ایران میانجی بحران یمن

به گزارش بخش بین المللی سایت خبرهای فوری، روند بحران یمن متفاوت تر از گذشته پیش می رود. در مارس ۲۰۱۵ هنگامی که عربستان سعودی جنگ را علیه مردم یمن و انصارالله آغاز کرد، تمام کشورها و گروه هایی که از ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی در جنگ یمن حمایت می کردند بر این عقیده بودند که باید انصارالله و نیروهای مردمی از صنعا عقب نشینی کنند و حکومت بار دیگر در اختیار منصورهادی به عنوان رییس جمهور مستعفی یمن قرار گیرد. از همین رو تمام کرسی های دولت هادی در مجامع بین المللی حفظ و به عنوان نماینده دولت قانونی یمن شناسایی شد. در آن زمان دولت مستعفی یمن در جنوب یمن مستقر شد و حداقل می توانست مدعی باشد که بخشی از کشور را در اختیار دارد و در راستای یکپارچگی این کشور می خواهد بار دیگر به صنعا بازگردد. حالا دیگر جنوبی هم برای او وجود ندارد و دیگر هیچ نقشی را نمی توان برای او در آینده یمن متصور شد. شمال یمن را حوثی ها، ارتش و نیروهای مردمی یمن تحت کنترل گرفته اند و در جنوب نیز نیروهای جدایی طلب جنوب حضور دارند و در این میان در مجامع بین المللی دولتی در حال نمایندگی از مردم یمن است که هیچ جایگاهی در هیچ نقطه یمن ندارد و حتی نمی تواند به یک منطقه از یمن بازگردد و مردم از او حمایت کنند. در همین نقطه است که شرایط یمن پس از ۴ سال جنگ، قحطی و کشتار افراد بی گناه وارد مرحله جدیدی شده است. انصارالله یمن را دیگر نمی توان بخشی از مشکل این کشور دانست بلکه این گروه اکنون بخشی از راه حل است که اگر جامعه بین المللی بخواهد در راستای پایان بحران یمن قدم بردارد باید با همه طرف های درگیر از جمله انصارالله نیز وارد گفت وگو شود. نتیجه این تغییر دیدگاه را می توان در نشستی که روز گذشته در وزارت امورخارجه ایران برگزار شد به آسانی مشاهده کرد. هیات انصارالله یمن به رهبری محمد عبدالسلام، سخنگوی این جنبش که چند روزی است در تهران به سر می برد روز یکشنبه با هیاتی از سفرای اروپایی در تهران دیدار کرد. این جلسه که با ابتکار وزارت امورخارجه ایران برگزار شد، ریاست آن را علی اصغر خاجی، دستیار وزیرخارجه در امور ویژه سیاسی برعهده داشت که دو پرونده مهم سوریه و یمن را پیگیری می کند. در سوی دیگر سفرای کشورهای بریتانیا، ایتالیا، فرانسه و آلمان (E۴) نیز حضور داشتند و طرفین در خصوص ابعاد مختلف بحران یمن با یکدیگر گفت وگو کردند. راب مک ایر، سفیر بریتانیا در تهران اولین فردی بود که روز گذشته خبر این نشست را منتشر کرد و نوشت از وزارت خارجه ایران بابت میزبانی نشست میان همکاران من از ایتالیا، فرانسه و آلمان با هیات انصارالله تشکر می کنم. او در ادامه نوشت این بسیار حایز اهمیت است که بتوانیم درباره روند سیاسی و بحران انسانی در یمن رایزنی کنیم. گزارش های اولیه از این نشست حاکی از آن است که هیات های حاضر در جلسه ابتدا دیدگاه های خود را در خصوص تحولات یمن ارایه دادند. همچنین در این نشست طرفین تاکید کردند هر چه سریع تر باید جنگ در یمن پایان یابد و روند کمک رسانی به مردم یمن نیز تسریع شود. همچنین در پایان همه طرف ها بر راهکار سیاسی حل بحران یمن تاکید کردند و اجرای کامل توافقنامه صلح استکهلم را لازم دانستند و آن را مقدمه ای برای حل و فصل نهایی سیاسی بحران یمن عنوان کردند.

