هجوم سرمایه‌داران به بازار جهانی طلا

به گزارش بخش اقتصادی سایت خبرهای فوری، شلیک موشک‌های بالستیک ایران به پایگاه عین‌الاسد واقع در عراق موج تازه‌ای از رویدادها و تحولات در بازارهای بورس‌، ارز و نفت را در دنیا ایجاد کرد. بر این اساس قیمت نفت برنت در ساعات اولیه پس از حمله به بیش از ۷۱ دلار رسید که پس از مدتی روند افزایشی خود را اصلاح کرد و در پایان معاملات بازار نفت، قیمت ۶۹ دلار را ثبت کرد. قیمت نفت پس از سخنرانی عصر چهارشنبه ترامپ روند نزولی خود را آغاز کرد و تا ۶۵ دلار کاهش یافت. تا پیش از سخنان ترامپ مبنی بر جلوگیری از ادامه یافتن تنش‌ها، قیمت طلای سیاه تا ۷۱ دلار صعود کرده بود.

این امر نشان می‌دهد تحولات ژئوپلیتیکی بیش از گذشته بر بازار نفت تاثیرگذار است.البته نباید از این امر غافل شد که سخنان ترامپ طی روزهای آتی بر بازهای مالی و سرمایه‌ای نیز تاثیرگذار خواهد بود. از سوی دیگر قیمت جهانی طلا نیز با رد ۱۶۰۰ دلار رکورد روز دوشنبه خود را شکست. پیش‌بینی بازار طلا در ابتدای هفته معاملاتی بر افزایش قیمت این فلز گرانبها در صورت پاسخ موشکی ایران بود. اما این اتفاق تاثیراتی نیز بر بازارهای داخلی داشته است. روز گذشته بورس تهران نیز با سقوطی بیش از ۵ هزار واحد به مرز ۳۵۳ هزار و ۸۰۷ واحد رسید. در سوی دیگر میدان بازار ارز کشور با نوساناتی روبه‌رو شد و حتی رفت و برگشت‌هایی به کانال ۱۴ هزار تومانی نیز داشت. بیژن زنگنه، وزیر نفت روز گذشته در حاشیه جلسه هیات دولت در خصوص اقدامات امریکایی‌ها در منطقه گفت: «آرزوی ما این است که امریکا دست از اغتشاش و اخلال نه‌تنها از نظام سیاسی بلکه در نظام اقتصادی و اجتماعی منطقه بردارد و اجازه دهد مردم آرام زندگی کنند زیرا این موضوع به نفع همه در دنیا است.» زنگنه که معتقد است قیمت نفت در بی‌ثباتی بالا می‌رود، گفت: «از نظر روانی اکنون قیمت نفت تا حدی روند صعودی داشته است.» زنگنه در بخش دیگری از سخنان خود بر محکوم کردن ترور سپهبد سلیمانی توسط همه آحاد جامعه تاکید کرد و ادامه داد: «هیچ انسان آزاده‌ای نمی‌تواند چنین جنایتی را تایید کند؛ این جنایت بزرگی علیه بشریت و به نفع تروریست‌ها بود و سردار سلیمانی نماد مبارزه با تروریسم به شمار می‌رفت. ایران بیش از این از نهادهای بین‌المللی انتظار داشت اما آنها مانند همیشه طرف ظالم را گرفتند.»

