس نهم به دهم، اقدام به تشکیل فراکسیونی مستقل از امید کرد، درباره سرنوشت سفیر فعلی جمهوری اسلامی در روسیه نیز گفته است: «دوران سفارت آقای سنایی تقریبا رو به اتمام است.»
سرنوشت مشترک سفرای تهران در مسکو
یک نکته جالب در رابطه با سفر قریبالوقوع جلالی به مسکو، این بود که سفیر فعلی نیز همچون جلالی که قرار است سفیر آینده جمهوری اسلامی در روسیه باشد، از «بهارستان» راهی مسکو شده بود. سنایی که در مجلس نهم، بهنمایندگی از مردم نهاوند در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی عضویت داشت، همچون جلالی، رفیق نیمهراه پارلماننشینان بود و بعد از ۲ سال حضور در مجلس، وقتی دولت روحانی روی کار آمد و ظریف به عنوان وزیر جدید امور خارجه جمهوری اسلامی کار خود را آغاز کرد، به مسکو رفت. سناریویی که حالا قرار است به نحوی نسبتا مشابه برای کاظم جلالی نیز تکرار شود.
با این همه، اگر چه جلالی آخرین نماینده مجلس دهمی است که ظاهرا میخواهد مسیری را که از اسفندماه ۹۴ آغاز شده بود، نیمهکاره رها کند اما او نخستین «رفیق نیمهراه پارلمان» در دوره دهم نیست و هستند نمایندگانی دیگری که خواسته یا ناخواسته از میانه راه به مسیری دیگر رفتند.
جوان اصولگرایی که نیامده، رفت
صبح شنبه ۱۸ اردیبهشتماه ۹۵، یعنی تنها ۸ روز پس از برگزاری دور دوم انتخابات مجلس دهم که سرنوشت چندین کرسی بلاتکلیف پارلمان در دوره نخست، ازجمله یک کرسی حوزه انتخابیه مراغه و عجبشیر را رقم زد، محمدعلی حسینزاده، منتخب اصولگرای این حوزه انتخابیه در خودرویی سواری و به همراه همسر و تعدادی از اعضای خانواده همسرش بهسمت تهران راه افتاد تا نخستین تحرکات و فعالیتهای خود را به عنوان نماینده تازهوارد مجلس دهم آغاز کند اما هنوز به تهران نرسیده، جان به جانآفرین تسلیم کرد. آنهم درپی تصادفی که اگر چه این نماینده اصولگرای متولد ۵۶ را در مسیر تحقق رویاهای سیاسیاش ناکام گذاشت، اما نام او را به عنوان صاحب رکورد یکی از کوتاهترین دوران نمایندگی مجلس در تاریخ پارلمان ماندگار کرد.
پایان کار پیرمردِ دیپلمات در کسوتِ آبا و اجدادی
حسینزاده پیش از آغاز نخستین جلسه رسمی مجلس دهم، به حکم تقدیر و برای همیشه با پارلمان و همه تلخیها و شیرینیهایش خداحافظی کرد اما او تنها نماینده این دوره نبود که از حق و حقوقِ وکالت ملت به خاطر فرارسیدن نوبت استفاده از آن حق یگانه که از آنِ هر بنیبشری است، گذشت. چنانکه ۵ تیرماه سال جاری، الهه مرگ بار دیگر سر راه یکی از نمایندگان پارلمان ایستاد تا مرتضی صفاری نطنزی، نماینده میانهروی مردم نطنز و قمصر استان اصفهان که ازقضا همچون کاظم جلالی، ازجمله اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس دهم بود، از اتمام کار خود در مجلس دهم ناکام بماند. صفارینطنزی البته تفاوتهایی اساسی با حسینزاده دارد. او نهتنها اصولگرا نبود، بلکه به واسطه سالها خدمت در عرصه دیپلماسی و زیرمجموعههای وزارت امور خارجه، اساسا به این بازیهای جناحی پا نمیداد. صفاری نطنزی به لحاظ سن و سال و تجربه و کیفیت کار سیاسی نیز چندان با حسینزاده قابل مقایسه نبود. چه او، برخلاف منتخب اصولگرایِ مردم عجبشیر و مراغه، نهتنها نخستین تجربه جدی سیاسیاش را در مجلس دهم تجربه نمیکرد، بلکه سالهای سال در مقام سفیر جمهوری اسلامی در کشورهای مهم اروپایی، تجربه اندوخته بود و از این حیث، او عملا آن چیزی بود که حالا جلالی میخواهد باشد.
صفاری نطنزی که البته از خانوادهای پارلمانتاریست برآمده و از نوادگان صدرالعلمای نطنزی (علیمحمد علیایی) ازجمله نمایندگان مجلس نخست شورای ملی بود، خود سفارت را بر وکالت ترجیح داد و از همان روزهای نخست پس از پیروزی انقلاب، اینجا و آنجا کاردار و سفیر ایران در پایتختهای مختلف اروپایی از رومانی و قزاقستان گرفته تا مجارستان و اسپانیا بود. هر چند پس از سالها سفارت، آخرین ماهها و سالهای عمرش را در کسوت آبا و اجدادیاش، یعنی وکالت ملت در پارلمان سپری کرد و درنهایت نیز در روزهای نخست تابستان ۹۸، در حالی که نماینده همولایتیهای نطنزی و قمصریاش در مجلس دهم بود، دار فانی را وداع گفت و متعاقبا برای همیشه از هر آنچه به عالمِ سیاست مربوط است – چه در مقام سفارت و چه در سمتِ وکالت – دست شست. روحش شاد!
