به گزارش بخش بین المللی سایت خبرهای فوری، آخر همین هفته شاهد یک رویداد مهم و بینالمللی در آسیا هستیم؛این عنوان چاینا دیلی، پرشمارگانترین روزنامه انگلیسی زبان چین است که سفر رئیس جمهور کشورمان به ژاپن را یکی از مهمترین و قابل توجهترین رویدادهای بین المللی ماه جاری میلادی توصیف کرد.
عباس عراقچی معاون وزیر امور خارجه روز گذشته در جمع خبرنگاران گفت: رئیس جمهور کشورمان روز جمعه در پاسخ به سفر نخستوزیر ژاپن به توکیو میرود. او همچنین در پاسخ به این پرسش که آیا مهمترین موضوع مذاکره آقای روحانی در توکیو مساله هستهای خواهد بود، بیان کرد: مسائل دو جانبه است و طیف وسیعی از مسائل را در بر میگیرد، در عین حال هم درباره مسائل منطقه و بین الملل رایزنی خواهیم داشت، هم در حوزه خلیج فارس با مسائل مهمی روبهرو هستیم و هم در بحث برجام و سیاست آمریکا و فشار حداکثری اش صحبت خواهد شد. هفته گذشته نیزمحمود واعظی رئیس دفتر رئیسجمهور در حاشیه جلسه هیئت دولت درباره جزئیات این سفر، یادآور شد: دوستان در حال مذاکره در این زمینه هستند. زمانی که آقای آبه به ایران آمده بود، از رئیس جمهور برای سفر به ژاپن دعوت کردند.
علت اصرار ژاپن برای تعامل با ایران چیست؟
هر چند که برخی مقامات ایرانی گفتهاند که این سفر در چارچوب روابط دوجانبه است، مقامات ژاپنی از تلاش توکیو برای کاهش تنش بین ایران و آمریکا درباره برنامه هستهای سخن میگویند. نخست وزیر ژاپن چند ماه گذشته به تهران آمد تا بین تهران و واشنگتن میانجیگری کند، اما در پی خلف وعده آمریکا و عدم اعتماد ایران به قول و قرارهای آمریکایی، سفر شینزو آبه به تهران ناکام ماند.
از طرفی خرداد امسال تلویزیون “ان. اچ. کی” ژاپن گزارش کرد «تارو کونو» وزیر خارجه ژاپن در کمیسیون امور خارجه مجلس نمایندگان این کشور درباره سفر آبه به تهران و همچنین بر دوستی دیرینه ژاپن با ایران تأکید کرده و گفته است که ژاپن درباره مساله مذهب در خاورمیانه بیطرف است و هیچگونه مداخله منفی در این منطقه نداشته است. وزیر خارجه ژاپن همچنین اعلام کرده است که توکیو میتواند صادقانه با تمام طرفهای مرتبط گفتوگو کند و از هیچ تلاشی برای کاهش تنشهای منطقهای از طریق گفتوگو دریغ نخواهد کرد.
اعلام معافیت ژاپن از تحریم نفتی علیه ایران، ایجاد یک کانال مالی بین تهران و توکیو و آزادسازی دستکم ۱.۵ میلیارد دلار از داراییهای ارزی ایران ناشی از صادرات قبلی نفت به ژاپن، سه احتمالی است که انتظار میرود در جریان سفر ررئیس جمهور کشورمان به توکیو شاهد آن باشیم! مذاکره با آمریکا یکی از این احتمال های دیگر به شمار می رود و این درحالی است که علی ربیعی سخنگوی دولت طی چند روز گذشته در نشست خبری هفتگی خود با خبرنگاران با اشاره به حواشی این سفر در خصوص مذاکره با آمریکاییها،می گوید: سفر رئیس جمهور به ژاپن ربطی به مذاکره با آمریکا ندارد، معمولا دوستان ژاپنی حامل پیامها و ابتکار عملهایی هستند که ما بررسی میکنیم؛ همچنین وزرای بخش اقتصاد، صنعت و بانکی ما در سفر به ژاپن همراه رئیس جمهور خواهند بود.
اما نوذر شفیعی کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به گمانه زنیهایی مبنی بر انجام مذاکره، معتقد است: همیشه گفتم در سیاست خارجی موقع شناسی اهمیت دارد. فرض کنیم در ژاپن مقدمه گفتوگوی ایران و آمریکا فراهم شود ما باید در زمان نه چندان دور این کارها را انجام میدادیم؛ درحال حاضر ایران تحت فشار اقتصادی ایالات متحده قرار گرفته و هرگونه مذاکره با آمریکاییها به این معناست که ایران تحت فشار تحریمها مذاکره انجام داده است.