نفت در ساعاتی رکورد ۸ ماهه خود را شکست

بامداد روز گذشته موشک‌های ایرانی به سمت پایگاه‌های نظامیان امریکا در عراق شلیک شد. با وجود اینکه جهان منتظر انتقام ایران از امریکا بود، اما به دلایلی همچون عدم آسیب تاسیسات نفتی عراق، وجود مازاد عرضه نفت همچنین بالا رفتن تولید نفت شیل امریکا، قیمت نفت خام در ساعات ابتدایی حمله با ۳ دلار افزایش به حدود ۷۱.۵ دلار رسید. این بالاترین رقم از اواسط ماه سپتامبر تاکنون بود. اما پس از مدتی تثبیت شده و به ۶۹ دلار در هر بشکه رسید. با وجود بالا بودن درگیری نظامی که میان ایران و امریکا در منطقه وجود داشت اما قیمت نفت روند کاهشی در پیش گرفت. مازاد عرضه نفت که از سه سال پیش و به دنبال همکاری اوپک و غیر اوپکی‌ها همچنین بالا بودن تولید شیل امریکا ایجاد شد‌، همچنان نیز ادامه دارد. به گونه‌ای که بزرگ‌ترین مصرف‌کنندگان نفت یعنی چین و امریکا میلیون‌ها بشکه ذخایر راهبردی دارند. این امر می‌تواند هرگونه تاثیرات بلندمدت بر بازار نفت را خنثی کند. هر چند کارشناسان معتقدند تا زمانی که شائبه مدت‌دار بودن تنش‌ها در بازار نفت وجود داشته باشد، هر لحظه بیم افزایش قیمت نفت نیز وجود دارد.

جهان تحمل نفت ۱۰۰ دلاری ندارد

پس از حمله موشکی ایران به پایگاه‌های امریکا، محمد بارکیندو‌، دبیرکل اوپک ضمن اشاره به اینکه در صورت تشدید تنش‌ها، اوپک به تنهایی نمی‌تواند ثبات در بازار نفت را مدیریت کند، از شدت گرفتن تنش‌ها در خاورمیانه و بیم افزایش بیشتر قیمت طلای سیاه ابراز نگرانی کرد. سهیل المزروعی‌، وزیر نفت امارات معتقد است حد بالای تنش در این منطقه، قیمت نفت را به ۱۰۰ دلار می‌رساند که اثر عظیمی بر بازارهای بین‌المللی دارد. صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی بارها از عقبگرد رشد اقتصادی جهان به دلیل تنش‌های بین‌المللی و بالا رفتن قیمت نفت ابراز نگرانی کرد. وزیر نفت امارات نفت ۱۰۰ دلاری را غیر قابل تحمل برای جهان می‌داند و معتقد است هیچ کس نمی‌تواند عواقب قیمت بالای نفت را مدیریت کند. او در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفت: «آنچه ما قادر به انجام آن هستیم تنظیم عرضه و تقاضا است اما تنش‌های ژئوپلیتیک از اختیار ما خارج است. امیدواریم هر دو طرف به تنش‌زدایی بپردازند.»

بیمه نفتکش‌ها در مسیر افزایشی

چند ساعت پس از حمله موشکی ایران، چند شرکت نفتکش مانند پتروبراس و بحری حمل و نقل نفت از طریق تنگه هرمز را به حال تعلیق درآوردند. تعلیق عبور و مرور نفتکش‌ها از تنگه هرمز در حالی است که «بحری» یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های کشتیرانی سعودی است که ۷ درصد از تمام نفتکش‌های جهان را در اختیار دارد. به نظر می‌رسد با تعلیق عبور و مرور نفتکش‌ها «بیمه» آنها نیز تغییرات عمده‌ای داشته باشد. هر چند تداوم وضعیت جنگی در خاورمیانه و به‌خصوص عراق تا مدت طولانی بعید به نظر می‌رسد. اما اخبار منتشره از نفتکش‌هایی که از تنگه هرمز به سمت آسیای شرقی می‌روند‌، گویای افزایش نرخ بیمه نفتکش‌ها تا ۱۴ درصد قیمت چند روز پیش است. هزینه‌های کشتیرانی برای ورود به تنگه هرمز در حال حاضر بین ۱۶۵ تا ۱۸۰ واحد WORLDSCALE است که پنج روز پیش ۱۲۲ واحد بود.

