مذاکره ایران با بن سلمان؟ – ترامپ مخالف جدی بود

به گزارش بخش بین المللی سایت خبرمهم، در حالی که ایالات‌متحده و ایران به نقطه پایان دادن به اختلافات‌ خود در خصوص توافق هسته‌‌ای نزدیک‌‌تر می‌شوند و وین به کانون توجه بدل شده است، اخباری از خاورمیانه توجه‌ها را به خود جلب کرده و آن نیز دیدار هیاتی ایرانی و عربستانی در راستای حل مشکلات و کاهش تنش‌ها بوده است. در روزهایی که خبر برگزاری این جلسه نیز حتی تکذیب می‌شد اما یک مسئول عراقی بلندپایه در گفت‌‌و‌گو با العربی الجدید تاکید کرده که اخبار منتشر شده در رابطه با دیدار چند روز پیش مسئولان سعودی با مسئولان ایرانی درست است و این دیدار در منطقه سبز بغداد و در سطح مسئولان امنیتی و با برنامه‌ریزی دولت عراق انجام شده است. به نظر می‌رسد که این دیدار تقریبا ۱۲ روز پیش در منطقه سبز بغداد و تحت‌نظارت قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق و مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر به منظور حل اختلافات تهران و ریاض برگزار شده باشد و بیشتر برای شناخت و ارزیابی رویکردهای دو طرف بوده و پرونده خاصی مورد بررسی قرار نگرفته باشد. این اتفاق با تلاش قطر و عراق به نظر می‌رسد در دستور کار قرار گرفته باشد؛ زیرا کشورهای خاورمیانه  تلاش می‌کنند نقش میانجیگری ایفا کرده؛ زیرا دولت‌هایشان خطر تنش بر امنیت خود را درک می‌کنند و می‌دانند خاورمیانه نیاز به آرامش بیشتری دارد. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی» گفت‌و‌گویی با حسن دانایی‌فر،‌ سفیر پیشین ایران در عراق داشته است که در ادامه می‌خوانید.

 عربستان به چه علت تا امروز در راستای حل مشکلات با ایران گام برنداشته بود؟

مشخص بود که با رفتن دونالد ترامپ از کاخ سفید، خاورمیانه دچار تحولاتی خواهد شد؛ زیرا او به عاملی در راستای ناامنی خاورمیانه بدل شده بود و با ترک قدرت مشخص بود تغییری در روابط کشورهای خاورمیانه ایجاد می‌شود. در این میان ایران نیز همواره به دنبال روابطی حسنه با تمام همسایگان خود بوده است و در همین راستا طرح هرمز را نیز مطرح کرده اما سعودی‌ها از این طرح استقبال نکرده‌اند. در این مسیر به نظر می‌رسد سعودی‌ها با دو مانع رو‌به‌رو بوده‌اند که یکی از موانع برطرف شده اما دیگری همچنان پابرجاست. عربستان در سال های اخیر هرگاه به دنبال تنش زدایی با ایران بوده با مانعی به نام آمریکا مواجه می‌شد؛ به این علت که یکی از مولفه‌های فشار حداکثری، نوع رابطه ایران با سایر کشورها و به‌خصوص همسایگان خود بود و برپایه آن اقدام به فشار حداکثری علیه ایران کردند. یکی از مسئولان عراقی نیز به نقل محمد بن سلمان به وضوح گفت که عربستان تمایل به گفت‌و‌گو دارد اما ایالات متحده فشار وارد می‌کند و اجازه این کار را نمی‌دهد. سپهبد سلیمانی نیز پیش از ترور عازم عراق بود تا جلسه‌ای در خصوص کاهش تنش با عربستان داشته باشد که صبح همان روز به شهادت رسیدند. مشخصا با رفتن ترامپ این شرایط محیا شده است تا گفت‌و‌گوهایی صورت گیرد و تنش‌ها کاهش یابد.

 به چه علت با رفتن ترامپ اما هنوز هم عربستان جدیت زیادی برای گفت‌و‌گو با ایران از خود نشان نمی‌دهد؟

در این میان عامل دیگری نیز همواره وجود داشته که مانع نزدیک شدن ایران وعربستان می‌شده و آن عامل درونی است. در درون عربستان در راستای مذاکره و رابطه داشتن با ایران اختلاف وجود دارد. یک دیدگاه جدی در عربستان وجود دارد و آن این است که عنوان می‌شود، عربستان به دنبال مذاکره با ایران دستاوردی نخواهد داشت و شاید حتی عربستان مجبور به دادن امتیاز نیز باشد و به همین علت رغبتی برای گفت‌و‌گو با ایران وجود ندارد و طبق این استدلال عنوان می‌کنند شرایط موجود بهتر است. مشخصا رسیدن به این نتیجه، که عربستان باید این دیدارها را بیشتر کند می‌تواند به امنیت منطقه کمک کند و به نفع تمام کشورهای منطقه خواهد بود. آنچه مشخص است روابط ایران و عربستان در آینده وخیم‌تر نخواهد شد. امروز هر دو کشور تنش‌های کم‌سابقه‌ای دارند و طرفین نیز علاقه دارند تا این سطح تنش کاهش یابد.

 اخبار ضد و نقیض در خصوص دیدار هیات ایرانی و عراقی تا چه میزان صحت دارد و به چه علت اخبار شفافی در این باره منتشر نمی‌شود؟

سعودی‌ها به نظر می‌رسد می‌خواهند مذاکره کنند و پالس‌هایی نیز ارسال کرده‌اند اما روز گذشته یک تکذیبیه صادر کرده‌اند. آنها فقط یک خبر را تکذیب کرده و در‌خصوص موارد دیگر اظهار‌نظر نکرده‌اند که خود نیز جای سوال دارد. آن چیزی که مهم است و دیده می‌شود این است که تناقض در رفتار و گفتار سعودی‌ها وجود دارد و اگر به این نتیجه رسیده‌اند باید تناقض‌ها را کنار بگذارند. آنها علاقه‌ای ندارند مذاکرات وین به نتیجه برسد و به نظر می‌رسد منتظر نتایج آن اجلاس باشند و در راستای عدم‌موفقیت آن مذاکرات نیز تلاش می‌کنند و هنوز نیز تاکید دارند باید در برجام مشارکت داشته باشند که تمامی این رفتارهای ضد‌و‌نقیض به‌خاطر اختلاف داخلی در عربستان است. روابط را مشخصا نمی‌توان مخفی کرد و در این میان آنها به گونه‌ای تکذیب کردند که گویا علاقه دارند این اتفاق، اگر هم نیفتاده باشد، بیفتد. آنها امروز بیش از آنکه نگران آمریکا و رژیم صهیونیستی باشند، به علت تناقضات در داخل اعلام موضع صریح انجام نمی‌دهند. نباید فراموش کرد که اختلافات در منطقه به نفع هیچ یک از کشورها نیست؛ زیرا جنگ در منطقه منجر به سود بردن کشورهای دیگری از جمله رژیم صهیونیستی و آمریکا می‌شود. امروز علائم ضعف در عربستان سعودی مشاهده می‌شود و همین امر سبب شده است با ایران بخواهند مذاکره کنند. شکست در یمن عرصه را بر عربستان تنگ‌کرده است و آنها را به سمت گفت‌وگو با ایران سوق داده است./آرمان ملی

خروج از نسخه موبایل