او ادامه داد: امروزه ما بدون تردید اگر با آمریکا وارد مذاکره شویم آمریکاییها ورود به مذاکره را میپذیرند، ولی به ایران شرایط سختی را تحمیل میکنند، بنابراین باید این رفتارها را در گذشته انجام میدادیم. من نیز حدس میزنم، چون ژاپن یک کشور میانجیگر یبن ایران و آمریکا بوده این احتمال وجود دارد که بحث میانجیگری مجدد مطرح شود.
امیر موسوی کارشناس مسائل استراتژیک پیرامون اتفاقات احتمالی در سفر رئیس جمهور به ژاپن میگوید: این امکان وجود دارد که آمریکاییها در جریان سفر رئیسجمهوری ایران به توکیو، حرکتی را در مسیر به ظاهر امتیاز دادن به ایران انجام دهند. حرکتی همانند آزادسازی قسمتی از اموال بلوکه شده ایران یکی از این نمونههاست. در این زمینه باید شورای عالی امنیت ملی تصمیم بگیرد و تا زمانی که آمریکا شرایط خاص جمهوری اسلامی ایران را نپذیرد که آنهم عبارت است لغو تحریمها و برگشتن به میز مذاکرات با کشورهای ۱+۵ نمیتوان از راهحلی برای تفاهم سخن به میان آورد.
حسام الدین آشنا مشاور رئیس جمهور با اشاره به ابعاد دیگر این سفر،گفت: سفر آسیایی آقای روحانی دو هدف متمایز را دنبال میکند؛ حضور او از یک نظر در اجلاس کوآلالامپور همراه با سران کشورهای موثر و قدرتمند اسلامی پیام اتحاد اسلامی و لزوم ایجاد فضای جدید برای گفتوگو در مورد مسائل جهان اسلام بدون دخالت نیروهای خارجی و توسعهطلبی منطقهای را میرساند. آقای روحانی و دولت، خودشان را موظف به تلاش برای رفع تحریمها میدانند.
مشاور رئیس جمهور تأکید می کند ایران همواره اعلام کرده است اگر طرف مقابل آمادگی کنار گذاشتن مشی سلطهجویانه، فشار حداکثری و رفع تحریمها را داشته باشد مانعی برای تداوم مذاکرات در قالب ۱+۵ وجود ندارد.
آشنا معتقد است سفر رئیس جمهور به ژاپن دارای ابعاد اقتصادی و سیاسی خواهد بود؛ ایران برای رفع تحریمها با حفظ مواضع اصولی خودش از هر پیشنهاد جدید و راهگشایی استقبال میکند.
رفت و آمدهای دیپلماتیکی که منجر به تقویت روابط دو کشور میشود
سید حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفتوگو با خبرنگار ما،اظهار کرد: ژاپن از جمله کشورهایی بوده که جزء شرکای سنتی ما به حساب میآید و دهههای متمادی با ایران همکاری داشته است. در شرایط فعلی که ما تحت تأثیر تحریمهای ظالمانه آمریکا هستیم تقویت روابط ایران با کشورهایی مانند ژاپن به آمریکا نشان میدهد که جمهوری اسلامی ایران کشوری نیست که کسی بتواند آن را محدود و سرکوب کند.
محمدابراهیم رضایی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس،معتقد است: ژاپن کشوری مهم در منطقه آسیاست بر همین اساس هرچه مناسبات بین دو کشور ایران و ژاپن تقویت شود اثربخش بوده و به نفع دو کشور خواهد بود.او با یادآوری سفر شینزوآبه به ایران بیان کرد: به همین منظور سفر آقای روحانی به ژاپن از منظر مثبت قابل ارزیابی است، اینکه مسئولان دو کشور در سطوح متفاوت رفت و آمدهای دیپلماتیک داشته باشند به گرمتر شدن و تقویت روابط دو کشور منجر خواهد شد.
حالا قرار است حجت الاسلام روحانی به عنوان دوازدهمین رئیس جمهور کشورمان در تاریخ ۲۹ آذر برای برون رفت از بست موجود، کاهش تنشها و خروج از بن بست پیش آمده در مسئله توافق هستهای به ژاپن سفر کند؛سفری که به گفته بسیاری از رسانه های جهان از جمله رسانه های ژاپنی،مهم و با اهمیت است.سفری که شاید بار دیگر ژاپن تصمیم دارد سنگ میانجیگری خود این بار در توکیو؛ خانه خود محک بزند!/yjc