طلا همچنان سرمایه‌گذاری امن است

برآیند عملکرد بازارهای سرمایه‌ای جهانی نشان می‌دهد که طلا همچنان به عنوان اولویت سرمایه‌گذاران برای حفظ دارایی‌های خود است، چرا که پس از حمله بامداد روز چهارشنبه ایران به پایگاه‌های امریکا در عراق، سرمایه‌گذاران به سمت خرید طلا رفتند. تمایل به طلا باعث افزایش ۳۷ دلاری قیمت آن شد. به گونه‌ای که در معاملات دیروز هر اونس از این فلز با قیمت ۱۶۰۵ دلار و ۶۵ سنت معامله شد. برای نخستین‌بار طی ۷ سال گذشته قیمت طلا به بیش از ۱۶۰۰ دلار می‌رسد. آخرین رکورد طلا در «آوریل» ۲۰۱۳ بود که ۱۶۱۰ دلار داد و ستد شد. از سوی دیگر قیمت نقره و پالادیوم نیز افزایش یافت و رکورد زد. قیمت هر اونس پالادیوم به اوج ۲۰۵۶ دلاری رسید. در حالی که اخیرا قیمت این فلز به دلیل اختلال در عرضه، ۰.۶ درصد کاهش یافته و ۲۰۴۰ دلار شده بود.

دلار باز هم تضعیف شد

افزایش نگرانی در خصوص آینده اقتصادی جهان پس از پاسخ موشکی ایران به امریکا، بورس‌های جهان را نیز قرمزپوش کرد. بازارهای سهام آسیا پس از خبر حمله نظامی ایران ریزشی در شاخص‌های مهم خود داشتند و از سوی دیگر اوراق قرضه وزارت خزانه‌داری امریکا نیز افت ارزش را تجربه کرد. هر چند ریزش بازارهای مالی به دلیل پاسخ بعدی امریکا به این نوع حملات است. سرمایه‌گذاران معتقدند هزینه‌ای که بازارهای مالی جهان می‌پردازند نه به دلیل ماهیت بورس و ریسک‌های سرمایه‌گذاری در آنها که به دلیل بی‌ثباتی و ناتوانی از پیش‌بینی نزدیک به واقعیت جهان و اقتصاد است.

سقوط آزاد ۱۰ درصدی سهام غول نفتی عربستان

قیمت سهام آرامکو نیز دوباره تا ۱۰ درصد سقوط کرد و به ۳۴ ریال رسید. پیش از این و در اولین روز کاری‌، قیمت هر سهم ارامکو به ۳۴.۷ ریال رسیده بود. با احتساب کاهش روز گذشته سهام این غول نفتی سعودی‌، رکورد کاهش قیمت هر سهم از زمان عرضه آن شکست. سهام آرامکو در یک هفته اخیر ۱۲ درصد کاهش ارزش داشته است. به نظر می‌رسد تبعات افزایش تنش در منطقه بیشتر از همه متوجه هم‌پیمانان امریکا باشد، چرا که علاوه بر کاهش ارزش سهام آرامکو و تعلیق شرکت نفتکش سعودی «بحری» روند معاملات در بورس امارات نیز دستخوش تغییراتی شد. بر اساس گزارش عملکرد بورس امارات، ارزش درهم این کشور در برابر دلار ۰.۲۵ درصد کاهش یافت و هر دلار به ۳.۶۷ درهم رسید. شاخص بورس ابوظبی نیز ۰.۹ درصد نسبت به روز قبل خود تنزل داشت. به گفته کارشناسان اماراتی پاسخ ایران غیرقابل پیش‌بینی بود و فعالان بورس‌های آسیایی گمان نمی‌کردند ایران به این زودی پاسخ موشکی به امریکا بدهد.

سومین روز ریزش بورس‌، افزایش احتمال خروج نقدینگی از تالار شیشه‌ای

آثار پاسخ موشکی ایران به ترور سردار سلیمانی اثراتی نیز بر تالار شیشه‌ای گذاشت و آن را ریزشی کرد. هر چند این اثرات به ‌شدت روز شنبه و ریزش بیش از ۱۶ هزار واحدی بورس نبود اما باعث شد بورس برای روز چهارشنبه بیش از ۵ هزار واحد افت شاخص داشته باشد. هر چند ریزش‌های اخیر به دلایل روانی صورت گرفته و پس از فروکش کردن جو روانی اخیر، روند صعودی بورس از سر گرفته می‌شود./اعتماد