نمایندهای که ناظر نمایندگان شد
اگر مرتضی صفارینطنزی و محمدعلی حسینزاده را با وجود تفاوتهای اساسی، بتوان از این حیث که هر دو دراثر فوتِ جان مجلس را نیمهکاره رها کردند با یکدیگر مقایسه کرد، محمد دهقانینقندر نیز از این حیث با کاظم جلالی قابل مقایسه است. دو سیاستمداری که اگر چه این سالها، چندان با یکدیگر همفکر و همراه نیستند اما به هر حال، هر دو به اردوگاه اصولگرایی تعلق دارند و هر دو نیز ازجمله چهرههای متنفذ در این جناح سیاسی هستند. حال یکی کمی معتدلتر و دیگری، اندکی تند و تیزتر. یکی رییس فراکسیون اصولگرایان نزدیک به علی لاریجانی و آن دیگری، همهکاره فراکسیون اصولگرایان طیف موسوم به پایداریها و البته رییس ستاد انتخاباتی محمدباقر قالیباف، در همین انتخابات ریاستجمهوری اخیر. با همه این تفاوتهای ظاهرا جزیی و در عمل، کلیدی اما این دو از نگاه خاص مدنظر این گزارش، بسیار به یکدیگر شبیهاند. چه اگر حالا زمزمههایی از کنارهگیری کاظم جلالی از نمایندگی شهروندان تهرانی، آن هم به منظور سفر به مسکو و تکیه زدن بر کرسی کلیدی سفیر جمهوری اسلامی ایران در روسیه شنیده میشود، چندی قبل و در روزهایی که هنوز اسامی حقوقدانان مدنظر سیدابراهیم رییسی، برای حضور در شورای نگهبان به مجلس معرفی نشده بود، بعضی ناظران این طور گمانهزنی میکردند که احتمالا محمد دهقانینقندر، ازجمله گزینههای قطعی آن فهرست است و مهمتر آنکه این گمانهزنیها نهتنها چندی بعد جامه عمل به تن پوشید، بلکه دهقانی موفق به کسب رای مجلس نیز شد تا به منظور تکیه زدن بر یکی از ۶ کرسی حقوقدانان شورای نگهبان از مجلس و نمایندگی همولایتیهایش در شمال خراسان رضوی استعفا بدهد.
۲ استعفا و ۲ فراکسیون نصفه و نیمه
گفتیم آنچه ابتدای هفته پیش، ما را به این خبر مهم درخصوص قطعی شدن سفارت کاظم جلالی نزدیک کرد، پرسش از اعضای ارشد فراکسیون مستقلین ولایی درباره علت عدم برگزاری انتخابات هیات رییسه این فراکسیون در سال جاری بود و نوشتیم که نایبرییس نخست این فراکسیون از احتمال برگزاری این انتخابات در آینده نزدیک خبر داده؛ چرا که بهگفته او، جلالی، رییس این فراکسیون به زودی راهی مسکو خواهد شد و این یعنی این فراکسیون بیرییس میماند و درنتیجه نمایندگان نزدیک به رییس مجلس، حالا باید فکری بهحال ریاست فراکسیون خود کنند.
جالب آنکه چیزی که فهرست شباهتهای جلالی و دهقانینقندر را تکمیل میکند، ازقضا به انتخابات هیات رییسه فراکسیونهای متبوع این دو نیز نامربوط نیست. به این اعتبار که اگر حالا «مستقلین ولایی» ناچارند با وجود تاکید اساسنامه فراکسیون خود به برگزاری انتخابات در هر یک از ۴ اجلاسیه مجلس دهم، لااقل در اجلاسیه پایانی، آن هم به دلیل استعفای احتمالی رییس این فراکسیون اقدام به برگزاری انتخابات هیات رییسه کنند، «نمایندگان ولایی» نیز چارهای ندارند جز اینکه درپی استعفای قطعی نایبرییس نخست فراکسیون خود، برای انتخاب هیات رییسه جدید رایگیری کنند. هر چند شنیدههای «اعتماد» از اردوگاه پایداریهای پارلمان از این قرار است که «نمایندگان ولایی» حالا مدتی است که آن طور که باید و شاید، تشکیل جلسه هم نمیدهند و در این شرایط، احتمالا خالی بودن یکی از کرسیهای هیات رییسه چندان مشکلساز نباشد. فراموش نکنیم، اگر چه هنوز ماموریت کاظم جلالی، رییس فراکسیون «مستقلین ولایی» لااقل روی کاغذ به پایان نرسیده اما محمد دهقانینقندر، نایبرییس فراکسیون «نمایندگان ولایی» و بازیگردان اصلی این طیف از اصولگرایان، ۲۵ تیرماه امسال به پایان رسیده و پایداریها حالا نزدیک به ۳ ماه است که نه بازیگردانی دارند و نه چنان که انتظار میرود، فراکسیونی. /روزنامه اعتماد