نظرتون درباره اظهارات اخیر هاشمی گلپایگانی، دبیر ستاد امر به معروف و نهی از منکر چیست؟
به گزارش بخش سیاسی سایت خبرمهم، مسئله امربه معروف و نهی از منکر در روایات ما عاملی است برای تقویت ارتباطات اجتماعی و همبستگی میان جامعه اسلامی. در سوره آل عمران یکی از آیات امربه معروف که در قانون اساسی هم آمده بین دو آیه محصور است که این دو آیه راجع به وحدت جامعه اسلامی میباشد. آیه واعتصمو به حبلالله جمیعا و لا تفرقواو آیه بعدی ولا تکونو الذین تفرقوا و اختلفوا است.
ما هر تفسیری از امربهمعروف بخواهیم ارائه کنیم باید در ذیل مجموعه معارف دینی تحلیل کنیم که با هم یک منظومه را تشکیل میدهند؛ منظومهای که شامل امر به معروف و نهی از منکر هم میشود. بنابراین هر تفسیری از امربه معروف که به ایجاد اختلاف در جامعه منجر و باعث شود که جامعه به سمت دو قطبی شدن پیش رود و مردم را در برابر هم و در برابر حاکمیت قرار دهد، تفسیر غلطی است. ما فقط در جایی امر به معروف داریم که امام حسین در برابر حاکمیت انجام داد؛ یک منکر بسیار بسیار بزرگی در میان بود آن هم حکومت ظالم و فاسد یزید؛ که همه حقوق مردم را تضعیف میکرد و عموم مردم در فشار بودند؛ این تنها جایی است که امر به معروف میتواند به یک اتفاق مثل قیام امام حسین تبدیل شود.
در سایر موارد اصلا در سیره ائمه نداریم که اینگونه در جامعه دچار دوقطبی شده و در موقعیتهای مختلف افکار عمومی را نسبت به دین، دینداری و حاکمیت دینی بدبین کند. متاسفانه بعضی افراد که راجع امر به معروف و موضوعات دیگر دینی صحبت میکنند اصلا توجه به فلسفه احکام ندارند؛ یا اینکه این مفهوم دینی را در کنار سایر موارد یک منظومه نمیبینند. اگر در یک منظومه باشد شاهد این خواهیم بود که مردم بسیار دیندار و به ارزشهای دینی پایبندند. اما نسبت به اسلام کاریکاتوری که بعضی احکام دیده و بعضی احکام دیده نمیشود اعتراض دارند. در مورد افرادی که این حرفهارا مطرح میکنند، باید بکوبم که این افراد حداقل به نکته امام خمینی پایبند باشند به عنوان کسانیکه در حکومت دینی مسئولیت دارند و بدانند اگر این اتفاقات منجر به این شود که حکومت دینی تضعیف شود یعنی حکومت دینی که از واجبات است و میتواند همهی ارزشهای دینی را بر کشور حاکم کند تضعیف و باعث میشود مردم از دینداری دور شوند که نتیجهی یک منکر بزرگی است در صورتیکه فکر میکنیم به کشور خدمت میکنیم. آن هم در زمانیکه مردم نیازمند آرامش هستند و موضوعات باید با گفت و گو حل شود. باید سعی کنیم افراد معترض و منتقد را قانع کنیم. حرفهاییکه به دور از گفتوگو است؛ مسئولیتناپذیری افراد در برابر جامعه و مسائل جامعه را نشان میدهد.
خب از نظر شما مسئولین نهاد امر به معروف در این شرایط باید چه واکنشی داشته باشند؟
اگر ستاد امر به معروف را در نظر بگیریم باید کاری کنند که مردم امر به معروف کنند، امر به معروف هم فقط امر به معروف مردم نسبت بههم نیست؛ بزرگترین امر به معروف نسبت به مسئولین است که مردم باید این کار را انجام دهند و احیای این امر وظیفه ستاد امر به معروف است. در موضوع عفاف و حجاب هم قانون وظایفی را بر عهده آنها قرار داده ولی هیچکدام از این کارهایی که در امروز به اسم ستاد امر به معروف مطرح میشود جزو وظایف ذاتی آن نیست. بحث حجاب و عفاف در جامعه دارای متولی است و مسئول اصلی آن وزارت کشور، مصوبات و نظارت عالیه آن با شورای عالی انقلاب فرهنگی میباشد که اینها متولی مسئله امر حجاب و عفاف هستند. اگر قرار است کاری انجام شود باید به این فکر کرد که همهی ابعاد و اجزای یک موضوع باید در کنار هم قرار گیرد تا بتوان از آن نتیجه گرفت. اینکه در حلقهی پایانی فقط نسبت به کسانی که به حجاب کم توجهی میکنند فشار ایجاد شود و درخواست ضمانت اجرا داده شود تا زمانیکه حلقههایی مثل فرهنگسازی انجام نشده و آنها در انجام کار دچار مشکل باشند به نتیجهای نمیرسد و فقط مردم را دچار نارضایتی میکند و ممکن است به تشنج در جامعه و تشدد در درگیری هم منجر شود. زمانیکه مردم اهتمام به امر حجاب را از دست میدهند یا با مسئلهی قانونی شدن و اجباری شدن حجاب شرعی مسئله دارند اولین کار این است که باید شبهات را در ذهن مردم حل کنیم؛ اینگونه بخشی عمدهای از افراد نیز نسبت به حجاب و عفاف بیشتر توجه میکنند. از طرفی اگر به صورت قانونی، حجاب را الزامآور و برای افرادی که هنجارهای اجتماعی را بهم میزنند ضمانت اجرا وضع کنیم آن زمان مردم همراه خواهند شد. اما الان که این مسئله در ذهن مردم مثل گذشته نیست و طبق نظرسنجیها که نشاندهنده سوال داشتن مردم نسبت به خیلی از موضوعات است اولین کار پاسخ به سوالات و شبهات آنهاست.
با توجه به فضای متشنج و دوقطبی سازی در جامعه باید چه واکنشی نسبت به آقای هاشمی صورت گیرد تا فضا آرامتر شود؟
از نظر قانونی حرفهای آقای هاشمی الزامآور نیست چون ستاد امر به معروف رئیس دارد و اولین کسی که باید نسبت به این موضوعات نظر بدهد ریاست این ستاد جناب آیتالله صدیقی است. همچنین ستاد اعضایی دارد که متشکل از : ۶ وزیر ، رئیس صداسیما، رئیس بسیج، رئیس نیروی انتظامی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی، رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه، دونفر از اساتید حوزههای علمیه، دو نفر ناظر مجلس، نماینده قوه قضاییه؛ اینها هستند که ستاد را تشکیل میدهند، اگر قرار است راجع این موضوع تصمیمگیری شود این افراد میتوانند تصمیم بگیرند. این سخنان که آقای هاشمی میزنند وجاهت قانونی ندارد و مصوبهای برای ستاد امر به معروف راجع این موضوعات وضع نشده. یکی از متولیان این موضع اعضای دولت هستند، وزیر کشور، وزیر آموزش و پرورش، وزیر ارشاد، وزیر اطلاعات، وزیر علوم و سایر اعضای ستاد، که وظیفه دارند نسبت به سیاستهای حاکم بر ستاد امر به معروف نظارت کرده و نظر رسمی ستاد را اعلام کنند.
مصاحبه کننده: مطهره حیدری