گفتنی است، ایران و اروپا پیش از این ۵ دور مذاکره درخصوص بحران یمن با یکدیگر انجام دادند اما آخرین نشست آن مربوط به اسفند ماه سال ۱۳۹۷ بود که میان ۴ کشور اروپایی همچنین نماینده اتحادیه اروپا با مقام های ایرانی در بروکسل برگزار شد و در عمل حدود ۶ ماه بود که مذاکرات جدی میان اتحادیه اروپا و ایران در بحث یمن شکل نگرفته بود. بسیاری بر این باور هستند که فشارهای عربستان بر اتحادیه اروپا عاملی شد تا رایزنی ها میان ایران و اروپا به قوت خود ادامه پیدا نکند. اما اروپایی ها نمی توانند نادیده بگیرند که ایران نقش عمده ای در به ثمر نشستن توافق استکهلم و تشویق انصارالله برای قبول آن انجام داد. ایران نیز همواره از اجرای کامل تعهدات توافق استکهلم حمایت کرده است.

محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه کشورمان که هفته گذشته با محمدعبدالسلام، سخنگوی انصارالله دیداری دوجانبه داشت، عنوان کرد ایران همواره از انجام گفت وگو های یمنی- یمنی و اجرای کامل توافقات استکهلم حمایت می کند.

در حال حاضر واقعیت آن است که اروپایی ها اگر قصد دارند که به جنگ در یمن و بحران انسانی در این کشور پایان دهند نباید ایران را بخشی از مشکل در یمن ببینند. آنها چه بخواهند چه نخواهند، ایران تاثیرگذار ترین کشور بر انصارالله یمن است. اگرچه ایران بارها تاکید کرده که هیچ کمک نظامی به آنها نمی کند اما هیچ گاه نفوذ معنوی خود در یمن را انکار نکرده است. راه حل واقعی بحران یمن از دل مذاکره با همه طرف ها بیرون خواهد آمد. اگر یک طرف کنار گذاشته شود قطعا این جنگ بی سرانجام هیچ پایانی نخواهد داشت و تنها این مردم بی گناه یمن هستند که هر روز بیشتر آسیب می بینند.

بحران دامنه دار در عدن

در حالی که نمایندگان انصارالله یمن از هفته گذشته رایزنی های گسترده ای را در تهران انجام دادند و روز گذشته نیز با سفرای اروپایی در تهران نیز دیدار کردند اما اختلافات در میان ائتلاف سعودی همچنین در عدن افزایش پیدا می کند. طبق گزارش ها جمعه شب یک هیات نظامی مشترک عربستان سعودی و امارات وارد عدن شدند تا در مورد خروج نیروهای انتقالی جنوب از مواضعی که هفته گذشته در عدن در اختیار گرفتند، گفت وگو کنند. یکی از اعضای کابینه دولت مستعفی یمن به خبرگزاری فرانسه گفت: این هیات به عدن رفتند تا نیروهای جدایی طلب جنوب از مراکز مربوط به دولت مستعفی در عدن خارج شوند. این در حالی است که هزاران یمنی در جنوب در حمایت از نیروهای جدایی طلب در بندر عدن راهپیمایی کردند. هر چند گفته می شود که نیروهای وفادار به شورای انتقالی جنوب از کاخ ریاست جمهوری عدن خارج شده اند اما کماکان در پست های کلیدی عدن حضور دارند. آنها از سال ۲۰۱۴ سعی کردند تحت فرمان منصورهادی برای حفظ حکومت او تلاش کنند اما حالا رویه خود را تغییر داده اند. گفتنی است هر چند عربستان سعودی نیروهای جدایی طلب را تهدید به حمله هوایی کرده است اما آنها کماکان در مواضع خود مستقر هستند. اما فعلا تا زمان تنظیم این گزارش چشم اندازی برای استقرار دولت هادی در عدن وجود ندارد. برخی منابع عنوان کردند که اعضای دولت هادی از عربستان خواسته اند تا امارات را از ائتلاف تحت رهبری خود خارج کند اما به نظر می رسد آنها اطلاع ندارند که بدون امارات عملا دیگر ائتلافی وجود نخواهد داشت.

با این حال الجزیره روز گذشته گزارش داد که نیروهای جدایی طلب جنوب مراکز اصلی تحت کنترل دولت مستعفی یمن در عدن را از بیم حمله هوایی به این مراکز تخلیه کرده اند. وزیر اطلاع رسانی دولت مستعفی یمن در توییتر خود عنوان کرده که شورای جدایی طلبان جنوبی قصد دارد، وزارت کشور و پالایشگاه عدن را به واحدهای گارد ریاست جمهوری تحت نظارت نیروهای ائتلاف واگذار کند. گفته می شود که نیروهای جدایی طلب دفتر مرکزی دولت هادی، دیوان عالی، بانک مرکزی همچنین بیمارستان اصلی عدن را تخلیه کرده اند.

