به گزارش بخش بین المللی سایت خبرمهم، رئیسجمهوری فرانسه در صحبتهایی بر این باور بود که در راستای حمایت از هر ابتکار عملی از جانب آمریکا برای برقراری مجدد گفتوگوها، هر آنچه در توان داشته باشم انجام خواهم داد. رئیسجمهور فرانسه بارها و بارها تلاش کرد ترامپ را ترغیب کند که به توافق سال ۲۰۱۵ که باعث محدودیت و نظارت بر برنامه هستهای ایران میشد، پایبند باشد. در این میان، مکرون خواستار مذاکرات برای توافق جدیدی با ایران شد که در آن محدودیتهایی نیز بر برنامه دفاعی ایران ایجاد میکند و این مذاکرات با حضور رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی نیز خواهد بود و به صراحت اذعان کرد که ما باید راهی پیدا کنیم که عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی نیز در این مذاکرات مشارکت داشته باشند. مشخص نیست که آیا پیشنهاد مکرون برای میانجی بودن در واشنگتن مورد استقبال قرار خواهد گرفت یا خیر. وزیر امور خارجه ایران پیش از این در مصاحبهای در این هفته پیشنهاد داده بود که اتحادیه اروپا میتواند به همگامسازی اقدامات هر دو طرف برای ایجاد اعتماد و احیای توافق کمک کند. صحبتهایی که مورد استقبال برخی مقامات اروپایی نیز قرار گرفت و این باور را ایجاد کرد که شاید بازگشت به کمیسیون مشترک برجام معقولترین مسیر برای حل مشکلات باشد؛ مسیری که با اظهارات رئیسجمهوری فرانسه خدشهدار می شود. در راستای بررسی این مساله «آرمان ملی» گفتوگویی با جلال ساداتیان، سفیر پیشین ایران در بریتانیا داشته است که در ادامه میخوانید.
آیا میتوان به پیشنهاد رئیسجمهوری فرانسه برای میانجیگری میان ایران و آمریکا اعتماد کرد؟
اردیبهشت سال ۹۷ بود که آمریکاییها هم از برجام خارج شدند، هم ایران را تحریم کردند و هم اروپاییان را تهدید کردند که نباید خارج از مفاد تحریمی علیه ایران با این کشور همکاری کنند. اروپاییان هم در نهایت به چند رویکرد سیاسی و بیانیه مبنی بر آنکه ایران به برجام متعهد بوده و آمریکا باید به برجام برگردد بسنده کردند. اعتراض ایرانیان به اروپا دقیقا بر همین اساس بود که چرا اروپاییان که خودشان نسبت به خروج آمریکا از برجام معترض هستند و اعتقاد دارند که باید به برجام همه طرفین متعهد باشند، خودشان به برجام متعهد نیستند. بههرحال آمریکا باید به برجام برگردد و بعد از آن اروپاییان باید به برجام متعهد شوند و در نهایت ایران نیز تعهدات برجامی خودش را عملیاتی کند. فرانسه یکی از آن کشورهایی بود که در آن برهه زمانی به تعهدات خود عمل نکرد و نتوانست وعدههایی را که داده است عملیاتی کند. مکرون اگر در این عرصه کاملا صادق بود باید به وعدههای خود در ابتدا عمل کند و سپس مدعی میانجیگری صادقانه باشد.
آیا ایالاتمتحده چنین پیشنهادی را از سوی رئیسجمهوری فرانسه خواهد پذیرفت؟
به نظر میرسد بنای جو بایدن با توجه به چینش نیروهایش، بازگشت به برجام و لغو تحریمهاست اما بهدلیل شرایط پیشآمده و نیز پیامهایی که از داخل کشور و همینطور رژیم صهیونیستی و عربستان و لابی این کشورها در آمریکا به بایدن و تیم او اعلان میشود، تلاش کاخ سفید بر این است که در قبال بازگشت به برجام و لغو تحریمها امتیاز بگیرد. بلینکن گفته بود که ایران باید به برجام برگردد و تعهدات برجامی خودش را اجرایی کند که وزیرخارجه ما هم در جواب به این اظهارات اعلام کرد که آمریکاییها از برجام خارج شدند و آنها هستند که باید به برجام برگردند؛ البته در مقاطعی برخی از مسئولان و مقامات ایرانی اعتقاد داشتند آمریکا باید در قبال خروج از برجام و وضع تحریم علیه ایران، خسارت پرداخت کند. البته سالیوان بعدتر اعلام کرد که آمریکا خواستار برگشت به برجام است و این مواضع را نیز به نحو دیگری رئیس سازمان سیا تکرار کرد تا چنین به نظر برسد مجموعه این افراد و نزدیکان و منصوبان جو بایدن که در دوران برجام با جان کری همکاری میکردند، دنبال حل مساله برجام هستند ولی در عین حال میخواهند دستبالا را در بازگشت به برجام داشته باشند. به نظر میرسد مکرون این اظهارات را بهصورت هماهنگ با دولت ایالاتمتحده عنوان کرده است تا با گرفتن دست بالاتر بخواهند امتیازات بیشتری از ایران بگیرند. این صحبتها هماهنگ شده است و بیشتر یک بازی سیاسی به نظر میرسد.
هدف از چنین اقدامی در این برهه زمانی چیست؟
ایران مدتها تعهدات هستهای خود را پس از خروج ترامپ از برجام انجام میداد و آنها نیز تایید میکردند و آژانس بر آن صحه میگذاشت. کسی مخالف صحبت در رابطه با برجام نیست اما همواره از سوی ایران تاکید شده است که اصل باید برجام باشد و همه گفتوگوها در آن قالب باشد. از سوی دیگر تیمی را که امروز بایدن برای سیاست خارجی خود انتخاب کرده این امر را یادآوری میکند که آنها قصد بازگشت کامل به برجام را دارند. تمامی این افراد در برجام قبلی نقش موثری داشتهاند. انتخاب این افراد پیام دارد و به نظر میرسد اروپا نیز پیام را دریافت کرده است و نگاه خود را به این عرصه مثبت کردهاند. این امر بسیار محتمل است و میتواند نویدبخش توافقهای بعدی در آینده باشد اما آنها یک برنامه دیگر نیز دارند تا اگر نتوانستند به اندازه کافی از ایران امتیاز اخذ کنند آن را در دستورکار قرار دهند و آن اجماعسازی سیاسی علیه ایران است. اروپا و آمریکا در حال یکی کردن حرف خود هستند و به نظر میرسد پس از این نیز به سمت روسیه و چین بروند تا نظر آنها را نیز در خصوص برجام تغییر دهند. امری که میتواند بهواسطه مصوبه مجلس محتمل شود و کار را برای ایران خطرناک کند. این اتفاق اگر در عرصه سیاسی علیه ایران رقم بخورد تاثیر خود را بر سایر عرصههای میگذارد و به همین علت ضرورت دارد تا در تصمیمگیریها دقت بیشتری مدنظر باشد و با هوشیاری گامهای بعدی برداشته شود./آرمان ملی