برجام را فروختند تا از تعرفههای ترامپ رهایی پیدا کنند
خبرهای فوری: وزیر امور خارجه ایران و «جوزپ بورل»، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز پنجشنبه در حاشیه نشست «رایسینا» در هند، دیدار و گفتوگو کردند. دیداری که زیر سایه افزایش تنش درباره توافق هستهای و اعلام تروئیکای اروپایی مبنی بر به جریان انداختن مکانیسم ماشه انجام شد.
به گزارش بخش بین المللی سایت خبرهای فوری، ظریف در این دیدار که برای نخستین بار پس انتصاب بورل انجام میشد، در یک گفتوگوی صریح و مستند و با برشمردن اشتباهات و بی عملی اروپاییها در قبال تعهداتشان در برجام، اقدام اخیر سه کشور اروپایی و ادعاهای آنها را مردود خواند و خواستار تصحیح رفتار آنان در قبال ایران و برجام شد. جوزپ بورل نیز در این دیدار بر ادامه منفعت اتحادیه اروپا در حفظ برجام که با توجه به تشدید تنشها در خاورمیانه و منطقه خلیج فارس بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد، تأکید کرد. مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ساعاتی بعد از این دیدار نیز در سخنرانیاش در اجلاس رایسینا بار دیگر از خروج امریکا از توافق هستهای انتقاد و به واشنگتن یادآوری کرد که به دست آوردن توافقی تازه، بسیار دشوار است.
ظریف همچنین در پیامی توئیتری به انتقاد از شرکای اروپایی برجام پرداخت و خطاب به آنها نوشت: «خبر باج دادن اروپا برای جلب رضایت امریکا تأیید شد. سه کشور اروپایی باقیمانده برجام را فروختند تا از تعرفههای جدید ترامپ رهایی پیدا کنند.» ظریف ادامه داد: «دوستان من این کار هیچ فایدهای نخواهد داشت. فقط اشتهای وی را تندتر میکنید. قلدر دوره دبیرستان را به خاطر نمیآورید؟ اگر میخواهید شرافت خودتان را بفروشید، به همین مسیر ادامه دهید. ولی برای خودتان موضع برتر اخلاقی و حقوقی قائل نباشید. شما چنین موقعیتی ندارید!»
انتقاد وزیر خارجه ایران از باج اروپاییها به امریکا به خبری باز میگردد که روزنامه واشنگتن پست به نقل از چند مقام مطلع اروپایی منتشر کرد. این رسانه امریکایی نوشت: «دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا به طور محرمانه به آلمان، انگلیس و فرانسه پیام ارسال و آنها را تهدید کرده است که در صورت خودداری از فعال کردن سازوکار حل اختلافات در برجام موسوم به مکانیسم ماشه، تعرفه ۲۵ درصدی بر خودروهای اروپایی وضع خواهد کرد.» کمی بعد از دریافت این پیام بود که فرانسه، انگلیس و آلمان با انتشار یک بیانیه مشترک اعلام کردند که مکانیسم حل اختلاف در برجام را به دلیل آنچه نقض توافق از سوی ایران خواندند، فعال کردهاند. مکانیسم حل اختلافات برجام که در بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام آمده است و بخشی از آن به مکانیسم ماشه مربوط میشود، یک روند مذاکره و گفتوگو میان اعضای برجام است که با ارجاع گزارش اختلافی از سوی یکی از طرفهای برجام به کمیسیون مشترک آغاز میشود و برای چند مرحله با زمانهای قابل تمدید در نظر گرفته شده است. طبق این مکانیسم، رجوع اروپا به این دو بند میتواند به بازگشت خودکار تحریمهای بینالمللی علیه ایران بینجامد. این در حالی است که پیشتر مقامهای ایرانی، این سازوکار را به دلیل خروج یکجانبه امریکا از برجام و عهدشکنی اروپاییها در جبران مافات زیانهای وارد شده به ایران به جریان انداخته بودند.
همزمان با انتقادات مقامهای ایرانی از شرکای اروپایی برجام، رئیس جمهوری روسیه نیز در گفتوگوی تلفنی با شارل میشل، رئیس شورای اروپا بر اهمیت حفظ برجام تأکید کرد. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه هم روز گذشته اقدامات سه کشور اروپایی درباره برجام و آغاز سازوکار حل اختلافات در چارچوب این توافق را نگران کننده توصیف کرد. لاوروف در این رابطه افزود: «توافق هستهای در شورای امنیت تأیید شده و قطعنامهای نیز برای تأیید آن صادر شده است. اما با وجود این امریکا نه فقط آن را اجرا نمیکند بلکه کشورهای دیگر را از اجرای آن منع میکند.» لاوروف به این نکته نیز اشاره کرد که «سه کشور اروپایی تحت فشار و تهدید امریکا مبنی بر اعمال تعرفه ۲۵ درصدی برای خودروهای وارداتی امریکا از اروپا، موضع خود در قبال برجام را سخت کردهاند.»
پیشنهاد تأسیس بانک هندی در چابهار
وزیر امور خارجه ایران که پس از دهلی نو و در دومین مقصد سفرش به هندوستان به بمبئی رفت، در جمع بیش از ۲۰۰ نفر از تجار، بازرگانان و کارآفرینان هندی و ایرانی حضور یافت. ظریف در جریان این سفر در گفتوگویی با بیان اینکه مهمترین مشکل، تبادل پول و خرید نفت از ایران است، گفت: «برای حل مشکل و معضل تبادل پول روش های متفاوتی وجود دارد از جمله تهاتر و استفاده از پول ملی؛ ضرورت دارد بخش خصوصی و همچنین بخش دولتی نسبت به استفاده از پول ملی و عدم توجه به پولهای بینالمللی برای معاملات توجه بیشتری داشته باشند.» رئیس دستگاه دیپلماسی با اشاره به اینکه با توجه به تفاوت قیمت و سایر مشکلات موجود، لازم است دولتها در همکاری با همدیگر و همین طور همکاری بخش خصوصی این مشکل را حل کنند، گفت: «حل این مشکل یک مسأله راهبردی است، به خاطر اینکه همه کشورها معتقدند باید به تدریج بر حاکمیت دلار امریکا بر روابط بین الملل خدشه وارد کرد، البته کاری نیست که یک شبه انجام پذیرد و راه آن نیز همین روشهایی است که با هم صحبت میکنیم.» ظریف همچنین افزود: «بانک پاسارگاد قرار است در بمبئی شعبه داشته باشد. برخی مشکلات باقیمانده هست و اجازه تأسیس شعبه در سفر قبلی که به اینجا داشتیم، گرفته شده و الان باید مشکل سرمایه را حل کنیم که صحبتهایی در حاشیه نشست کمیسیون مشترک در تهران با وزیر خارجه هند داشتیم که از دارایی های ایران در هند برای تهیه سرمایه اولیه بانک پاسارگاد استفاده شود.» او افزود: «همچنین پیشنهاد کردیم یک بانک هندی شعبهای در منطقه آزاد چابهار داشته باشد تا از آنجا بتوانند به این کار کمک کنند.» وزیر خارجه ایران پیش از آن در ادامه رایزنیها با مقامات حاضر در نشست هند، با «ماریس پین» همتای استرالیایی خود نیز دیدار و گفتوگو کرد. مناسبات دوجانبه و مسائل کنسولی از جمله موارد مورد گفتوگوی دو وزیر خارجه بود. /ایران