اما منابع جدایی طلبان جنوب به رویترز گفته اند که نیروهای آنها از قبل کاخ ریاست جمهوری و بانک مرکزی را ترک کرده بودند و مراکز دولتی تعطیل شده را بناست به یک نماینده از سوی عربستان سعودی و امارات واگذار کنند.

اما آنها عنوان کرده اند، مراکزی که نشان دهنده بازگشت دولت هادی به شهر است را در اختیار آنها قرار نمی دهند. در بیانیه ای که جدایی طلبان صادر کردند، تاکید داشتند که ما عقب نشینی نمی کنیم و به دنبال غنیمت نخواهیم بود و هواپیماها نیز ما را نمی ترسانند. خضر السلیمانی، مدیر دفتر امورخارجه جدایی طلبان در نیویورک به الجزیره گفت که نیروهای جنوبی به خواسته مردم دست به چنین اقدامی زده اند. او ادامه داد که دولت می تواند خواسته مشروع مردم را نادیده بگیرد اما ما این کار را نمی کنیم و در زمین وارد عمل می شویم. او در ادامه گفت: خواست مردم جنوب استقلال و بازگشت به دهه ۹۰ میلادی است. این خواسته مربوط به چند وقت اخیر نیست بلکه دهه هاست که مردم جنوب این درخواست را دارند. با این حال گفته می شود، جدایی طلبان جنوب به نشستی بدون زمان مشخص در عربستان سعودی دعوت شده اند. با این حال فرماندهان این شورا از آتش بس و گفت وگو در ریاض استقبال کرده اند.با این حال برخی نگران اختلافات میان عربستان و امارات در یمن شده اند. نشریه اسراییلی هاآرتص در تحلیلی عنوان می کند که تشکیل جریان های جدید به وسیله شورشیان در یمن می تواند اختلافات و احتمال درگیری میان امارات و عربستان را گسترش دهد و همین موضوع ممکن است موضع ایران را تقویت کند. زاوی بارل در مقاله خود در این نشریه می نویسد نه تنها اکنون یک جنگ جدید در یمن در حال توسعه است بلکه آن را می توان اختلافاتی دانست که می تواند تبدیل به یک درگیری واقعی میان عربستان و امارات شود. شاید در نگاه اول به نظر برسد که این یک تحول ناشی از اختلاف نظرهای استراتژیک و ایدئولوژیک بین عربستان و امارات بر سر حمایت از نیروهای مختلف در یمن است.هر چند محمدبن سلمان، ولیعهد عربستان و محمد بن زاید، ولیعهد امارات هر دو اختلاف نظر را انکار می کنند اما از سفر اخیر بن زاید به عربستان سعودی در این هفته هیچ خبر جالبی به دست نیامد. هر چند محمد بن زاید بر همکاری دوجانبه میان دو کشور در بحث یمن تاکید کرد اما حاضر نشد از نیروهای جدایی طلب بخواهد که عدن را ترک کنند چراکه تصرف عدن می تواند تنها دستاوردی باشد که امارات متحده از جنگ یمن به دست آورد. اگر جنبش جدایی طلب جنوب بتواند موفق به ایجاد کشوری مستقل شود، امارات دین سنگینی را به گردن آنها بابت این پشتیبانی خواهد داشت.زاوی بارل می نویسد، عربستان سعودی که دولت هادی را پرورش داده است برای حفظ آن مجبور شده تا دست به دامان حزب وابسته به اخوان المسلمین در یمن شود و با آنها همکاری کند چراکه هادی در میان آنها تا حدی پایگاه دارد و این در حالی است که عربستان گروه های وابسته به اخوان را تروریستی می داند و این خود یک تضاد عقیدتی برای سعودی ها محسوب می شود.از طرفی دیگر مجموعه شرایط نشان می دهد که جدایی طلبان تا چه حد از ریاض متنفر هستند و نمی خواهند دیگر گوش به فرمان عربستان فعالیت کنند. از طرف دیگر برخی تحلیلگران یمنی بر این عقیده هستند که این اختلافات ممکن است به پیشبرد راه حل دیپلماتیک نیز کمک کند چراکه حوثی ها و جدایی طلبان راحت تر می توانند با یکدیگر همکاری کنند و اگر حوثی ها به ایجاد یک کشور مستقل در جنوب رضایت دهند قطعا جدایی طلبان نیز با حوثی ها همراهی خواهند کرد.

