برآوردهای سایتهای داخلی نشان میدهد که روزهای گذشته تعطیلی فروشگاههای اینترنتی و فعالیتهای موجود در این حوزه، ۹۰۰ میلیارد تومان به اقتصاد ایران خسارت زده است. برآوردهای یک سایت خارجی نیز حاکی از خسارت بیش از ۱۵۰۰ میلیارد تومان براثر محدود شدن اینترنت در ایران است. به این ترتیب بسیاری از استارتآپها و کسب و کارهای کوچکی که در ماههای گذشته مبنای کار خود را در فضای مجازی قرار دادهاند، در روزهای گذشته زیانی قابل توجه را تجربه کردهاند.
گسترش نفوذ اینترنت و فضای مجازی در اقتصاد ایران، فضای گستردهای را برای راهاندازی و فعالیت کسب و کارهای خرد فراهم کرده است؛ کسب و کارهایی که با سرمایهای محدود در فضایی وسیع به فروش محصولات خود مشغول هستند و در سالهای گذشته، سهم خود از اقتصاد ایران را بیشتر کردهاند. آشوبهایی که در روزهای گذشته تعدادی از شهرهای ایران را فرا گرفته، باعث تصمیم شورای عالی امنیت ملی در محدود کردن دسترسی به فضای مجازی شده و همین امر، فضای فعالیت بسیاری از کسب و کارهای مجازی را به خطر انداخته است.
از نخستین دقایق بامداد روز جمعه ۲۴ آبان، دولت با ابلاغ مصوبه شورای همکاریهای اقتصادی سه قوه، اعلام کرد که نرخ بنزین تغییر خواهد کرد. بر اساس برنامهریزیهای انجام شده، قیمت بنزین سهمیهبندی شده در هر لیتر ۱۵۰۰ تومان و قیمت بنزین آزاد ۳۰۰۰ تومان تعیین شد. حافظه تاریخی جامعه ایران که در پس هر بار افزایش قیمت بنزین با گرانی در سایر کالاها مواجه شده از یک سو و فشاری که اقشار مختلف جامعه از تحریمهای سال گذشته امریکا تحمل کردهاند از سوی دیگر، باعث شد اینبار نیز مردم نسبت به آینده اقتصادی خود پس از تغییر در قیمت بنزین ابراز نگرانی کنند.
هرچند دولت از نخستین دقایق اجرای مصوبه سران سه قوه اعلام کرد که این طرح به منظور کاهش تخصیص ناعادلانه یارانه سوخت انجام شده و تمام منابع حاصل از آن، در قالب بسته حمایتی به ۱۸ میلیون خانوار و ۶۰ میلیون ایرانی پرداخت خواهد شد و البته در ماههای آینده با متوقف کردن تمام درخواستها برای افزایش قیمت کالاها، هیچ تورم قابل توجهی با افزایش قیمت بنزین رخ نمیدهد، اما نگرانی از اثرات اجرای این طرح باعث به وجود آمدن اعتراضاتی در میان مردم شد.
در طول روزهای گذشته، مقامات نظام بارها بر این موضوع که اعتراض حق مردم است و صدای آنها قطعا شنیده خواهد شد، تاکید کردهاند، اما همزمان نگرانی خود از تغییر فضای اعتراضات را نیز ابراز داشتند. از همان نخستین ساعات اعتراضات مردم، عدهای محدود، آشوب را با اعتراض عوض کردند و نتیجه آن حمله و به آتش کشیدن برخی امکانات دولتی، شهری و مردمی بود. با توجه به لزوم مدیریت این فضا و جلوگیری از برنامهریزی سازمان یافته، شورای عالی امنیت ملی تصمیم گرفت دسترسی به اینترنت و فضای مجازی را محدود کند تا پس از برقراری آرامش در شهرهای مختلف کشور، بار دیگر ارایه خدمات در این حوزه از سر گرفته شود.
پیگیری برای اتصال مجدد
این رویکرد از سوی مسوولان دولتی نیز مورد تاکید قرار گرفته است. علی ربیعی، سخنگوی دولت اعلام کرده: درک میکنیم که مردم دچار سختی شدند و برخی مشاغل به این دلیل برایشان مشکل ایجاد شده، اما نگرانی بزرگتر در شرایط حاضر حفظ آرامش و ثبات کشور است.
محمدجواد آذریجهرمی، وزیر ارتباطات نیز با پرداختن به بعد دیگری از ماجرای اینترنت به بررسی شرایط فعلی کشور پرداخته است. طرح شبکه ملی اطلاعات که از سالها قبل بحث درباره آن مطرح بوده، به دنبال قطعی اینترنت بار دیگر به بحث اصلی در این حوزه بدل شده و برخی مردم نگرانند که نهایی شدن فعالیت این شبکه به معنای قطع دسترسی به شبکه جهانی نت است؛ موضوعی که وزیر ارتباطات آن را با قاطعیت رد میکند.
حتما پس از بهبود شرایط، مفصل با مردم صحبت خواهم کرد و گزارش کاملی از پیشرفتهای شبکه ملی خواهم داد. قطع اینترنت ضررهای فراوانی برای مردم و نظام داشته و دارد. شورای امنیت کشور به زودی نسبت به صدور مجوز برقراری اینترنت در کشور اقدام خواهد کرد و ما هم پیگیر هستیم.
حفظ خدمات زیرساختی
ابوطالب نجفی، مدیرعامل شرکت خدمات انفورماتیک اعلام کرده: طی چند روز گذشته، مشکلی در تراکنشهای بانکی به واسطه قطعی اینترنت مشاهده نشد.
روزهای سخت استارتآپها
هرچند براساس اعلام مقامهای کشور، دسترسی به اینترنت در کوتاهترین زمان ممکن بار دیگر از سر گرفته میشود، اما خساراتی که ظرف روزهای گذشته به بدنه اقتصاد دانشبنیان و کسب و کارهای کوچک وارد شده، احتمالا برای مدتی طولانی با آنها همراه خواهد ماند. /روزنامه اعتماد