به گزارش بخش بین المللی سایت خبرمهم، تحرکاتی را که هفته گذشته از ناحیه فرانسه، انگلیس و آلمان شاهد بودیم، می‌توان به عنوان نخستین تحرکات در چارچوب سیاست برجامی جدید غرب به شمار آورد. دوشنبه گذشته وزرای خارجه این سه کشور طی نشستی در برلین مشورت در مورد نحوه احیای برجام را با توجه به دورنمای شروع به کار دولت بایدن آغاز کردند. با توجه به نگرش بایدن و همکاران او در حوزه سیاست خارجی و به‌طور کلی سران حزب دموکرات امریکا، خروجی این مشورت‌ها و سیاستی که اروپا در ارتباط با برجام اتخاذ خواهد کرد، حایز اهمیت خواهد بود. بایدن به عنوان سیاستمداری که اهمیت زیادی به ائتلاف‌سازی در سیاست داخلی و خارجی می‌دهد، مشهور است. در تیم سیاست خارجی او نیز انترناسیونالیست‌های لیبرال غلبه کامل خواهند داشت و در پیشبرد سیاست‌های بین‌المللی خود به نهادهای چندجانبه مانند سازمان ملل، ناتو و … اولویت خواهند داد. از این‌رو انتظار می‌رود که دولت بایدن در جهت احیای سیاست سنتی امریکا طی ۷۰ سال گذشته، یعنی همکاری با متحدان، به ویژه متحدان اروپایی تلاش کند. در همین رابطه، لازم به یادآوری است که رهبران حزب دموکرات امریکا در ماه‌های منتهی به خروج ترامپ از برجام، هماهنگی با متحدان اروپایی و موافقت آنها را پیش‌شرط حمایت از اقدام ترامپ اعلام کرده و در این رابطه مشورت‌های گسترده‌ای با سفرای اروپایی در واشنگتن انجام می‌دادند. در چنین شرایطی اینکه اروپا چه مسیری را در پیش خواهد گرفت، اهمیت مضاعف خواهد داشت. متاسفانه تاکنون علایم مثبتی از اروپا دریافت نکرده‌ایم. اگر چه هنوز خبری رسمی از خروجی نشست برلین انتشار نیافته، اما نشانه‌های موجود چندان امیدوار‌کننده نیست. وال استریت جورنال در شماره چهارشنبه خود به نقل از دیپلمات‌های اروپایی مدعی شد که بازگشت سریع بایدن به برجام از نظر این سه کشور «نه قابل انجام است و نه مطلوب». به گفته این دیپلمات‌ها اروپا به بایدن توصیه خواهد کرد که در ازای موافقت ایران با توقف و معکوس کردن پیشرفت‌های هسته‌ای خود طی یک‌سال اخیر شامل کاهش موجودی اورانیوم غنی شده و توقف تحقیق و توسعه سانتریفیوژها، بخشی از تحریم‌ها را کاهش دهد؛ با این هدف که تا قبل از انتخابات ایران در خرداد برخی منافع ملموس از ناحیه تعدیل تحریم‌ها نصیب ایران و دولت جدید ایران به دیپلماسی متعهد شود.
در این مقاله از قول دیپلمات‌های اروپایی ادعا شده که اگر بایدن سریعا به برجام برگردد، اهرم فشار غرب برای قانع کردن ایران به مذاکره در مورد یک برجام وسیع‌تر و محکم‌تر از دست خواهد رفت. به نوشته این روزنامه حتی ژوزف بورل، رییس سیاست خارجی اروپا هم معتقد به اصلاح و تغییر در برجام است. مشابه چنین مواضعی را طی سه سال گذشته از رهبران اروپایی شنیده‌ایم. آنها ضمن اعتقاد به حفظ برجام، از اصلاح آن و نیز پرداختن به موضوعات دیگری مانند برنامه موشکی و سیاست منطقه‌ای ایران سخن گفته‌اند. ماکرون مشخصا از سمینار سفرای فرانسه در ۲۹ آگوست ۲۰۱۷ طرح چنین مطالبی را آغاز کرده است. مواضع مشابهی را نیز از زبان مقامات انگلیسی و آلمانی شنیده‌ایم. همسو با این مواضع، آنها سیاست سخت‌گیرانه‌ای را نیز در ارتباط با برخی موضوعات مرتبط با ایران در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشته‌اند. در پی تصویب قطعنامه‌ای که با ابتکار فرانسه، انگلیس و آلمان در ژوئن گذشته در شورای حکام آژانس تصویب شد، ۱۰ روز قبل نیز آنها در واکنش به گزارش جدید آژانس در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران و منشا ذرات اورانیوم ناشی از فعالیت انسانی در یک سایت اعلام نشده در ایران، طی بیانیه‌ای از «نقض جدی تعهدات» ایران ابراز «نگرانی شدید» کردند و آن را موجب «خالی از محتوا شدن مفاد عدم اشاعه» برجام دانستند و مدعی شدند که پیشرفت ایران در تحقیق و توسعه «عواقبی برگشت‌ناپذیر» دارد. در این بیانیه پاسخ‌های ایران به سوالات آژانس در مورد سایت هسته‌ای مذکور «غیرقابل باور» اعلام شده و از ایران خواسته شده تا سریعا به سوال‌ها پاسخ دهد و از آژانس نیز خواسته شده تا در این مورد به نشست بعدی گزارش دهد. با توجه به اینکه در قطعنامه قبلی صحبتی از ارجاع موضوع به شورای امنیت نشده بود، بیانیه سه کشور می‌تواند حاوی نوعی تهدید ضمنی به چنین اقدامی در نشست بعدی آژانس باشد. این موضوعی است که اگر حل نشود، می‌تواند موجب پیچیده‌تر شدن مذاکرات احتمالی در مورد بازگشت امریکا به برجام نیز بشود. در چنین شرایطی سوالی که می‌تواند طی ماه‌های آتی در برابر مقامات ایران قرار گیرد، این است که آیا با توجه به سیر وقایع بهتر نیست ایران به‌طور دوجانبه با امریکا وارد تعامل دیپلماتیک شود و چارچوب ۱+۵ را که خود ایجاد کرده، رها کند./اعتماد
-
-