تا امروز یک دستور هم از ایران نگرفتیم

عبدالملک الحوثی، رهبر جنبش انصارالله یمن عصر روز شنبه درباره آخرین تحولات میدانی و سیاسی یمن سخنرانی کرد. به گزارش فارس، وی در بخش هایی از سخنان خود به عملیات روز گذشته یگان پهپادی ارتش یمن و انصارالله علیه میدان نفتی «الشیبه» وابسته به آرامکو اشاره کرد و آن را بزرگ ترین عملیات یمنی ها از ابتدای جنگ ائتلاف سعودی علیه یمن خواند. رهبر جنبش انصارالله یمن خاطرنشان کرد که عملیات پهپادی یمن درس مشترک و هشداری مهم برای امارات است. سیدعبدالملک الحوثی گفت که پالایشگاه الشیبه از بزرگ ترین پالایشگاه های نفت عربستان سعودی است که دارای مخازن نفتی بسیاری زیادی است. وی خطاب به دشمنان یمن گفت هر اندازه که دشمنی شما ادامه پیدا کند، اصرار ما برای ادامه مبارزه هم بیشتر می شود. توانایی نظامی ما در صورت ادامه تجاوزات ائتلاف سعودی، روز به روز افزایش پیدا می کند.رهبر جنبش انصارالله یمن در ادامه به تحولات اخیر عدن اشاره کرد و گفت که آنچه در مرکز جنوب یمن رخ داده، ارتباطات روشنی با توطئه های ائتلاف متجاوز به یمن دارد. وی تصریح کرد: هدف دشمنان در جنوب یمن، اشغالگری و تجزیه این کشور است و این موضوعی است که ما از ابتدای جنگ به آن اشاره کرده ایم. سید عبدالملک الحوثی افزود: شورای انتقالی جنوب یمن و حزب اخوانی الاصلاح (تحت حمایت عربستان) و دولت مستعفی یمن به ریاست عبدربه منصور هادی از جمله گروه های هستند که تصمیم به ایستادگی در کنار ائتلاف متجاوز را گرفته اند. این گروه ها هرگز تصور نمی کردند که کشورهای عضو ائتلاف برای رسیدن به آرزوهای توسعه طلبانه خود و کشاندن جنوب یمن به ورطه نابودی، گوی سبقت را از هم بربایند. وی در ادامه سخنرانی خود به حمایت های ایران از ملت یمن اشاره کرد و گفت که جمهوری اسلامی ایران در همبستگی با ملت یمن و محکومیت تجاوزگری ها، موضع ویژه و ممتاز و قوی و صریحی گرفته است. وی با بیان اینکه ما تا به امروز حتی یک دستور از ایران دریافت نکرده ایم، اظهار کرد که طرف ایرانی به روابط خود با دیگران احترام می گذارد و با یمن هم به عنوان یک کشور آزاد و مستقل تعامل دیپلماتیک دارد.

حمله پهپادهای انصارالله به تاسیسات نفتی عربستان

تلویزیون المسیره یمن روز گذشته خبر داد که انصارالله حمله ای پهپادی را به تاسیسات نفتی عربستان سعودی در منطقه ای دور افتاده انجام داده است. اما در ابتدای امر هیچ تایید فوری از سوی مقامات عربستان سعودی یا غول نفتی آرامکو صورت نگرفت.انصارالله در ماه اخیر با تقویت موشک ها و هواپیماهای بدون سرنشین خود توانسته مواضع حساس و استراتژیک عربستان سعودی را هدف قرار دهد. کانال خبری المسیره به نقل از سخنگوی ارتش یمن گزارش داد: ده ها هواپیمای بدون سرنشین طی عملیاتی تاسیسات نفتی الشیبه مربوط به کمپانی آرامکو را هدف قرار داده است. هر چند در ابتدای امر آرامکو سعی کرد این حمله را تایید یا تکذیب نکند. با این حال انصارالله یمن عنوان کرد که این حمله در نزدیکی مرز عربستان با امارات صورت گرفته که بزرگ ترین حمله در اعماق پادشاهی عربستان از سال ۲۰۱۵ میلادی است. انصارالله وعده داده در صورت ادامه تجاوزهای سعودی عملیات های گسترده تری را علیه عربستان انجام دهد. با این حال ریاض اگرچه این حمله را تایید و اما عنوان کرده که آسیب جدی به تاسیسات نفتی وارد نشده است. در ماه مه نیز حوثی ها حمله ای را با هواپیماهای بدون سرنشین به دو جایگاه پمپاژ در عربستان انجام دادند که باعث انفجارهای مهیب و قطع جریان انتقال نفت عربستان سعودی شد و هر چند در آن زمان عربستان اصرار داشت که میزان آسیب بسیار کم بوده اما برخی تصاویر نشان از انفجارهای گسترده در آن تاسیسات نفتی داشت. /روزنامه اعتماد